|
2000
|
|
|
txori baten kausaz. Auskalo ze distantzia luze egin zuen perikito
|
hark
nire etxeraino, baina ezin nuen pentsatu ondoko kaleko etxe batetik egin zuenik ihes, ezpada ehundaka kilometroko distantziatik. Frantziatik edo Albaniatik, gutxienez.
|
|
|
Eta hura titan baten lanaren fruitua zuan, eta guztia zuan su-mendi baten eztanda... eta, su-mendi haren aitzinean, ene indarra euli batena zuan, eta ene argia ipurtargi batena. Eta iduri haiek haize bortitz bat bezala sartu zituan ene baitarat, eta haize
|
hark
nik ordu arte imajinatu eta eraiki nituen bertze iduri guztiak errotik edeki eta ezabatu zitian. Eta, Michelangeloz eta Michelangeloren buruaz betetzen nintzela, nitaz eta neure buruaz hustu ninduan.
|
|
|
Zeren, amak barrenaldea hustu zidan arren eta bere koaitak eta buruhausteak agertu zizkidan arren... eta erraiten nion arren behin eta berriro ezen soseguan egon zedila, bere iraganaz damutua zegoelako eta,
|
hark
niri eginaren alderakotzat, guztiak barkatu nizkiolako, haatik, nola artean kulpant eta hobenduri sentitzen baitzen, desira hura nagusitu zitzaion, galdegiten ziolarik behin eta berriro Jainkoari agonia luze bat, aitona Nikolasek izan zuenaren parekoa, lurrean gaizki eginak lurrean ordaindu ahal izateko.
|
|
|
Eta besarkatu nuen nik hura, eskerrak emaiten nizkiola; besarkatu ninduen
|
hark
ni, ongi etorria emaiten zidala... eta gero erran zidan:
|
|
|
Eta mugitu nuen nik peoi bat, mugitu zuen hark bertze peoi bat... eta hala ibili ginen, mugimenduz mugimendu, egunari gaua zerraiola, eta gaua egunari... zeren eta nik hari peoi bat jan bainion eta
|
hark
niri bertze peoi bat... eta aitzinago nik zaldun bat jan nion eta hark niri alfila... Eta mugimendu bati bertze bat zerraion, eta taula gaineko piezak urrituz joan ziren, urrituz eta urrituz, harik eta guti batzuekin geratu ginen arte.
|
|
|
Eta mugitu nuen nik peoi bat, mugitu zuen hark bertze peoi bat... eta hala ibili ginen, mugimenduz mugimendu, egunari gaua zerraiola, eta gaua egunari... zeren eta nik hari peoi bat jan bainion eta hark niri bertze peoi bat... eta aitzinago nik zaldun bat jan nion eta
|
hark
niri alfila... Eta mugimendu bati bertze bat zerraion, eta taula gaineko piezak urrituz joan ziren, urrituz eta urrituz, harik eta guti batzuekin geratu ginen arte.
|
|
|
Eta nola etorri zitzaidan, antzina hartan Jobi bezala, Jainkoaren maradikatzeko gogoa! Ordea, irensten nuelarik birao hura, otoitz egin nion segidan Goikoari ezin barrendikago barka ziezadala, eta eskatu nion ezen izan zezala Felisa zeruko lorian eta har zezala haur bat bezala bere beso kementsuen artean, nola hartzen baininduen umetan
|
hark
ni.
|
|
|
Handik atera ginenean, ordea, gizon bat atera zitzaigun biderat, eta, so ere egiten ez zidala, Mignon besarkatu eta zaflako amoltsu bat eman zion ipur-masailean. Eta, bat batean, ene anaiarekin gertatu zitzaidan bezala Elbira zela kausa, jeloskor sentitu eta besoa tinkatu nion, frantsesez erraiten niola, haserre, ezen utz zezala Mignon bakean; gizonak ez zuen nik hitzez adierazia ulertu —zeren eta holandarra baitzen, berehala jakinen nuen bezala—, baina bai keinuz adierazia, eta, hala,
|
hark
ni paparretik atxiki, eta ulertzen ez nizkion hitzak erran zizkidan. Eta, noiz eta baitzirudien ezen muturka hastera gindoazela, Mignon tartean sartu eta ene alde atera zen, erraiten ziola gizonari ozentki nik ez dakit zer, holandesez segur, zeren eta Mignonek holandesez eta frantsesez baitzekien eta nik ez nion ulertu.
|
|
|
Eta nik munduko gizonik aberatsenak bezala ordaindu diot, diru guztiarekin... Eta, halarik ere, irabazten atera naiz, zeren eta nik hari urrezko hamar dukatak eta bertze diru guztiak eman baitizkiot, bai, baina
|
hark
niri hamarreko ehun...
|
|
|
Familia eta. Aita amen berri
|
hark
niri, eta semearen, berriz, nik hari. Kristina aipatu ere ez Ttipik, nire susmoen frogagarri.
|
|
|
Elkarrekin ez laketzeko arrazoi pisuzkoa, alajaina: ezin zazpi urte egin
|
hark
nire garondoko zahiari begira eta nik haren hatsaren xaramela aditzen, elkarren berri handixkoa izan gabe.
|
|
|
Hobenean harrapatua, odola mazeletara bildu zitzaidan. Zapata takoidunik ikusi ote
|
hark
nire begi ninietan?
|
|
|
Nik hura ez ikusi, baina
|
hark
ni bai noski.
|
|
|
Mami laburreko mezua: faborea itzuli nahi omen
|
hark
niri, atso izengabearen ehorzketaren gaztigu egiteagatik, eta erreportaia bat elkarrekin egiteko proposamena. Abuztuko asteazken horretan nire lanaldia akitutzat jotzen banuen ere, hunkigarria izan zitzaidan.
|
|
|
Beraz, zutik eta eskaileretan beheiti abiatzeko prest nengoela harrapatu ninduen semearen deiak. Asteburuan eman hitza oroitarazi zidan
|
hark
niri —" Hanburgesa hartzera joanen gaituk elkarrekin" —, eta neure ohiko irteera ordu berantak nik hari. Adimen pizar baten jabe denetik ez zen huts egiten nion lehen aldia.
|
|
2001
|
|
|
Zubietako zubiaren gainean gelditu nintzen eta ezezagunaren bizitasuna zuen
|
hark
niretzat. Zubia errekaren gainean altua eta mehea zen, arkua ematen zuen geziren bat jaurtitzeko tentsioan; baina tinko eta lasai zegoen, bazter biak batzeko baizik ez zela.
|
|
2003
|
|
|
Gero, maisu bat egin nian lagun, eta haren bidez jakin nian Gandhiren berri; gazte idealista bat zuan, heziketari sekulako inportantzia ematen ziona, mundu zuzenago bat eraikitzeko bidean. Beste egun batean, azkenik, gaur bezalako egun hegohaizetsu batean Parisko zumardi baten azpian nengoela, don Anxelmoren irudia tartekatu zitzaidaan, baita
|
hark
niri buruan jotako kolpea ere. Eta orduan ez zekiat zer sentitu nuen, barru osoa jiratu zitzaidala:
|
|
2004
|
|
|
Ez nintzen ausartu, ordea, aitari ezer esaten, beldur bainintzen gaizki erreakzionatuko ote zuen. Eta, hala, hura aldian behin ikusten banuen ere, ez nion hartaz hitz egiten, ezta
|
hark
niri ere, bion arteko jarrera hura isilpeko tratu bat balitz bezala, normaltasun itxurako batean bizitzen jarrai genezan. Egun batean, baina, Errealak Real Madridi Anoetan lau eta bi irabazi ziòn igandearen biharamunean doi, aitak zuzentzen zuèn dendara joan nintzen, ohiko bisitaldian.
|
|
2005
|
|
|
–Boni Bonek, bai! Ez al hion telefonoa eman,
|
hark
niri deitzeko. Eta hala bada, zergatik ez hidan esan?
|
|
|
Eskutitz pare bat jaso nuen nik, eta
|
hark
nigandik dozena bat.
|
|
|
Burura zetozkidanak oroitzapen xumeak ziren, baina oso gozoak: institutuan lehenbizikoz ikusi nuenean, esate baterako, Rosasi fotokopia batzuk eskatzen; herriko jaietan Hondartxo auzoan, noriatik gertu, irribarre luze bat eskaini zidanean; institutuan, presoen sakabanaketagatik gose greba egin genuenean,
|
hark
nirearen ondoan ipini zuen eta, gau hartan bertan, baraua apurtuz, patata frijitu pakete bat jan genuen bion artean. Sekulako tripako mina izan nuen gero!
|
|
2006
|
|
|
Zaldi gainean haren bizkarrari josia bainindoan, ezin
|
hark
ni ikusi. Hala ere, buru ukaldika erantzuten nion, baietz, bistan dena.
|
|
|
Balezta zeraman eskuan eta orobat nik eskuan pistola atxikitzen. Balezta
|
hark
nire bihotza keinatzen zuen, eta nire pistolak haren bihotza.
|
|
|
Soldata handiagoaren esperantzan lekutu zitzaigun, ez gazteluzainarekin moldatu ezinez. Urte sail bat izanik Garrüzetik kanpora, ez nuen hasieran ezagutu, are gutiago
|
hark
ni. Benetan uste zuen Lüküzeko jaunaren mezularia nintzela eta Akamarreko herritarrak tronpatuak zirela.
|
|
|
Nik hari begiratu nion harridura berberaz begiratu zidan
|
hark
niri.
|
|
2008
|
|
|
–Bada, ni Nazariorekin nabilen eta Nazario dinat egun osoan buruan, eta
|
hark
ni ere bai, seguru nagon? –Reginak.
|
|
|
Beti ibili zen osasunez makal, arnas arazoak zirela medio, eta, artean gazte, jaioterria utzi eta hegoalderantz jo zuen, Ingalaterrara eta Frantziara, bere birikentzako klima egokiaren bila. «Nik bai nire herria maite, baina
|
hark
ni batere ez», idatzi zuen noizbait bere Eskoziako lur euritsuak gogoan. Hegoaldera ez ezik, Ipar Ameriketara ere joan zen, Atlantikoa hirugarren mailako bidaiari bezala zeharkatuz; gero emigrante tren batean ganadu buruen modura pilatuta gurutzatu zituen Estatu Batuak, ekialdetik mendebaldera; Monterreyen, berriz, miseria gorrian bizi izan zen; San Franciscon, Barbary Coasteko azpi mundua ezagutu zuen.
|
|
|
–Bada, ni Nazariorekin nabilen eta Nazario dinat egun osoan buruan, eta
|
hark
ni ere bai, seguru nagon... –Reginak.
|
|
2009
|
|
|
Egunkari orrien bitartez ur gazitara jaurtikitako harri zapal
|
hark
nire izena zuen zizelkatua gainera. Nire hasierako hizkiak, gutxienez.
|
|
|
Ez nuen Aubigné maite. Ezta
|
hark
ni ere. Nire ilun hartan, ez nuen bertze nori heldu.
|
|
|
Are jakin min handiagoa Nafarroako erregeren eta Alençongo dukearen arteko, adiskidantza berriaz?. Oporrik utzi nuen,
|
hark
ni ez bezala. Haren mesedeari ordainik eman gabe harrapatu ninduen loak.
|
|
|
Berriz ere Saint Luc delakoaz galdetu behar ote nion nerabilen buruan. Bertzelako kezka irakurri zuen
|
hark
nire bisaian.
|
|
2010
|
|
|
Podrá la muerte/ cubrirme con su fúnebre crespón,/ pero jamás en mí podrá apagarse/ la llama de tu amor? zioen Bécquerrek?, eta banekien, halaber, amodioaren porrotak amoranteetako baten edo bien suizidiora eraman zezakeela. Romeo eta Julietaren itzalak behar nituen orduan ere buruan?, bizitzak lortu ez zuena heriotzak lor zezakeelakoan; banekien, bai, baina, gauzak joan ziren moduan joanda, ba ote zuen kontu
|
hark
nirekin, gurekin, zerikusirik?; argi nuen ezetz?
|
|
|
esan zidan; neure aldeko zalantzarik gabeko jarrera irrikatzen nuelako edo, izebaren esanak zapuztuta bezala utzi ninduen; jarraian, baina, izebak, nire barne egoeraren jakitun, tonu sendo bezain xamurrean esan zidan: . Zure alde nago, bai, baina zuek ere ez dituzue gauzak ongi egin, nik uste??; eta orduan, irri berezi hura egin zidan, eskari bat ez ezik, onar nezala nik haren kritika,
|
hark
nire jarrera ulertzen zuen bezala?, beste zerbait gehiago ere bazena: onkeriarik gabeko sentimendu onen eguzkia eta ilargia, muxua eta besarkada?
|
|
|
Horretan arrazoi duzu. Ni ttikia nintzela asko maite nuen aita, eta
|
hark
ni, gehiago. Zoragarria zen, Lukax.
|
|
|
Erreakzio automatikoa zen, ihesbide askatzailea: egunean eguneko une txarra tokatzen zenean, H.ren aldarte baikorra gogoratu, eta bitamina batek edo tila urak egingo zukeen lana egiten zidan
|
hark
nire barren ahulduan. Alabaina, ez zen nahikoa.
|
|
|
// ¡ Todo sucederá! ...bre crespón,/ pero jamás en mí podrá apagarse/ la llama de tu amor" zioen Bécquerrek—, eta banekien, halaber, amodioaren porrotak amoranteetako baten edo bien suizidiora eraman zezakeela —Romeo eta Julietaren itzalak behar nituen orduan ere buruan—, bizitzak lortu ez zuena heriotzak lor zezakeelakoan; banekien, bai, baina, gauzak joan ziren moduan joanda, ba ote zuen kontu
|
hark
nirekin —gurekin— zerikusirik?; argi nuen ezetz...
|
|
|
Urte luzeetako konbentzio sozialen gainetik salto egitea uste baino konplikatuagoa da, mutila";" Bai, baina nork du arrazoi, amak edo nik?" galdetu nion;" Zu ere beste marra bat jarri nahian zabiltza...?" esan zidan; neure aldeko zalantzarik gabeko jarrera irrikatzen nuelako edo, izebaren esanak zapuztuta bezala utzi ninduen; jarraian, baina, izebak, nire barne egoeraren jakitun, tonu sendo bezain xamurrean esan zidan: " Zure alde nago, bai, baina zuek ere ez dituzue gauzak ongi egin, nik uste..."; eta orduan, irri berezi hura egin zidan, eskari bat ez ezik —onar nezala nik haren kritika,
|
hark
nire jarrera ulertzen zuen bezala—, beste zerbait gehiago ere bazena: onkeriarik gabeko sentimendu onen eguzkia eta ilargia, muxua eta besarkada... izeba bere paper hartan beti, keinuak ere hitzen parean balitu bezala, baita hitzen gainetik ere aldika... izebak esan zuenak baino gehiago irabazi ninduen bere esateko moduak une hartan bederen:
|
|
2011
|
|
|
Etxera bidean, denbora galdu
|
hark
nire irudian zein nire ariman utzi zituen orbanak ezabatzen aritu nintzen. Ia eskeko baten itxura zuen marinel deskalabratu hura senar maitale eta gizon prestu bilakatzen saiatu nintzen.
|
|
|
Eta itxuraz ez dira euliak izan, erretagoardian zeuden eltxoak baizik. Ispilurik ez daukagunez, Joni 32 ziztada kontatu dizkiot;
|
hark
niri 53.
|
|
|
Mojak traste zaharrak gordetzen ziren ganbara goitik behera arakatu ondoren topatu zituen biak, eta galdera gehiegi egin gabe lagundu zidan Birjiliori dena eramaten. Ama Nagusiak eman zion nire eskariaren berri,
|
hark
nik ez bezala ikastaro berri baten aitzakia erabiliz. Hornikuntzakoak, horrelakotan mojek erakutsi ohi duten obedientzia zintzoaz bete zuen agindutakoa.
|
|
2012
|
|
|
Ispilu bat izan zen niretzat, baina ispiluan, azken batean, zeure burua ikusten duzu. Aspaldiko urte hauetan ez dut irakurri ere egin Krishnamurtirik, baina
|
hark
nire izaeran zerbait oinarrizkoa egin zuen. Orri bat izan zen dena, lehenengoa, hori aski izan zitzaidan.
|
|
|
Tira, heteroa, nik ez dut definizio itxi horietan sinesten, baina bai, heteroa zen funtsean, eta, okerrena, nik ondo nekien. Hala ere, ez nuen itxaropena galdu, adin horretan ergelki luzatu ohi zaio epea itxaropenari?, eta harekin jarraitu nuen, eta
|
hark
nirekin. Orain, atzera begiratuz, uste dut badakidala zergatik:
|
|
|
Ostiral eta biok elkar sakonago ezagutu genuenean,
|
hark
nik esandako ia guztia ulertzen zuenean, eta hiztun trebe egin zenean, sasi ingelesean izan arren, nire istorioaren berri eman nion, edo gutxienez uhartera iristearekin zerikusia zuen zatiarena; nola bizi nintzen han eta zenbat denbora neraman. Sutautsaren eta balen misterioa, horixe baitzen harentzat, jakinarazi nion, eta tiro egiten irakatsi nion.
|
|
|
Elkarte honen esklabo dela gainerako jende guztia. «Adibidez, auzokoari buruan sartzen bazaio nire behiaz jabetzea, legegizon bat kontratatzen du,
|
hark
nire behia hartu lukeela frogatzeko. Orduan, nik beste bat kontratatu behar dut neure eskubidea defendatzeko, arau guztien aurka baitoa nork bere buruaren izenean hitz egitea.
|
|
|
Ordurako gainditua zuen gaztaroa, hogeita zortzi urte eta bederatzi hilabete baitzituen, hauetarik gutxi gorabehera zazpi erregetzan, zoriontasun handiz eta gehienetan garaile. Hobeto behatu ahal izateko, alde batera etzan nintzen, hala nire aurpegia harenaren parean zegoelarik, baina
|
hark
niregandik hiru bat metrora jarraitu zuen; halere, geroztik sarritan izan dudanez neure eskuan, ezin dut, beraz, huts egin azalpenean. Arruntak eta xumeak zituen jantziak, erdi asiar erdi europar motakoak; baina urrezko buru oskol arin bat zeraman, bitxiz apaindua eta luma batekin gailurrean.
|
|
2013
|
|
|
Eskutitza Ingalaterrara iristerako ama hilda zegoen. Berak bazekien nik ezin nuela ezer egin, eta ziurrenik jakingo zuen bere heriotzaren atariko eskutitz
|
hark
nire bizitza ere aldatuko zuela. Etxean ez zelako inor geldituko eta hamabost urteko nire anaia izebaren etxera joan zela bizitzera.
|
|
|
Zu jarria zauden kadiran jartzen zen. Berriak ematen genizkion elkarri,
|
hark
niri Nafarroa Beherekoak, nik hari Pauekoak.
|
|
|
Emakumeak eta biok gure kopak altxatu genituen,
|
hark
nik baino gogo gutiagoz.
|
|
|
Egia erdia baizik ez zen. Egia osoa balitz bezalako espantuekin hartu zituen
|
hark
nire hitzak.
|
|
|
Ez zuen bere ohiko irribarrerik ageri. Nik behar nukeen harekin minduago,
|
hark
nirekin baino. Lehen hitzak harenak izan ziren, haatik.
|
|
|
Izugarri zor diot Aintzaneri. Eta oraindik kasik sinetsi ezin dudana,
|
hark
ni maitatzea maite nauen bezala, orain dauzkadan muga guztiekin. Harrigarria.
|
|
|
–Bai, amona Terexarekin. Asko maite nuen gure amona, eta
|
hark
ni ere bai. Koldo eta Arantxa ere zituen, baina nirekin zuen tratua ezberdina zen.
|
|
|
Zer nahi duzu pentsatzea? Erizain beltzaran ikusgarri
|
hark
ni nahiago izango ninduela sendagile zirujau dotore hura baino?
|
|
2014
|
|
|
«Egia! , esan zuen berekiko?, haren beharra izan zezakeat nik,
|
hark
nirea baino gehiago. Haren presentzia ez zaidak agian alferrekoa izango, eta susmoak deuseztatzeko balio zezakek, norbaitek errezelo txarra hartzen badit.
|
|
|
Besteak beste nire omenez antolatutako gala ustelaren bukaeran, beraz, bihotzik gabeko gizon tamalgarri
|
hark
nire barruko demonio guztiak esnarazi eta aktibatu zituen, eta geroztik, etengabe dantzan sumatu ditut, amorratuta, sututa, nekaezin.
|
|
|
eta han galduta ibili, gizon aparta bat ezagutu arte:
|
hark
niri bizia aldatu. Gizon santu bat zen:
|
|
|
gizon santuak, izan ere, txorien hizkuntza jakin eta haien kantak ulertzen? Gero,
|
hark
niri irakatsi erlijio guztiak loreak bezalakoak direla: hemen bitxilorea, hor arrosa, han lilia:
|
|
2015
|
|
|
Eta han nengoen ni, haur heldu hiri handiko karrika harroetan galdu bat, nora jo ez nekiela. Tupustean estropezu egin nuen Fredekin, edo
|
hark
nirekin, edo... tira, gaurko egunetik ikusita, gutun honetara isurtzen utziko ditudan asmoen talaiatik, baliteke enkontru hura ere kasualitate hutsa ez izatea, baina behin hona iritsita, garrantzi gutxi du atzean utziak eta inoiz baino gehiago biharrak ekarriak.
|
|
|
Nik hazten lagundu nahiko nioke X ri, baina
|
hark
ni maita nazan nahiko nuke.
|
|
|
Aitari esango dion, ez ote dion esango. Eta, esatekotan,
|
hark
nire ametsa nola hartuko duen. Txantxetan, seguruenik.
|
|
|
Nola demontre jakin zezakeen
|
hark
nik geroago egingo nuena. Zer dela eta agertu behar zitzaidan erabakiren bat hartu behar nuen bakoitzean?
|
|
|
Orain urrunago bizi nintzela, denbora gehiegi ematen nuela Parisera heltzen Hondarekin, Mobyletteari esker Arantxarekin egoteko minutuak aurreztuko nituela eta abar. Bazekien alu
|
hark
niri amua nola bota.
|
|
|
Baina joan aurretik, Miren alaba jaso behar plazan. Kapela bat neraman jantzita eta berarengana iritsi ginenean,
|
hark
ni arraro ikusi eta: –zer egin duzu buruan??, esan zidan.
|
|
|
Hitzetan adierazitakoak baino areago, esateko erak asaldatu ninduen. Emakume
|
hark
nirekin jolasean aurrera egiteko gogoa zeukala iruditu zitzaidan, duk, aditza, aditz laguntzailea edo dena delakoa entzun nionean.
|
|
|
Behin parkera iritsitakoan, hurritz arbola batzuen azpiko eserlekuan jartzen nintzen, Rita egoten zen lekutik berrehunen bat metrora. Arratsalde guztia pasatzen nuen ikaraz,
|
hark
nire aldera noiz begiratuko zuen beldurrez. Ez nuen inola ere nahi, ikus nintzan.
|
|
|
Xake liburua nirekin eramateko eskari negartiari ere ezentzuna egin zion: partida bilduma zoragarri
|
hark
nire oheko burukoaren azpian gelditu behar izan zuen. Etxe hondakinen artean ibili ginen, karrika izena ere merezi ez zuten bidexka ozta ozta garbituetan zehar, muturtuta eta hitzik ere trukatzeke.
|
|
|
Goiz eguzkitsu hartatik anitz urte iragan badira ere, atzo bertan balitz bezalaxe oroitzen ditut zabalune karratu
|
hark
nire baitan piztu zituen sentipenak. Plaza inguratzen zuten etxe apal zuriek, gerraren jainkoen apetaren bati esker edo, ez zuten inolako bonbardaketa seinalerik ageri.
|
|
|
Gogoratzen dudan bakarra da begiak taulan josita eduki nituela, Otto isilak inguruko mahaietan zerbitzatzen zituen otorduekin topo egiteko beldurrez. Esku ikusezin
|
hark
nire urdaila lauskitzen jarraitzen zuen. Hori dela eta, ulertzekoa da Rudolf mainguak, nirekin jokatzen ari zela, bere hamaiketako oparoa eskatu zuenean, nik aitzakia bat murmurikatu eta plazako txoko ilunen baterantz alde egin izana, goragale bortitzak jota.
|
|
|
...a Rodolfo, txikia izan arren, handia zela eta hurbilekoa, gizon ona, eskuzabala eta ehuneko hamarra egiten zigula beti eta erosgai guztietan, drogeria barne, eta Jainkoak dagoeneko bere altzoan izango zuela oraindik hilkutxan egon arren, eta beti joaten direla onenak, onenak eta txarrenak ere bai, hemen ez delako betiko betikotasunean inor gelditzen, eta nik asko maite nuela osaba Rodolfo baina ez
|
hark
ni adina, hura gehiago zela beti, denean gehiago, eskuzabaltasunean, alegrantzian, ongintzan, eta heriok denak berdintzen gaituen arren, osaba txiki nireak izanen zuela aparteko ordaina eta saria zeruko erreinu berdingabean, beti onenak joaten direlako, denak joaten garelako onenen pare zeru zabalera, baina ez dagoela konparatzerik gure osabaren prestutasuna eta gizalegea besteon zirtzilkeriareki...
|
|
|
1979ko apirilean graduatu nintzen, eta azaroan deitu zidaten Irakera joateko. Baietz esan nuen, herrialde
|
hark
nire zerbitzuen beharra zuelako, eta Kuban ez ziren zenbait gaitz eta gaixotasunetan esperientza hartzeko aukera izango nuelako. Irak loratze garai batean zegoen orduan, garapen bidean.
|
|
|
gainetik, badaiteke nere memorioak ezin bilduko dituen aski_ delki
|
hark
niri erran
|
|
|
21 Nire gorputzari zornea eta behazuna dario. Gehiegitan sartu zuen zakila etxekalte
|
hark
nigan.
|
|
2016
|
|
|
Pozarren jarriko ninduen, ihardetsi zidan. Baina (eta oso arraroa zen, itxura zenez, «aingeru»
|
hark
niri abisatu ez izana) Micòlek arratsaldeko lehen orduan alde egin zuen Veneziara, berak ere tesiari azken erasoa emateko asmoz. Bidaiarako jantzita agertu zen bazkarira, maleta eta guzti, «familia harrituari» bere burubidea iragarriz.
|
|
|
Une batez biek jiratu zuten burua niregana. Eta orduan, gramatika hitza zuzen idazten ere ez zekien kirten
|
hark
niri burutik pasatuko ere ez zitzaidan esaldia bota zuen:
|
|
|
Ez nuen aipatu ere egin artearekiko nire interesa (nahiko eskasa, bestalde). Zer lotura ote zeukan
|
hark
nire osabarekin?
|
|
|
Nahiago dugu maiteak eta biok etenaldia, ilargiaren aginpidea, sutan esne bidea bera kixkaltzea, haziarekin lorategia edertzea. Jarri behar bada, jarriko dugu, neuk, edo
|
hark
niri, eta hor ere ibiliko gara irrist eta laprast, gomaren zerean, baina maiteak nahiago du apendizerik gabe, ni neroni osorik bakarrik beste kimikarik gabe, neure pintzel ttikiarekin. Zer egin, beraz, kaxatxoarekin?
|
|
|
Ohar kaiera eskuan hartu eta nagusiaren aginduak idazteko pronto geratu naiz, zutunik, Edmanen lan mahaitik metro bira,
|
hark
nire gorputz mindua begietsi bai, baina eskua luza ez zezan gerriraino, maiz egiten zuenez.
|
|
2017
|
|
|
Halere, gai izan nintzen elkarrizketaren zantzu gutxi batzuk harrapatzeko. Emakume
|
hark
nire amari pazientzia izateko esaten ziola entzun nuen, eskandaluek min handia egin zezaketela elizan, eta ardi beltz batek ezin zuela artalde guztia arriskuan jarri. Denbora batera jakin nuen gertuko eliza batera eraman zintuztela, zerria.
|
|
|
Gorpua egoera ezin hobean aurkitzen zen, eta beraz zertan larriturik ere ez. Baina iraunkortasun ezohizko
|
hark
nire lehengusinarengan eragin kaltegarririk ez bazuen, bai nire gogoan eta agian Pancorborenean ere bai, eta egun goibel eta gau goibelago hauen etengabeko iragateak, malenkoniazko kutsu handia ematen zien gure arimei, eta ondorio gisa sentitzen genituen pasibitatea eta axolagabekeria kezkagarriak ziren oso.
|
|
|
losentxa eta balaku haiek, nik neuk esango nizkiokeela gustora asko, belarri ertzera. Nik ezin bada esan, baina
|
hark
nire aurrean errepikatzen zituelarik, nik neuk esan banizkio bezalaxe ari nintzen lotsagorritzen, nire ahotik atera balira bezala odolberotzen.
|
|
|
Gelara jo aurretik hainbat gauza argitu behar ditugula eta ardo botila bat zabaldu du, egongelan hartzeko asmoz. Egia esan, alboan eseri zaidanean tontakeria hutsa iruditu zait diru trukearen jolas hau, salto egin nahi baitiot gainera, eta
|
hark
ni hartu aurretik nik hari sekulako errepasoa eman. Baina pentsatu dut jokoa urrutira heldu bada, behingoagatik beste zerbait probatzea ez legokeela gaizki.
|
|
|
Alabaina, zuri mesede gehiago egin zizun terapiako zentro
|
hark
niri baino. Zinez.
|
|
2018
|
|
|
Guztiz harriturik geratu naiz, nola izan ote duen Andrews jaun delako
|
hark
nire «ezbehar»raren berri, berak esan duen bezala. Zernahi ere den, irribarre batekin erantzun diot ez zela inongo eragozpena eta arrunt eskertua nengoela jasotzen ari nintzen abegi onagatik.
|
|
|
Jaizkibelez hitz egiten zidaten, beti irainka, eta nik errespetua eskatzen nuen, nire anaia han zelako. Baina jende
|
hark
nire anaiari halakoak egin bazizkion, nola jarri behar nuen haien alboan. Niretzat, balioak galduak zituzten.
|
|
|
Utzi nire emaztearen kontuak edo benetan sentituko duzue. Nahikoa izorratzen naik
|
hark
nik baino bioboto gehiago eman ahal izateak beti. Hark bai, eskuinari, eta nik hartarako gura eta bk rik ez daukadala jakin orduko, berak beste horretarako erabili.
|
|
|
Agian nik hura gehiagotan, berak ni baino. Baina, dena garbi esan behar bada, argibide gehiago eman zidalako
|
hark
niri, nik hari baino. Esate baterako, noren etxea ari zen margotzen, eta hura bukatuta, nongo sabaiak zuritu zituen.
|
|
|
lehor batez erantzun eta Martini begiratu nion zuzenean. Susmo txarrak hartuta nengoen, baina ez neska hura hobetsi zuelako ni zulora erortzen utzita, neska
|
hark
nire berri bazuelako baizik. Niri isiltzeko eta den dena ahazteko agindu eta gero, gure gauzak kontatzen aritu zelako bera.
|
|
|
Egiaren alde, esan nuke hauturako aukerarik ere ez nuela izan. Zirkunstantziek behartuta jo nuela harengana,
|
hark
niregana etorri beste erremediorik izan ez zuen bezala.
|
|
|
Guztiz oharkabean daramatza bere irin lorezko formak, erakutsi egiten ditu, inoren eskuek uki ditzaten, inoren ahoak jan ditzan, eragozpenik jartzen ez duelarik, oharkabean, forma horien indar apartekoaz jabetu gabe. Jan egin nahi nituzke Hélène Lagonelleren bularrak, beste
|
hark
nire bularrak jaten dituen bezalaxe, hiri txinatarreko gelan, hara joaten bainaiz arratsaldero Jainkoa sakonago ezagutzera. Irin lorezko bular horiek, bereek, irents nazaten.
|
|
|
Beldur horrek nire adimena, nire indarra gainditzen dituela esatea gutxi esatea da. Oroitzapen hori ahalik eta zehatzen azaltzearren esango dut ziur nintzela, guztiz ziur, ezen emakume
|
hark
ni ukitu izanez gero, eskuarekin ukitutxo bat soilik egin izan balit, heriotza baino askoz ere egoera okerragora pasako nintzela, erotu egingo bainintzen. Auzoen lorategira heldurik, etxera, eskailerak igo eta han erori nintzen lurrera ataurrean.
|
|
2019
|
|
|
Gero, haritz egurrezko ate itxi bat irudikatu nuen, adreiluz estalitako horma batera ematen zuena: leku
|
hark
nire umetako etxeko egongelaren dezenteko antza zeukan.
|
|
|
eman dio buelta erretratuari, amaginarrebaren begirakune ilunari ezin eutsita: esaten zidan, bai,
|
hark
ni ez nintzela honako! Zapata kaxa ohe gainera jaurti eta:
|
|
|
: Nahi nuke
|
hark
nirekin bakarrik amets egitea, nitaz bakarrik pentsatzea, eta ni bakarrik maitatzea[...] Hau edo hura ere gogoko dut esan orduko, atzera egiten dut berehalaxe, eta sentitzen dut ezer ez dudala maite Liovotxkaz bestalde. Nolanahi ere, beste zerbait ere maite izan behar nuke, hark lana maite duen gisan[...] Halako larrimina sentitzen dut hura gabe, ordea.
|
|
|
Hainbeste maite nuen egunsentia, non amak huraxe ematen baitzidan sari gisa. Lortzen nuen
|
hark
ni hiru eta erdietan esnatzea, eta alde egiten nuen, saski huts bana besoetan, ibaien toles estuan babesturiko baratze lurretara, marrubietara, andere mahatsetara eta arakatzetara.
|
|
|
–Orduan, ona zen
|
hark
ni maitatzea?
|
|
|
Parisera iritsi zenean, hauxe zuen desirarik biziena: , emakume bat xarmanta; elkar adoratuko dugu,
|
hark
nire arima ezagutuko du?... Zahartu eta gero, hautsetan idazten zituen gehien maite izandako emakumeen inizialak.
|
|
|
Martinen eta neure artekoaz ari nintzen, jakina. Dagoeneko
|
hark
ni bezala gorrotatu behar ote nuen nik bera, ala betiko agur zakar hura esandakoan itxurakerietan aritu zen esperantzari eutsi behar ote nion... Eta berdin balio zezakeen amaz pentsatzeko ere.
|
|
|
Musukatu egin nuen. Eta
|
hark
ni. Eta aspaldian ez bezala, behar nuen tokian sentitu nintzen.
|
|
|
–Nik ez dakit deus ere konplotez, eta jukutriaren bat egon bada, urdanga
|
hark
niri egindakoa da, ez besterik.
|