|
2001
|
|
|
Diabetes Care aldizkariaren azken zenbakian argitaratutako azterlan baten arabera, 1 edo 2 motako diabetesa duten pertsonek joera
|
handiagoa
dute beren lankideek baino lanegunak galtzeko, eta, beraz, soldata txikiagoa dute, ehuneko 30 arte. 1989ko datuetan oinarrituta egindako lanaren arabera, diabetesak 3.7000 eta 8.700 dolar artean murriztu zituen AEBetako langileen urteko diru sarrerak.
|
|
2005
|
|
|
Tipologia horrek ez du ia nabarmentzen batez bestekotik, egoera sozioekonomikoagatik edo bizilekuagatik, bi zerbitzu ditu kontratatuta, eta Internet izanez gero, konexioa oinarrizkoa izaten da, ez banda zabalekoa. Tarteko maila batean, familien %16, 4 teknologiekin positiboki identifikatzen da, baina haien abantailek lan ingurunearekin lotura
|
handiagoa
dutela beren bizitza pribatuarekin baino. Etxe horiek, hirikoak, maila sozioekonomiko ertain altukoak eta haurrak dituztenak, batez beste 2,9 zerbitzu dituzte kontratatuta, %70ean ordenagailu pertsonala dute eta Interneterako konexioa ADSL da.
|
|
2007
|
|
|
Hiru hilabetez tomatea janda, gure boluntarioek babes
|
handiagoa
dute berez eguzkiaren kontra, heren bathandiagoa. Berri onak dira.
|
|
|
Beste muturrean daude uztailean jaiotzen diren haurrak, batez beste 3,292 kilo hartzen dituztenean. Hala, udan jaiotzen diren haurrek arrisku indize
|
handiagoa
dute beren pisuagatik, nahiz eta horrek ez duen nahitaez baldintzatzen helduen osasuna. Urtarriletik uztailera bitartean, haurren pisua pixkanaka igotzen da, eta, gero, berriro jaisten da.
|
|
|
Erakusketa horren ondoren, Bardone Conek zenbait test egin zizkien gazteei, eta egiaztatu zuen anorexiaren aldeko web gunea bisitatu zuten unibertsitarioek autoestimu eta beren irudiaren pertzepzio okerragoa erakusten zutela, beste bi web guneetara erakutsi zituzten neskek baino. “Web pro anorexia bisitatu zuten neskak okerrago sentitzen ziren beren gorputzen eta beren buruaren gainean, eta joera
|
handiagoa
zuten beren pisuaz pentsatzeko”, azaldu du Bardone Conek. Segurtasun gabezia hori gazteek beren altuerarako pisu egokia edo gehiegizko pisua izan arren agertzen zen.
|
|
|
Emakume etorkinek onartzen dute Espainian emakumeak askoz independentzia handiagoa duela, «baina ez Europako beste herrialde batzuetan bezala». Diezek dioenez, beste kasu bat ijitoa ez den etniako emakume errumaniarrak dira, gainerako emakume etorkinek baino hezkuntza maila altuagoa dutenak, eta, bitxia bada ere, abortatzeko joera
|
handiagoa
dute beren ugalketa edo sexu bizitza planifikatzeko joera baino. Amatasunari dagokionez, honako hau diote:
|
|
2008
|
|
|
Hala, Indiak munduko genero alderik handiena du bizirik irauteko. Neska hinduek mutilek baino %61 probabilitate
|
handiagoa
dute beren bizitzako lehen eta bosgarren urteen artean hiltzeko. Txinari dagokionez, neskek mutilek baino %30 probabilitate handiagoa dute beren bizitzako lehen eta bosgarren urteen artean hiltzeko.
|
|
|
Neska hinduek mutilek baino %61 probabilitate handiagoa dute beren bizitzako lehen eta bosgarren urteen artean hiltzeko. Txinari dagokionez, neskek mutilek baino %30 probabilitate
|
handiagoa
dute beren bizitzako lehen eta bosgarren urteen artean hiltzeko. Funtsezko arrazoia zainketa medikoetarako sarbidean dagoen desberdintasuna da, gizonaren semearen aldeko lehentasuna oso errotuta baitago herrialde horietan.
|
|
2009
|
|
|
Geroago, Osasunaren Mundu Erakundeak, OMEk, kontzeptua zabaldu eta “ongizate fisiko, psikiko eta sozialeko estatu” gisa definitu zuen. Duela urte batzuk, gizabanakoek gaitasun
|
handiagoa
zuten beren erantzukizunak beren gain hartzeko; orain, berriz, pixkanaka, ongizate estatura eramaten ari gara. Neurri batean, prozesu normalak zahartzea, esaterako, espezialista askoren arreta behar duten gaixotasun bihurtzen ari dira.
|
|
|
Espainian, osasunari buruzko azken inkesta nazionalaren arabera (ENS 2006), helduen %37, 8k gehiegizko pisua du, eta %15, 6k gizentasun arazoak ditu, haurren eta gazteen artean izandako ehunekoen antzekoak (gehiegizko pisuaren %30 eta obesitatearen %13, 9). Pertsona askok pisu
|
handiagoa
dute beren adinerako eta osasun baldintzarako osasungarria dena baino. Era berean, asko dira zurrunga egiten dutenak:
|
|
2010
|
|
|
“Gizonezkoen hezkuntza krisietatik babestuago dagoenez, litekeena da gurasoek eskolatik neskato bat erretiratzea”. Datuek erakusten dutenez, emakume gisa hartzen diren enpleguetan ere, gizonek aukera
|
handiagoa
dute beren lanpostuari eusteko, Etiopiako, Kenyako eta Ugandako lore mozketaren industrian eta Kenyako eta Lesothoko ehungintzan gertatu den bezala. Maileguak murriztean, emakumeentzako mikrokredituak mugatzen dira eta, beraz, beren negozioa izateko aukerak.
|
|
|
inbertitzeko dirua biltzen saiatzea eta azpiegituren garapenaren eta herrialdearen gainerako hobekuntzen aldeko apustua egitea. Hala ere, krisialdian, zor publikoaren jaulkipenek lotura
|
handiagoa
dute beren ordainketa konpromisoei aurre egiteko finantzatzeko beharrarekin. Zorraren maila BPGaren %100 ingurukoa bada edo ehuneko hori gainditzen badu, herrialdea oso egoera konprometituan dago.
|
|
|
Txanponak. Aniztasuna handiagoa da hemen; izan ere, batzuek balio
|
handiagoa
dute beren berezitasunagatik edo historiagatik zilarrez eginak izateagatik baino. Hala ere, inbertsiorako eta aurrezkirako salmentarako errunaldiak ere 999 zilarrarekin egiten dira eta neurri eta prezio estandarrak dituzte:
|
|
2011
|
|
|
Zimmerman eta Coryell ek (1990)% 0,4ko maiztasuna aurkitu zuten populazio orokorrean. Nahaste hau dutenen% 50 gizonezkoak dira, beharbada hauek joera
|
handiagoa
dutelako beren premiak asebetetzeko besteak bitarteko moduan erabiltzeko (Tschanz, Morf eta Turner, 1998).
|
|
|
Lan horren arabera, ekintza bideojokoetan aritzeak erabaki zuzenak azkarrago hartzen laguntzen du. Modu erregularrean jokatzen duten pertsonek sentsibilitate
|
handiagoa
dute beren inguruko gertaerekiko. Bideojokoetarako gaitasunak hobetzen dituzte eta trebeagoak bihurtzen dira eguneroko jarduera batzuetan.
|
|
|
Arratoi horietan gripearen infekzioa blokeatzean, bakterioa hedatzea saihestu zen. Ikertzaileak iradoki du infekzio biralak, seguruenik, pneumoniaren hedapena sustatuko duela faktore konbinazio baten bidez. “Uste dugu gripearen birusak handitu egiten duela indibiduo kolonizatuen sudurreko bakterio karga, baina, era berean, pertsona ez kolonizatuak infekzio neumokozikorako arrisku
|
handiagoa
dute beren sistema immunea aldatzean”, zehaztu du. Diavatopouloen ustez, birus infekzioek bakterio patogenoen garapenari eta hedapenari nola eragiten dioten jakitea klinikoki onuragarria litzateke.
|
|
|
Espainiari dagokionez, depresioak eragindako ezgaitasun mailaren gaineko tasarik altuenetako bat erregistratu zen. Ikerketaren arabera, depresio sintomak dituzten espainiarrek gaixotasuna ez dutenek baino zazpi aldiz arrisku
|
handiagoa
dute beren eguneroko bizitzan mugak izateko. Beste faktore bereizgarri bat lehen sintomak zein adinetan gertatzen diren da.
|
|
2012
|
|
|
Haur bakoitzak bere erritmoa du, bere gaitasunekin zerikusirik ez duena. Batzuek beste batzuek baino lehenago lortzen dute mugimen mugimendu jakin batzuk garatzea, edo erraztasun
|
handiagoa
dute beren hizkuntza trebetasunak garatzeko. Ondoren deskribatzen diren lorpenak lau hilabetetik aurrera lor daitezke, baina haur batzuek hilabete bat edo bi gehiago behar dituzte, hau da, bizitzako bigarren hiruhilekoan lortzen dituzte.
|
|
|
Agiri honetan arautzen da ikasleek lanaldi partzialeko ikasketak egiteko aukera, eta ezartzen da, horretarako, aukera hori ematen duen gutxieneko ECTS kreditu kopurua eskatuko zaiela ikastaldiko. Gainera, Bolonia planarekin, derrigorrezko eskola presentzialetako orduak murriztu egiten dira, eta ikastorduak, proiektuak eta ariketak zabaldu egiten dira; beraz, ikasleek erraztasun
|
handiagoa
dute beren ikasketak beste jarduera batzuekin konbinatzeko. Lanaldi partzialean matrikulatzeko baldintzak Oraingoz, ikastetxe eta titulazio guztiek ez dute onartzen lanaldi partzialeko matrikulazioa; beraz, komeni da informazioa jasotzea ikasketak erabakitzeko unean.
|
|
2013
|
|
|
Pribatuak izateak ere pertsonen parte hartzea errazten du EFQM ereduaren ezarpenean: hezkuntza erakunde pribatuetako langileek egonkortasun
|
handiagoa
dute beren lanpostuetan (esparru publikoen ordezkapen sistemarekin alderatuz) eta horrez gain, lanordu gehiago sartzera behartuta daude beren hitzarmen kolektiboengatik (ordu horiek EFQMren ezarpenean inbertitu ditzakete). Horrez gain, tamaina edo egitura konplexua izateak EFQM eredua martxan jartzera behartu (beren kudeaketa konplexua hobetu beharrean daude halabeharrez) eta haren ezarpena bera errazten du, erakundeek dituzten baliabide eskergen bitartez (Arrizabalaga eta Landeta, 2008:
|
|
|
Oso gaixo edota fase terminalean ez egonagatik sufritzen ari diren pertsonen kasuak beste zabaltasun kontzeptual bat hartzen du, eta, ziur asko, subjektibotasun maila
|
handiagoa
dute berekin sufrimendua baloratzeko irizpideak direla-eta; ondorioz, zailagoa da kasu hauen esparrua finkatzea. Kategoria honetatik aparte utzi ditugu aurreko bi balizkoetan aztertutako kasuak eta hamarkadetan luza daitezkeen sufrimendu egoeretan oinarritu gara; oro har, bizi kalitate txarrekoak eta kostu emozional nahiz ekonomiko handikoak diren sufrimendu egoerak, bai norberarentzat bai besteentzat.
|
|
|
Altuerekiko eta bestelako arriskuekiko beldurra agertzen da haurrek beren kabuz, hau da, bederatzi hilabeteren inguruan, kateatzen eta espazioak zeharkatzen esperientzia dutenean. «Beldurra agertzean atzerapen horren onura handienetako bat da haurrek joera
|
handiagoa
dutela beren ekintzen ondorioez gutxiago arduratzen direnean», azaltzen dute ikertzaile horiek «New Scientist» aldizkarian argitaratutako artikulu batean. Haurren beldurra, esperientziatik abiatuta garatua Esperimentuetako bat izan zen haurtxo talde bat hartzea, oraindik ez zekitena kateatzen eta beraiek kontrolatzen zuten ibilgailu motorizatu batean mugitzen irakasten.
|
|
2014
|
|
|
crestedcrazy Albaitaritza klinikak, kalitatezkoak direla jakiteko zigilua Albaitaritza klinikek kalitate ziurtagiria eska dezakete, beren zerbitzuak bezeroentzat fidagarriak direla bermatzeko. El Espainiako etxeen %50ek maskota dute etxean, iturrien arabera Madrilgo Albaitarien Elkargo Ofiziala. Etxeko animalia batekin bizi diren pertsonek gero eta kezka
|
handiagoa
dute beren osasunari eta ongizateari buruz. Kezka horrek albaitarien erantzuna izan du, eta talde horrek animalientzako kliniken kalitate ziurtagiria. «Ekimen honen helburua da albaitaritza kliniken bezeroei zerbitzu egokia bermatzea», azaldu du Javier Martínek, Madrileko Albaitarien Elkargo Ofizialeko kalitate arduradunak.
|
|
2019
|
|
|
Antzinako Greziako emakumerik libreenak ez ziren ez matronak eta ez behe mailako prostitutak, hetairak baizik. Errenazimentuko kortesanek eta Japoniako geishek askoz askatasun
|
handiagoa
zuten beren garaikideek baino. Frantzian, beharbada Ninon de Lenclos da gizonkiro independenteena ageri zaigun emakumea.
|
|
|
oso integrala. Ale osoko zerealek, hau da, integralek, fitokimikoen (landare substantziak) eta zuntzaren kopuru
|
handiagoa
dute beren aukera findu edo “zuriek” baino. De Cangasek honela azaltzen du:
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, sexuen arabera ez dago ia alderik. Haurrak joera
|
handiagoa
dute beren haserrea jokabideekin erakusteko, eta, haiek, berriz, irristatzeko joera dute, baina nahiago dute izkina batean edo gelan isolatu. Patologia neurologikoa duten haurrek (garuneko kalteak, autismoa…) kasketa gehiago dituzte, baina, jakina, berrintxea ez da buru nahastearen sintoma.
|
|
2021
|
|
|
Teoria dibertigarri eta xelebre bat defendatzen zuen. Kontakizun bat, bertso batzuk, elkarrizketa bat buruz ikasteko ahalegina inoiz egin ez dutenek zioen Antilokzailtasun
|
handiagoa
dute beren gorputzetik fluido kaltegarri batzuk kanporatzeko. Aldiz, testu luzeak buruz errezitatzeko gauza direnek aisa kanporatzen dituzte substantzia kaltegarri horiek arnasketaren bidez.
|
|
2022
|
|
|
Abiatu aitzin jada, patruilako batek ez zuen bertara upatu nahi, beldurtuta. Eta hegan gindoazelarik, guk baino beldur
|
handiagoa
zuten berek! Izugarriko burrunba egiten baitzuen traste hark!
|
|
2023
|
|
|
Umorea izan liteke erasokorra, gutxieslea, sarkastikoa; bere jomuga den pertsona iraintzen eta mintzen duena. Umorea izan liteke arazoak ebazteko estrategia proaktiboa eta umoreak lagun dezake osasun psikologikoa hobetzen Umore zentzu
|
handiagoa
dutenek beren buruaren irudi positiboagoa eta autoestima gehiago dute eta barne herstura eta depresio gutxiago agertzen dute.
|
|
|
Umore zentzu
|
handiagoa
dutenek beren buruaren irudi positiboagoa eta autoestima gehiago dute eta depresio, barne herstura eta estres gutxiago hautematen dute (Abel, 2002). Umoreak laguntzen du estresari aurre egiten (Marziali, McDonald and Donahue, 2008; Bizi, Kenan eta Beit Hallahmi, 1988).
|
|
|
Umorea izan liteke arazoak ebazteko estrategia proaktiboa eta umoreak lagun dezake osasun psikologikoa hobetzen (Kuiper, Grimshaw, Leite eta Kirsh, 2004; Ford eta Ferguson, 2004). Umore zentzu
|
handiagoa
dutenek beren buruaren irudi positiboagoa eta autoestima gehiago dute eta barne herstura eta depresio gutxiago agertzen dute (Abel, 2002; Nezlek eta Derks, 2001).
|
|
|
Emakumeek gizonek baino 1,5 aldiz probabilitate
|
handiagoa
dute beren lana galtzeko adimen artifizialaren eraginez. McKinsey Global Institutek aste honetan argitaratu duen txostenaren arabera, AEBetan lan egindako orduen ia heren bat hamarkadaren amaieran automatizagarria izan daiteke.
|
|
|
Elikadura jokabidearen nahasmendu horiek, izan anorexia izan bulimia, teknikoki esango genuke autokontrolarekin eta saria arautzearekin lotutako sistema neuronalen inplikazio garrantzitsu baten ondorio direla, neurri batean, eta ondorioz, elikadura  nahasmenduak dituztenek zailtasun emozionalak dituzte; zailtasun horiek pertsonaren adinaren eta nahasmenduaren larritasunaren araberakoak izango dira. Errazago ulertzeko, elikadura nahasmenduak dituzten pertsonek beren emozioak ezagutu eta kudeatzeko ezintasuna sentitzen dute, eta, horren ondorioz, zailtasunak izan ditzakete emozioak hitzez adierazteko, eta autoestimu baxua izaten dute, besteen esanak behar baino inpaktu
|
handiagoa
dutelarik beraiengan. Gainera, elikadura nahasmenduak dituzten pertsonen kasuan, ondoez emozionala saihestu ohi da, hau da, emozio negatiboak sentitzen dituztenean, horiek saihesteko joera dute, jokabide konpentsatzaileak gauzatuz, hala nola betekadak, gorakoak, libragarriak edo diuretikoak erabiltzea, etab. Emozio horien iturria, askotarikoa izan daiteke, baina aurrerago ikusiko dugu gertukoengandik (familiarengandik) jasotzen ditugun mezuak oso kontuan hartzekoak direla.
|