|
2000
|
|
|
Garai hartan eta gure mailan, Ordizikoan gazteen arteko txapelketa irabaztea. Hasi berria nintzen eta zenbat eta gazteagoa izan ilusio
|
handiagoa
egiten du txapela jazteak.
|
|
|
Dena den, Kalamudiako kideak dioenez," medikuek oro har ez dute ahalegin berezirik egiten. Instituzioei presio
|
handiagoa
egin litzaieke. Tristea da gaixo batek behar duen botika debekatuta izatea".
|
|
|
Daukaguna kanpoan erakusteko ahalegin
|
handiagoa
egin behar dugu. Beti etxe barruan mugitzeko joera eta jarrera izan dugu.
|
|
|
Komunikazio horretan ez dago joan etorririk. Elkarbizitzarako, bi hizkuntza ditugunok askoz eskaintza
|
handiagoa
egiten ari gara bakarra duenak baino. Besteak beste, nik ezagutzen dudalako halakok eta halakok egiten duen lana, eta hark ezagutzen ez duelako nirea, baldin eta bere hizkuntzara itzultzen ez badut.
|
|
|
erdara zekien euskaldun askokgaizki zekien, artean, bigarren hizkuntza hori. Halako bat bateko administrazio kolpeakbaino min eta kalte
|
handiagoa
egin zizkion euskaldungoari, bere hizkuntz erabilpenetan, ondoko bi hamarkadetako hizkuntz politika orokorrak(). Hala ustedugu, behintzat, hori baieztatzeko azterlanik ez dagoen arren.
|
|
|
Medikuak esan baitzuen minik ere ez zenuela sentitu. Agian min
|
handiagoa
egiten zizuten nire laztanek.
|
|
|
Hantxe hautsi eta hantxe irabazi ninduzun, eta betiko irabazi gainerat! Eta are nigar
|
handiagoa
egin nuen. Arestian mintzatu natzaizu nigarraz, baina nola adieraziko nizuke zer nolakoa izan zen nigarraren gaineko bertze nigar hura?
|
|
|
Izan ere, haur hura betiko zegoen kondenatua, zeren pena eternala baitzen bekatu mortalaren ordaina eta ez pena tenporala...! " Imajina ezazue ezen mutila infernurat doan mementuan inurri bat ateratzen dela Urbiaindik Iruñarat —erran zigun, elizako itzalen artean bere iduri berez handia are
|
handiagoa
egiten zela, ipuineko jigant baten eredurat—; edo, hobeki, imajina ezazue ezen inurriak badakiela igerian, eta Urbiaindik mundu berrirantz abiatzen dela, Indietarat, orain oinez, orain igeri... Eta joan eta etorri egiten dela, etorri eta joan, behin, bi aldiz, mila aldiz...
|
|
|
Eta ene desesperantza are
|
handiagoa
egin zen presondegi hartarat eraman nindutenean, zeren iduritzen baitzitzaidan ezen hogei urteko kondenarekin nekez atera ahal izanen nintzela ni infernu hartarik bizirik, eta arinagoa izan zitekeela, ondorez, heriotza zigorra, bertze kondena hura baino... gogorragoa izan zitekeelako, zinez, apur bana hiltzea, bat batean hiltzea baino, exekuzione laster baten bitartez.
|
|
|
Gozo ginen etxe hartan, baina ez lagunari haxixa eta tripiak erosteko edo gasolina ordaintzeko dirurik ezartzeari uko egiten uzteko bezainbat. Ordukoz, bertzalde, neskek izeba Milagrosen ziztor kilometrikoek baino tira
|
handiagoa
egiten ziguten.
|
|
|
Ondoko herriko bestak ziren, martintzar feria bat, dena oihu eta apustu nork astakeria
|
handiagoa
eginen, eta ranchera mexikarrak plazako dantzaldian. Unai —gene errezesibo baten eragina ote? — zoraturik ibilia zen giro etsigarri horretan.
|
|
|
Zortzi gonbidatu zenbatu nituen denera, ni tarteko, zein baino zein dotereago jantzita, urduri eta irribarretsu, jada patrikak edo poltsak berotzen zizkigun dirutzak bizi berri bat, beste bizitza bat hasteko parada edota bidea ekarriko zigun esperantzan. Haietako bat, itsua, belus moketa ikusgarriarekin estropezu eginda, han joan zitzaigun eskailera pikoan behera, gure begien aurrean, beldurrezko filmetan gertatu ohi den baino kalapita
|
handiagoa
eginez, zer diren gauzak; gu iristerako, baina azafatak minutu bat lehenago joanak baitziren beren zerbitzu publikoak beste norbaiti eskaintzera, Borge jauna zen, odol borbor itxuragaiztoan, bragetako botoiak lotsagabe irekita zituela. Badaezpada ere, prestu hurbildu gin  tzaizkion lau gizasemeok, eta hil aginean zen gizajoak hala eskatuta, esan liteke, bada buruan lau kolpe latz lehor eman genizkion zoruaren kontra, adeitsu asko, eta, aireari (eta bizitzari) azken ostikada haserretua joz, Borge jaunak herio betikoa besarkatu zuen azkenik eta sofrikario erantsirik gabe.
|
|
2001
|
|
|
EAEk, 2000 urtean, 143.969 milioi pezeta eman behar izan zituen, eta Nafarroako Gobernuak beste 51.493 milioi. EAEk 2001 urterako duen behin behineko kupoa 173.749 milioi pezetakoa da, eta Nafarroak ere, une honetan haren kopuru zehatza ezagutzen ez badugu ere, 2000 urtekoa baino ekarpen
|
handiagoa
egin du. Nolanahi ere, esan beharra dugu Nafarroak 2000 urtean Espainiako Estatuari egindako ekarpena 1999 urtean baino 2.016 milioi pezeta gutxiagokoa izan zela.
|
|
|
Guraso askok, zalantzarik ez, dirua ez bestelako arrazoiengatik eramaten dituzte haurrak eskola publikoetara (ustez irakasleek prestakuntza hobea dutelako edo seme alabek gizarte maila guztietako haurrekin bizi izateko aukera handiagoa izango dutelakoan); baina bistan da zenbaitek ikastetxe pribatu edo kontzertatuetara bidaliko lituzketela, horrek urtean zehar diru ordainketa
|
handiagoa
egitea eskatuko ez balu.
|
|
|
1) badaude subjektuarengan garrantzitsuak diren zenbait aspektu (jaioterria, gurasoen lehen hizkuntza eta subjektuaren gertuko sareak duen euskararen ezagutza maila), eta aspektu horiek subjektuaren sare sozialari ematen diote bide, hau da, subjektuak gertuko nahiz urrutiko sarean eta erabilpen indibidualetan egiten dueneuskararen erabilpen maila aurrez aipatu ditugun aspektuek markatuta dago; 2) sarehorrek, aldi berean, subjektuarengan gertatuko diren azpiprozesu psikosozialetaneragingo du, eta sarearen arabera, identitate bat, jarrera jakin batzuk eta orientaziomotibazional jakin bat gertatuko dira. Horrela, orduan eta euskara ezagutza handiagoa izan subjektuaren sarean eta, ondorioz, erabilpen
|
handiagoa
egin, subjektuak identitate euskaldunagoa garatuko du, eta euskaldunekiko jarrera positiboagoaeta orientazio motibazional integratzaileagoa izango du; eta 3) amaitzeko, saresozialak eta aspektu psikosozialek subjektuaren portaeran, edo, bestela esanda, euskararen jabekuntza mailan eragingo dute. Beraz, eta gure ereduan proposatzengenuen bezala, subjektuaren sare soziala eszenatoki moduko bat litzateke, etaEuskal Herrian gertatzen denaren arabera, azpiprozesuak modu batera edo besteragertatuko dira subjektuaren eta objektuaren arteko interakzioan.
|
|
|
1) badaude subjektuarengan garrantzitsuak diren zenbait aspektu (jaioterria, gurasoen lehen hizkuntza eta subjektuaren gertuko sareak duen euskararen ezagutza maila) eta aspektuhoriek subjektuaren sare soziala ahalbidetzen dute, hau da, subjektuak gertukonahiz urrutiko sarean eta norbanako erabilpenetan egiten duen euskararen erabilpen maila aurrez aipatu ditugun aspektuek markatuta dago; 2) sare horrek, aldiberean, subjektuarengan gertatuko diren azpiprozesu psikosozialetan eragingo du, eta, sarearen arabera, identitate bat, jarrera jakin batzuk eta orientazio motibazionaljakin bat gertatuko dira. Horrela, orduan eta euskara ezagutza handiagoa izansubjektuaren sarean eta, ondorioz, erabilpen
|
handiagoa
egin, subjektuak identitateeuskaldunagoa garatuko du, euskaldunekiko jarrera positiboagoa eta orientaziomotibazional integratzaileagoa izango du; eta 3) amaitzeko, sare sozialak etaaspektu psiko sozialek subjektuaren portaeran edo, bestela esanda, euskararenjabekuntza mailan eragingo dute. Beraz, eta gure ereduan proposatzen genuenbezala, subjektuaren sare soziala eszenatoki moduko bat litzateke, eta hor gertatzendenaren arabera, azpiprozesuak modu batera edo bestera gertatuko dira subjektuaren eta objektuaren arteko interakzioan».
|
|
|
Unión de Estanqueros elkarteak (10.500 estanko inguru ordezkatzen ditu) Gobernuari eskatu dio kontrol
|
handiagoa
egin dezala bigarren kanalean zigarreten salmentari buruz, bereziki makina banatzaileen bidez, “kontzesionario batzuk lehia desleiala egiten ari direlako kanal honekin”. Ildo horretatik, salatu dute badakitela tabako denda batzuek tabernetan tabakoa saltzeko makinak kudeatzen dituztela, zuzenean edo sozietate anonimoen bidez. Negozio horrek, gutxienez, 25.000 pezeta ematen dizkie hilean unitate bakoitzeko.
|
|
|
Haurdunaldiko hirugarren hiruhilekoan oso ohikoa, hein batean, umetokiak urdailean presio
|
handiagoa
egiten duelako.
|
|
|
Ikerketen arabera, haurdun dauden emakumeen %50ek baino gehiagok pirosia izango dute haurdunaldian. Sintomak haurdunaldiko hirugarren hilabetetik aurrera has daitezke, baina eragin handiagoa dute hirugarren hiruhilekoan, umetokiak urdailean presio
|
handiagoa
egiten duenean. Neurri handi batean, progesteronak (emakumearen sexu hormona, zeinaren mailak handitzen baitira haurdunaldian) beheko hestegorriko esfinterraren muskulua erlaxatzen duelako eta urdailaren hustuketa moteltzen duelako gertatzen da hori.
|
|
|
Tarifa berri horiek, guztira, %0, 32ko igoera dakarte, eta Gobernuak azpimarratu du, inflazioa deskontatuta, elektrizitatearen prezioa %1, 68 jaitsi dela. Exekutiboaren iturrien arabera, tarifen errege dekretuaren bidez, sektorearen interesak bateratu nahi dira, gero eta inbertsio ahalegin
|
handiagoa
egin ahal izateko, eta etxeko ekonomiei tratu ona eman nahi zaie; izan ere, oraindik ezin dituzte lehiaren abantailez gozatu, ez eta eskaintza hobeak egingo dizkien hornitzailea hautatu ere. Itzalaldiak Tentsio erorketek berriki eragindako energia mozketak bezalako arazoak konpontzen lagundu nahi du arauak.
|
|
|
Eta ebakuntza gelatik atera zenean, falta zitzaion bularrak baino min
|
handiagoa
egiten zion zatitutako bihotzak. Berak traizioz zulatu zuen bihotzak.
|
|
|
Rivelinoren estiloan jaurti zuen Emiliok falta eta, Goiok tigrearena baino salto
|
handiagoa
egin zuen arren, gola.
|
|
|
Aspaldion euskarak aurrera egin badu, neurri handiz, euskara batuagatik izan da, eta hori ongisko dakite gure hizkuntzaren etsaiek. ...dibide garbiz, Jaime Ignacio del Burgoren hitzak," A los nacionalistas no les intereBestalde, euskara batuari erantsi nahi zaion" artif izial" kutsu horrek, bidezkoa ez izateaz gainera —bai baitirudi euskalkiz mintzo diren analfabeto guztiak hiztun eredugarriak direla—, aspaldiko salatzaile nagusiaren hitzez," Ma rteko euskara" delako etiketak, mesede baino kalte
|
handiagoa
egiten du, Jose Ignacio Perez Iglesiasek, EHUko euskara errektoreorde ohiak zuhurki salatu duenez, horrek, azken buruan, euskaldun berriak erdaraz egitera gonbidatzen dituelako, hainbeste nekez ikasi duten euskara baztertuz, eta, bide batez euskara ikasteko inolako ahaleginik egin nahi ez dutenen zabarkeria eta alfertasuna xuritzen duelako. Hori al da ba nahi duguna?
|
|
|
Nik ez nahi ordea. Gero eta garrasi
|
handiagoa
egiten nuen. Lo ziren anai arrebak ernatu eta sukaldera etorri ziren.
|
|
|
Esklerosiak, gorputz batean, mugimenduak eragozten ditu, gero eta gehiago. Esklerosiak jotakoa gero eta gutxiago mugitzen da, gero eta mugatuagoak dauzka aukerak, gero eta ahalegin
|
handiagoa
egin behar du mugimendu txiki bat baizik ez bada ere egiteko. Hori horrela, zuhur jokatu behar du, ongi aukeratu behar du zer mugimendu egingo duen, indarra alferrik ez galtzeko, lehentasun batzuk finkatu behar ditu...
|
|
|
Ikusten biribilean zabaltzen den hau? –esaten zidan, titiburuaren inguruan ernatzen eta gero eta
|
handiagoa
egiten zen biribil handi bat seinalatuz– Kixotea da. Eta beste hau?
|
|
2002
|
|
|
Egia esan, une honetan idaztearena pixka bat alboratuta daukat. Jendeak animatzen nau jarraitzera, baina ez nuke nahi berriro ipuin motz batean gelditzea, zerbait
|
handiagoa
egitea gustatuko litzaidake… Eta horretarako asko pentsatu beharra dago!
|
|
|
Idazlearen ondorengoek min
|
handiagoa
egin diote literaturaren historiari, idazlearen etsaiek baino».
|
|
|
Paraleloan bai, baina ez berdin: Loren Arkotxa Ondarroako alkatea lehendakari duenak askoz gorputz
|
handiagoa
egin du hilabete hauetan Jon Jauregi Beasaingoarenak baino. Hala ere 2002 urteko aurrekontuak mamitzen badira, urtea neurri parekatuagoetan buka dezakete.
|
|
|
Arazo batekin aurkitzen dira ordea publizistak: hiritarrek euren mezuak saihesteko gero eta esfortzu
|
handiagoa
egiten dutela. Hau horrela dela ikusirik, publizistak aspaldian hasi ziren publizitatea mimoz tratatzen, egin diren iragarki batzuk arte kontsideratzera iritsi diren arte.
|
|
|
Lan hori, batzuk bide zentzunezkoz egin dabe; beste batzuk saraketa zorangea, jorra trauskila besterik ez dabe egin. Behiñola Kirikiñok idatzia dogu gogoan, zera," fraile horrek horrelako berbakaz, mandoak porrutzan baiño kalte
|
handiagoa
egiten dau".
|
|
|
Horrelakoak merke samarrak gertatzen badira ere, gastu
|
handiagoa
egin nahi duenak aukera zabal zabala du, zaletasunak beteko baditu: haurrentzako arroparen prezioak eta helduentzakoarenak geroz eta berdintsuago bihurtzen ari dira; areago, marka ospetsu zenbaitek haurrentzako berariazko jantziak erakusten dituzte beren desfileetan.
|
|
|
Landarezko gantzez eta kakaoz osaturiko izozkiak direlako gantz asko daukate (%18 %21, 5) eta horren gehientsuena asea da, hots, gure osasunari mesede baino kalte
|
handiagoa
egiten diona.
|
|
|
Neguan hotz
|
handiagoa
egiten duenez errepideari atxikipen hobea lortu behar dela egia bada ere, gurpila egoera onean edukitzea ona da urte osoan ere.
|
|
|
Halaber, maiz, unibertsitate batean argitaratuko liburuen berri ez dute izatenbeste unibertsitateetako irakasleek, jakintza arlo berekoak izanda ere. Beraz, informazio truke
|
handiagoa
egin behar da, eta liburuak idazteko ere, unibertsitatedesberdinetako irakaslez osatutako autore taldeak sortu lirateke.
|
|
|
Arituaren arituaz higatu egiten da eta aritu ezean ordea ugerrak jaten du. Orobat gizakiak aritzen direnean higatzen ikusten ditugu eta aritu ezean kalte
|
handiagoa
egiten diote nagikeriak eta gelditasunak ariketak baino.
|
|
|
Errepideetako laguntza lanek zigor ekonomikoek baino “puntuazio” txikiagoa izango lukete. Azkenik, Fenadismer ek DGTri eskatzen dio kontrol
|
handiagoa
egin dezala zigor ekonomikoak bereizketarik gabe ezartzeari dagokionez, horrek herritarren defentsarik eza eta agenteen agintekeria eragiten baititu.
|
|
|
Oso garrantzitsua da sustrai osoa kentzea, arrastoren bat uzten bada belarra berriro erreproduzituko baita. Palaz belar txarrak kentzen ohituta badago, ahalegin fisiko
|
handiagoa
egin behar izateaz gain, sustraiak mozteko eta ale berriak egiteko oinarria bertan uzteko arriskua dagoela ikusiko da. Lurra aprobetxatu Gainera, lur bat egokitzen hasten denean edo lehendik dagoena egoera onean mantendu nahi denean, lehenengo urratsa belar txarrak kentzea da.
|
|
|
Atzo Bilbon bildutako adituek, hala ere, ez dute zalantzan jartzen elikagai funtzionalek organismoarentzat dituzten onurak eta onurak. Ikerketa
|
handiagoa
egitea eskatzen dute, oinarrizko kontuak zehazteko, hala nola zenbat denboraz kontsumitu behar den, adibidez, jogurt mota jakin bat, haren elikagaiek eragina izan dezaten. “Ez dezagun ahaztu kontsumo mota horren “boom” bat dagoela, eta salmenta zifren ondoren erabiltzaile batzuk daudela atzetik”, dio Marcosek.
|
|
|
Zuhaitzak moztea, merkataritza aprobetxamendurako, eta, ondorioz, belardi horien populazioak sakabanatzen ari dira, baita endogamia eta pobretu genetikora kondenatutako animalien erreserbak sortzen ere. Horrela, bada, baso bideak zabaltzen dira, baso pistak irekitzen dira eta gizakiak gero eta presio
|
handiagoa
egiten du. Asian hiru errinozeronte espezie bizi dira:
|
|
|
Ez da aurrerapenik izan ostiralean aurkeztutako ekintza planean, eta nahasmen egoera orokorra sortu da. Estatuburuak eta gobernuburuak noiz iritsiko zain, ordezkaritzek ahalegin
|
handiagoa
egiten zuten gailurra ez dadin hutsik geratu. Bien bitartean, milaka pertsonak manifestazio baketsu batean ekintza eraginkorrak eskatzen zituzten munduan pobrezia errotik kentzeko.
|
|
|
Egiteko," Quintal de Alsacia" edo" Brunswick aza zuria" izeneko aza aukeratu behar da. " Choucroute" aren prestaketa ez da oso konplikatua, hobeto ateratzen da kantitate
|
handiagoa
eginez (gutxienez bi aza samur, estuagoak eta tamaina onekoak, eta sobran badago, soberan dagoena, kontserba flaskoetan jartzen dira, esterilizatu egiten dira eta denbora gorde daiteke). Horretarako, osagai hauek behar dira:
|
|
|
Eta, Altzako kaskotik elurrak hartutako zerumugako mendi-kate luzea ezin ederrago agertu zitzaidan arren –Aiako Harria eta Bianditz, Mandoegi eta Leuneta, Oindi eta Adarra, Txindoki eta Aizkorri, Ernio eta Gazume, Gorbeia eta Izarraitz–, porrot sentsazio handi batek hartu ninduen. Eta porrot sentsazio hura are
|
handiagoa
egin zitzaidan, erabatekoa, anbulatorioa begi bistan agertu zitzaidanean. Sartu nintzen edifizioan; egin nuen neure kontsulta gelan barrena, zain nituèn gaixoei begiratu ere gabe; so egin nion zerrendari, ordubete lehenago etendako lekutik; deitu nion hurrengo gaixoari, eta atso andaluz bat egokitu zitzaidan gelan.
|
|
|
–Beraz, ikasle maiteok, zuek Espainiarenganako begirunean eta Espainiarenganako maitasunean heztea izango da ene helburua, zeren, nola Elkano izan baitzen, euskalduna izateagatik, bi aldiz espainiar, munduari bira emanez Espainia are
|
handiagoa
egiten zuela, halaxe hartu baitzenukete zuek ere gizon hura eredutzat, zeuen mundu partikularrari ematen dizkiozuen eguneroko birak –zeuen obra eta ekintza onak, alegia– Espainiari eskainiz. Zeren Espainiari leial izatea izan baitaiteke, ausaz, Jainkoari leial izateko modurik ederrena.
|
|
|
Zurbil hago. Tailerretako sirenak orroka hasi dituk, zeinek aldarri
|
handiagoa
egingo. Gero eta gaizkiago ari haiz sentitzen.
|
|
|
Emeki emeki ibili beharrean, euskara maila unibertsalera presaka eta taka taka igaro nahi izate horrek, tarrapataka, esan dudan bezala, gero eta zulo
|
handiagoa
egiten du gure eta iparraldeko gure anai arreben artean, euskara, zerbait baldin bada, hizkuntza nazionala dela atzenduz: " ministeritza"," delegaritza"," magisteritza"," arratxa"," biztanle entitate"," altak eta bajak" edo" erretxazea" dabiltza gure euskara landu eta zainduan, hitz hauen erabiltzaile asko" esne desnatatuaren sindromeak" ukituak direla, Sarasolak aipatu liburuan dioen gisa.
|
|
|
denek espiatzen dute hura konfiantza handirik gabe, denek begiratzen diote zerbaiten susmagarri balitz bezala, arreta eta kontu handiz zaintzen zaizkio egiten dituenak, presoak tiraniza eta erreprimi ez ditzan, horretarako batere beharrik ez badago; egindako oker guztiak handiesten zaizkio eta burutzen dituen injustiziak argitara ematen; konfiantzazko administratzaileak, aldiz, bere eskuzabaltasunaz harro, denen estimazio itsu eta arreta ia mugagabea espero ditu, eta bere bertuteak puztu puztu eginda, horrela hitz egiten dio publikoari: " Ni bezalako gizon batek zuon konfiantza eta errespetua merezi du, diruari muzin eginez, nire burua zuon zerbitzutan jarri baitut; zuen susmopean egoteak irain egingo lidake, eta azalpenak eman beharrak, berriz, nire ohoreak berak horretara bultzatuko ez banindu, behintzat, ofentsa ezin
|
handiagoa
egingo lidake". Publikoak noski ez du berdin pentsatzen; gehiegikeriaren baten berri izaten duenean, baten batek axolagabeki jokatu duela jakiten duenean, administrazio eskuzabal uste horrek umiliazio lotsagarriak eragin dituela konturatzen denean, haren aurka altxatzen da irmo.
|
|
|
– Zu eta biok behintzat bat gatoz –lasaitasunezko bufada egin zuen Mentxuk– Neronek ere gauza bera esan diot lehen, ea aita izanda zeuri kasu
|
handiagoa
egiten dizun.
|
|
2003
|
|
|
Are gehiago: ahalegin
|
handiagoa
egiten dut nik eta kariñoz tratatzen saiatzen naiz. Pertsona guztiak.
|
|
|
Jasandakoak" faktura pasa dio". Esate baterako, esfortzu
|
handiagoa
egin behar du lanean kontzentratzeko. Baina psikologikoak ere hortxe daude.
|
|
|
Disidenteek diote eskandalu bat dela infekzioa kutsatzearen hipotesia onartua izana, hipotesi bat besterik ez omen delako, zientifikoki frogatzeko baldintzak betetzen ez dituena. Eta esaten dute, egia bada kausak zerikusia duela intoxikazioarekin, gaur ematen ari diren medikazio antibiralek, hain direnez toxikoak, are min
|
handiagoa
egiten dietela sistema immune eskasari.
|
|
|
Norberak premiazko duena topatutakoan, hasierako preziotik hasita eskaintza
|
handiagoa
egingo da eta horrela areagotuko da kopurua.
|
|
|
berez eta aldez aurretik eskari handia zuten trenbide sare batzuetaneraikiko dituzte abiadura handikoak eta gainera dauden lineen osagarri, alegia, trenbide konbentzional azkarren bideari eutsiz. Are gehiago, Europan aitzindariizan diren herrialde horiek beroriek abiadura handiko proiektu berrietako batzukberraztertzen arituko lirateke, trenbide konbentzional azkar eta modernoen aukerari kasu
|
handiagoa
eginez.
|
|
|
López Viñaren aburuz, egoera hori iraultzeak eta asmatikoak baliabide terapeutikoez balia daitezen lortzeak honakoa eskatuko luke: “Osasun langileek ahalegin
|
handiagoa
egin lukete, eta erakundeek bultzada bat eman liokete, gaixoak eta familiakoak gaixotasunaren aurka jardutean duten erantzukizun mailaren inguruan sentsibilizatzeko informazio kanpaina bihur dadin”. Aditu horren ustez, erakundeen interesa justifikatuta egongo litzateke, “herritarren osasuna zaintzea ez ezik, guztion diru kutxek dirua aurreztuko luketelako”.
|
|
|
“Nazioek modu iraunkorrean kudeatu behar dituzte basoak, gaur egungo belaunaldiek planetako baliabideen onurez gozatu ahal izan dezaten, eta, aldi berean, baliabide horiek gorde egin behar dituzte etorkizuneko belaunaldien beharrei aurre egiteko”, adierazi zuen Hosny El Lakany FAOk Mendi Sailarentzat duen zuzendariorde nagusiak. NBEko agentziak 37 dokumentu aurkeztuko ditu, basoek gizateriarentzat duten garrantzia azpimarratzeko, eta nazioarteko komunitateari gogorarazten dio ahalegin
|
handiagoa
egin behar duela basoak funtsezkoak diren sektoreen alde. Biltzar horrek sei urtean behin FAOko kide den estatu bat antolatzen du, eta basoen administrazioari, kontserbazioari eta garapenari buruzko foroa da.
|
|
|
Aipagarriak dira, halaber, bakterio jatorriko toxinek eragindako elikadura intoxikazioen agerraldiak, batez ere Staphylococcus aureus ek eragindakoak. Azken urteotan, intoxikazio horien eragina murriztu egin da, batez ere manipulatzaileen eta ekoizpen prozesuen gainean kontrol
|
handiagoa
egin delako, Arriskuen Analisiaren eta Kontrol Puntu Kritikoen (APPCC) sistema aplikatu behar delako. Egoera txarrean dauden elikagaiak kontsumitzeagatik (botulismoa, esaterako) bere garaian konponezinak ziren kalteak eragin zituen beste intoxikazio baten eragina ere ia anekdotiko bihurtu da.
|
|
|
Eraztun horrek bermatuko luke, pandemia edo birusaren eragin handia izanez gero, sare sanitario osoaren eta hari lotutako zerbitzu publikoen funtzionamendu egokia. Eta hori da, hain zuzen ere, Osasun Ministerioak ziurtatu nahi duen mekanismoetako bat, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) aholkuei jarraitzeko; izan ere, erakunde horrek herrialde guztiei eskatu die gripearen nazioarteko zaintza
|
handiagoa
egiteko eta, pandemiei aurre egiteko, plangintza gehiago egiteko. Aurten gripearen eragina iazkoaren antzekoa edo txikiagoa izango dela uste du Osasun Sailak.
|
|
|
Elikagai izoztuak ere, hala nola barazkiak eta arrainak, aukera ona dira, baita lekale kontserbak ere. Supermerkatuetan erosketa etxera eramateko aukera dago; beraz, etxetik maiz ateratzeko edo pisua eramateko mugarik badago, erosketa
|
handiagoa
egin daiteke eta zerbitzu hori eskatu. * Egunero janaria egin beharrik ez izateko, kantitate handiagoa presta daiteke egiten denean, eta errazio baten tamainako ontzietan izoztu.
|
|
|
Bostekoa emateko. Eta are ilusio
|
handiagoa
egingo zion Malcok eskua garbi izan balu. Egia esan, gustatu zitzaion laranjaren usaina hasieran, baina atzamarrak elkarri itsasten ari zitzaizkiola nabaritu zuenean zehaztasun zientifikoz madarikatu zuen Malco.
|
|
|
Eta lotsa apur bat ematen zien gauzak saltzeak, inoiz ez zutelako, bizitza osoan, ezer saldu. Eta hori ere nahikoa ez zela ikusi zutenean, ahalegin
|
handiagoa
egin zuten. Bietako baten etxea saldu eta elkarrekin jarri ziren bizitzen.
|
|
2004
|
|
|
Arazo ekonomikoa nahi baduzue (guztiz errespetagarria beraz), baina ez artistikoa. Aurrerantzean baliteke artisten arteko lehia biziagoa izatea, edo denei tokatzea tartaren zati txikixeagoa (tarta nola
|
handiagoa
egin, horra hor egiazko borroka). Nolanahi dela ere, niretzat garbi dago sormena ez dagoela inoiz sobran.
|
|
|
Zer gerta liteke? Hain zuzen ere kirol profesionalean gertatzen dena, marea hori aldian aldian gero eta
|
handiagoa
egiten ari dela, eta azkenean gehiago direla marearen alde txarrean daudenak marearen alde onean daudenak baino. Batzuk kontzienteki sartu ziren eta beste batzuk olatuak harrapatu ditu.
|
|
|
Gogorrek ahalmen erosionatzaile handiagoa dute eta, ondorioz, zikinkeria hobeto kendu eta gehiago irauten dute, baina hortzei desgaste
|
handiagoa
egiten diete.
|
|
|
Marteko euskara gisa definitu izan dute, ordea, euskara batuaren izenean itxuratutako mintzamoldea.581 Baina, aitortu bezala, euskara batuari ezin omen dakioke halako deiturarik ezar: . Bestalde, euskara batuari erantsi nahi zaion artifizial kutsu horrek, bidezkoa ez izateaz gainera, bai baitirudi euskalkiz mintzo diren analfabeto guztiak hiztun eredugarriak direla?, aspaldiko salatzaile nagusiaren hitzez Marteko euskara delako etiketak, mesede baino kalte
|
handiagoa
egiten du, Juan Ignacio Pérez Iglesiasek, EHUko euskara errektoreorde ohiak zuhurki salatu duenez, horrek, azken buruan, euskaldun berriak erdaraz egitera gonbidatzen dituelako, hainbeste nekez ikasi duten euskara baztertuz, eta, bide batez euskara ikasteko inolako ahaleginik egin ez dutenen zabarkeria eta alfertasuna xuritzen duelako. Hori al da ba nahi duguna? 582
|
|
|
Gaiak jorratzeko eran nabaritzen da egokitzapena zein neurritakoa izan den: honela, gure herria Euskal Autonomia Elkartea edo/ eta Espainia dela irakurtzen da ia itzulpen huts direnetan, eta Euskal Herria ikuspegi nazionalago batez lantzen dute egokitzapen
|
handiagoa
egiten dutenak. (...) Hezkuntza Erreformak, edukiak gaur egungo egitura politikoetara egokitzeko irizpidea ematen du.
|
|
|
2002 urtearen amaieran, eragilearen kode genetikoaren eta “Anopheles gambiae” delakoaren sekuentziazioa gertatu zen, eta horrek bidea ireki zuen DNA txerto oso eraginkorrak lortzeko eta, aldi berean, gaixotasunari aurre egiteko botikak aurkitzeko. Datu aipagarri bat da 1975 eta 1996 artean onartutako 1.223 sendagaietatik hiru baino ez zirela antimalarioa, eta, horren ondorioz, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) Mendebaldeko gobernuei behin eta berriz eskatu die malaria ikertzeko ahalegin
|
handiagoa
egin dezatela.
|
|
|
Espainiako lurraldearen %15 estaltzen duen hegaztientzako babes bereziko guneen sarea sortzea. Horrek esan nahi du Europar Batasuneko herrialde batek ekarpen
|
handiagoa
egin diola Natura Sareari. Ehuneko hori ezerezetik abiatuta lortzea arrakastatzat har badaiteke, elementu horri gehitu litzaioke arriskuan dauden hegaztiak berreskuratzea.
|
|
|
Ildo horretatik, WWF/ Adenak ICAATek kuota berezi bat ezar dezala eskatzen du gizentzeko atunarentzat, guztizko harrapaketen zer ehuneko erabil daitekeen granjetarako eta neurriak kontrolatzeko. Halaber, denbora errealean kontrolatu behar dira ontzietan behatzaileak dituzten inguraketa ontziek harrapatutako kuotak, eta atunaren trazabilitatearen jarraipen
|
handiagoa
egin behar da; izan ere, askotan, egokitasun flotek harrapatzen dituzte, ICAATra atxikita ez dauden herrialdeetako banderekin, eta, beraz, kuotarik gabe.
|
|
|
Horregatik, betidanik, barizeak emakumeen kontua izan dira, baina gaur egun maizago ikusten da gizonen artean. “Zain gutxiegitasun kronikoak gehiago zigortu ditu emakumeak, gehienak etxekoandreak zirelako edo administrazio postuetan lan egiten zutelako; landa lanean ari zen gizonak, berriz, jarduera
|
handiagoa
egiten zuen. Hori guztia aldatu egin da, nahiz eta emakumeak gehiengoa izaten jarraitzen duten kontsultetan”, adierazi zuen espezialistak, eta haurdunaldiak dakarren arrisku faktorea aipatu zuen.
|
|
|
FAOrentzat ez da oharkabean pasatu. Codex Alimentarius Batzordeak, Elikadura Arauei buruzko FAO/ OMS Programa Bateratuaren organo nagusia den aldetik, 1997ko ekainean egindako 22 bileran, «halal» terminoa aplikatzeko jarraibide berriak onartu zituen, kontsumitzaileek gero eta eskaera
|
handiagoa
egiten baitute produktu mota hori erabiltzeko, eta nazioarteko merkataritza azkar hazten ari baita. Onetsitako jarraibideak orokorrak dira, korronte islamiar desberdinen interpretazioaren ezberdintasun txikiei egokitzeko asmoz.
|
|
|
UPA Andaluziako erlezainak ez datoz bat Europar Batasunak Txinatik zetorren eztiaren gaineko bahitura jasotzearekin; izan ere, Txinak arriskuan jartzen du jatorrizko prezioak nabarmen jaistea. Era berean, Administrazioak ahalegin
|
handiagoa
egin dezala eskatzen dute hirugarren herrialdeetatik datozen ezti eta erle produktuen inportazioak kontrolatzeko.
|
|
|
Osasunean egindako inbertsio publikoa BPGaren %5, 6tik %5, 4ra jaitsi zen 1992 eta 2002 bitartean, asteazken honetan Fernando Lamata Osasuneko idazkari nagusiak adierazi zuenez. “Inguruko beste herrialde batzuek zerbitzuak hobetzeko eta eskaria asetzeko ahalegin
|
handiagoa
egiten zuten bitartean, Espainiak ez zuen behar bezala jokatu”, salatu zuen Lamatak. Ondorio hori atera arren, txostenak nabarmentzen du Espainiako osasun sistema “munduko onenetakoa da”, estaldura unibertsalari, zerbitzu sare osoari eta profesional onei esker (420.000 langile baino gehiago).
|
|
|
Egunik onena, hala ere, Ginok 1938ko Tourra irabazi zuenekoa izan zen. Italia zoramenean galdu zen egunean, putek inoiz baino negozio
|
handiagoa
egin zuten, eta jendea kalera irten zen, kale gosez, trumilka. Egun horretan 28 judu irten ziren monasteriotik, paper berriak eskuan eta bizitza berria zapata zoletan.
|
|
|
Liberi iruditzen zitzaion gose aurpegiarekin zetozela, eta ogi zatitxo bat ematen zien. Kontuan harturik gidariek kasu
|
handiagoa
egiten ziotela Liberen ogiari Martinen azalpenei baino, esan daiteke gose aurpegia zutela gidariek.
|
|
|
Gero eta
|
handiagoa
egin zen orro baten erdian, Gordexolako karreristak RPFa hartu zuen eta kamino nagusirantz abiatu zen, patxadan lehenengo eta abantadan geroago. Martin geldi geratu zen, Ezquerrari baino gehiago eskuan zituen txanponei begira.
|
|
|
Thule logia, Germanenorden taldea, eta abar. Hitlerrek berak ere kasu
|
handiagoa
egiten omen dio astrologoari bere kontseilariei baino.
|
|
|
Pentsatzen nuen, gainera, ametsa betetzeko neure aukeratxoak izango nituela. Publizitatearen eta irudien mundu zorabiagarrian futbol izar bat nintzen, inoiz baino dir dir
|
handiagoa
egiten zuena, eta banekien, ondorioz, jainko txikitzat eta idolotzat nindukatela neska askok eta askok, eta banekien, halaber, zein izan zitekeen neska haien ezkutuko gutizia eta bizitzako grina: beren idoloarekin egotea... baita oheratzea ere, ahal izanez gero, orain ezinezkoa bazen geroago, minutu batean ez bazen segundo soil batean:
|
|
|
Gainera, nola bizitza osorako nahi baininduen, ez zuen etsitzen. " Ez didazu deitzen, baina berdin zait, zenbat eta min
|
handiagoa
egin, orduan eta maiteago baitzaitut", esan zidan aurrerago. Edo:
|
|
|
Harakinek Ferminen gorrotoa atzera egiten ikusi zuen, atzerantz doan olatu baten gisa, harik eta kartolak itxirik gorrotoa hesiturik gelditu zen arte. Hurrengo arte, pentsatu zuen Harakinek Ferminen gorabeherei jaramon
|
handiagoa
egin balie.
|
|
|
Amaigabe dagoen poema liburu honetan hizkuntzaren karga apenas kausituko da; arintasuna kontaketan, eta mezuaren garrantzia azpimarkatu nahi zituela dirudi. Komunikatzearekin komunio
|
handiagoa
egiten duela ematen du, eta hutsalagoa hitz pisudunen eraikuntzan zimendaturik dagoen lerrokatze bertsifikatuarekin.
|
|
2005
|
|
|
Hortik aurrerakoa, berriz, gure esku dago dena. Egoki jarduten asmatzen badugu, hutsaren hurrengoa izango da galera; egoki jokatzen asmatzen ez badugu, ordea, berez behar lukeen baino
|
handiagoa
egingo dugu galera hori.
|
|
|
Baiezkoaren alde dagoen militantismoa eta ahalegina ez dut sekula ezagutu, ezta Maastrichen garaian ere. Orain, orduan baino ahalegin
|
handiagoa
egiten ari dira.
|
|
|
Lan
|
handiagoa
egin behar da, hau da, lanaldia handitu beharra dago, eta soldata igoerarik gabe gainera, lanik gabe gelditu nahi ezean. Hori da multinazional eta patronal handien mezua.
|
|
|
Zorionez, lankideen animoei eskerrak, segitzea erabaki genuen, pentsatuz hobeto azalduz gero jendeak jasoko zuela. Eta azkenean bai, jaso zuen, eta istorioa gero eta
|
handiagoa
egiten joan zen, gero eta handiago, gero eta handiago, gaur arte.
|
|
|
" Zer ari dira horiek gu entzuten?". Nik uste dut enpresa politika bezala baietz, euskal kateen alde apustu
|
handiagoa
egin behar dela, eta uste dut hala egiten dela. Baina arazoa da denak garela oso hipokritak euskararekiko:
|
|
|
Gainera, 200 bat urte lehenago 70.000 galiarrek, Alpeak gurutzatu ondoren, Erroma arpilatu zuten. Orduz geroztik Erroman galiarrei zieten beldurrak are
|
handiagoa
egingo zuen Julio Zesarren garaipena.
|
|
|
Zer eskatzen die ELAk euskal erakunde publikoei? Gastu sozial
|
handiagoa
egitea, dauden premiak asetzeko, bederen. Premiazkoa da gastu hori, eta gainera, egitea posible da.
|
|
|
Gizakizkoak dira bi alderdiak.Bata eta bestea aurrez aurre jarrita, elkarri begietara so egin eta enpatia sortzea lortzen dugu: batak barkamenak eskatzea, besteak barkamena eman ahal izatea.Mesede
|
handiagoa
egiten du horrek indemnizazioa agertzen duen paper bat edukitzeak indemnizazio hori, iristekotan, tantaka helduko da eta edo kondena egunak igarotzen uzteak baino.
|
|
|
Eskualde bero beroetan honelako aparatuek eragozpen larri bat izaten dute: konpresoreak tenperatura handia duten elementuak ukitzen dituenez, matxurak maizago gertatzen dira, askozaz ere lan
|
handiagoa
egin behar izaten baitu horrela.
|
|
|
Eta ikusleek are barre handiagoak egin zituzten. Baina amona Kontxi serio ari zen, oso ere serio, eta horregatik, ikusleen barreek are min
|
handiagoa
egin zioten. Eta, guztiei aurre egiten ziela, esan zien:
|
|
|
07.14 Gautarrak dira normalean, baina orain gauez irteteko baino hotz
|
handiagoa
egiten du; beraz egunez bazkatzen dira, eguraldirik zakarrenarekinere.
|
|
|
1638ko setio heroikoak gainbeheran zegoen hiri zaharraren pribilegioei eusteko balio izan zuen, Gortean zituen bitartekoen laguntzaz.Ofizialki mugaren zaindari jarraitzen zuen, nahiz eta etsaiak Hernaniraino sartu, inguruak kiskali eta Bordeleko artzapezpikuaren itsas armadak kostaldea Laredoraino bonbardatzea galarazteko gauza ez zen. Urte hartan bertan harresiak eraisteko proposamen bat egin zen, onura baino kalte
|
handiagoa
egiten zutelakoan12.Baina kontua da garaipen hark haize berria eman ziola hiri zaharrari, eta eskeroneko zina betetzeko prozesioa bertakoen nortasun agiri bihurtu zela, urteenpoderioz, Irunen bezala.
|
|
|
Beraz, ondorioa dator berahala ikerketaren emaitzekin: arrazoiak eta ondorioak esplikatzeko esfortzu
|
handiagoa
egitea komeni dela, entzuleek eta ikus entzuleek informazioa jaso dezaten, hobeto jaso dezaten. Beste hitzetan esanda, interpretazio lana errazagoa egin dakien.
|
|
|
Zenbait kontu baloratu behar dira zuhaitz edo zuhaixka bat landatu baino lehen, baina sustrai biluziarekin landatzeko planteatzen direnak aztertuko ditugu. Lorategian, lehenik eta behin, sustraiek okupatzen duten espazioko zulo
|
handiagoa
egin behar da, sustraiak ez daitezen tolestu eta hondatu kokapen berrian jarri behar direnean. Hala ere, gerta daiteke inguruan elementuak egoteak edo inguruan dagoen leku urriak behar baino txikiagoak diren zuloen zuloa eragin izana.
|
|
|
Bistan denez, biztanleriak, oro har, hau da, kontsumitzaileek, ez dituzte aldatuko elikadura edo higiene joerak, teknikari talde batek esaten duelako, baizik eta argi eta garbi eta modu orokorrean kontzientziatzen delako eta erakundeek eta elikagai enpresek laguntza aktiboa ematen dutelako. Jateko ohituren aldaketa Ingurune egokiak sortzeak nutrizio mezuak hobeki ulertzea eta segimendu
|
handiagoa
egitea ekar dezake Pertsonak elikatzeko ohiturak aldatzera bultzatzen dituen arrazoietako bat da premia hori sentitu behar dutela, eta hori, normalean, larritasun handiko gaixotasunak agertzearekin lotuta dago, hala nola arazo kardiobaskular bat detektatzea, garun hodietako istripu bat edo tumore bat. Hala ere, hori horrela ez den bitartean, gure jokabidearen ikuspegi desitxuratua izaten dugu, eta horrek pentsarazten digu elikadura osasuntsuari buruzko mezuak gu baino ahulagoak diren pertsonentzat direla.
|
|
|
Ekologisten gogobetetasuna WWF/ Adenak eta Ecologistas en Acciónek adierazi dute pozik daudela hiru katamotz aleren jaiotzagatik, eta espero dute berri on horrek espezieari “desagertzeko arriskuan” etiketa jaisten lagunduko diola. WWF/ Adenak gogorarazi du “El Acebuche” beste tresna bat dela espezie hori kontserbatzeko, eta ahalegin
|
handiagoa
egin behar dela gaur egun egiaztatu diren bi populazio basati horiekin bakarrik. Alde horretatik, erakunde ekologistak Doñana inguruan harrapaketek eragindako heriotzak murrizteko eta Andújarren (Jaen) kontserbazioa indartzeko ahaleginak areagotzea eskatu du.
|
|
|
Haurdunaldiko lehen eta azken hilabeteetan emakumeak digestio arazoak izaten ditu maiz. Azken hiruretan umetokiak presio
|
handiagoa
egiten du urdailean emakumearena, digestioak zailago egiten baititu. Fetuak egiten duen presio horrek digestio arazoak, idorreria eta aerofagia kasu, eta urdaileko azidoak hestegorrira igotzea eta azidotasuna.
|
|
|
Gobernuaren helburua da “bi edo hiru hilabeteko epean, eman beharreko kudeaketak 1.500 eurora murriztea, eta kopuru hori arrazoizkoa da ebazpena ematen den denboraren arabera”, esan zuen Estatuko idazkariak. Azken hilabeteotan, Industriak 5.411 kexa jaso ditu 800 zenbaki polemikoei buruz; beraz, ahalegin
|
handiagoa
egin du iruzurrak saihesteko, eta 10 zehapen espediente ireki ditu. Erabiltzailearentzako Arreta Bulegoa Astelehen honetan, Industria Sailaren menpeko Telekomunikazioen Erabiltzailearentzako Arreta Bulegoa jarriko da martxan.
|
|
|
Munduko Bankuak jakinarazi du malariaren aurkako borrokan ahalegin
|
handiagoa
egingo duela
|
|
|
Bere diskurtsoan, gobernadoreak Gobernuari eta gizarteari eskatu zien sakon ekiteko lan merkatuaren eta lurzoruaren erreformei. Beste neurri batzuen artean, kontratu mugagabeetan kaleratzearen kostua jaistea gomendatu zuen, “erakargarriagoak” izan daitezen, kontratazio iraunkorrerako pizgarriak berrikustea, jabetzako etxebizitzaren tratamendu fiskal neutralagoa egitea eta administrazioen kontuetan ahalegin
|
handiagoa
egitea, horiek, oparoaldietan, ez bailirateke superabit zorrotzarekin konformatu behar. Familiaren zorraren gehitze hori, neurri handi batean etxebizitzak eragindakoa, higiezinen ondareak jasaten du —asko balio du—, baina eskura dagoen aurrezkiaren “koltxoia” ia desagertu egin da.
|