2000
|
|
Aurtengo edizioan XVI. mendeko Etxepareren «Linguae Vasconum Primitiae» liburua izan zen oinarria, Bertsozale Elkartearen arabera liburu honetan baitago bertsolaritzaren lehen aztarna. Aurtengoa, hogeita hamaikagarren edizioa izan da, eta «Jalgi
|
hadi
plazara» lelopean ospatu da. 1968 urtetik ospatzen da urtero «Omenaldi Eguna»z ezaguna den Bertsolari Eguna.
|
|
Bestela, eibartarrok isekaz erabili ohi dugun esaldia gogoratu: Esana bat eta egina bi, esanaren kontentuz izan
|
hadi
.
|
|
Oroit
|
hadi
bai, xoria, herri berriez: nere aitaz, nere amaz, nigarrez nik han utziez, mintza hakit haurridez eta mintza lagun on hekiez, mintza nihor ahantzi gabe, maite nituen guziez.
|
|
Izan ere, jaun Marcelek biziki maite zuen euskara, eta sinetsirik zegoen ezen handikiek eta nobleek ere baliatu beharra zutela, euskaldunon lengoaiak aitzina egin zezan, mosen Bernat Etxeparek igorririkako mezuaren ildotik: Euskara, jalgi
|
hadi
plazarat... jalgi hadi mundurat. Zeren eta, poesia zalea izanik eta euskararen aldekoa, baitzekien Bernat Etxepareren berri; eta ezagun zuen, halaber, Oihenart, zeinarekin bizpahiru aldiz mintzatu izan baitzen, jaun Marcelek berak aitortu zigunez; eta haien poema batzuk ere jakinarazi zizkigun...
|
|
Izan ere, jaun Marcelek biziki maite zuen euskara, eta sinetsirik zegoen ezen handikiek eta nobleek ere baliatu beharra zutela, euskaldunon lengoaiak aitzina egin zezan, mosen Bernat Etxeparek igorririkako mezuaren ildotik: Euskara, jalgi hadi plazarat... jalgi
|
hadi
mundurat. Zeren eta, poesia zalea izanik eta euskararen aldekoa, baitzekien Bernat Etxepareren berri; eta ezagun zuen, halaber, Oihenart, zeinarekin bizpahiru aldiz mintzatu izan baitzen, jaun Marcelek berak aitortu zigunez; eta haien poema batzuk ere jakinarazi zizkigun...
|
|
Aitak erran zion: ‘Rafael, Ucello eta haien parekoa izan nahi baduk, joan
|
hadi
, baina ez itzul etxerat pintore kaskar bat bihurturik: ez nikek bertze jauntxoen irrigarri izan nahi... ’ Eta Pedrok ihardetsi zion:
|
|
mirakulu bat... stupenda meraviglia del secolo nostro, Vasarik zioen bezala. Bai, ahal duanean joan
|
hadi
, eta itzultzean kontatuko didak". Eta, horrela, egun batean, Domenicoren atelierrean bortz bat urtez aitzinatu nuen dirutxoarekin, Erromarat abiatu ninduan, obra ustez harrigarri haren ezagutzerat.
|
|
—Joan
|
hadi
afarirat, sugegorria poltsikoan, eta has hadi afaltzen deus ere gertatzerat ez balihoa bezala; gero, afalburuen aitzineko platera jan ondoren, asmatu zerbait, tripak nahastu zaizkiala edo, eta hoa ene kakategirat; ondoren, afaltzerat itzuli, poltsikotik sugea atera, eta erakutsi dukearen edo kondearen emazteari, edo haien ohorezko damaren bati —emaztekiren bati beti ere—, eta erran nola... Eta, esplikazioneak emaiterakoan, teatroa egin, izuturik eta heure onetik aterea bahengo bezala...
|
|
—Joan hadi afarirat, sugegorria poltsikoan, eta has
|
hadi
afaltzen deus ere gertatzerat ez balihoa bezala; gero, afalburuen aitzineko platera jan ondoren, asmatu zerbait, tripak nahastu zaizkiala edo, eta hoa ene kakategirat; ondoren, afaltzerat itzuli, poltsikotik sugea atera, eta erakutsi dukearen edo kondearen emazteari, edo haien ohorezko damaren bati —emaztekiren bati beti ere—, eta erran nola narrastia kakategian ikusi eta akabatu arte z... Eta, esplikazioneak emaiterakoan, teatroa egin, izuturik eta heure onetik aterea bahengo bezala...
|
|
—Fida
|
hadi
, bai, Joanes, zeren, deus ere gertatuko balitz, nihaurk defendatuko baihinduket —erran zidan ondotik, ni sosegatzeko asmotan.
|
|
—Fida
|
hadi
nitaz, Joanes, eta kontsola hadi, zeren eta halakoetan fidatzeko gizona bainaiz... eta zeren dukeak ez baikaitu fusilatuko, gure intentzione ezkutuen berri ez dakien bitartean... Aitzitik, nola hura txantxazalea baita, eta nola laket baititu, bertzalde, kaka kontuak —edo, ez al haiz oroitzen zer ipuin kontatu zigun atzo, bai berak eta bai kondeak, baita dukesak eta kondesak ere, ene kakategia probatu ondoren? —, lagundu ere lagun ziezagukek, oharkabean...
|
|
—Fida hadi nitaz, Joanes, eta kontsola
|
hadi
, zeren eta halakoetan fidatzeko gizona bainaiz... eta zeren dukeak ez baikaitu fusilatuko, gure intentzione ezkutuen berri ez dakien bitartean... Aitzitik, nola hura txantxazalea baita, eta nola laket baititu, bertzalde, kaka kontuak —edo, ez al haiz oroitzen zer ipuin kontatu zigun atzo, bai berak eta bai kondeak, baita dukesak eta kondesak ere, ene kakategia probatu ondoren? —, lagundu ere lagun ziezagukek, oharkabean...
|
|
" Lehenengoan barka, bigarrenean, urka"; eta, bertzetik, nola labana begiztatu orduko, orein eta zezen sastatuen iduriak etorri baitzitzaizkidan gogorat... hala, ihes, itzuri eta eskapatu, hirurak baterat egitea bururatu zitzaidan. Istant berean, baina, osaba Joanikoten hitzez oroiturik —" Fida
|
hadi
, bai, Joanes, zeren, deus ere gertatuko balitz, nihaurk defendatuko baihinduket" —, harenganat jiratu nintzen, eta ikusi ere nuen bere lekutik altxatu zela, hitz egiteko asmotan edo, noiz eta Villagrandeko dukearen boz ozenak durundi egin baitzuen:
|
|
Harik eta egun batean inkontru egin nuen arte munduko itsaso guztiak iragan zituen Bordeleko marinel zahar jakintsu batekin, zeinak erran baitzidan: " Itzar
|
hadi
, mutila, zeren eta neskatxekin berdin egin baitaiteke bekatu, nola eginaz, hala egin gabeaz... Baina etsenplu batekin hobeki ulertuko didak, benturaz:
|
|
—Tabakorik ez diat, baina sua bai. Aiena
|
hadi
ziztuan hemendik!
|
|
Horixe? Mintza
|
hadi
, kaka zaku hori!
|
|
—Ez
|
hadi
muturtu —eztitu zuen ahotsa— Hator hona eta buka dezagun tragoa.
|
|
—Presta
|
hadi
, Eduardo. Gaur Eskalatzaileak hire burua nahi dik —xuxurlatu zidan, ezin ezkutaturiko pozaz.
|
|
Biharamunean, akaso. Izorra
|
hadi
, Piarres.
|
|
—Alfer alaena, jaiki
|
hadi
! Ez duk lanik, ala?
|
|
Ni ere izan nauk gisako ataketan. Eta aholku bat nahi baduk, murgil
|
hadi
lanean. Halako bolada zerrietan, lana duk ahanzgarri hoberena.
|
|
Gandorra janzteko tentazioak ziztatu ninduen. " Ez
|
hadi
nitaz kezka. Lasai bidal nazakek artxibora", edo gisako zerbait.
|
|
—Isil
|
hadi
behingoz! —egundaino aditu gabeko aginte doinuz— Oraino ez haiz ohartu leporaino kakazturik hagoela hilketa kasu batean.
|
|
Izorra
|
hadi
, Piarres! Batzuek ezker besoa, eta bertze batzuek ilea falta duten gisa berean, nik potroak ments.
|
|
Izeba gaizkitua zela eta etxera gindoazela erran diedalarik, zer eta zorioneko aqua parkera noiz joanen ote ginen, horrela erantzun bi ttikiek. Izorra
|
hadi
Piarres! Ni leku madarikatu horretatik hilotza nola aterako burua ahitu beharrean, eta haiek zalapartan:
|
|
Frantzisko nauk. Kontuz ibil
|
hadi
... Gaur, halere, nahiko umore onez etorri zaiguk.
|
|
Hik heure bizitza egin behar dun. Aizan, baina ez dun hori eman dinadan berri bakarra, presta
|
hadi
: Patxi ezkondu egiten zaigun!
|
|
Estatu Batuetan, furgoneta bat, libre... Orain ongi pasa, izan
|
hadi
behingoz ero samarra; ez dun hemen bizitzen eta etengabe errebobinatzen jarraitu behar, hor baizik... Egidan kasu eta ekar ezan amodio souvenir en bat, otoi.
|
|
– Ez kezkatu, motel! –esan nion, baina Lauaxetak begiak altxatu gabe jarraitzen zuen– Lasai egon
|
hadi
. Dutxan sartuko nauk.
|
|
– Ondo jagok, Julen, ondo jagok. Alkarregaz gagozak barriro, baina orain jantzi
|
hadi
, mesedez.
|
|
Ertzain autoan zein kaleetako plaketan euskarazko hitzak irakurri berria zen arren, zalantzak izan zituen ertzainarekin zein hizkuntzatan mintzatu. " Tira, ez
|
hadi
koldarra izan", esan behar izan zion bere buruari. " Ez habe euskaraz berba egiteagaitik fusilatuko.
|
|
Bonifaziok, ikusi zuelarik: " Hago", esan zuen;" hi ez al haiz lehenago Garijorekin zebilena?"; Xan akongojatuta zegoen; bitartean Leok mukiak zurrupatu zituen; bistan da biktima bakarra ez izateak kontsolatu egiten zuela;" okupa
|
hadi
horretaz", esan zion Bonifaziok bere lagunari, eta Xani: " hi etorri nirekin".
|
|
Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik hau berak esanda zakiat) esan ziola, tipo bat han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta: " egon
|
hadi
pixka batean", esan zuen.
|
|
Eguna argitzearekin salda hartu genian, gero zortziak aldean, Henrik lanera joan behar zian eta, bueltan gentozela, Pitita atzean lo gelditu zuan eta, autobian mantso mantso, istripua izan zuan-eta, gure ondo ondoan gaseosak zeramatzan kamioneta bat gelditu zuan. Arrimatu
|
hadi
pixka bat, esan zidaan Henrik. Zer ba?
|
2001
|
|
F: Jalgi
|
hadi
plazara.
|
|
Begira nazan eta kontura
|
hadi
. Guztiz urdindutako ileek ematen diote hasera buru txiki horri, eta buru hori dun, hain zuzen, bizitzako hainbeste gertakari ahaztu arazten dizkinan gomuten aterpe eta desagertarazle.
|
|
Nekez sines dezaken kopeta zimurtu eta goibel horren atzean, oraindik freskotasunez zipriz tinduriko gogoetak badirela, zeren egon badaude, baina zokoren batean gordeta Sarritan, hik badakin, egun euritsuetan, hire kolore gabeko begiak zimurren artetik esnatu, jalgi eta begira ipintzen ditunanean, euri tanta bakoitzeko gaztaroko oroitzapen bat berreskuratzen dun begietan nahigabe kolorea margotuz. Eta hori dun hire denborale bekaiztiaren jaioleku.Badakin, kontura
|
hadi
, baditun urte batzuk deusik entzuten ez dunala, eta hire buru harnean iraganeko erloju zaharraren orratzen norabideak eta joan etorriak nahiko zaizkin hire musika osatzeko. Doinu bekaiztia osatzeko.Bapatean, amonak, iraindu, listua bota eta hitzok zulatu ditu ispiluan, bere isla berriz antzeman arte.
|
|
Labanarekin gorputza moztu nahi dio, baina ezohizko mugimendu bati esker ispiluari so egin dio ia nahi gabe, inertziaz, hasera batean bere irudi lausotua ikusiz. Baina, ondoren ispilua bihurtzen joan zaio eta aldendu ezinezko irudi bat agertu da momenturo, berriro hitz egiten hasi den arte... Begira nazan eta kontura
|
hadi
! Hik badakin denborak, denboraren gatibu den denborak, osatzen duela musika latzena.
|
|
Hik badakin denborak, denboraren gatibu den denborak, osatzen duela musika latzena. Hortaz kontura
|
hadi
garai batean maitasun fruitu hezeak izan ziren ezpainak, erabat zartaturik eta agorturik erakusten ditunala eta adinak sortutako lerro, marra paraleloan artetik, izkutatua dunan zera hori... hire ahoa dunala. Begira nazan, eta ohartu hadi burugogortasunak bultzatzen haunala hire memoriaren pantailan kiskalitako gomutak proiektatzera.
|
|
Hortaz kontura hadi garai batean maitasun fruitu hezeak izan ziren ezpainak, erabat zartaturik eta agorturik erakusten ditunala eta adinak sortutako lerro, marra paraleloan artetik, izkutatua dunan zera hori... hire ahoa dunala. Begira nazan, eta ohartu
|
hadi
burugogortasunak bultzatzen haunala hire memoriaren pantailan kiskalitako gomutak proiektatzera. Eta hik badakin hire oroimenaren pantaila ni neu naizela, hire ispilua, hire gogoeten proiektaleku.
|
|
Eta hik badakin hire oroimenaren pantaila ni neu naizela, hire ispilua, hire gogoeten proiektaleku. Begira nazan eta ohartu
|
hadi
inungo bizi arrastorik nabari ez zaion maldatsua dela hire bekokia... Amonak iraindu, listua bota eta begirada makurtu du... MAKURTU!
|
|
Bi eskuek poltsa bizkarrerajaso dute, baina nahigabe, inertziaz, hasera batean bere irudi lausotua ikusi badu ere, ondoren bihurtu zaio eta irudi herbera agertu da. Kontzientzia izkutuak berriro bisitatu du... Begira nazan eta kontura
|
hadi
! Beti izan haiz emakume gogorra, ispiluan begiratu eta harro sentitzen hintzen, baina jadanik ispiluak ez din erantzunik eman nahi.
|
|
Badakin, kontura
|
hadi
, hire aluak galduak dizkin txinpat eta suak, galduak betiko maitaleak, galduak hileroko aldiak, galduak lizunkeriak. Badakin amona, zahartzaroaren haize boladak eraman din emakumearen altxor preziatuena ere.
|
|
Eta azkenik, amona, begira nazan, begira ezan hire gorputz ahuldua osoki, eta konturatuko haiz gorputz triste bat dunala aurrean, gorputz zahar bat dunala. Badakin, kontura
|
hadi
..."
|
|
Serio begiratu diot. Ez
|
hadi
gafea izan Arrillaga, erantzun diot, pieza bat erori zaiola esan ditek. Baina eskularruak jantzi ditut halere.
|
|
–Bea, Tasio, ez
|
hadi
jarri biktima paperean beti bezala! –erantzun dio Unaik, lehengo jarrera zirikatzailea baztertuz– Borondate pixka bat falta zaik hiri, txikito.
|
|
–isilune labur teatreroa, txakolina kolpe batez bukatzeko aprobetxatu duena– Eta horren kontra ez zegok erremediorik, Tasio, ezta erdiko hankan egunero elektroshock deskarga jasota ere. Kontuz ibil
|
hadi
maitemintzearekin. Gure osabaren koadrilako nafar batek halaxe esaten dik beti:
|
|
–Ondo zegok, Unai –esan du Tasiok azkenean– Ulertu diat. Baina lasai egon
|
hadi
, ez nagok maiteminduta eta!
|
|
Gainera, dagoeneko beroa egiten hasi dik eta, udaberriko loreak bezala, lehenbiziko kamiseta estuak eta gona motzak azaltzen hasiko zituan honezkero! –begirada lizun bat bota du ingurura– Kontura
|
hadi
adibidez, taberna honetan ze ganadu dagoen. Hementxe afalduko al dugu?
|
|
–Ez
|
hadi
joan, Tasio! –eskatu dio Unaik azken ahaleginean– Gera hadi eta parranda botako diagu.
|
|
–Ez hadi joan, Tasio! –eskatu dio Unaik azken ahaleginean– Gera
|
hadi
eta parranda botako diagu. Ahaztu ezak neska hori, txikito, ahaztu ezak!
|
|
Arantxaren negar zotin berrindartuen atzetik arraunlariaren mehatxua garbi aditu du hala ere. Berriz beragana hurbil
|
hadi
, pailazo barregarria, eta potro bat zapalduko diat, poliki, eta gero bestea.
|
|
Ordurarte besarkada bat, Anartz, pendejo. Zaindu
|
hadi
. Aio.
|
|
–Hi, Anartz, polikiago joan
|
hadi
! –bota dio azkenean, erdi izututa erdi haserre– Beranduxeago helduta ere afaltzen berdin berdin emango zigutek-eta!
|
|
–Bueno, hi! Ez
|
hadi
belebeltza izan, laostia, ez iezadak istripurik aipa autoan noan bitartean!
|
|
–Bea, Anartz, ez
|
hadi
hasi emozionatzen, gero martxak aldatzerakoan palankaz nahastuko haiz-eta! –moztu dio Tasiok– Jon Armendarizekin ari gintuan...
|
|
–Isil
|
hadi
–erantzun dio Fernandok– Nahiago beste edozein tokitan hemen baino, zaharrak paseatzen edo irrati emisorari pegatuta.
|
|
Kabenlaletxe. Esna
|
hadi
, baboa.
|
|
Barre egin nuen nik. Isil
|
hadi
, baboa, erantzun nion, eta ahoa itxi nion esku batez. Berak hatz bat ahoan hartu eta xamur xamur miazkatu zidan ordea.
|
|
–Bueno, Mendi, ez
|
hadi
kexatu –esan dio Tasiok igogailutik atera eta Axkueren etxera sartzen diren bitartean–, behintzat oraindik ez zaik Ameriketan bezala Hannibal Canibal dela pentsatzen duen ikaslerik azaldu, bere aitaren ehizako eskopetarekin.
|
|
Horregatik, bene benetan esaten diat Anartz: ondo pasa ezak hor, saia
|
hadi
andre mexikar eder bat aurkitzen, eta ahal baduk ez hadi itzuli. Ez duk ezer galtzen."
|
|
Horregatik, bene benetan esaten diat Anartz: ondo pasa ezak hor, saia hadi andre mexikar eder bat aurkitzen, eta ahal baduk ez
|
hadi
itzuli. Ez duk ezer galtzen."
|
|
Azkenerako banaka batzuk lagun lagunak egin nituen. " Gotzon, kanpotarra izan arren, geldi
|
hadi
hemen, pozik gaudek hirekin eta" esaten zidaten haien begi erne eta alaiek.
|
|
‘Barlobentoa afrontuko banda duk, ’ esan zidan Juan Bautistak. ‘Jar
|
hadi
zutik hara begira! ’
|
|
–Bakea emak mutikoa –erraten zioten asperturik, labrit tte tte tteka Sinaiko desertuan ardiak biltzen saiatzen ziren patriarka zaharkituek– Isil
|
hadi
! Bildotsak izuaraziko dizkiguk hik!
|
|
–Isil
|
hadi
! Eta Gurea Da Geroa?
|
|
–Hik dunan sexu harreman bakarra gasnarekin delako arras konplexatua haiz. Esbadi
|
hadi
amiñi bat. Akelarretan, irudiz herabe, hegian egoten haiz, gin kas edaten, mozkortu arte.
|
|
– Erna
|
hadi
!
|
|
Diferenteak gaituk, amurria eta aingira bezala! Ez
|
hadi
hurbildu ere egin gure alabarengana! Bertzela, ederki urrikituko zaik!
|
|
– Ez
|
hadi
orain polizia zintzoarena egiten hasi, arren. Patetikoa gertatuko lukek.
|
|
– Isil
|
hadi
behingoz, babo arraioa!
|
|
– Hire kotxea behar diat, mugi
|
hadi
!
|
2002
|
|
Giro urbano batean herri dantzei leku bat egitea da haien xedea. Errenteriko Erromeri Eguna, Bilboko «Bilbo Dantzan» ekimena edota Bergaran, datorren larunbatean egingo den «Jalgi
|
hadi
dantzara plazara» erromeri nazionala, dira horien adierazle.
|
|
Jalgi
|
hadi
dantzara.
|
|
Errenteriako jaialdiaren antzeko eredua proposatuz dator orain ekimen berri bat. «Jalgi
|
hadi
dantzara plazara» izena du, eta Euskal Dantzarien Biltzarrak antolatutakoa da. Jaialdi hau lehenengo aldiz Bergaran egingo da hilaren 11n, baina bi urtean behin Euskal Herriko beste herri batzuetara iritsiko da:
|
|
\ Etor
|
hadi
neska/ mutil, ondo pasako dinagu/ diagu!
|
|
Egik bira honantza. Arrima
|
hadi
bazterrera. Hurbildu ezkerreko haitzetara arraun endaiez ukitu arte.
|
|
Lasai, pasa gaituk, atera
|
hadi
kutxa horretatik
|
|
–Bale –eten zion lagunari– Egon
|
hadi
pixka batean. Emaidak... emaidak egun pare bat.
|
|
–Egon
|
hadi
pixka bat. Bronto, joder –eskatu zion Imanolek, konbentzitu nahian.
|
|
–Alazne –hasi zen Arantxa, samur– Alazne, ez
|
hadi
hain formal jarri, faborez. Barre egiten zienagu, baina ez asmo txarrez.
|
|
" Altxa
|
hadi
, Joxe Mari", oihukatu zuen Imanolek bere baitarako, larritzen hasita. Hainbeste urte zain, ezin zion orduantxe huts egin!
|
|
–Ez
|
hadi
lerdoa izan.
|
|
–Sar
|
hadi
hi lehenengo, Alazne –esan zion Arantxak– Oraindik ez dinagu berogailua piztu, baina tira, hik ez dun preseski dutxa berorik behar. Ezta?
|
|
Ai, ai, ai, Alazne. Kontuz ibil
|
hadi
...
|
|
–Irene, joan
|
hadi
ahizparengana eta esaion faborez etortzeko. Edo, hobeto, kotxea ekartzeko.
|
|
Gainera hemen barruan ito egingo haiz horren puzker usainarekin. Utzi txorakeriak eta etor
|
hadi
!
|
|
Nahi duan bezala. Izorra
|
hadi
, ba. Kontatuko dizkiagu gero.
|
|
Segiok –bota zion Imanolek. Irribarre txikia atera zitzaion– Garbitu
|
hadi
.
|
|
–Ez
|
hadi
lotsatu –lasaitu zuen Alexek. Mirarik hatz batez ukitu zion kikirrioa.
|
|
–Mirari, ez
|
hadi
nirekin maitemindu, entzun? –Mirarik mututurik begiratzen zion– Min hartuko dun –hitzik ez– Benetan ari naun.
|
|
Alde egin behar diagu. Azaldu
|
hadi
lehenbailehen bertara.
|
|
–Bada, ezkondu behar ez badun, joan
|
hadi
Andaluziara, eta joan hadi munduaren beste muturrera, ene begien bistatik urrun, han hobeto egongo haiz-eta botijoak egiten!
|
|
–Bada, ezkondu behar ez badun, joan hadi Andaluziara, eta joan
|
hadi
munduaren beste muturrera, ene begien bistatik urrun, han hobeto egongo haiz-eta botijoak egiten!
|
|
Hara: ni ere ez ninduken andaluz batekin joango, nahita ere niken, baina hik hala sentitzen badun, joan
|
hadi
eta zoriontsua izan. Eta emaidan muxu bat.
|
|
Isil
|
hadi
, astazakil hori, mundu guztiak zekik-eta hemen hi haizela mozkorrik handienak harrapatzen dituena defendatu zen Txantoi nagusia, burla eginez.
|
|
Hurrengo momentuan, berriz beste berrogei bat harmaila jaitsiak izango zituen ordurako, bere lagun koadrila ikusi zuen  barruko begiekin, Valentinaren tabernan, lepotik helduta, kantatzen. Eszenaren goxoan indar harturik," Motel!, ez
|
hadi
hain ezkorra izan, eta lasaitu, dena ongi aterako duk eta", egotzi zion bere buruari.
|
|
Poliziak ez dituk ergelak, eta egon
|
hadi
ziur, gaur hemen polizia bat baino gehiago zelatan dagoela, kale kantoi eta tabernetan. Gainera, egingo nikek, gaur bertan kanpotik ekarriak izan direla, bertako jendeak ez ezagutzeko.
|
|
Lasai
|
hadi
, motel. Zailena egina zagok.
|
|
Baina, muga zeharkatzea, dirudien baino ekintza zailagoa bihurtu duk  aspaldi honetan. Gogora
|
hadi
, orain urte ba  tzuk Segoviatik ihes egin, eta mugan bertan harrapatu zituzten haietaz. Horregatik ekarriko zitean Manuel Tabirara, beste aldera pasatzeko segurtasunik ez zeukatelako alegia, eta niri, egia esateko, erabaki zuzena iruditzen zaidak.
|