|
2004
|
|
|
Aurten haren heriotzaren mendeurrena betetzen da, eta, beraz, bidezkoa da euskaldun guztiok harekin dugun zorra kitatzeko, beraren omenez oroitzapen ekitaldi batzuk antolatzea. Gaurkoan, beraz, Eus kaltzaindiak Sabino Arana Kultur Elkartearekin hatera, Abandoko seme argi ak Euskal Herriaren hizkuntza nazionalean eta gure kulturan izandako eragi na eta ondoko belaunaldiei utziriko emaitzak gogoratu eta
|
haren
testuinguruan balioetsi nahi ditu.
|
|
2005
|
|
|
Kultur bizitzari dagokionez, gerran jasandako beheraldia gaindituz, Gasteizko literatur eta zientzia elkarteak suspertu egin ziren Errestaurazio garaiko lehen urteetan. Ez ziren ordea, gatazka
|
haren
testuinguruan etendako zenbait erakunde, garrantzitsuena Unibertsitate Literarioa izanik, gehiago berpiztu. Hola, azken karlistadak, Gasteizko kultur munduan inflexioa puntua markatu zuen.
|
|
2006
|
|
|
Erreparatzen badiogu, bada, kontzeptuaren eboluzioari, hasteko izpiritua (Geist), honezkero arima bihurtu da (Seele), eta azkenean arraza beste gabe bihurtuko da. Beraz,
|
haren
testuingurua eta edukia hasierako historia edo kulturaren filosofiatik herrien psikologiara eboluzionatuz joan da, eta azkenean psikologiatik" antropologia" edo arrazen teoriara: izpiritua arima bihurtu da eta herria arraza, herriaren izpiritua arrazaren arima.
|
|
2007
|
|
|
Horretarako, behaketa zuzena etaelkarrizketa erabiliko ditu. Elkarrizketa aukeratutako haurrari edo
|
haren
testuinguru ekologikoa ondo ezagutzen duen norbaiti egin diezaioke. Teknika horienbitartez, irakurleak honako gai hauei buruzko informazioa lortuko du:
|
|
|
Lewin ek (1935) egindako ekarpenak, berriz, honako bi ideia hauetan laburbildaitezke: alde batetik, gizarte ingurunearen kanpo ezaugarri objektiboak ez diragizakien jokabidea zehazten dutenak, baizik eta ingurune horri buruz gizakiekeraikitzen dituzten irudikapenak; bestetik, Lewin ek berak planteatu zuen pertsonaeta
|
haren
testuingurua banaezinak direla, gizarte portaera behar bezala ulertu nahibada.
|
|
|
Autore horrek, kulturak garapenean duen eragina azpimarratzeaz gain, eragintruke sozialek pentsamenduaren eta ezagutzaren eraikuntzan duten zereginareninguruko ekarpenak egin ditu. Horietako bat aukera (affordance) kontzeptua da.Kontzeptu hori erabiltzen du haurraren eta
|
haren
testuinguruaren arteko osagarritasuna adierazteko. Aukerak zeregin zehatz batzuk egiteko balio duten objektuei, tresnei eta antzekoei dagozkie, eta haurrak haiekin zer egin dezakeen zehaztendute.
|
|
|
Piaget-en eredu konstruktibistaren oinarrizko ideiaren arabera, gizabanakoakeraikitzen du ezagutza, ingurune sozialarekin eta fisikoarekin dituen eragintrukeetatik abiatuz. Beraz, pertsonaren eta
|
haren
testuinguruaren arteko eragintruketik sortzen da ezagutza. Pertsonak objektuen gain egindako ekintzetan etaobjektuen erantzunetan oinarritzen da eragin truke hori (Piaget, 1970).
|
|
2008
|
|
|
Vigotskik giza garapena testuinguru sozialaren barruan kokatzen zuen eta testuinguruzko ikuspegia planteatu zuen lehen aldiz. Vigotskiren lanaren oinarrizko edukiak ulertzeko, ezinbestekoa da haren formazio akademikoari buruz eta
|
haren
testuinguru historiko politikoari buruz zenbait argibide ematea. Vigotski maila ekonomiko ertaineko eta kultura maila handiko familia judu batean jaio zen 1896an.
|
|
|
Elkanoren bizitza baino gehiago, Magallanesen eta Elkanoren bidaia da erakusketaren ardatza. Panel ederrekin, bisitariari bidaia
|
haren
testuingurua, eta nondik norakoak kontatzen zaizkio. Halaber, Elkanoren IV. mendeurrenean Gipuzkoako Aldundiak Ignazio Zuloagari enkargatutako koadroa ere erakusketan dago ikusgai, Imanol Elorza margolariaren hainbat koadrorekin batera.
|
|
2012
|
|
|
Egun, haitz bat dago gazteluaren lekuan, eta handik zulo batzuk ikus daitezke; hain zuzen, zulo horiek gazteluko egurrezko zutoinak izango zirela aipatu du. Aurten, Nafarroako Erresumaren Konkistaren 500 urteurrena izanik, Napar Zuzterrak gaztelua eta
|
haren
testuingurua jakitera eramateko ekitaldia egingo du. 12:00etan[...]
|
|
|
Aurten, Nafarroako Erresumaren Konkistaren 500 urteurrena izanik, Napar Zuzterrak gaztelua eta
|
haren
testuingurua jakitera eramateko ekitaldia egingo du. 12:00etan Elosuko bidegurutzean elkartuko dira, eta zanpantzarrekin batera, muinora joango dira.
|
|
|
Hala ere, Altonagak hori baino gehiago egin du. Abadiaren bizitzari eta idazlanari buruzko aurkezpen zabal bat egin du,
|
haren
testuingurua eta nondik norakoak azalduta. Altonagak berak dioen bezala, Abadiaren biografia idazteke dago oraindik, baina hari buruzko datu asko dira ezagunak, bai haren garaikideek idatzitakoari esker, bai eta haren idazlanetan jasotakoari esker ere.
|
|
|
Erresistentzia gisa hasten diren identitateek proiektuasor dezakete, eta, horrela, historiaren joan etorrian, menderatzaile ere bihur daitezke, gizarte erakundeetako identitate legitimatzaile bihurtzean, euren menerapena arrazionalizatzeko. Gainera, identatearen eraikuntza prozesua aurrerakoia edo atzerakoiaizan daiteke, betiere
|
haren
testuinguru historikoaren arabera, identiatearen politikahistorian kokatu behar baita. Azkenik, proiektu identitatea, aktore sozialek eurekdituzten tresna kulturalak erabiliz, identitate berria sortzen dutenean; eurek gizarteanduten kokapena birdefinitzean, gizarte osoaren eraikuntza aldatzea bilatzen dutenean, esaterako, generoaren inguruan sortutako identitate berriak (Bilbao, Ezkurdia, Perez, 2004:
|
|
|
Erresistentzia gisa hasten diren identitateek proiektuasor dezakete, eta, horrela, historiaren joan etorrian, menderatzaile ere bihur daitezke, gizarte erakundeetako identitate legitimatzaile bihurtzean, euren menerapena arrazionalizatzeko. Gainera, identatearen eraikuntza prozesua aurrerakoia edo atzerakoiaizan daiteke, betiere
|
haren
testuinguru historikoaren arabera, identiatearen politikahistorian kokatu behar baita. Azkenik, proiektu identitatea, aktore sozialek eurekdituzten tresna kulturalak erabiliz, identitate berria sortzen dutenean; eurek gizarteanduten kokapena birdefinitzean, gizarte osoaren eraikuntza aldatzea bilatzen dutenean, esaterako, generoaren inguruan sortutako identitate berriak (Bilbao, Ezkurdia, Perez, 2004:
|
|
|
Arizmendiarrietaren pentsamendua ulertzeko
|
haren
testuinguru sozialazjabetzea ezinbesteko premisa dugu. Bide horretan hasi eta batera, garaiko depresioekonomiko sakon, krisi soziopolitiko integral eta bizi zen diktaduraren aurrez aurreaurkitzen gara.
|
|
2013
|
|
|
Saiatu nahi dut ulertzera hurbiltzen. Bizet [Georges] jotzen dudanean ulertu nahi dut
|
haren
testuingurua, zein soinu nahi zuen... Ez baita izango [Ludwig van] Beethovenek 100 urte lehenago osatu zuen soinu bera.
|
|
2014
|
|
|
C. Suak edo
|
haren
testuinguruak lilura, interesa, jakin mina edo erakarpena sortzen dio.
|
|
2016
|
|
|
f) Non du kokalekua aipatu bandak? Zein da
|
haren
testuinguru geografi koa?
|
|
|
360 kamera. Aplikazio honek qe iragazkiak gomendatzen ditu, hautatutako irudiaren, helburuko sare sozialaren eta
|
haren
testuinguruaren arabera, instantziaren bertsiorik onena sortzeko. Baina balio bereizgarrietako bat da argazki editorearen funtzio nagusiak integratzen dituela, bildutako materiala hobetzeko oso erabilgarria eta praktikoa baita.
|
|
|
norberaren esku dago bizimodu hori lortzearen garaipena edo ez lortzearen porrota. Indibiduoa da erantzule bakar eta ahalguztiduna,
|
haren
testuinguru kultural, ideologiko, politiko, ekonomiko eta soziala (gaur egun, bereziki sozioekonomikoa) ekuazio osotik desagerraraziz. Berdin dio non, nola eta zenbat baliabiderekin jaio zaren, gainerakoek dituzten aukera berak dituzu aurrera egiteko.
|
|
2017
|
|
|
Edonola ere, aurreko konnotazioak ezin dira zerbait absolututzat hartu. Kolore bakoitzaren esanahia, azken finean,
|
haren
testuinguruaren araberakoa izango baita.
|
|
|
f) Non du kokalekua aipatu bandak? Zein da
|
haren
testuinguru geografikoa?
|
|
2018
|
|
|
Ohiko egiturari jarraituz, kasuan zuzenean nahastutako pertsonaiak beste katean, AuTBn, agertu baino apur bat lehentxeago ematen ziren. Helburua ikusleek bakoitzaren adierazpenak
|
haren
testuinguru psikologikoan kokatu ahal izatea zen, akusatuen, lekukoen edo biktimen mezuak errazago deskodetuko zituztelakoan.
|
|
2020
|
|
|
Domingo Martinez de Irala eta
|
haren
testuingurua ahalik eta ondoen ezagutzeko ezinbestekoa da, egun, Elkoroberezibarren liburua: " Dokumentazio aldetik garairik zailena eta ezezagunena da, baina benetan oso erakargarria.
|
|
|
Izan ere, ordutik igarotako urteak 40 edo 45 direla erraz konprobatzen den arren, antzerkiaren gaineko ideia, hura aurrera eramateko motibazioak,
|
haren
testuingurua eta erabilitako hizkuntzaren ehundura bera hain dira gaur egungoetatik ezberdinak, ezen denboraren makinan sartu eta bi mila urte lehenagoko garaietara garraiatzen gaituztela ematen duen. Lukuk dioenez, euskararen geroa liburuetan omen dago, eta antzerkiak zango bat liburuan izan lukeela aipatzen du antzerkilariak.
|
|
|
Irakasle horrek, aldaketak txertatu beharrean, irakaskuntza tradizionalago baten aldeko apustua egin du. Haren aburuz, iRAKERen ikasitakoak ez du
|
haren
testuinguruan aplikatzeko balio eta, horrenbestez, geroz eta klase magistralagoak ematen ditu eta ebaluazio sistema ere ez du programan ikasitakoarekin bat aplikatzen.
|
|
2021
|
|
|
Euzkadi, 1982ko otsaila, 14 zk. ‘Manuel Lekuona’). Bai bizkortu ere, 1930ean Eusko Ikaskuntzak Bergaran antolatutako kongresuan eman zuen" Arte popular vasco" hitzaldian Ahozko Euskal Literatura aztertzeko ikuspegi berria eskaini baitzuen, bertsogintza baloratzeko
|
haren
testuinguru sozial eta kulturala aintzat hartuz, bertsolaritzari prestigioa emateko funtsezkoa izan zena.
|
|
|
35.2.2h Deixia hizketa unean finkatua duten osagarriak ‘osagarri deiktikoak’ deituko ditugu (atzo, gaur, aurten, bihar, joan den astean, datorren udan, duela bi egun). Erreferentzia hizketa uneaz bestelako une edo epe batean dutenak, berriz, ‘anaforikoak’ dira (orduan; bezperan, aurreko egunean, aurreko astean; biharamunean, hurrengo astean, handik pixka batera); perpausean berean edo
|
haren
testuinguruan eman dezake hiztunak osagarrioi balioa emango dion erreferentzia puntua (Azken partidaren bezperan min hartu zuen pilotariak; Zein inozoak ginen orduan!). Badira, azkenik, kontu horretan irekiak diren osagarriak, hizketa unean edo besteren batean erreferentzia izan dezaketenak, lehen, gero, goizeko seietan, edo bi ordutan bezalakoak (Zinera joango naiz gero eta Atzo arratsaldean zinean izan ginen, eta gero afaltzera joan ginen, hurrenez hurren; Goizeko seietan jaiki naiz [gaur] eta Goizeko seietan jaiki nintzen [egun hartan]).
|
|
|
antza denez, asiriarrek eta babiloniarrek 5 egun bereizten zituzten, egiptoarren asteak 10 egun zituen, eta zelten artean ohikoak ziren 3 edo 9 eguneko banaketak; kasu guztietan, betiere, kontuan izanda egunei buruz dihardugunean ez gabiltzala beti zehatz eta simetrikoak diren denbora tarteez berbetan. Honenbestez, hiru eguneko antzinako euskal aste baten aztarnak ditugu,
|
haren
testuingurua eta kronologia ezartzen lagunduko diguten datu berrien zain gauden bitartean.
|
|
|
Erakusketak eskema guztiak urratzen dizkigu, jai giroan zentratutako pertsonaia folklorikoen iruditeriak bereganatu eta berregiten baititu. Hain zuzen, jaia baita erakusketa eta
|
haren
testuinguruan egituratzen diren ekintzak zeharkatzen dituen ardatza.
|
|
|
Vicente Ameztoik, Jose Luis Zumetak eta Carlos Zabalak 1980an elkarlanean sortutako ‘Lemoiz gelditu’ mural erraldoiari eta
|
haren
testuinguruari areto bat eskaini dio Bilboko Arte Ederren Museoak.
|
|
2022
|
|
|
San Luis meategiaren galeria 1907an sortu zuten. Udaleko taldeentzat prestatutako testuan
|
haren
testuingurua eta jarduera laburbildu ditu memoria taldeak. Azaldu dutenez, garai hartan, gabarrek burdin tona mordoa garraiatzen zuten Atxuritik eta Urrazurrutiatik San Antongo zubiaren parean Olabeagako biltegira, baina Bilbo Zaharraren urbanizazio goiztiarrak, batetik, eta auzoko kale nagusia Balmasedara zihoan errepidea izateak, bestetik, oztopatu egiten zuen garraioa.
|
|
|
Argitalpen berriak ez dakar Nemirovskik idatzitako kontakizun eguneratua soilik. Idazlearen biloba Nicolas Daupleren ohar batek zabaltzen du liburua, eta testua bera eta
|
haren
testuingurua kokatzen laguntzen du. Ondoren dator Olivier Philipponnat adituaren hitzaurrea, eta argitaletxearen oharra gero, nobelaren bertsio eguneratuaren aitzin.
|
|
|
Filosofiaren historiak hasiera bat baldin badu, helmuga bat ere badu orduan. Eta Hegelek uste du aurkitu duela, hain justu,
|
haren
testuinguru filosofiko politikoak hitzeman bide duen horretan.
|
|
|
Jakintza kolektiboak sortzeko moduen azpian diren botere logika desparekoei aurre egiteko beharrean datza genero indarkeriari eta indarkeria sexistari buruzko ikerketek ikuspegi feminista izatearen garrantzia. Horregatik da garrantzitsua indarkeriaren eta
|
haren
testuinguru performatiboen azterketan sakontzea, ezagutzaren justifikazio, baliozkotze eta ezagutza ekoizpenerako estrategien bidez. Eta estrategia horiek gai izan dute praxi eta teoria feminista garatzen ari diren proposamenak biltzeko eta zukutzeko.
|
|
|
Indarkeria gizarte eraketa historiko moduan behatzeak une eta/ edo leku jakin batek fenomenoari nola eragiten dion kontuan hartzea esan nahi du. Horrela, indarkeriari eman dakizkiokeen interpretazioak biderkatu egiten dira, eta
|
haren
testuinguru alderdia jartzen da agerian (Dobash & Dobash, 1998). Indarkeria produktu kulturaltzat hartzeak haren izaera erlatiboa eta, beraz, subjektiboa nabarmentzen du.
|
|
2023
|
|
|
bata Rekalde aretoan, eta bestea hiri bereko Lumbreras galerian. 2021ean, berriz, Bilboko Arte Ederren Museoak erakusketa bat ireki zuen Ibarrolaren Gernika obrari eta
|
haren
testuinguruari buruz. 93 urterekin hil da.
|
|
|
Hizkuntzaren erabilera, elkarrekintza sozialean eta
|
haren
testuinguru soziokulturalean sortzen da. Horretara, hizkuntza jarduera soziala da, testuinguruan eragina izateko gaitasunaz gain, testuinguruaren eragina ere jasotzen du (Hernández eta Altunak 2020).
|