|
2000
|
|
|
Liburu hark eduki zuen efektua, umetan gurasoek erosi zizkiguten. Forjadoresdel Mundo Contemporaneo? izeneko liburuekin (bilduma osoa
|
genuen
etxean, lauliburuki) izandakoarekin bakarrik konpara dezaket, non. Vidas Ejemplares, titulupean300 pertsonaiaren balentriak eta aurkikuntzak deskubritu genituen.
|
|
|
Osabaren pena handia izan zen, eta enea ez tipiagoa, zeren Italiarat eginikako bidaiaren ondotik ezin maiteago bihurtu baitzitzaidan txakur hura, leiala eta fidela zelako eta ezin maitagarriagoa, munduan ezagutu ditudan hainbat eta hainbat gizon baino hagitzez ere maitagarriagoa. Baina, nola osabak ohitura hura baitzuen, bere txakurra edukitzekoa, eta nola erran zaharrak baitio hilak lurperat, biziak aserat, handik hiruzpalau egunera izan
|
genuen
etxean orkume berria: mastin arrazakoa zen eta zuri zuria.
|
|
|
Bera eta lagunen batzuen artean arduratu ziren denaz. Astebete eduki behar izan
|
genuen
etxean, inora eramateko aukerarik ez zegoelako greba orokorrarengatik. Ospitaleak hildakoz beteta zeuden, lur emateko erarik ez baitzen.
|
|
2001
|
|
|
Ikasturte hartan ez genuen harrezkero ez nota onik ez nota txarrik izango. Ez
|
genuen
etxera nota boletinik batere eramango. Zientzia Naturalak eta artifizialak ere alde batera utziko genituen, bakardadearen itzala alboan etzan zitzaigun eta konkordantzia, kredo, genitibo, gorrigualda, ekuazio eta halako hitzek ematen ziguten tristurarekin gatzatuko zen gure jakituria.
|
|
|
Hobe genuke (agian gehiegi goraipatzen dugun) Oñatiko Unibertsitatea ahazmenaren osinean murgildurik utzi. Horretarako eta bestetarako, izan ez bagenu bezalatsu moldatu ziren gauzak; okerrago, heldu bada,
|
genuen
etxe teilape ederreko barrunbe kaxkarra lagungarri izan baitzen, zerbait genuelakoan, behar genuenaren gose egarria uxatzeko. Eta euskal literaturaren mesederako deus onik jaio bazen han, ongi ezkutaturik dago.
|
|
|
Lurreko egurrak gogotik milikatu zituen animalia zitalak. Patxiren negarra bakarrik falta
|
genuen
etxean! Katua harrapatu izatera, ez zen lukainkarik falta izanen biharamunean.
|
|
2002
|
|
|
Elgoibarren, geurean beti izaten genuen katua eta batzuetan zakurra ere bai. Aldi batez, ni ume gorria nintzela, Jai
|
genuen
etxeko zakurra. Sukaldean katakumea ere bazen.
|
|
2003
|
|
|
Arrisku plusak, aparteko orduak. Jaioterrian, han bertan, sahatsen ingurumarian eraiki ahal izango
|
genuen
etxeaz, horra zertaz hitz egin nion segidan.
|
|
|
Azken atentatua noiz gertatu zen esan ez nion bezala. Bakar bakarrik, gure jaioterrian, sahatsen ingurumarian eraikiko
|
genuen
etxeaz hitz egin nion.
|
|
2005
|
|
|
Felisa akordatzen da: " Taberna eduki
|
genuen
etxean, Mungian, orain hotela dagoen etxe horretan. Bertan bizi ginen, goian genituen gure gelak, eta hantxe egoten zen gure neba, eskribitzen.
|
|
|
Ez dut uste oraindik konfrontazio fase batean gaudenean, jarrera negoziatzaile zehatzetaz hitz egiten hastea egokia denik. Guk agertu nahi
|
genuen
etxeko lanak eginak ditugula, negoziaziorako prest gaudela, eta negoziazioan norbera berea ateratzen saiatzen bada ere, jakin badakigula guk ere mugitu dugula. Nelson Mandelak dioen bezala, etsai batekin bakea egin nahi baduzu etsai hori kide bihurtu behar duzu.
|
|
|
Ismaelek esan zuen ez zeukala min handirik buruan, baina etxetik atera ginen, aspertuta geundelako apur bat, ze arratsalde osoa egin
|
genuen
etxe barruan. Eta iluntzea zen, eta etxe abandonatuetan ez dago argirik eta ez da ondo ikusten, eta egunez ez dago espiriturik, baina iluntzean bai.
|
|
|
Denbora gehiegi ez genuen: gaueko hamarrak paseak ziren eta gehienok hamaikak inguruan egon behar
|
genuen
etxean. Herria berpiztua zen ordurako.
|
|
|
Besarkatu egingo nuen une hartantxe, barkatzeko eskatuko nion..., baina ez nintzen mugitu. Ez
|
genuen
etxean geure emozioak erakusteko joerarik. Errazago egiten zitzaigun haserrea adieraztea.
|
|
|
Idoia, bere jokabide tolesgabearekin, zerutik etorritako aingeru gisa hartu
|
genuen
etxean. Kolpean kendu zizkigun lausoak begien aurretik, azalari itsatsitako txaplata kolpetik kentzen dizun erizainak bezala; zauria bistan uzten dizu, garbitzeko eta aireberritzeko.
|
|
|
Bikain eman zidaten sarrerako proban. Berebiziko festa izan
|
genuen
etxean; ama oso kezkaturik ibilia baitzen aurreko hilabeteetan, ezer esan ez bazidan ere, hain pozik jarri zen nire aldaketa ikusita, ezen afaltzera gonbidatu baitzuen Adela, eta modu berezian egiten zekien kremazko tarta prestatu zuen postrerako; edonork probatzen zuela ere, denek aitortzen zioten ez zutela inoiz halakorik dastatu.
|
|
|
Beste haur batzuekin gogoratu nintzen. Duela hamar urte guk larrua jotzen
|
genuen
etxe hartan –orain larrua jo genuen edo larrutan egiten saiatu berri ginen etxe hartan bertan– baziren ume batzuk goiko pisuan, zalapartari ibiltzen zirenak beti jolasean. Bertigoa ematen zuen haiek orain zein adin izango zuten pentsatze hutsak.
|
|
2006
|
|
|
Eta diskoak ere bai, mundu guztikoak. Hala, Algeriako FLNren himnoa entzuten
|
genuen
etxean, edo Portugalgo musika debekatua. Baina polizia sartzen zenean desagertu egiten ziren haiek denak.
|
|
|
–Pistolarekin tiro egin bahu, ogia eta gazta ez ezik zerri gazitua ere janen genian. Are hobeki, orain etxe barnean izanen gintuzkek, supazterrean epel, eta auskalo ez ote
|
genuen
etxeko alaba probatzeko parada izanen.
|
|
|
Behin komisarian, alferrik izan zuan hilketa gertatu zen orduan ni Triesten nengoela esatea, alferrik treneko txartelak erakustea, baina horixe duk egia, Greta hil zuten unean ni Triesten nengoela, hori besterik ez. Hilketa gertatu zen egunean, Triesten nengoan ni, bai, Gretak eta biok Miramare gaztelutik hurbil eraiki nahi
|
genuen
etxearentzat terrenoak begiratzen. Ez nian, ordea, tratua zerratzerik izan, jabea ez zuan-eta bezperan jarritako orduan agertu.
|
|
|
Baina berehala jabetu nintzen gainerakoan nire bizitza, edo nire gorputzarena zehatzago esateko, ez zela asko aldatu azken hiru urteetan. Betiko martxan jarraitzen
|
genuen
etxean, eta betiko lagunak nituen lizeoan, nahiz eta beste irakasle batzuk izan eta beste gai batzuk ikasi. Desegokitua esnatu nintzen lehen egunean, etxean nahiz kanpoan ikusitako ezerk ez ninduen ezustean harrapatu (nire gogoaren antzutasunetik eta nire gorputzaren erabateko independentziatik landa, jakina).
|
|
2007
|
|
|
Hilabete batera, etxearen inaugurazioa egin genuen. Ordurako jantzita
|
genuen
etxea, biluzik egongo zen gela izan ezik. Sukaldea ederra geratu zitzaigun; hozkailua ere bagenuen, tristea eta pobrea, baina bagenuen.
|
|
2008
|
|
|
Irribarre egin diot eta irribarre egin dit. Trukea 330 inguruan zegoela ikusi
|
genuen
etxetik irten baino lehen, eta horri esker tratu itxuroso antzekoa egin dugu. Tratuak bere liturgia izaten du, onartu edo utzi, eta ahal dela umorez hartu beti, gehiegi estutu barik.
|
|
|
Bai, tira. Ba ez
|
genuen
etxe hau erosi konexio guztiengatik. Etxe hau erostearen arrazoi nagusia gu hemen bizi gintezkela pentsatu genuela izan zen.
|
|
|
Azkenean, hilabete askoko sufrimendua di da batean desa  gertu zen eta hiruzpalau egunetan gure etxea saldu eta bisitatu genuen azken hura erosi genuen. Balirudike horrekin arazoa konponduko genuela, baina ez, hortxe sortu zitzaigun beste buruhauste bat, erosi
|
genuen
etxean obra handia egin behar baitzen eta abuztura arte ez zutela bukatuko esan zigun obrako arduradunak. Gure etxea, alegia, saldu behar genuena, ekainaren 30ean utzi genuela esan ziguten erosleek.
|
|
2009
|
|
|
Prozesua, bere horretan, erraza izan zen. Bi egunetan grabatu genuen eta, ondoren, zenbait moldaketa egin
|
genuen
etxean gure ordenagailu eramangarriaren bitartez. Hala ere, emaitza asko gustatzen zaigu.
|
|
|
Biak ados zeuden nirekin. Asko estimatzen
|
genuen
Etxe, eta ziur geunden bere gustukoa izango zen neska bera bezain jatorra izango zela. Gu askoz gehiago fijatzen ginen neskaren aurpegian, bularretan edo ipurdian.
|
|
|
–Anak erositakoak dira horiek guztiak, erran zuen Oskarrek, izorraturik?. Orain urte batzuk hil zenean, Anaren aitak dirutza utzi zion, eta harekin erosi
|
genuen
etxe hau.
|
|
|
Soldata hobea eta postu interesgarriago bat Donostiako hotel garesti eta ospetsuenean. Gauean, ospatzeko afari berezia prestatu
|
genuen
etxean eta lanean ezagutuko zuen jendeari buruz txantxetan aritu ginela gogoratu nuen. Eta ardo botila hustu genuela eta elkarrekin ohean bukatu genuela, aspaldiko partez.
|
|
|
Itxaropena piztu zidan horrek. Pentsatua
|
genuen
etxean ingeles hutsean mintzatzea, baina hori ez zen oso naturala izango. Umeak izan genituen arte ez nintzen ohartu zenbat kopiatzen diegun senez gurasoei.
|
|
|
KOLDO. Aspaldian ez
|
genuen
etxea geuretzat bakarrik eduki, ezta?
|
|
|
Joan den asteko emaitza onari esker, etxeko lanak eginda joanen da Jean Mixel Gonzalezen taldea Castresera: Hiru aldiz jarraian jokatu beharra
|
genuen
etxetik kanpo, eta Clermonten irabazi izanak lasaitasuna emanen digu, dio kanboarrak. Orain hilabete Montaubanen emandako itxura txarra ahantzia dago jada Agileran, eta denak Castresera begira daude.
|
|
|
Ez zen gutxi, Ikastaroa onartzea. Libre edukitzen
|
genuen
etxe guztia, nahiz eta zerbitzuak ordaindu: hau da, janaria, logelak, argiak...
|
|
|
Baina ni Amistad kalean bizi izan nintzen, euskaldun familia batean. Euskaraz egiten
|
genuen
etxean, euskaltzaleak ziren. Urtebete bakarrik egon nintzen Bilbon.
|
|
2010
|
|
|
Zornotzako Leginetxe auzoan AHTa eraikitzeko baserri bat bota nahi dute, eta hori galarazteko, okupatu egin
|
genuen
etxea. Lau hilabete daramatzagu han eta baserriak zutik dirau.
|
|
|
Leinua konpainian, euskal musikan eta dantzan murgilduaFamilia euskalduna izanik, betidanik euskal musika entzuten
|
genuen
etxean, Benito Lertxundi eta holako kantariak. Biolina jotzen hasi nintzelarik, hasi nintzen ere euskal doinu horiek jotzen.
|
|
|
komeni ere bai, jakina, errealitateak aurpegirik itsusiena erakusten digunean, akatsez josia, trebeak baikara beste aurpegi bat asmatzeko? edo neurri neurriko maskara bat jartzeko. Domingok fantasmak asmatzen zituen, eta nik aingeruak?, edertasuna eta akasgabetasuna ezaugarri dituena; prozesu hartan, baina, beti gelditzen zitzaidan kezka bat, hilda gero ere, inor ez zen Benjamin Mariaz mintzo, haren gorputzaz ez ezik, haren memoriaz ere ahaztu bagina bezala?, edo galdera bat, zergatik ez
|
genuen
etxeko aingerua bitartekari bezala erabiltzen, zeruarekiko harremanak lotzeko, eliz jendeak santuak, dohatsuak eta agurgarriak erabiltzen zituen moduan??, edo susmo bat, gauzak ikusten nituen bezalakoak ez ote ziren: puntu beltz bat nuen, beraz, nik marraztutako mapa psikologiko ezin zuriagoan, harik eta, egun batean, etxekook estalitako egia desestali nuen arte:
|
|
|
Mementoa ere ederki aukeratu zenuen, aita eta Bibi ere ez ziren etorri: aita perlesiak jota
|
genuen
etxean eta Bibi hura (baita Teo ere) zaintzen?, ni bakar bakarrik bainengoen metro batzuk harantzago, arkupetik at, nora etorri baitzinen zuzen zuzenean. Eta, ukondotik heldu eta begietara so egiten zenidala, halaxe esan zenidan bat batean:
|
|
|
eta ziztuan itzuli ginen biok lanetik. Etxera iristean, berriz, bertan aurkitu
|
genuen
etxeko medikua, don Odon, bere egitekoak eginda ordurako?
|
|
|
Baina Romanarekin ere, aste pare batean izan
|
genuen
etxean neskame, arestian esan dizut, izan zuen aldaketarik; gure amak, izan ere, atsegin zuen neskameei hasieratik beretik, lehen egunetik, beraz?
|
|
|
datorren udaberrian, agian??; eta nola izebak mesfidantzaz begiratu baitzion, amak erantsi zuen: . Santa bat izan
|
genuen
etxean bi astetan, eta gu konturatu gabe?!?; eta, Romanaren historia kontatzen ziola, haren estasiak eta haren iragarpena ere tartean, halaxe bukatu zuen: –Baina Pagoaga bertan duzu, eta zuk zeuk froga dezakezu esaten ari natzaizuna, bertara joanda?; ama, izeba bere kausarako irabazteko ahaleginean orduan ere?
|
|
|
Jada ez genuen bizilekurik. Ez
|
genuen
etxerik?.
|
|
|
Gero, Benjamin Maria hil zenean, aita eta ama eta izeba eta Eliza Ama Santua aingeru bihurtu zela esaten hasi, eta nik, orduan ez, baina sinetsi egin nien, handik denbora batera: ...pegi bat asmatzeko... edo neurri neurriko maskara bat jartzeko —Domingok fantasmak asmatzen zituen, eta nik aingeruak—, edertasuna eta akasgabetasuna ezaugarri dituena; prozesu hartan, baina, beti gelditzen zitzaidan kezka bat —hilda gero ere, inor ez zen Benjamin Mariaz mintzo, haren gorputzaz ez ezik, haren memoriaz ere ahaztu bagina bezala—, edo galdera bat —zergatik ez
|
genuen
etxeko aingerua bitartekari bezala erabiltzen, zeruarekiko harremanak lotzeko, eliz jendeak santuak, dohatsuak eta agurgarriak erabiltzen zituen moduan? —, edo susmo bat, gauzak ikusten nituen bezalakoak ez ote ziren: puntu beltz bat nuen, beraz, nik marraztutako mapa psikologiko ezin zuriagoan, harik eta, egun batean, etxekook estalitako egia desestali nuen arte:
|
|
|
Baina Romanarekin ere —aste pare batean izan
|
genuen
etxean neskame, arestian esan dizut— izan zuen aldaketarik; gure amak, izan ere, atsegin zuen neskameei hasieratik beretik —lehen egunetik, beraz— etxeko arauen berri ematea, zuek hor eta ni hemen... etxekoandrea neskameengandik bereizten zuèn marra argi eta garbi ezarriz... behin marra eta distantzia ezarrita halaxe jokatzen baitzuen, aginduak zehatz mehatz markatuz; amak, beraz,... " Iraganean, zuek bezalaxe, ez nintzen ezer izan, baina gaur banaiz zerbait:
|
|
|
datorren udaberrian, agian..."; eta nola izebak mesfidantzaz begiratu baitzion, amak erantsi zuen: " Santa bat izan
|
genuen
etxean bi astetan, eta gu konturatu gabe...!"; eta, Romanaren historia kontatzen ziola, haren estasiak eta haren iragarpena ere tartean, halaxe bukatu zuen: " Baina Pagoaga bertan duzu, eta zuk zeuk froga dezakezu esaten ari natzaizuna, bertara joanda"; ama, izeba bere kausarako irabazteko ahaleginean orduan ere... alferrik!
|
|
|
Mementoa ere ederki aukeratu zenuen —aita eta Bibi ere ez ziren etorri: aita perlesiak jota
|
genuen
etxean eta Bibi hura (baita Teo ere) zaintzen—, ni bakar bakarrik bainengoen metro batzuk harantzago, arkupetik at, nora etorri baitzinen zuzen zuzenean. Eta, ukondotik heldu eta begietara so egiten zenidala, halaxe esan zenidan bat batean:
|
|
|
Seguru al zaude?" galdetu zidan anaiak, bat bateko izotzaldi batek hartua iduri— eta ziztuan itzuli ginen biok lanetik. Etxera iristean, berriz, bertan aurkitu
|
genuen
etxeko medikua, don Odon, bere egitekoak eginda ordurako...
|
|
|
Gutxi gorabehera ipuin saria irabazi nuen garai hartan poliziaren bisita izan
|
genuen
etxean. Hiru lagun bizi ginen han.
|
|
|
Igandean aspaldiko girorik onena utzi
|
genuen
etxean gurasoen eta alabaren artean, Itsaso eta biok Bilbora abiatu ginenean. Gorde al zuten Olatzek alde egin arte Donostiara?
|
|
|
Ez zegoelako etxe bat nonbaiten egon daitekeen moduan, baizik eta basamortuan eraiki beharreko zerbait bezala, Etiopian. Ez zen
|
genuen
etxe bat defenditzeko borroka izan, baizik ez genuena egitekoa.
|
|
|
Eskutik helduta egin ohi
|
genuen
etxetik ikastolarako bidea arrebak eta biok. Amak ezkaratzeraino lagundu gintuen egun hartan hotz egiten zuen.
|
|
2011
|
|
|
Umezurtzak jasotzen zituzten mojek, eta mutiko euskaldunak ere jaso zituzten, Habanan joandakoak, esan gura dut. Abuztuak 2 zituen egun batean Bank holiday zen, festa handia egin
|
genuen
etxe handi hartan. Jolasak paratu zituzten, eta bozgorailuak esaten zuen:
|
|
|
Gau bat Zaragozan egin eta Bilbora etorri ginen, izeko baten etxera, gurea kendua ziguten-eta. Ez
|
genuen
etxea atzera eskuratu, jakina. Izekoren etxetik Areilza Doktorea kaleko beste etxe batera joan ginen, eta hantxe geratu ginen.
|
|
|
Eguna kanpoan eman eta gero, berriz, iluntzean hantxe juntatuko ginen familiako kaskarreria guztia, lasto pila gainetik ukuiluko lanak nola aurreratzen zituzten ikusmiran. Osaba Karlos askotan ez
|
genuen
etxean aurkitzen, kalean ez bazen fabrikan izaten baitzen, baina, hura etxean bazen, iloba guztiak harengana bilduko ginen, bera baikenuen, etxe hartan, haur batek helduen artean bilatzen duen heldulekua, umearen hizkuntza eta nahiak harrigarriro ulertzen dituen heldu gutxietako bat. Beti prest izaten zen errekara ezkailutara gurekin jaisteko; edo, igande eguerdietan, kaleko buelta egin eta zaldia askatu aurretik, gu denok karroan hartu, eta baserriari itzuli pare bat eman arteko onik ez zuen izaten.
|
|
|
Ikusi zuen nola jarri
|
genuen
etxe guztia erroz gora etenik gabeko gure aritu behar frenetikoekin?
|
|
|
Hutsaren hurrengoa, milesima baten arboladia. Ez genuen ezer pentsatu beraz, eta denok faltan sumatu
|
genuen
etxeko sutondoaren bakea.
|
|
|
Gikuyuz10 hitz egiten genuen soroan ari ginela. Gikuyuz hitz egiten
|
genuen
etxe barruan eta kanpoan. Ederki gogoratzen ditut sutondoko kontu saio haiek, ilunabarrean.
|
|
|
Umeen artean euskal giro jatorra egoala esango deusku ondorengo lerroetan: . Eskola barruan, eta han ere maisuari izan ezik, beti eta edonon euskaraz jarduten
|
genuen
etxean, kalean, elizan. Dotrina, kristau ikasbidea, eskolan gaztelaniaz eta elizan euskaraz.
|
|
|
Malkoen eta haserrearen artean imajinatzen zintudan behin eta berriro, Neskaren eta nire arteko harremanei buruzko galderak egiten. Lagunak ote ginen, nobioak, zer egiten ote
|
genuen
etxetik hain urruti, eta Neskak minigona bat zeramala jakitea ez zitzaizula batere gustatuko.
|
|
|
Hurrengo egunean Ziburuko baserri batera joan ginen patata ateratzera eta babarruna biltzera, eta handik egun batzuetarako jatekoa ekarri genuen, asko eskertzen baitzuten laguntza. Goizean, eman ziguten oilasko bat hil
|
genuen
etxean; ni sukaldari jarri nintzen eta ez zen deus ere geratu. Ia hezurrak eta guzti jan genuen.
|
|
|
Guk ez
|
genuen
etxean Eskualduna hartzen, eskuin muturrekoa baitzen, eta aitak ez zuen hori nahi ziren. Aski da ikustea zer zen Eskualduna astekaria, nola Ibarnegarairen aldekoa zen.
|
|
|
Aski da ikustea zer zen Eskualduna astekaria, nola Ibarnegarairen aldekoa zen. Guk ez
|
genuen
etxean Eskualduna hartzen, eskuin muturrekoa baitzen, eta aitak ez zuen hori nahi. Beraz, guk ez dugu sekula Eskualduna irakurri.
|
|
|
Bertan laga
|
genuen
etxekoen tristura.
|
|
2012
|
|
|
Carabanchel auzoko etxebizitza batean bizi ginen. Beharginentzat egindako erlauntzan partekatzen
|
genuen
etxea. Erlearen tamainakoa sentitu nintzen neu ere.
|
|
|
Lizardiren oroitarria ere askotan aipatu
|
genuen
etxean. Tolosako Perot lantegiko zuzendaria zan garaian, Lizardi askotan joaten zan Urkizu bideko gain batera lanetik atera eta gero, eta il ondoren oroitarria egin zioten leku artan.
|
|
2013
|
|
|
hurkoa goitiago ikusi ahala pizten zaigu inbidia? Dantza saio bat ere egin
|
genuen
etxean, umetan egin ohi genuen bezala. Ederki gozatu genuen!
|
|
|
Gauetan, berriz, katilukada bat esne hartzen
|
genuen
etxean bertan egindako taloarekin. Goseak geratzen baldin baginen, bi katilukada hartzen genituen.
|
|
|
hurkoa goitiago ikusi ahala pizten zaigu inbidia... Dantza saio bat ere egin
|
genuen
etxean, umetan egin ohi genuen bezala... Ederki gozatu genuen!
|
|
|
Urtero joaten ginen udan Zarautzera. Alokatu egiten
|
genuen
etxe bat. Ez dakit zenbat denbora pasa genuen baina argazki asko dauzkagu familian, hondartzan, garai hartan.
|
|
|
Gure aita hor sartua zegoen. Pizkunde inguruko giroa bizi
|
genuen
etxean. Xabier Lizardik alfabetatu zituen lehenengo andereñoak.
|
|
|
Gela ilun batean esnatu nintzen, nahastuta guztiz, ametsak denbora eta espazioa mugitu izan balitu bezala. Kayenta hotelean segitzen nuela pentsatu nuen aurrena; gero, jaioterrian nengoela, Asteasun, nire bizitzako lehen gela bakarkakoan; hurrena Angela eta biok Brissac en izan
|
genuen
etxean, Mas de la Croix en. Jabetu nintzen azkenean neure buruaz, eta, zorabio batetik ateratzen denak bezala, inguruko gauza guztiak —alboko ohea, alboko ohean zegoen neskatoa, leihoak, pareta, paretan zintzilik zegoen marrazkia, aulkia— beren tokira itzuli ziren.
|
|
|
San Joan bezperan su ederra egin
|
genuen
etxe aitzineko zelaian, Urrabiara jausten zen pendoitzaren goitiko partean. Maizalasto idorretatik eta arbaztetatik gar ikusgarriak atera ziren zeru aldera.
|
|
|
Herriaren sarreran bazen baserri auzo bat. Hartan, Oilartegi paretik pasatzean, Lorentxo bere aurpegi errearekin ikusi
|
genuen
etxe aitzineko haritzaren gerizan, lurrean jarrita, begiak urrunera apuntatzen baina bere baitara begira.
|
|
2014
|
|
|
" Ezin izan genuen itzali. Ez
|
genuen
etxea salbatu. Lainotza zegoen, eta jendeak berandu ikusi zuen sutea.
|
|
|
segun eta nola sartu ziguten, oraindik nabari dezakegu molestiaren bat. Kontrako eztarria ko lagunen konpainian estreinatu
|
genuen
etxean urte berria; eta, baiki, oraindik oroitzen naiz haiekin, batez ere esertzen naizenean. Hainbestekoa izan zen larru festa:
|
|
|
Aita gaur ikusi dugu Gasteizen, eta Donostian bihar (zenbaki honetan leku eta orduen berri izanen duzu). Ekimen honen berri izan
|
genuen
etxean prentsaren bitartez eta, zirrarak bultzatuta, Chema Salcedo ezezagunari bidali genion mezua. Izan ere, aitatxi ere, gure amaren aita, Irrintzi batailoiko gudaria izan zen.
|
|
|
Arrats hartan bertan banatu bide zituzten orriok erdi ezkutuan kale agerraldian. Bere halaxe ikasi
|
genuen
etxeko umeok himnoaren euskarazko aldae ra, automobilez txangoan gindoazela ozen eta pozik kantatzen baikenuen, beste edozein haur kantaren emozio berarekin, poli tikak hain markatu zuen gure haurtasuneko giro solido hartan. Eta gauza solidoez ari naizela, W.
|
|
|
Anaia Loiolako La Sallera joan zen, batxilergoa egitera. Gogoan dut nola igotzen
|
genuen
etxetik ezkerretara zegoen aldapa aitarekin eta han, ibaiaren beste aldean, nola ikusten genuen anaiaren eskola izango zen eraikin handi dorreduna. Mekaren antzeko zerbait zen guretzat, neskontzat ametsezina.
|
|
|
Jantzi gintuzten, joan ginen mezetara, gosaldu
|
genuen
etxean, noski jaunartu ondoren, baraua arau baitzen. Gero egin genien bisita aitaren lagun batzuei, hain zuzen, Antxon Olariagaren gurasoei.
|
|
|
Ez
|
genuen
etxerik.
|
|
|
Ez dirudi uste
|
genuen
etxe atsegina izango denik.
|
|
|
Armadan aurkitu
|
genuen
etxea, eta elkarri laguntzen genion.
|
|
2015
|
|
|
Iritsi baino askoz lehenago, Dorre Berdea begiztatu
|
genuen
etxeetako teilatuen gainetik. Txundituta gelditu nintzen.
|
|
|
Bihurgune gehiago, aldapa gehiago. Ibilgailua berriro gelditu zenean, aurrean
|
genuen
etxera sartzeko eskatu zigun gidariak, baina behera begira joateko, inguruari erreparatu gabe. Ezinezkoa zen ez konturatzea leku menditsu berdean geundela, inguruan beste etxerik ez zuen baserri batean.
|
|
|
Isildu egin da, bat batean. . Guk seiok beste inork ez daki ze premia
|
genuen
etxe hartan?. Onura ekonomikoak dakarren galera afektiboaz oso kontziente da Claudia, baina biziraupen kontuagatik hartu zuen erabakia.
|
|
|
(off) Honetxegatik (on) aukeratu
|
genuen
etxe hau. / Ea laster irekitzen duten.
|
|
|
Areto oso handia eta urre kolorekoa zuen, elizatzat eman ziguna. Eta erosi
|
genuen
etxearen ondoan bizi zen andre batek, Elena Quiroga zeritzanak, Jainkoaren mirabe handia zenak, esan zidan Sakramentu guztiz Santua egongo den kapera eraikitzen lagunduko zidala eta baita itxituran egoteko eran koka gaitezen ere. Beste pertsona batzuek ere limosna ugari ematen ziguten mantentzeko, baina andre hau izan zen gehien lagundu zidana.
|
|
|
1 Bada,. Toledoko etxearen fundazioa egin ondoren, hamabost egun igaro zirenean, Espiritu Santuaren Pazko bezperan? eliza eratu behar zen eta burdin sareak eta gauzak jarri, nahikoa zeregin izan baitzen (izan ere, esan dudanez, ia urtebete eman
|
genuen
etxe honetan), eta egun haietan ofizialekin ibiltzen nekatua nengoela, azkenik amaitu zen guztia. Goiz hartan, jantokian jateko eseri ginenean, harrezkero ez nuela izango zereginik eta Pazko hartan gure Jaunaz aldi batzuetan gozatu ahal izango nuela gogoratuz, hain poz handiak eman zidan, non ia ezin bainuen jan ere; hain atseginez zegoen nire arima!
|
|
|
Oinordetzakoa zen eta berak hitzeman zigun, erregearen baimenik ekarri gabe ere, sartzen utziko zigula, eta has gaitezkeela hormak eraikitzen. Nik ahaleginak egin nituen aita Julian Ávilakok, fundazio hauetan nirekin ibiltzen zela esan dudanak eta nirekin etorri zenak, lagun egin ziezadan, eta ikusi
|
genuen
etxea, zer egin behar zen erabakitzeko; eskarmentuak eraman nau ni gauza hauetan ongi trebatua izatera.
|
|
|
Zortzi egun igaro ondoren, merkatari batek (etxe oso onean bizi zenak) premia ikusirik, etxe haren goiko solairura joan gintezela esan zigun; geure etxean bezala egon gintezkeela21 Areto oso handia eta urre kolorekoa zuen, elizatzat eman ziguna. Eta erosi
|
genuen
etxearen ondoan bizi zen andre batek, Elena Quiroga zeritzanak22, Jainkoaren mirabe handia zenak, esan zidan Sakramentu guztiz Santua egongo den kapera eraikitzen lagunduko zidala eta baita itxituran egoteko eran koka gaitezen ere. Beste pertsona batzuek ere limosna ugari ematen ziguten mantentzeko, baina andre hau izan zen gehien lagundu zidana.
|
|
|
Trenen joan etorriak, jendearen agurrak eta berrelkartzeak, ke zikina, lohia eta putzu handiak edonon, ibaiaren gainezkatzeek eramandako gauzak, lanbro suburbanoaren urrina. Halabeharrez garatu behar izan
|
genuen
etxearen sustraiak behin behineko harea mugikorretan sartzeko joera.
|
|
|
Haur denboran, ikusten
|
genuen
etxe guzietan gisa horretako egutegi bat, Euskaldun Gazteria elkartearen urtekaria. Argazki eder batez apaindu kartoizko azala zen, erdialdean egunez egun hostokatzen zen orrixka bloke bat zuena.
|
|
2016
|
|
|
Kanape luzean jarri zen bera, eta ni sukaldera joan nintzen. Eskaini nion garagarnorik ez
|
genuen
etxean, eta hortaz, garagarnoaren ordezko zerbaiten xerka hasi nintzen. Arnoa bagenuen, baita rona ere, baina patxarana atzeman nuen egokien.
|
|
|
Bat batean gure hutsegite, gure baldarkeria guztiak etorri zitzaizkidan burura: zaborra ostu genuenean zaborrontzietako zuloak estalita utzi genituen, Muñoaren etxe inguruan ibili ginen informazio bila egunez, Markusen autoa eramaten
|
genuen
etxe ingurura, Atxatarrek behintzat ezagutzen zuten autoa. Arreba oso azkarra zen, eta ez zitzaidan sinesgarri egiten akats horiek guztiak oharkabean burutzea.
|
|
|
Ez dakit zenbat denbora eman genuen zer egin hausnartzen. Ezin
|
genuen
etxean jarraitu, hori izan zen gure lehenbiziko erabakia. Izan ere, amak etengabe egiten zuen negar; aita, berriz, tristura erabatekoan murgilduta zegoen.
|
|
|
Haurtzaroko Gabonak Ibarrako jaiotetxean, familiartean gogoratzen ditu. “Gramofono bat
|
genuen
etxean eta musika jartzen genuen. Hara biltzen ziren bizilagunak ere.
|
|
|
Laguna nuen bertako semea eta fabrikan ibiltzen ginen saltsan. Amaren baserrian ere gazta egiten zuten; bi osaba genituen Aralarren artzain eta haien gazta saltzen
|
genuen
etxean. Ardiak eta behiak genituen eta behi gazta egiten hasi nintzen poliki poliki, sukaldean, amarekin.
|
|
|
– Euskal musika jartzen zuen Estudios Universal irratian... Guk behintzat igandero entzuten
|
genuen
etxean. Horrek zertxobait entretenituko zuen ba.
|
|
|
Gogoratzen naiz, karia horretara, Ameztoiko amatxik egiten zuen gurinaren gustuaz. Hori jaten
|
genuen
etxeko ogiarekin eta xerri patearekin, ondotik oiloa irrisarekin, baita gasna eta kokolea. Udako hiru hilabeteak (eskolako opor denbora guzia) Gehexinanean (aitaren sortetxean) eta Ameztoian aldizka iragaten nituen, aita eta ama lanean ari bai ziren.
|
|
2017
|
|
|
Harentzat ez zen Uztapidek amari kantatutakoak baino bertso hoberik (1962ko txapelketan). Binilozko LP bat
|
genuen
etxean, bertso antologia moduko bat, eta buruz genekizkien hango bertso gehienak. Baina hori beste kontu bat da, niri 90eko hamarkadakoez aritzea eskatu didate eta.
|