|
2008
|
|
|
Miren P. Cajaraville katedradunak zuzentzen duen Biologia Zelularra Ingurumen Toxikologian taldeak ondorioztatu zuenez, uretan aurki daitezkeen
|
hainbat
konposatu kimikok organismoen hazkuntzan, portaeran, ugalketan eta immunitate funtzioan eragiten dute, sistema endokrinoarekin interferitzen dutelako. Horregatik, disruptore endokrino deitu zaie konposatu horiei:
|
|
2009
|
|
|
Koreako ikertzaileek erdieroaleen industrian ezaguna den teknika bat erabili dute, lurrun deposizio kimikoa, hain zuzen ere. Teknika horretan, substratu bat
|
hainbat
konposatu kimikorekin nahasten da, oso tenperatura altuetan. Konposatu kimiko horiek gainazaleko elementuekin erreakzionatzen dute, eta, hala, nahi den produktuaren geruza fin bat lortzen da.
|
|
|
Mekanismo serotoninergikoek oldarkortasuna, umorea eta minarekiko sentikortasuna modulatzen dituztela frogatu da, eta, horregatik, txokolatea jateak egonezina baretu dezake. Elikagai horrek
|
hainbat
konposatu kimiko ditu, hala nola metilxantinak (teobromina, kafeina eta feniletilamina) eta anandamida (kanabisaren deribatuen errezeptore berekiko afinitatea duena, hala nola marihuana), zeinak plazeraren eta ongizatearen propietate sentsorialak areagotzen baitituzte. Baina ondorio adostuena da txokolatea erakartzeko faktore nagusia zaporea dela.
|
|
2010
|
|
|
Lehenengo arrazoia ingurumeneko poluzio kimikoa izan liteke. Izan ere, ikerketa batzuen arabera,
|
hainbat
konposatu kimikok organismoen hazkuntzan, portaeran, ugalketan eta immunitate funtzioan eragiten dute, sistema endokrinoarekin interferitzen dutelako. Disruptore endokrino deitu zaie konposatu horiei:
|
|
2011
|
|
|
Materia organikoaren deskonposizio biologikoan
|
hainbat
konposatu kimiko sortzen da. Horien artean, H2S da nagusia; merkaptanoak ere sortzen dira (tiolak,. S funtzioa dutenak), eta kirats nabaria darien beste konposatu organiko sulfuratu batzuk ere bai.
|
|
2014
|
|
|
Ura gatzgabetzeko industria mailako proiektuetan izan duen erabileragatik ezagunagoa den arren, usain eta zapore arazoak konpontzeko ere erabil daiteke alderantzizko osmosia, substantzia kimikoen kontzentrazioak murritz baititzake, baita zenbait kutsatzailerenak ere, hala nola artsenikoarena, berunarena eta beste
|
hainbat
konposatu kimiko organikorena.
|
|
2015
|
|
|
Xenoestrogeno ez naturalen arteanhormona sintetikoak aurki ditzakegu, hala nola ezagunena den 17a ethinilestradiola, pilulaantisorgailuetan erabiltzen dena. Gorago aipatutako
|
hainbat
konposatu kimikoak erexenoestrogenikoak dira. Guztiak ingurunean aurki daitezke eta bertan dauden organismoekinelkarreragiteko gai dira, kontzentrazio baxuetan bada ere.
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, kezka handia dago produktu kimikoen toxikotasunaz. Oraindik ere, ohikoak dira ibaietan metalak, fungizidak, intsektizidak, hormona sintetikoak, artsenikoa eta beste
|
hainbat
konposatu kimiko arriskutsu.
|
|
2022
|
|
|
Zuntzak biziki funtzio garrantzitsuak betetzen ditu: hesteen kontrakzio muskularrak estimulatzea, jandakoari bolumen handiagoa eman eta, ondorioz, asetasun sentsazioa areagotzea, immunitatea areagotzea, metabolismo hepatikoa erraztea, etab. Hesteetako mikrobiotaren osagai diren entzimek partzialki hartzitu eta
|
hainbat
konposatu kimikotan deskonposatzen dute zuntza. Hona, zuntz mota bi horien berri:
|