|
2000
|
|
|
Futxo eta errefutxo! Azkenean" Mila esker" baldarki esan," ez da ezer, pasatu zait", eta hurrengo egunerako indartsu egon behar
|
genuela
esanez agurturik, dendara sartu nintzen. A ze estualdia!
|
|
2001
|
|
|
Gurean ere lau ahizpok ikasi genuen josten. Neskamea eduki arren, aita zenak etxeko lan guztiak egiten ikasi behar
|
genuela
esaten zigun beti. Gustura aritzen ginen gu, dendaren atzeko  gelan, erdi txantxetan, mutil kontuan gehienetan. Â
|
|
2002
|
|
|
Emakume guztiak eta, batez ere, ni filmeko emakume hotz kalkulatzaile haiekin lotze hark goragalea eman zidan, baina filma bukatu arte itxaron nuen. Telebista itzali eta hitz egin behar
|
genuela
esan nion. Zertaz, berak galde.
|
|
|
 Airean denbora luzea egin ostean, itsaso gainean jirabiraka ari ginela adierazi zigun kapitainak bozgorailuetatik, aireportuko kontrol dorretik eman beharreko baimena ailegatzen ez zela-eta. Handik gutxira, baimena bai baina New Yorkera ailegatzeko erregai nahikorik ez genuela eta berriro Barajasera abiatu
|
genuela
esan ziguten. " Txarto hasi gaituk", pentsatu nuen nire kautan.
|
|
2005
|
|
|
Haatik, ez zidan ezezkorik eman; txikitan hanka konpondu zidanetik, gure etxean adiskide handi bihurtua zen, eta horrek bairatu zuen seguru asko. Aldez aurretik diru puska bat eman, eta hura guztia isilpean gorde behar
|
genuela
esan nion.
|
|
2008
|
|
|
Nik legatza nahi nuen, irinetan eta arrautzetan pasatutako legatz frijitua, jan erraza da eta Tomasek hortzeria hondatu zidanetik ahoan erraz mamurtzen diren jakiak gustatzen zaizkit niri, baina Tomasek esan zidan, hemen nola eskatuko duzu ba arraina, kostatik hain urruti?, baina helburua ez baitzen ondo afaltzea, eta are gutxiago Tomasi ezertan eta ezta ezergatik ere kontra egitea, ba nik esan nion baietz, arrazoi zuela eta beste zerbait eskatuko nuela, eta etxekoandrea nota hartzera etorri zenean, nik esan nion, neuk ere txuleta jango dut senarrarekin batera, horixe esan nion irribarre eginez, eta etxekoandreak nota hartu zuen, eta on egin! ...jatetxeetan, denek dutela denen berri, niri hala iruditzen zait behintzat, paretari bizkarra emanda jartzea gustatzen zait jendearen nondik norakoak ikusteko, baina egun hartako nire helburua ez zen jendearen kuxkuxean ibiltzea, justu kontrakoa gertatzea nahi nuen nik, helburu bakarra nuen-eta, eta hori zen ez ematea bikote aspergarri baten itxurarik, demostratzea asko hitz egiten genuela eta asko
|
genuela
esateko elkarri, horregatik berorrek ere aise ulertuko du Tomasen eta bion arteko solasaldiko hariari tira eta tira egitea izan nuela afari garaiko buruhausterik handiena, hartaz eta honetaz jardun genuen denbora osoan, alboko mahaikoetakoek eraman oneko bikotea ginela pentsatu behar baitzuten, eta maitaleak ginela pentsatzen bazuten, hainbat hobe, eta Tomas gero eta aharrausi gehiago egiten hasi...
|
|
|
Balirudike horrekin arazoa konponduko genuela, baina ez, hortxe sortu zitzaigun beste buruhauste bat, erosi genuen etxean obra handia egin behar baitzen eta abuztura arte ez zutela bukatuko esan zigun obrako arduradunak. Gure etxea, alegia, saldu behar genuena, ekainaren 30ean utzi
|
genuela
esan ziguten erosleek. Non sartuko ginen uztailaren lehen egunetik etxe berriko lanak bukatu arte?
|
|
|
Errusiar mendiko gorako zein beherako aldapak inoizko luzeenak izan ziren, batik bat, bidaiaren xehetasun guztiak ondo bideratuta egon ziren arte. Irailaren 13ko asignazioak jarraipena izan zuen Txara ondoko taberna batean, bilera gelatik atera behar
|
genuela
esan zigutenean. Yunek itzulpenak ahoz egiteari ekin zion eta txosten bakoitzeko 20 minutu behar zuenez luze jo zuen goizak.
|
|
|
Dirutza ederra xahutzen zuen arren, aurrekontuak ez zuen gora egiten eta urtetik urtera opariak gero eta eskasagoak ziren jende gehiagoren artean banatzearen poderioz. Handik aurrera" lagun ikusezina" erabiliko
|
genuela
esan zuen, zerrenda eta guzti, eta guk, jakina, amen egin genuen. Emozioa galdu genuen baina gure amak lasaitu ederra hartu zuen.
|
|
|
Horrek zera esan nahi zuen, Madrila eguerdian iritsi beharrean, arratsaldeko seiak pasatxo iritsiko ginela, mendebalderantz joan behar genuenez, sei ordu irabaziko genituen?. Gainera, hegaldia zuzena bazen ere, Berlinen gelditu behar
|
genuela
esan ziguten, depositua betetzeko, nonbait. Okerrena ez zen itxaron behar izatea, baizik eta arratsalde hartan bertan, Jesusek, Estherrek eta Garak beste hegaldi bat hartu behar zutela Madrilen Santiagora iristeko, eta denbora aldetik larri ibiliko ziren.
|
|
2009
|
|
|
Zaharraren izena garbitu behar
|
genuela
esan niean lagunei, baina inork ez zian hautsik harrotu nahi izan. Bakarrik geratu ninduan neure ahaleginean.
|
|
|
Behin, zeharka bazen ere, zeozer eman nion aditzera aitari, hain bainenbilen gainezka sasoi hartan. Berehala harrapatu zuen arazoaren muina zein zen; alaba galdu
|
genuela
esan nahi ote nionentz galdetu zidan isilune luze baten ostean. Itsasoa uzteko eskatu behar ote nion?
|
|
2010
|
|
|
Hirugarren ikasturtean geundela, 1979ko urrian, gure bilera haietako batean benetako aldizkari bat egin behar
|
genuela
esan zuen Josuk. Erotuta zegoela esan nion enegarren aldiz.
|
|
|
Azken trena hartzeko denbora askorik ez zegoenez, bokadiloa edo plater konbinatuaren proposamena egin nion. Handik hurbil zegoen Ezkurra tabernan azkar eta ondo jango
|
genuela
esan zidan. Berak esandako guztia egiteko prest nengoenez, hara abiatu ginen.
|
|
|
Kontratuaren arabera, senideak hotelean egun batzuetan hartzeko eskubidea zeukan. Zuzendariarekin hitz egin zuen senideen ordez lagunek aprobetxa ote zitzaketen eta baiezkoa eman ziotenean, Teresari deitu eta sei gau Cimbel hotelean pasatzeko aukera
|
genuela
esan zigun. Teresak baietz esan zion, nirekin hitz egin gabe.
|
|
|
Haur hark sortarazten zidan samurtasunak eta berotasunak gure artean egon zitezkeen distantzia guztiak apurtu zituen. Etenik gabeko irribarreaz begiratzen zidan, lepotik heltzen ninduen, inork inoiz askatzerik izango ez zuen lotura bat sortu
|
genuela
esan zitekeen. Ez zen nire andregaiaren alaba jadanik, nire alaba izateko ere ez zuen ezer falta.
|
|
|
Dena zoragarri. Ez nion ordaintzen utzi nahi izan, bion artean egingo
|
genuela
esan nion, baina ez zidan utzi. Beraz, dena oso ondo, nerabe enamoratuak bezain kontentu ginela esango nuen.
|
|
|
Trena hartzeko ordua iritsi zenean, Robertok ez zidan gonbitea egiten utzi. Esan bezala, ezkongaien dastatzea egin
|
genuela
esan zigun eta gure lana izango zela bikoteari laguntzea menua ondo aukeratzen, alegia, gonbidatuta geundela.
|
|
2011
|
|
|
Hara edo beste norabait joan dudan nengoela, ezustean argitu zen hartu beharreko bidea. Errementeriako ugazabak Filipuri eta bioi deitu eta, soldaduakaz batera, urruneko herri batzuk baketzera joan behar
|
genuela
esan zigun. Armaginak behar zituzten espedizioan, armak hondatzen zirenean konpontzeko eta betiere bere onenean gertu edukitzeko.
|
|
|
Nafarreria, tifusa eta elgorria, gehienbat, gaitz larriak ziren indiarrentzat; haien gorputzak, nonbait, ez zeuden gaixotasun horiei aurre egiteko egokituta. Hori dela eta, herriko Aztia gugana etorri eta, badaezpada, egun batzuk txabola hartan, gainerako herritarrengandik bereizita egon behar
|
genuela
esan zigunean, erabaki zuhur eta zentzuzkotzat hartu nuen. Halaxe esan nion Intiri, baina alferrik.
|
|
|
Nik, ostera, Inti eta Intina ere neure ondoan izan zitezen eskatu nuen. Halaxe bizi izan ginela joan den aspaldi luzean eta aurrerantzean ere halaxe bizi gura
|
genuela
esan nien. Ontzat eman zuten ene eskabidea, baina, lur eremu zabal bat lortu arte, denboralditxo bat igaro zen.
|
|
|
Atso bat bizi zen bertan, baina juduak esaten zuen aterako zuela, ez baitzuen deus ere ordaintzen. Hitz egingo
|
genuela
esan nion eta nik lanean jarraitu nuen inori ezer esan gabe. Dendariekin Saint Etiennera joaten jarraitzen nuen eta denda batean hogei pare saltzen nituen eta hurrengoan gehiago, eta saldu ahala kobratzen saiatzen nintzen gero zorren bila etorri beharrik ez izateko.
|
|
|
Larunbatean J. Andoniri Maiterengana joan behar
|
genuela
esan nionean, ez zuen itzuli nahi, malkoak ateratzen zitzaizkion, baina esan nion Maite gaixoa bakarrik zegoela eta amore eman zuen segituan. Asko maite zuen arreba.
|
|
|
Lezok tarteka pilotalekuko sarrera ordaintzen zidan, eta beti zituen gogoan gerra kontuak. Mendira bueltatu behar
|
genuela
esaten zidan:
|
|
|
Ukuiluko atea jo nuen eta han zegoen Frantzisko behiak jezten. Joateko asmoa
|
genuela
esan nion eta berehala sua egin eta lau litro esne jarri genituen egosten. Esnea hartu eta bordara igo ginenean bi falta zirela ikusi nuen.
|
|
|
Orduan soldaduska egin behar
|
genuela
esateko deitu ziguten. Herriko bi ginen, Esteban Gastesi eta ni; bera Arantzazun zegoen fraide.
|
|
|
Igandeetan kaleko jantzian ateratzen ginen Berastegiko harekin; ikusteko modukoa zen. Hark ere esaten zuen 200 pezeta ordainduta bagenuela etxera joatea, baina kontu hori aspaldian zebilen denon ahotan, baina bazen ordaindu gabe ere laster bukatuko
|
genuela
esaten zuenik ere eta ez nekien zer egin. Kuartelean, berriz, ez zen besterik entzuten, ez ordaintzeko, laster etxean ginela, baina nire egoera ezberdina zen, astebete bakarrean dirutza galtzen bainuen txerriekin.
|
|
|
Eta harakinak bere erdiaren zati bat eskaintzen zidan laguntzeagatik. Niri ez zitzaidan gehiegi interesatzen lan hura, beti lortzen bainuen patata baserrietan, baina interes handia zuenez, egingo
|
genuela
esan nion. Jende askok uste zuen baserritarrek denetik zutela, baina ikustekoa zen nola zebiltzan emakume asko bakarrik, hiru edo lau seme alabarekin, senarrak espetxean zituztela eta lan asko ezin eginik.
|
|
2018
|
|
|
Egia da Murwanen hartutako atsedenaldiak bizkortu eta suspertu egin gintuela, baina hala eta guztiz ere, zu ezagutu ondoren, Jentzi, nire bihotzak otsoek inguraturik daukaten bildotsarena zirudien. Aztoratuta nenbilen, eta Penba bera ere konturatuko zela pentsatzen dut, batez ere artean apur bat aurrera egingo
|
genuela
esan nionean. Handik bizpahiru egunetara zegoen Shey Gonpara joango ginen, Kristalezko Monasteriora.
|
|
2019
|
|
|
(Eli: emakume eginaren gorputza, aingeru aurpegia, ankertasun zorrotza; Saioari eta gainerakooi berak nahi zuenean afalduko
|
genuela
esateko modu bat eta, bide batez, Saioari" gizena" deitzeko era sotil bat. Erle erregina, eztiz igurtzitako eztena, alfa arraren baliokide femeninoa.)
|
|
2020
|
|
|
Hilobi handia itxi
|
genuela
esan dizut, baina ez da egia osoa, Duartek egin zuen, berak itxi zuen berriz ere historiaren zikloa, berak osatu zuen itzulera etengabearen kate buelta osoa (bizitza, edertasuna, izatearen tragedia, maitasuna, inoiz gelditzen ez den gurpil batean bueltaka dabiltza mundua mundu denez geroztik).
|
|
|
Amak lan ona obratu
|
genuela
esanda, urduri egon zen: " Zuek denok eskoletan etxetik urruti gertatu bazineten, zuek gabe zer egingo nuen?".
|
|
|
A ze poza! Begoñako Amaren laguntza izan
|
genuela
esaten zuten batzuk. Kontuak kontu, Europan aurrera.
|
|
|
Europako txapeldun izan ondoren, hurrengo egunean, El Pardo jauregian izan genuen harrera. Etiketa jantziz joan behar
|
genuela
esan ziguten eta Txus Pereda eta biok horrelako trajeak alokatzen zituzten denda batera joan ginen. Nik ez nuen aurkitu gustuko ezer.
|
|
|
|
genuela
esaten zuten"
|
|
2021
|
|
|
–Ezkonduta daude, Esti. Mario komisariordearen senarra da, eta uste dut Albari hots egin nionean nire hitzak aditu zituela; nor zen jakin
|
genuela
esan nionean, alegia. Etorri patruila batekin, baina ez eraitsi ate nagusia.
|
|
2023
|
|
|
Aukeran nahiago huen kolpe zorririk jo gabe bizi, lagunekin mozkorkerian ibili, eguerdira arte ohean etzanda egon, lotan ez bazen txortan hire emagalduarekin, edozer adreilua adreiluaren gainean jarri baino. Ostatuarekin askoz gehiago irabaziko
|
genuela
esaten hidan. Uzteko nire fabrikako lana, emakume ezkonduak etxean egon behar zuela bestelako ardurarik gabe.
|