|
2000
|
|
|
Ordea, ilunaldiak zetozkionean, ohiko Mattin argiak eta ohiko Mattin ahaltsuak bertze Mattin goibel
|
hari
egiten zion leku, ez ahalik eta ez buru-argitasunik zuenari, ez eskurik eta ez botererik, Jainkoak mila donu suertez dotatu zuena donurik gabe utzi balu bezala.
|
|
|
Fede kontuetan gizon gogorra eta zurruna zen arren, gozo ibili zitzaidan aita jesuita nik
|
hari
eginikako lehen aitor hartan, neure kontzientzia estutu gabe eta neurriz kanpoko galdegiterik egin gabe. Halarik ere, aita Bartolomek ongi baino hobeki zekien orduko zer nahi zuen eneganik, eta, akabantzan, bere kontseiluen emaiterat beharturik sentitu zen:
|
|
2004
|
|
|
Buruak ez duela beti agindu behar. Maitasun kontuetan bihotza dela agintzen duena, eta hik ere
|
hari
egiteko kasu.
|
|
2006
|
|
|
Pentsa genezake enperadore urrezale
|
hari
egindako iruzur bat izan daitekeela Voynich eskuizkribua deitzen den liburu misteriotsu hori. Norbaitek, gezur biribil batekin, zurikeriaz betetako erretolikarekin, edo zientzia itxurako berriketa nahasgarriarekin liburu bat saldu zion Rudolf II.ari; gero, liburu hura enperadorearen liburutegian geratu zen, inork inoiz zer zioen jakin gabe, eta, azkenean, hainbat urtetan ezkutuan egon ondoren, XX. mendearen hasieran liburu misteriotsu hura berriro argira atera zuen Voynich jaunak.
|
|
2008
|
|
|
Izebak, baina, Beñardori bizkar eman zionak, malguki batek bezala erreakzionatu zuen, iloba hizketan hasi ez beste; eta, ezin azkarrago jiratzen zela,
|
hari
egin zion aurre, oihuka:
|
|
|
Ahozko aitortza bizitza espiritualaren zutabeetakotzat zuen, baina, garaiko apaiz askok ez bezala, ez zituen aitortzera zihoazenak estutzen, ez haien kontzientziaren bihurguneak arakatzen ibiltzen. Horregatik, Ernestinarekin harremanetan jarri ez beste jakin zuen frai Millanek?
|
hari
egindako lehen aitortzan, bazuela norekin konpartitu bere sekretua.
|
|
|
Eta zu teoria batekin zatoz, Afrikarako mentalki prestatuta, ustez, askotan kolpe gogorrena ez baitakar beroak edo kulturak, egunerokotasunari aurre egiteak baino. Horren arabera, bagenekien ez geneukala misiolari lanean etortzerik, gure urratsek ahalik txikiena izan behar dutela, hartzeko asko daukagula eta emateko gutxi, honi edo
|
hari
egindakoak ezer gutxi balio duela askoz arazo sakonagoa konpontzeko. Baina usteak eta teoriak bazter batera uzten dituzu bidean bakar bakarrik zoazelakoan, aurrez aurre datorrenak jatekoa eskatzen dizularik.
|
|
|
Izebak, baina, Beñardori bizkar eman zionak, malguki batek bezala erreakzionatu zuen, iloba hizketan hasi ez beste; eta, ezin azkarrago jiratzen zela,
|
hari
egin zion aurre, oihuka:
|
|
2009
|
|
|
Eritasunari buruz egin zitzakeèn irakurketa guztietatik, kasualitate bat bezala har zezakeen gertatutako guztia, edo zorte txar bat bezala?, Gabinok estuena egin zuen, Jainkoaren zigortzat hartu baitzuen, sendategiko kapilauari ere horrela adierazi zion behintzat,
|
hari
egindako aitortzan:
|
|
|
–Min egin nion, bai, eta
|
hari
egin niòn min guztia nire aurka itzuli da. Baina Jainkoa handia da, eta Jainkoari eskaintzen dizkiot neke guztiak, nire minak arin dezan Felipek aurrerantzean izan dezakeen mina.
|
|
|
Eritasunari buruz egin zitzakeèn irakurketa guztietatik –kasualitate bat bezala har zezakeen gertatutako guztia, edo zorte txar bat bezala–, Gabinok estuena egin zuen, Jainkoaren zigortzat hartu baitzuen, sendategiko kapilauari ere horrela adierazi zion behintzat,
|
hari
egindako aitortzan:
|
|
|
–Min egin nion, bai, eta
|
hari
egin niòn min guztia nire aurka itzuli da. Baina Jainkoa handia da, eta Jainkoari eskaintzen dizkiot neke guztiak, nire minak arin dezan Felipek aurrerantzean izan dezakeen mina.
|
|
2010
|
|
|
esan zuen Lizardi handiak, amonaren heriotza gogoan zuela, eta ni ez nintzen gutxiago, nire mina beste min bat bazen ere, maitemina iturburu zuena; nire minak goia joa behar zuen, nik hala uste nuen behintzat? ...nengoen, oraindik ere gorago jo baitzuen berandu gabe; gaizki lo egiten nuen, eta, esnatzearekin batera, Helenaren irudia etortzen zitzaidan lehenik burura, haren elgorriagak eta haren matíaslópezak; baita haren bainilazko musuak ere, beste modu batean interpretatzen nituenak eta baloratzen; izan ere, gogoan nituen neure damuak eta gurutziltzatuaren aurrean egindako otoitzak eta erreguak, baita
|
hari
egindako promesa ere?. Behin bai, hurrengorik ez??, baina hain guztiz aldatu ziren inguruabarrak, non beste ikuspuntu bat nagusitu baitzitzaidan: zer, baldin eta gertakari hura, Jainkoaren zigorra izan beharrean, Jainkoaren grazia bazen?; zer, baldin eta gurea zinezko ezkontza izan bazen, Jainkoaren begien aurrean??(?) entzun nizunean etxetik alde egiteko prest zeundela nirekin ezkontzeko, nirekin orduantxe ezkondu bazina bezala sentitu zintudan?
|
|
|
...nengoen, oraindik ere gorago jo baitzuen berandu gabe; gaizki lo egiten nuen, eta, esnatzearekin batera, Helenaren irudia etortzen zitzaidan lehenik burura, haren elgorriagak eta haren matíaslópezak; baita haren bainilazko musuak ere, beste modu batean interpretatzen nituenak eta baloratzen; izan ere, gogoan nituen neure damuak eta gurutziltzatuaren aurrean egindako otoitzak eta erreguak, baita
|
hari
egindako promesa ere —" Behin bai, hurrengorik ez" —, baina hain guztiz aldatu ziren inguruabarrak, non beste ikuspuntu bat nagusitu baitzitzaidan: zer, baldin eta gertakari hura, Jainkoaren zigorra izan beharrean, Jainkoaren grazia bazen?; zer, baldin eta gurea zinezko ezkontza izan bazen, Jainkoaren begien aurrean —"(...) entzun nizunean etxetik alde egiteko prest zeundela nirekin ezkontzeko, nirekin orduantxe ezkondu bazina bezala sentitu zintudan" esan zidan Helenak! —, ohiko formulen eta arauzko arauen gainetik?; poztu nintzen... ustezko erruduna errugabetzen zuen neurrian, ikuspuntuak arintzen baitzidan zama; eta Helenarekin bizi izandako mementoek eta haragien nolabaiteko ezkontzak —zer alde zegoen, bada, ezkongaiek hitzez elkarri baietz esatetik mihiz esatera, baldin eta mihia hitzaren euskarri ere bazen? — beren zentzua hartzen zuten, harekin bizitza osorako lotzen baininduten; zer gehiago nahi nuen, bada, funtsezkoa neure esku banuen, hainbeste eta hainbeste maite nuen Helena, gertatuak gertatuta gero are gehiago...!; egia zen gazteak ginela —" Kontuz maitasun kontuetan...!" esaten zigun jende helduak eta adinekoak—, baina Romeo eta Julieta ere ez al ziren gure adinekoak, hortxe hortxe...?
|
|
2012
|
|
|
Burdinazko itxiturarekin, nonbait. Ez du konorterik galdu behintzat, eta Berriola sendagileak esan du jarraitzeko ikuskizunarekin, begi birrindu
|
hari
egin dakiokeen omenaldirik onena dela eta.
|
|
|
Era berean, gure natur filosofiako sistema ezberdinak azaltzen nizkionean, barre egiten zuen, adimendun omen zen izaki batek beste jende baten aieruen jakintzan oinarrituta ebaluatzen zuelako bere burua, edo beste zenbait gauzatan, non jakintza hura, egiazkoa izatekotan ere, ezin zen erabilgarri izan. Horretan guztiz bat zetorren Sokratesen sentimenduekin, Platonek dioenaren arabera; eta filosofoen printze
|
hari
egin niezaiokeen ohorerik handiena bezala aipatzen dut hau. Ordudanik sarri hausnartu izan dut doktrina hark zer nolako suntsiketa egingo lukeen Europako liburutegietan, eta osperako zenbat bide itxiko lituzkeen jende ikasiaren artean.
|
|
2013
|
|
|
Antonio Villar komisarioak txabolaren jabea atxilotu zuen lehenik, Luis Arbeloa ostalaria. Eta
|
hari
egindako itaunketa sakonen ondorioz, herriko beste bi gizon eraman zituen gero, biak aski ezagunak: Pedro Garmendia alkatea eta Enrike Miranda, Kankaleko jaun diruduna.
|
|
|
Albertinari min egin zion, eta harekin behar zuen konponbidea, bitartekorik barik. Eta orduantxe behar zuen, benetan baitzen Albertinari min egin izanaz damu, ez Albertinak ostatutik kanpora zezakeelako, berarekin izugarri ondo portatu zenari ezin okerrago erantzun ziolako baizik?,
|
hari
egindako mina, auskalo zer mekanismo psikikoren bidez, bikoiztuta itzuli balitzaio bezala, hainbesterainokoa zuen Dionixiok, gorabehera guztien gainetik, emakume haren beharra?!
|
|
|
1982tik ezagutzen zuten elkar bi poliziek, eta Miguel Planchuelok harekin zuen harremanari eusteko agindu zion, Ipar Euskal Herria oso ondo ezagutzen zuelako. Metgek, Amedok, Planchuelok eta Alvarezek bazkari bilera bat egin zuten Bilbon, Metgeren aurrera begirako betebeharrak eta
|
hari
egin beharreko ordainketak zehazteko. Metgeren bidez ezagutu zuen Amedok Pedro Sanchez Frantziako legionario ohia, eta hark errekrutatu zituen Mareyren bahiketan parte hartu zuten beste bi mertzenarioak:
|
|
|
Albertinari min egin zion, eta harekin behar zuen konponbidea, bitartekorik barik. Eta orduantxe behar zuen, benetan baitzen Albertinari min egin izanaz damu –ez Albertinak ostatutik kanpora zezakeelako, berarekin izugarri ondo portatu zenari ezin okerrago erantzun ziolako baizik–,
|
hari
egindako mina, auskalo zer mekanismo psikikoren bidez, bikoiztuta itzuli balitzaio bezala, hainbesterainokoa zuen Dionixiok, gorabehera guztien gainetik, emakume haren beharra...!
|
|
2016
|
|
|
–Orduan, ez dituzu zertan nik diktatutakoak idatzi, sekula gehiago. Wells andrea nire gonbidatua da, eta
|
hari
egindako irain oro nire aurkako iraina ere bada. Beraz, horixe pentsatzen baduzu, alde egin dezakezu?.
|
|
|
–Echevarría auzia?, gogoan ez duenarentzat, Ignacio Echevarríak, garai bateko Babeliako izarrak. Espainiako literatur magazine gorena, garai hartan, El País egunkariarekin batera saldua?, Bernardo Atxagaren El hijo del acordeonista nobelari egin zion kritika gogorrak eragin zuen (IX); Atxagaren gaztelaniazko Alfaguara argitarapen etxea eta El País enpresa bereko partaide zirenez, interes gatazka bat sortu zen, zeinaren ondorioz Echevarríak alde egin zuen/ kaleratu zuten kultur gehigarritik, eta polemika bat piztu zen, zeinak, paradoxikoki, eta. Kontsiderazio gutxi batzuk?, en seinalatu dudan bezala euskal kasuari dagokionez, egunkaririk gabe utzi zuen kritikaria baina bere prestigioa goratu zuen, oinarri handiegirik gabe, nire ustez?. Gehiago jakin nahi duenarentzat, kontuari buruzko dossiertxo bat Lateral aldizkarian aurki daiteke (121 zenbakia, 2005eko urtarrila); edonola ere, kritika
|
hari
egin zitzaion kritikarik handiena izan zen irizpide literarioak pixka bat alboratu eta batik bat politikoak hartzen zituela kontuan, eta duela urte gutxi, elkarrizketa batean, Echevarríak berak konfirmatu zuen baiespen hura: –El relato que la novela de Atxaga proponía sobre el nacimiento de ETA convenía muy bien al escenario de conciliación que por entonces [2004] se estaba gestando y allanando, con vistas a un esperable pacto de perdón o de amnistía que por entonces aparejaba la expectativa del final de la actividad terrorista.
|
|
2017
|
|
|
Beraz, adiera tenporalean erabili dut terminoa nagusiki, eta, aldiz,, erreakzio feudalaren? ezaugarri izan ziren prozesu sozialei eta harreman kapitalisten bilakaerari erreferentzia egiteko, Marxen kontzeptu bat erabiliko dut,, metatze primitiboa?, nahiz eta ados nagoen
|
hari
egindako kritikekin: berriro aztertu behar dugu Marxek hartaz egiten zuen interpretazioa.5
|
|
|
batzuk tartekatuz. Konturatu naiz pentsatze hutsarekin hankartea umeldu zaidala berriro, eta bizkar horri begira
|
hari
egin nahi nizkiokeela horiek denak. Hurreratu egin natzaio atzetik eta bizkarraldea laztandu, leun.
|
|
2018
|
|
|
bilgune erradikal bat zen hura, eta Anna Wheeler ek eskolak ematen zituen han tarteka. Bada, Appeal obraren azalean Thompsonen izena ageri da, baina Anna Wheelerrek lan
|
hari
egin zion ekarpena, akaso, agerianago geratu zen Harriet Taylor-ek John Stuart Millen izenez argitaratutako Emakumeen menpekotasuna obran izandako eragina baino.
|
|
|
Bigarren atalaren I. azpiatalean («Estrukturalismoaren truke kritikoa») aztertzen da sexu/ genero bereizketa antropologia estrukturalistan, bai eta feminismoak formulazio horretatik garatutako teoriak eta
|
hari
egindako kritikak.
|
|
2019
|
|
|
Hirugarren defentsa estrategiaren oinarria zen hura: biktimaren bertsioa belztea,
|
hari
egindako kaltea minimizatuz eta gertatutakoaren erantzuletzat joz. Besteak beste, abokatuek neskari egotzi zioten sexu harremanak hasi izana, eta bideoetan aditu zitezkeen soinuak plazerezko adierazpenak zirela argudiatu zuten.
|
|
|
Bestetik, biktima askori erasoaren ostean geratzen zaien lotsari eta erruari aurre egiteko ere balioko luke. Sexualitateak norberaren eremu intimoenetako batekin duenez zerikusia,
|
hari
egindako erasoak salatzea ere askoz gehiago kostatu ohi da, beste edozein askatasunen aurkako erasoen aldean. –Ideia bat errotuta dago iruditeria kolektiboan:
|
|
|
Donostiatik Bilborako trenak zenbat geldialdi egiten ote zituen guztira, ba ote zegoen tren zuzenik tarte horretan, ba ote zegoen munduan ausartik Donostiatik Bilborainokoa edo alderantzizkoa egiteko trena hartzen zuenik, zenbat ordu behar ote zituen horretarako. Amatxi tentatzea bururatu zitzaidan, galdera bera
|
hari
eginez gero, zer erantzun emango ote lukeen entzun eta hori bera paratu ariketaren azpian, baina ez zirudien inspiratuegi. Gero, irakaslea ere imajinatu nuen, artean Kilopondio ezizenez deitzen nion garaian, tokian eta zereginetan, harri eta zur, Amatxik emandako erantzuna interpretatu nahian:
|
|
|
Biak irriz hasi ziren, eta gero, elkarri lagunduz, bulegora eraman zituzten paperak, hiztegia, kontsultako liburuak, Raimundo Silva tematu zen berak eraman behar zuela bi arrosak zituen loreontzia, Hau nire kontua dun, neuk asmatu dinat. ...egin zen, Maria Sarari begiratu zion, oso serio, toki-aldaketaren emaitza emakumeak toki hartan egiten zuen itxuraren arabera neurtuko bailuen, Orain hauxe idatzi behar dinat, hil eta lurperatu eta gero, lehendik ere beste hainbat arrazoirengatik miretsia eta Bonn hiriko zalduna izan zen Henrique aleman ospetsuak egin zituen mirakulu harrigarriak, Fray Rogeirok kronista fama eskuratu zuen Osberno
|
hari
egin zion gutunean xehe mehe kontatzen denaren arabera, gutunak, puntu honetan, konfiantzarik txikiena merezi duelarik, federik handiena merezi baitu, eta hori dun garrantzizkoena, Eta ni, erantzun zuen Maria Sarak, gaur etxean prestatuko eta jango den afarirako ordua iristen den artean, sofa honetan eseriko nauk, San Antonioren mirakuluen historia eredugarria irakurriz, hik irakurririko pasartea...
|
|
2020
|
|
|
Gerrako lubakiak zulatzen hasi aurreko garaietan, La dama del Lebrel Blanco nobela Isidoro Fagoaga tenor beratarrari eskaini zion Eladio Esparzak, aspaldiko laguna baitzuen. Tenor famatuaren jarraitzaile eta
|
hari
egindako omenaldien sustatzaile nagusi izana baitzen hasiera hasieratik. Baina, Gerra Zibilaren atarian, ideia politiko kontrajarriak baitzituzten, urrutiratu egin ziren elkarrengandik.
|
|
2021
|
|
|
Ez ote ziren denak ere gogotsu erdalduntzen hasiak. Bitor Bilbao Goiri maisuak euskaraz bazekien, eta beste Goiri
|
hari
egin zion testuan euskaraz zerbait irakurria zela igartzen dela esango nuke.
|
|
|
Orain galdera zera litzateke, zer zela-eta gorde zituen Nikolek lehenengo senarraren gutunak, eta berak
|
hari
egindakoak ere ziurrenik; non, ezkonduta egon zen bitartean batez ere, esan nahi baita Eugenio Alegriarekin ezkondurik bizi izan zen artean bazeukala gutunok non ezkutatu, edo beharbada ez zuen ezkutatu beharrik, zein zen bien arteko intimitatea, konpontzen ote ziren ala huts egin zien zerak, larruak, harremanak, mundu ikuskerak, etxean zer zeukan batak besteari ez erakusteko, zera, bigarren sena... Bide batez, Eugenio senarrak ere idatziko zion, ezta?, orduan egiten ziren itsasaldiak luzeak izaten zirelako, beste ezergatik ez bada ere, alabaina historia honetan Eugenio Alegria ere absentea da.
|
|
|
Hala ere, Sabinen izendapen horri eutsi diot, haren biotopografian emakumeak izan zuen lekua aldarrikatzearren hain zuzen. Ezin esan leku ukatua denik, larriagoa baita
|
hari
egin zaiona. Emakumea ez da ia inon aipatua izan, eta aipatu izan denetan iraintzeko izan da, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
Hori, Larrinagako kartzelan preso eduki zuten aldian egin zizkion gutunek erakusten duten harreman intimoa ahaztu gabe. Eta ez dezagun gutxiets, inondik ere, emaztegaia kolegioan izan zen artean
|
hari
egin zizkion gutunetan ageri zen haragizkotasuna, mistika katoliko halako batez jantzia. Ideologia katoliko hertsiaren barruan.
|
|
|
Senarrak egindakoak atxiki egin zituen. Berak
|
hari
egindakoak ez dira ikusi ere egin. Nork desagerrarazi zituen?
|
|
2022
|
|
|
oskolezko etxe
|
hari
egin nintzaion.
|
|
|
Dena etorri zaio tupustean: Nikorekin egindako bidaiatxoa eta diskoteka
|
hari
egindako bisita. Parisera egindako aurreko bisita.
|
|
2023
|
|
|
–Ez du zertan, baina lehenik neska
|
hari
egin zeniona kontatu behar didazu. Zeure buruari kontatu behar diozu.
|