|
2004
|
|
|
Egia esan, neu ere iritzi bertsukoa naiz besteen nortasuna onartzeko irizpide horretan. Mendeko gaituzten bi Estatu totalitario horietako herritarren aldetik ere begikotasun hobea izango
|
genuke
gure aldetik izan behar genukeena bagina. Hain zuzen, behinola Monzonek esan bide zuen hura datorkit gogora bat batean:
|
|
|
Ez horixe. Hizkuntza horien legitimazioa mekanismo ideologiko batzuen bitartez burutzen bada, ideologia horien izaeran eta garapenean jarri behar
|
genuke
gure arreta, hauek modu naturalean txertatu baitzaizkigu gure adimenean. Aldiz, euskaraz eta euskalgintzaz dihardugun bezainbatean, indarrean daukagun ideologia biluzik eta bere burua nola zuritu ez dakien euskaltzale kikilduaren aho lumetan ageri zaigu.
|
|
|
Hor nonbait. Hori izango
|
genuke
gure masa kritikoa herri honen zimentarririk zindoena finkatzeko, baikorkeriaren sindromeak jotako diskurtso abertzaleak gorabehera.
|
|
|
–Ez dugu birreuskaldundu nahi, noizbait euskalduna izan omen zelako, afizio arkeologiko eta restaurazionista hutsez, eliza eta gaztelu zaharrak restauratzen diren moduan. Bururatzen dugun proiektu sozialean, euskara bakarrik ez, baina euskara ere inportantea delako baizik?. 298 Hori eta horrenbestez, etorkizunaren talaian ezarri behar
|
genuke
gure pentsaeraren ikusgunea: –Lehenari ez, baina uste dut azken finean geroari begira bakarrik legitima litekeela politikoki Euskadi birreuskalduntzeko programa.
|
|
|
Zer esango
|
genuke
guk, erdara mintzabide bizia dugunok, orrelako berrikeriak egingo ba lizkigute" berrizaleak". Egiten ari ziran gaztelera berri ori, etzela gaztelera ta ez ezer.
|
|
2007
|
|
|
Karaktere nazionala edozeintsuk aipatzen badu, zer esan gura du espezifikoki hizkuntzari buruz? Aiurria, berez, eta nahi bada, edozein agerpenek daukan berekitasun marka edo ezaugarria da, hala zaldi edo zakur batek adibidez40 Baina Teofrasto-ren Karaktereak ezkero41, nortasun tipo moral baten adierazgarritzat erabiltzen da (beharbada karakterea psikologiaren objektutzat emango
|
genuke
guk ere gaur, baina tradizionala karaktereen ikertzailetzat La Bruyère eta moralistak kontsideratzea izan da). Ostera ere Humboldt zuzen ulertzeko gakoa Kant-engan dago, pixka bat konplikatua bada ere.
|
|
2008
|
|
|
Ondoren, txakurrak san Mamerto mihiaz laztandu, eta san Frantziskok eskerrak eman dizkio behin eta berriz: eskerrak zuri, san Mamerto, anai su-hiltzaile hori, zer egingo
|
genuke
guk zu gabe! Baina orduan izan da okerrena, san Mamertok zera?
|
|
|
Izan ere, navarristek lehen mailako esaldia egia absolututzat (eta ez iritzi politikotzat) jotzen badute, pentsamolde horri esker da. Hortaz, nire ustez oinarrizko pentsamoldea edo arrazoibidea hartu
|
genuke
gure kritikaren helmuga nagusitzat, iritzi politikoa bigarren fase baterako utziz.
|
|
|
Bereziki abertzaletasun erdaldunduaren jokabidea dugu jomugan. Horra errenditu nahi
|
genuke
gure saio hau. Hortik atera baldin bagara bidegurutzeren batean, gatozen berriro ere mundu politiko abertzalean kulturaren inguruan zer nolako giroa dagoen behatzera.
|
|
|
Horiek horrela, zein ote da mugimendu abertzaleak hizkuntza nazionalismoa alde batera utzi eta lurralde nazionalismoa hobesteko daukan arrazoia? Hori jakin nahi
|
genuke
guk, eta hori jakiteko, oraingoan, Julen Zabalo eta Txoli Mateos jarriko ditugu lanean elkarrekin:
|
|
|
Ondoren, txakurrak san Mamerto mihiaz laztandu, eta san Frantziskok eskerrak eman dizkio behin eta berriz: eskerrak zuri, san Mamerto, anai su-hiltzaile hori, zer egingo
|
genuke
guk zu gabe! Baina orduan izan da okerrena, san Mamertok zera... sabel haize izugarri bat bota baitu, eztanda are izugarriago bat egin duena, barka biezat berorrek horrela hitz egin behar izatea, eta guztiak hasi baitira berriro barrez, ni ere bai, jakina.
|
|
2009
|
|
|
Zientziak, esango
|
genuke
guk orain, xarma eta poesia izan dezake (edo berdin: teknologia izan daiteke artistikoa), eragin dezake misterioaren zirrara ere edo ederraren hunkidura:
|
|
|
–ezer ez da egia, dena baimendurik dago?). Baina, osteratuko
|
genuke
guk, bere kontu guztietan erlatibo samarra ageri den gizaberetxoak, behar al du bere jokaeraren zuzena oinarritzeko, bere ezagutzaren egia ziurtatzeko, fundamentu (razionalki) absoluturik? –Filosofoak?
|
|
|
Ez dago gaixotasunik asmatu beharrik. Zer esango
|
genuke
guk bestela. Ze, badakigu guk ere zerbait horri buruz, ezta?
|
|
|
Maitasuna, alegia, sexu erakarmena, naturaren amarru bat litzateke, irautea xede. Guk norbait maite dugula uste dugunean, natura
|
genuke
gutaz baliatzen bere helburuak bete ditzagun, magoak txotxongiloa nola.
|
|
2011
|
|
|
Bi irla jostari horien jabea hona ekarri ahal bagenu! Ederto zainduko
|
genuke
guk hemen?. Izan ere, kubatarrentzat, pobreak eta beltzak badira batez ere, maitasuna ez da arrazionamendu kartilletan sartzen.
|
|
|
Pentsatu zuen agian pasa zezakeela bizitzeko geratzen zitzaiona konpainia berririk gabe, bakarrik alegia, konpainia zaharrekin berrelkartzeko batere asmorik ez baitzuen, ezta alabekin ere, oraindik lehen egun haietan hitzez hitz pentsatu ez bazuen ere. Erresidentzia batera joango litzateke, horrek berriro heterosexual izatera ez balerama,, heterosexual izan behar izan dugunok eskubidea behar
|
genuke
gure azken urteak lesbianaz beteriko erresidentzia batean pasatzeko, gu baino gazteagoak ahal dela?; gorputza abiadura handian zahartzen da baina, eta zalantza egiten zuen bakarrik bizitzeko gai izango ote zen, indarrik izango ote zuen bere burua zaintzeko gogoari eusteko. –Bakardadeak sorpresa zoragarriak ditu halere, kultura mendebaldarrak asko utzi du industeko, eta pelikula, liburu eta kanta artean bidelagun asko ezkutatzen da.
|
|
|
Zer ulertu behar ote
|
genuke
guk gutxiengoaren auziari buruz dihardugunean. Estaturik gabeko edozein herri begiz jota, demagun Katalunia edo Bretainia, Kurdistan edo Tamilen herria Sri Lankan, zertan da gutxiengotzat jotzen dugun gizatalde horren benetako zerizana?
|
|
2012
|
|
|
Niretzat, delako artikulu hori ezertan ez da erabakigarria, ez bada idazlearen kartsutasunean. Kontuan izan
|
genuke
gure egunkarien helburua, oro har, areago dela txundimena eta oihartzuna sortzea, egunkariek arrakasta izatea?, egiaren alde egitea baino. Aurreneko helburuekin bat egiten duenean bakarrik iritsi nahi izaten da azken puntu hori.
|
|
2014
|
|
|
1658? 156: L. Alsace est allemande de langue et de race [nazioz, esango
|
genuke
guk]; mais elle ne désire pas faire partie de l? État allemand [holakoetan Renan ez da, nazio, esaten deskuidatzen!]:
|
|
2015
|
|
|
besterik ez daukagu. Tupustean mutu geldituko bagina, zer eginen
|
genuke
guk biok hemen. Hil.
|
|
|
Garbi usain begetala, anbientadore ezkutua. Gela hau baserri munduaren antipodetan dago, baina horrela gogoratu nahiko
|
genuke
gure iragana: usain onez.
|
|
|
Zer egingo ote
|
genuke
guk,
|
|
|
Horrela harturik, bere pisu kulturala ahula litzateke. Bestaldetik, cyborga soilik zientzia eta teknologien produkturen bat dela ulertuko bagenu, orduan ia ezkutaturik edo ulertzeko oso gaitzak diren diziplinetan kokatuko
|
genuke
gure protagonista, esate baterako bionikan, prostetikan edo errealitate birtualaren ikerketetan. Alta, zure burua konbentzitzen baduzu eta datu eguneratuenen bila jartzen bazara, cyborga gutxienez modu bi horietan adierazten dela ikusiko duzu.
|
|
2016
|
|
|
–Herri jantzi batek, ene konde maitea, guztiok egiten gaitu bere zordun; eta gainera, gizabideak berak, emakumezkoek bezala, hainbeste xarma ditu ezen bihotzaren aurka baitoa halako jokabideak kalte egin ahal dizula esatea; eta areago, sinetsita nago badagoela betegintzarrera daraman halako ildo antzeko bat, eta gizona, bere osotasunean hartuta, dohaindua dagoela haraino heltzeko; gizonak, ildo horretatik harago heltzez gerotan, kualitateak aldatu egiten ditu, bereganatu baino areago. ...ragina izan duen honek mintzagai darabilgun auziari dagokionez, baina baldin eta, menturaz, ingelesen kasua balitz gero eta gustu fin eta delikatuagoak izatea, harik eta ingelesek frantsesak nabarmentzen dituen adeitasun berdina erdietsi arte, eta, orobat, politesse de coeur delakoa galduko ez bagenu, zeinak gizatasunezko egintzetara eramaten baikaitu kortesiazkoetara bainoago; orduan galdu egingo
|
genuke
gure izaeraren bereizgarri partikular eta originala, bereizi egiten gaituena, ez bakarrik bata bestearengandik, baita mundu guztiarengandik ere.
|
|
|
lagunek edo edonork garen modukoak izanda maite gaitzaten? Maitatuko al
|
genuke
guk inor, gure lakoa litzatekeena. Inondik inora ez!
|
|
|
Hamabikoa eta kolore bixi bixikoa. Zenbatean despatxatuko
|
genuke
guk hau, maitea (maiterik banu). Ajeak aje, hilekoak hileko, migrainak migraina, neke kosmikoak neke kosmiko, hezurretako herdoilak hezurretako herdoil..., bizpahiru egunetan bai (beren gauekin, jakina).
|
|
2017
|
|
|
Herrialde batzuetan, prozesu horrek sorginak, espirituak eta deabruak mobilizatzea eskatzen du oraindik, baina ez
|
genuke
gure burua engainatu behar guri ez dagokigula pentsatuz. Arthur Millerrek bere garaian Salemgo epaiketak ulertu zituen eran, sorgin ehizari bere ezaugarri metafisikoak kendu orduko, gure etxetik oso hurbileko gertaera bat ezagutuko dugu bertan.
|
|
|
Zergatik gutxi batzuen atsegina bihurtu da askoren atsekabea? Zergatien kasuistika ugaria da, jakina, baina muin muinean hauxe esango
|
genuke
gure aldetik: nazio batzuen eraldaketa historikoa gertatu zen, hots, identitate etnikotik identitate nazionalerako jauzia, eta beste batzuen betikotze etnikoa, hau da, bere burua gobernatzeko kontzientziarik eta erabakimenik eza.
|
|
|
dakarkigu begion aurrera). Bata zein bestea kontzientziaren ezabapen momentua besterik ez dira, esango
|
genuke
guk, razionalistak gara eta. Izpiritu bizitzaren barrutik, aldiz, momentu horretan arimak bere burua inmolatzen du, diferentzia, Jainkoarekin eta Denarekin urtu eta unibertsoan.
|
|
|
–Espoliazio ekonomikoak eta bai, badaude, baina esateko moduan krisia izugarri igartzen dela, ez, ez dugu igoera ikaragarririk nabaritu. Krisiari lotuta, batik bat, gauza bat esango
|
genuke
guk: pentsioei eta adinekoen aurrezkiei esker salbatu da parte bat.
|
|
2018
|
|
|
Emakumeak, Hegelen hitzetan,, familian du bere patu funtsezkoa, eta familiarenganako debozio horri erabat emana egotea da haren aldarte etikoa?. Horrez gainera, Antigona n esan zuenez, familiarenganako debozioa (emakumearen legea) justu lege publikoaren kontrakoa da, eta, hori da etikako kontrakotasun gorena?; baita politikakoa ere, erantsiko
|
genuke
guk. Emakumeak ezin dira sartu bizimodu publiko zibilean, naturaz falta zaielako, unibertsaltasunaren eskariei?
|
|
|
–Hala ere, badauzkagu zu bezalakoak mezuak atzera eta aurrera eramateko, tea ekartzeko, halako gauzetarako. Bestela, nola egingo
|
genuke
guk ezer. Pentsa zer litzatekeen, Stevens.
|
|
2019
|
|
|
Hor goian, San Nikolas kalean, bada morroi bat kobrezko grabatuak saltzen dituena, saltoki koxkor batean. Baina ez
|
genuke
gurekin eraman bandako kideren bat, Smutny edo Reissenkittle, atzerrian gabiltzan bitartean gelan erratza pasa, oheak egin eta sua pizteko?
|
|
|
Zaude ziur urde haiek gaur ez dutela gau goxoa pasako, nahikoa lan izango baitute beren zauriak miazkatzen? Zu bezalako jende asko
|
genuke
gure artean, bai horixe!
|
|
2020
|
|
|
Bada, Gizarte Segurantzarekin berdin egingo genuke: egitura guztia hartuko
|
genuke
gure gain kudeaketa ekonomiko hori egiteko, eta ezagutu eta ikasi egingo genuke; informazio askoz gehiago eta zehatzagoa izango genuke".
|
|
2021
|
|
|
Hau ez dakit nola esplikatu, baina askotan erakusten dugu halako heldugabetasun bat, euskaraz egindako hitz jokorik eskasenari txalo zaparrada eskaintzeko zutunik jartzen garenean, jolas orduetan modu naturalean gertatzen diren hizkuntzaren mirariak serioegi bilakatzeko eta atoan espantatzeko dugun gaitasun horrekin, naturaltasun guztia inportantziaz almidoitzeko garatu dugun trebetasunarekin eta bere txisteari inportantzia ematea baino gauza dibertidoagorik ez dagoela dakien herriaren sen komiko jenialarekin.
|
genuke
guk anglosaxoien umore miragarri horren tantaren bat eskuratu. Inbidiaz begiratzen ditut denak:
|
|
|
Erantzunen arabera epaituko dute gure literatura. Eta guk geuk ere horren arabera neurtu
|
genuke
gurea eta beste edonorena.
|
|
|
Baietz esango nizueke, baina zertarako, honezkero badakizue hitzak modu profesionalean erabiltzen ditugunon hitzak ez duela gehiegi balio. Idazleok ezinbestekotasunez onartu
|
genuke
gure banitatearen ondorio gaitzesgarri hori, baina kostatu egiten zait, heretikoegia delako eta nabaritzen duzuen bibliografiaren kirats hipokrita hori neure praketatik datorrelako. Itxi sudurrak, lagunok, ze ez ditut praka horiek bibliografia hau bukatu baino lehen aldatuko, ea metodo suizida horrek sintesirako gaitasunik ematen didan.
|
|
|
ez
|
genuke
gugandik inoiz
|
|
2023
|
|
|
Hasi berriak gara, lorpen txikiak lortu ditugu, baina lankideak gogotsu eta bateratuta ikusten ditut maite dugun lanbide hau duinago egiteko asmoak hauspotuta. Beste ekoiztetxe batzuetako lantaldeetara zabaldu nahi
|
genuke
gure olatu txikia, baina inoiz jorratu gabeko bidea da, eta dena egiteko dagoela iruditzen zait. Poz handia hartu nuen ekainean, EAEko arte eszenikoen sektoreko lehen hitzarmena sinatu zela jakin nuenean, ‘halako hitzarmen bat behar dugu guk hemen, ikus entzunezkoetan lan egiten dugun profesionalok’ pentsatu nuen".
|