|
2002
|
|
|
Zu zure lagunekin zinela, gure hizkuntzaz ardura hartu behar omen duen telebistaren albistegia ETAk egun batzuk lehenago zauritu zuen Madina gaztearen alde Bilbon egindako manifestazioaren berriak ireki zuen. Ondoren jakin genuen Saloun andre baten gorpua aurkitu zutela plastikozko zaku batean sartua (gero jakin
|
genuen
ume baten gorpua zela kazetari baten ikuspuntutik ez da gauza bera, baina ordu hartan oraingoz andreaz hitz egiten zen), barrideak hango etxe batean sumatzen zen urrinaz kexu agertu ondoren. Kale borroka dela eta, aurreko egunean hiru autobus erre zituen norbaitek.
|
|
2009
|
|
|
duela, behialako haurraren presondegi hain zuzen, haurra bera presondegi batean zegoela jada: . Euskaldun maizter baten seme izanki, mundu martxaren halakotasuna ontzat hartzen ikasi behar izan
|
genuen
ume umetatik. Nagusi, aberats, agintari, lege, ohitura, usario eta gertatzez gertatu ohi den guztiari men egiten irakatsi ziguten?
|
|
|
Adibidez, auto-estima eta gainditze pertsonala hobetzea, edo ridikulua egiteko beldurra menperatzea. Baita ere, nahi
|
genuen
umeek Sanmieletan parte hartzea, baina barrutik, jaietako protagonistak izatea, ez ikusle soilak. Ikastetxea, gurasoak, umeak eta jaien arteko elkarlana ere nabarmenduko nuke.
|
|
2010
|
|
|
Ia urtebete generaman lehenengo umearen bila eta Sara haurdun geratu zenean munduko pertsonarik zoriontsuenak sentitu ginen. Atera genituen kontuen arabera, Indian emandako oporretan egin
|
genuen
umea, agian eguneroko bizitzako tentsioetatik urrun egoteak lagunduta. Izan ere, hilabeteko bidaia atsegina izan zen hura, gu bezalako etxezuloentzat harrigarriak ziren hainbat bazterretara eraman gintuena.
|
|
|
Ez tematzea deliberatu nuen, Jaioneren minberatasuna babeste aldera. Nahiz eta, lehenengo aldiz –aitor dezadan– orain ziurtasunez izango ez
|
genuen
umearen gabezia nabaritu nuen. Zerbaiten eskasean biziko ginen aurrerantzean.
|
|
2012
|
|
|
Hankatxoa da, nabaritzen duzu? Zenbat aldiz imajinatu ote
|
genuen
umetan ama izango ginen unea. Zenbat aldiz jolastu ote ginen baserri inguruan, jertse azpian orbela sartuz.
|
|
2013
|
|
|
Aurrean iturri bat zegoen, data idatzita zeukana: 1888 Hantxe edaten
|
genuen
umeok gure joan etorrien atsedenaldietan.
|
|
2015
|
|
|
Denboraz, borrokalekua Artizarretik atera eta Marte, Jupiter eta beronen ilargietaraino heldu zen. Horri esker jakin
|
genuen
ume askok planeta horien inguruan ere beste ilargi batzuk zebiltzala, eta izen bana zutela, Deimos, Fobos, Ganimedes?, eskolan normalean irakasten ez zirenak, eta jakin minak entziklopedietan argibide gehiago bilatzera bultzatzen gintuen.
|
|
2018
|
|
|
Azkenik, erregresio logistiko anizkoitza erabili
|
genuen
umeen GPan aldagai nahasleen eragina murrizteko eta aldagai bakoitzaren eragin zuzena (independentea) GPan ikusteko. Ereduetan mendeko aldagaiarekin p < 0,10 balioarekin lotzen zirenak mantendu ziren, nahasleen eragina murrizteko.
|
|
|
Datu bilketaren bigarren fasea bi urte geroago burutu zen, eta ikastetxe berdinetara jo
|
genuen
ume berei buruzko informazio berria jasotzeko helburuarekin. Hainbat faktoreren ondorioz (ikastetxetik alde egitea, kurtsoa errepikatzea, klase aldaketa, guraso batzuek baimena ez ematea) fase honen lagina Lehen Hezkuntzako 5 mailan zeuden 103 haurrek (54 mutil eta 49 neska) osatu zuten.
|
|
|
Euskara batuak 2018an 50 urte egingo ditu. Unibertsitatean sartu nintzen urtean, 1975ean, euskara batua ume bat zen, asko zaindu behar
|
genuen
ume horietako bat, eguneroko zereginetan indarra eta presentzia irabazi behar zituena. Euskarak ez zeukala tokirik unibertsitatean esan dezakegu, hots, euskara ez zen unibertsitate mailako hizkuntza.
|
|
|
Etxera etortzen ziren haien lagunak ere bai. Kontatzen zutena entzun egiten
|
genuen
umeok.
|
|
2019
|
|
|
Eta talde hartan euskararen arloko hutsunea betetzeko premiaz ohartu eta antolatzen hasi ginen. Hasieratik, argi
|
genuen
umeei zuzendutako ekintzek lehentasuna izan behar zutela.
|
|
|
Nazkagarria da". Anek eta biok barretxo bat egin
|
genuen
umeak ginenean bezala.
|
|
2020
|
|
|
Gutxira jakin
|
genuen
ume bat egin nahi zutela. Aspaldi zebiltzala ahaleginetan.
|
|
2021
|
|
|
Espronceda izeneko poeta erromantikoaren Pirataren Kantua poemaren lehen estrofa ikasi
|
genuen
umetan mutiko guztiek, neska batzuek ere bai ziurrenik. Zergatik dakit buruz, beharka eta beldurka sartu ziguten katiximako Aitagurea zatiz baino gogoratzen ez badut?
|
|
|
Finantzaketak baldintzatu arren, asterik asteko PM2, 5 eta NO2 esposizio maila kalkuluak 2019 urtean egin genituen. Orduan jakin
|
genuen
umeen aste bakoitzeko esposizio maila nolakoa zen.
|
|
|
Sofako ezkata txikiena eta gero, beharrezkoa ikusten
|
genuen
umeak kalera joatea, gutxika gutxika ohitu behar ziren etxetik kanpo egotera, beldurrak uxatu behar zituzten. “Historia Naturaleko Museora joango gara”, esan nien, “eraikinari bira eman eta etxera itzuliko gara”.
|
|
2022
|
|
|
Zenbat sufritu behar duten mundura haur bat ekartzeko! Jakin izan banu ez
|
genuen
ume bat ekarriko.
|
|
|
«Lehen adinez nagusiak ziren emakumeak artatzen nituen; sekulako basakeriak. Baina gero ikusi
|
genuen
umeak eta baita niniak ere erasotzen ari zirela». Horrek galdera bat piztu zion:
|
|
|
–Ezin
|
genuen
umerik izan –azaldu dio aitak, hitzak eztarritik nekez erauziz. Zutitu egin da berriro, eta bere besoen artean bildu du Julia– Medikuek ezin zuten gehiago egin gugatik.
|
|
|
Ezkondu eta arin eduki
|
genuen
umea. Ez nuen umea izatea atzeratu nahi, hori argi neukan.
|
|
2023
|
|
|
Konbertsazio faltagatik edo, elkarri «kristorena omen dator» esaten eman genuen pasa den asteburua, zerura seinalatuz. Elurte ikaragarria irudikatu genuen etxepean, eta amestu genuen etxetik ezin atera gelditzearekin —eskolara joan ezinik gelditzearekin amesten
|
genuen
ume garaietan bezala—, elkarri argazki eta bideotan partekatuz denok leihotik ikusten dugun hori bera. Azkenerako, urte sasoi honetarako normala lukeen elurte arrunt samar batekin gelditu gara, ez gehiago.
|
|
|
Partekatu egiten
|
genuen
umearen zaintza. Zuk gaueko biberoia emango diozu eta nik goizekoa, txandaka garbituko ditugu fardel zikinak dutxan, biok ala biok joango gara fakultatera, nor bere klasera.
|