2002
|
|
Ai, nola irabazten ninduen Sarak halakoetan, eta nola estimatzen nituen haren argialdietako hitzak, desertuko ibiltariak euri tantak bezala! Hala ere, errehabilitazio programako psikiatraren oniritzia behar
|
genuela
esan nion. Biharamunean etorri zitzaidan Sara haren erantzunarekin:
|
2003
|
|
Adin horretan literatura bizitzaren aurrerapen izan ohi da, bizitzen ikasteko modu bat, baina neskato haren kasuan arima naufragoen helduleku ere bazela pentsatu ohi nuen eta bizia salbatu zioten autore horiek gurtu egiten zituen. Literatura sentimenduen erlijioa dela eta aldare horretan bizia emateko prest egon behar
|
genuela
esan zidan behin, gazteek, hitzez bederen, bizia emateko erakutsi ohi duten eskuzabaltasunarekin. Nik, irribarrez, literatura ona egiteko fedea eta sentimendua askotan oztopo ere badirela erantzun nion, gaztetan egiten baita literaturarik mimetikoena, mediokreena, inpostatuena.
|
|
Egia esan, ez nituen oso ondo ulertzen Anaren hitzak. Oraina bizi behar
|
genuela
esaten nion nik, eta maitasunak irauten zuen bitartean iraungo zuela. Hori nahikoa zela niretzat, eta etorkizunari batere erreparatu gabe zaintzen nuela nik nire ingurua.
|
2004
|
|
Jose Luis Alvarez Santa Cristinak Tractatus Logico Philosophicus liburuaren hitzaurrean ideia jakingarriok darabiltza bere gogamenaren errotan eho eta eho: . Errealitatearen berri eman nahi izaterakoan hizkuntzarekin topo egiten
|
genuela
genioen arestian. Baina zer esan nahi dugu horrekin?
|
2005
|
|
–Anderrek, aseguru etxea irekitzea pentsatu zuenean, kreditu bat eskatu behar zuela esan zidan. Irabaziekin ordaintzea lortuko
|
genuela
zioen, hasieran kostako zitzaigula agian, baina bizitza hobea lortzeko txartela erosten ari ginela. Asteak eman genituen zenbakiak egiten, eta batzuetan estutasunekin ibili arren posible zela ikusi genuen; hala ere dudak neuzkan.
|
|
–Iñigok dena ahaztu, etxera joan eta dirua itzuli behar
|
genuela
zioen, Fernando gizajoak baino zarata gehiago egiten zuen.
|
|
Belar berde usainak, mendiratzeko genuen ilusioa ekarri dit gogora. Asteak generamatzala mendira joan behar
|
genuela
esaten. Bide berri bat urratu behar genuela esaten zidan Nekanek.
|
|
Asteak generamatzala mendira joan behar genuela esaten. Bide berri bat urratu behar
|
genuela
esaten zidan Nekanek. Eta eguraldiak lagundu zuen lehenengo egunean, mendiko botak jantzi eta praka motzetan abiatu ginen, fresko samar egiten bazuen ere.
|
|
Arnasa hartu nuela esango nuke, itota bizi bainintzen. Ahizpak ematen
|
genuela
esaten ziguten. Eta ez zen egia.
|
|
Indiok bederatzietako manifestaziora joan behar
|
genuela
esan zuen. Neskek, berriz, Emakumeen Egoitzara joango zirela adierazi zuten, guretzako laguntza bila.
|
|
Keak flotatu egiten zuen sabaian, betiereko hodei beltz bat bailitzan. Eskerrak Indiok joan behar
|
genuela
esan zigula; bestela, leher egingo nuen lapiko zahar hartan.
|
2006
|
|
Ez zuen insistitu, izan zuen horrenbesteko burua, eta itxuraz behintzat lehengo martxan segitu genuen, etxean eta lanean. Elizako gure berritze haietarako, pareta bati eusten zion habea indartu behar
|
genuela
esan zigun aurrena Cristinak, baita horretan hasi ere, haren aginduetara, baina aurki ohartu zen han ez geneuzkan tresnak behar genituela, burdinazko ez dakit zer pieza klase, bestela alferrik genbiltzala eta. Haren bila jaitsi zen Sopeñara, baina han ez omen zeukaten halako ezer.
|
|
Hiztegia eskuetatik kendu zenidan, orrialdeak pasatuz hitz galduen ehizan, ni lanetik urruntzeko. Edozein aitzakia ona zen, trago batzuk hartzera atera behar
|
genuela
esan eta errepikatzeko. Berba ezezagunetan katigatuta gelditu zinen eta jolasten hasi zinen esamoldeekin, hozkailuan geneukan azken garagardoa eskuan.
|
2007
|
|
Esan nahi baita nahiko trakets egiten genuela, etxean bakarrik, eta ahalik eta gutxien. Galdetu baligute, euskara maite
|
genuela
esango genuen, zintzoki eta sakonki maite ere, baina eguneroko bizitzan lotsatu egiten ginen geure hizkuntzaz, barre ere egiten geniola esango nuke orain. Pentsatu besterik ez dago nolako grazia egiten ziguten Txomin del Regatoren txisteek, eta nolako burlak egiten genizkien erdaraz guk bezain ondo egiten ez zutenei.
|
|
Erraz esaten da. Lehen aldia zen nire bizitzan etxea
|
genuela
esan nezakeena. Ordura arte, ni bizi izandako bainoago ni egondako etxeak besteenak ziren.
|
2009
|
|
Xantik txanpon batzuk zirela-eta berarekin hitz egin nahi
|
genuela
esan zionean, beldurra ikara gorri bihurtuko zela imajinatzen nuen. Itxuraz inola ere nabarmentzen ez zitzaion arren, ardia otsoen artera bezala joango zen Miel lehen bilera hartara.
|
|
– Aitak Lakuntzara joan behar
|
genuela
esan dit, eta gasolioa amaituta zegoela gogorarazi diot. Beraz, bidoia prestatzen ari ginen kalean.
|
2010
|
|
Hitz egingo
|
genuela
esan zidan, bai, amak, baina berak bakarrik hitz egin zuen afalorduan; eta aitak, jakina; nire urtebetetze eguna zen, baina nire gurutziltzatzearena izan zen batez ere; ereinotzezko koroa behar nuen, baina arantzazkoa ipini zidaten, neure ohorea ez ezik, orbetarren leinua ere hankaz gora jarri nuelako, antza; biek ala biek gurutziltzatu ninduten, gainera, aitak eta amak, gupidagabeki gurutziltzat... esan zidan kexu, halako batean?, noizbait eman behar zidan bere jokabidearen sakoneko arrazoia:
|
|
Susmoa nuen, gainera, segurantza ere bai, nik uste?, bagenuela elkarri zer esanik: guztia
|
genuela
esateko, alegia. Zure antzera, gizon arrazionaltzat dut nik neure burua, arrazoiaz senaz baino gehiago fidatzen naizena; aitor dut, hala ere, senak baduela, aldika, ezagutzeko modu bat, nik orain zehaztu ezin dizudana, frekuentzia berean pentsatzen ote genuen, nolabait esatearren???, baina zientziak noizbait esplikatuko duena, ziur nago horretaz?, sorginkeriarekin lotuago dirudien arren.
|
|
Oso umea dela oraindik eta garaiz genbiltzala. Terapia familiarra edo horrelako zerbait egin behar
|
genuela
esan zidan.
|
|
Halakorik ez izatea nahiko nukeen, noski, baina, hori nire esku ez zegoenez, gutxienez halakoak nire ikasleen belarrietara iritsi ez zitezen saiatuko nintzen. Greba egiten genuenean ere, grebaren arrazoiak azaldu ordez, jaieguna izango
|
genuela
esaten nien, zaku bete jostailu dakarren Olentzero banintz bezala, eta egun osoa pasatu zutela telebistan marrazki bizidunak ikusten eta jolasean.
|
|
H. ez zen maitale trebe bat. Ez daukat esperientzia handirik konparazioetarako, baina berak are gutxiago zeukala esango nuke; eta hala ere, samurtasuna zeukan, eta suhartasuna, eta bion arteko konplizitatea zegoen gainera, eta horrekin guztiarekin betetasun bat lortzen
|
genuela
esango nuke. Ez dakit erabatekoa zen baina:
|
|
Hitz egingo
|
genuela
esan zidan, bai, amak, baina berak bakarrik hitz egin zuen afalorduan; eta aitak, jakina; nire urtebetetze eguna zen, baina nire gurutziltzatzearena izan zen batez ere; ereinotzezko koroa behar nuen, baina arantzazkoa ipini zidaten, neure ohorea ez ezik, orbetarren leinua ere hankaz gora jarri nuelako, antza; biek ala biek gurutziltzatu ninduten, gainera, aitak eta amak, gupidagabeki gurutziltzat... " Gu ez gara ezerezetik gailurrera iritsi, umemoko apetatsu batek gailurretik ezerezera berriro eraman gaitzan"; gero, nire egoeraren diagnosia egin zuen:
|
|
Susmoa nuen, gainera —segurantza ere bai, nik uste—, bagenuela elkarri zer esanik: guztia
|
genuela
esateko, alegia. Zure antzera, gizon arrazionaltzat dut nik neure burua, arrazoiaz senaz baino gehiago fidatzen naizena; aitor dut, hala ere, senak baduela, aldika, ezagutzeko modu bat, nik orain zehaztu ezin dizudana —frekuentzia berean pentsatzen ote genuen, nolabait esatearren...? —, baina zientziak noizbait esplikatuko duena —ziur nago horretaz—, sorginkeriarekin lotuago dirudien arren.
|
2011
|
|
Ez zekinat, horretan, aurrera eginez gero ustel zitekeelako horretan, arrazoia huen ala ez. Baina ez apuratu, ez dun ez ustelduko, umelxeago behar izaten din horretarako; barkatu, baina, umorez hartu behar
|
genuela
hioen, ez da. Beharrik amets egiteko, behintzat, ez baitugu mugarik:
|
|
Dostoievskiren omenez konspirazio batean sartuta dauden bi gazteren istorio bat asmatu
|
genuela
esan zuen berak. Nik konspiratzaileen istorio eder bat banuela erantzun nion, eta irakurri berria nuen Borgesen. Traidorearen eta heroiaren gaia?
|
|
–Bai, jauna. Uther Pendragoi hil zenez geroztik burdin aroa bizi
|
genuela
esan zuen kronista batek. Izkiriatzaile hori bera hil zen burdinazko ezpata baten azpian, baina zu, zu urrezko koroa baten azpian bizi zinen.
|
|
–Niri batua urruna egiten zait eta fikzioan pertsonaiek gertuko jendea izan behar dute, gertuko jendeak ez du batuan hitz egiten, guk irudikatu dugun herri txiki bateko jendeak ez bederen, eta errealismoa, sinesgarritasuna muina da. Batuan egin behar
|
genuela
esan ziguten, baina guk ezetz erantzun genuen eta kito. Erdaraz adibidez, pelikula bat ikusten duzu eta jendeak hitz egiten du pertsonaiari dagokion bezala, bere ahoskatze eta azentuekin, ez dago akademikorik hau eta beste zuzentzen.
|
|
Noizbait geratu behar
|
genuela
esan genion elkarri mail pribatu bidez, kalean topo egiten dugunetan bezainbateko funtsez, azkar proposamen finkorik egin ezean gonbidapen baten pertinentziari eutsiko ez zion abagunea sortuz; egun parea itxaron nuen, ez nuen izutu nahi, ez pistola bat neramalako, hori ez zekien, baina bai agian bitxiegi bihurturik nengoela pentsa zezakeelako,, joango gara kanoan ibiltzera. Vieux Boucautik gertu bada horretarako erabiltzen duten ibaia?.
|
|
Joseba hilko dut, eta pentsamenduarekin zerikusirik izan gabe gogoratu dut Eta norekin aterako naiz orain San Joanetan? galdetu zigula ikastolako neska batek hamahiru bat urterekin koadrilatik bota
|
genuela
esan genionean, tontakeria bat; horrela ibiltzen ginen ordea, jendea botaz, denok batera, ez zen bat haserretzen, ez: enpresa erabaki bat bezala zen, batek hartuko zuen erabakia agian, baina blokean erantzuten zen.
|
2012
|
|
Igotzeko. Igo behar
|
genuela
esan didazu, ezta?
|
|
Miranda de Ebroko erietxera joan
|
genuela
esan zuen aitak, serio. Lastategian ez jolasteko zenbat bider esan zigun gogoratu zidan amak, haserre, erortzeko arriskua zegoela eta.
|
|
Baziren hiru aste ez zenekiela ezer familiaz, ezta nitaz ere. Elkarren berri izango
|
genuela
esanez agurtu genuen elkar, baina, gertatu ohi den bezala, nahi gabe egiten diren promesa horiek ez ziren bete.
|
|
Ez dugu gizonen sexu gose hori. Familiaren gerizan zoriontasuna topatuko
|
genuela
esan digute. Ez genuen aparteko sexu bizitzarik behar zoriontsu izateko.
|
|
Bere landetxera joaten banintzen, hogeiren bat miliara zegoen eta han omen zuen bere etxaldea? honelako elkarrizketetarako asti gehiago izango
|
genuela
esan zidan. Guztiz bere esanera nindukala adierazi nion Gorentasun hari, eta, beraz, harantz abiatu ginen biharamun goizean.
|
|
Harira etorriz; nire herrialdean gobernatzen zeuden animalia bakarrak yahooak zirela esan nionean, ugazabari buruan sartu ezin zitzaion gauza, berak esan zuenez?, gure artean houyhnhnmik ba ote genuen eta zer egiten zuten jakin nahi izan zuen. Kopuru handia
|
genuela
esan nion, udaldian larrean ibiltzen zirela landan, eta neguan etxe barruan, belar onduaz eta oloaz; yahoo morroiek larruazala igurzten zietela leuntzeko, kimak orraztu, apatxak garbitu, jaten eman eta azpiak egin. «Ongi ulertzen dizut», esan zidan ugazabak; «adierazi duzunagatik, argi eta garbi dago, yahooek duten adimen partea gorabehera, houyhnhnmak direla zuen ugazaba; benetan nahiko nuke gure yahooak hain tratagarriak izatea».
|
2014
|
|
Jendea engainatu genuen harreman bat
|
genuela
esan genuenean. Zure laneko afari batean izan zen, ez zenuen norekin joan, eta ofizina hartan marikoia zinela esaten hasiak ziren.
|
|
–Ez esan txorradarik. Dena asmatzen
|
genuela
esan ez dizut ba!
|
2015
|
|
–zurtuta gelditu da biok bakarrik joan nahi genuela entzutean. Begirada mesfi dati bat bota ostean, joateko baimena eman digu desgogara, baina afalordurako derrigorrez bueltan egon behar
|
genuela
esan digu.
|
|
Gaurko ingeles eskolan, Ciaránek hutsuneak betetzeko entzumen ariketa bat egingo
|
genuela
esan duenean, zeharo deprimitu naiz. –Berriro ere listening aspergarri, ulertezin, jasangaitz horietako bat!?, pentsatu dut, barru barrutik atera zaidan purrustada ozena botaz.
|
|
Ama sartu zen gelan berehala atzetik, irribarrea aurpegian kabitu ezinik, agudo janzteko eskatzen, eskolan sekula ikasi gabekoak ikastera joan behar
|
genuela
esanez. Praka motzak eta kotoizko kamisetak beztitzen genituen bitartean, eskolako lau hormetatik kanpo ere gauza asko dagoela ikasteko esaten zigun, ondo irekitzeko begiak, hortaz.
|
|
Te kikarak ezkutatzen zizkidan haren begiak, baina esango nuke mila zati egindako kristalezkoak zirela, tearen mikazgarri, harik eta Fredek eskua sorbalda gainean pausatu zion arte, leunkiro, dar dar edo zalantza txikiena ere egin gabe, itsu itsua ote zen ere zalantzan jartzeko moduan. Burua altxatu zuen Karimek, ahots izugarriki astunez zerbait egin behar
|
genuela
esateko. Fredi begiratu zion lehenbizi, eta niri ondoren.
|
|
Abestien letrak idazten ditu). Elkarrizketa luzatu gabe, dena den, zorionak eman zizkidan eta kontzertuan elkar ikusiko
|
genuela
esanez agurtu zen. Ea zortea daukazun!
|
|
Triángulo ez baina beste zerbait egin nahi
|
genuela
esan dut. Karabantxel jarri genion izena, eta azalean lau aingerutxo muxugorri musika jotzen, lodi batzuen atzetik.
|
|
Eguna okupatua izaten
|
genuela
esan dut, baina nik behintzat ez dut ondoegi oroitzen zertan pasatzen genuen denbora: batzuetan hitzaldiak ematen zizkiguten, beste batzuetan gai jakin baten inguruan taldetxoetan bilduta hitz egin behar genuen, edo bakarka hausnartu, edo denok bilduta eztabaidatu.
|
|
Mendizabal baino lehenago hil zen ordea Mitxelena, 1965ean. Goizegi galdu
|
genuela
esan ohi dugu, baina heriotza goiztiar horri esker ez zuen sufrituko komentutik ateratako euskal mutilak beren odola eta besterena isurtzen ikusiz. Mindura horren berri Arestik emango zigun bere azkenetako poema batean,. Josepa Mendizabal Zaldibian?
|
|
–Bea, hi, ez hadi haserretu. Baina egunero pixka bat idatziko
|
genuela
esan genian, ez?
|
|
Bart gauean izan zuan onena. Mahomaren miraria egin behar
|
genuela
esan zian Ramonek: neskak gure ohera ez bazetozen, guk joan behar genuela nesken ohera.
|
|
Bagenekian, haiek joan etorrian ikusita, ez zutela giltzaz ixten beren logelako atea. Hortaz, erretiratzeko ordua
|
genuela
esan eta gero, hantxe azalduko gintuan gu ustekabean, piraten eraso baten moduan. Armarik gabe, halere, eta txanpain botila hartuta, gure borondate onaren seinale.
|
|
–Ama, nik orain egun batzuk, etxean gelditu nahi
|
genuela
esan nion aitari, gorputza aurreratu zuen hitz egiteko, eta amak hormaren aurka bermatu zuen berea.
|
|
Gaur goizean ez gara horretan geratu. Zerbait arin prestatu eta bideo zoragarri bat ikusiko
|
genuela
esan didazu.
|
|
Orain, zu joana zara betiko, biok bakarrik utzita. Hemen, mendiko bazter honetan, gure ibilaldietan atseden-leku izango
|
genuela
esaten nizun lekuan, ez dut jada eskinosoen zalaparta besterik entzuten, ez bada txoriren baten kantua eta haizeak mugitzen dituen hostoen hotsa. Mundutik bereiz sentitzen naiz.
|
2016
|
|
Entzundakoa hain beldurgarri egin zitzaidan, neronek biziriko esperientziaren kontakizuna galtzea erabaki nuela, betiko, eta ene biziaz hitz egiteko, kontalari bati lekua utzi egin nion. Jainkoak egin gintuela, horrek amarik ez
|
genuela
esan nahi izan zuen eta, zinez, hain hunkibera nintzen, nahiago nuela beste batek ni nintekeen gizadiaren aitaren istorioa kontatzea, ene burua askoz libreago sentitzen nuelako eta ene umezurztasunaren tristeziak negarrera eramaten ninduelako, eta hori ez nuen nahi.
|
|
Ederra sartu hidan Pitxi bere herrira eramatera joan behar
|
genuela
esan hidanean.
|
|
Liburuak eta Whiskipedia maite nituen eta kirolak gorroto. Hamahiru urte nituenean, denok kirol batean federatu beharra
|
genuela
esan ziguten eskolan. Medikuarengana joan eta, nire bizkarrezurraren egoera kontuan hartuta, ez zitzaidala kirolik egitea komeni idatzi zidan folio batean.
|
|
Segituan berotzen zen sukaldea. Irakurketa gauaren biharamuneko gosarian, niregana etorri zen Ruth eta, beste inork entzun ez zezan baxuago hitz eginez, berehala elkartu behar
|
genuela
esan zidan, gauza oso garrantzitsu bat azaldu behar zigula eta. Behin eta berriz esan zigun, bestalde, egongelan ez, beste nonbait bildu behar genuela, leku ezkutuagoren batean.
|
|
–Gaiarekin zerikusirik ez zuten diskurtsoak botatzen zizkigun?, gogoan du Eduardo Santosek. . Adibidez, hizkuntza politikaren bidez euskara babestu behar
|
genuela
esanez gero, berak gaineratzen zuen eta gaztelera ere bai. Elkarri begiratzen genion.
|
2017
|
|
Aurreneko nota aditu zen, neurtua eta lasaia, barea eta behin betikoa, isiltasun presa gabea hustuz hurrengo notari tokia egiteko eta hori da jendeak tankera horretan bata bestearen tokian jartzerik baleuka betiko sugar harrotu bat bezala une batez gailendu eta gero garbiro iluntasun hotzean betiko itzali han etzanda gelditu ordez hamakaz ez gogoratzeko ahaleginak egiten azkenean zedro guztiek Benjyk hainbeste gorrotatzen zuen perfume usain hil bizi hura hartzen zuten arte. ...iaren bitartez exortzizatzeko eta nik caddy mundu zalapartatsu horretatik isolatzeagatik zen mundua guri bizkarra ematera behartzeagatik eta orduan haren hotsa halakorik sekula existitu ez balitz bezala izango zen eta hark sekula saiatu al zara bera horretara behartzen eta nik beldurra ematen zidan beldurra ematen zidan berak beharbada eta orduan ez zuen ezertarako balioko baina nik zuri hura egin
|
genuela
esaten banizun izan egingo zen eta orduan besteak desberdinak izango ziren eta orduan mundua zalaparta batean urrunduko zen eta hark eta orain beste kontu hori orain ere ez zara gezurretan ari baina oraindik ez duzu ikusten zeure baitan dagoena egia jeneralaren parte hori gizon guztien kopeta baita benjyrena ere iluntzen duen gertaera naturalen eta dagozkien kausen sekuentzia hori ez zara gauza b...
|
|
Ama ohean geratzen zenean Dilseyk arropa zaharrak janzten zizkigun eta euritara ateratzen uzten zigun zeren euriak gazte jendeari ez diola kalterik egiten esaten baitzuen. Baina Ama jaikita bazegoen beti portxean hasten ginen jostatzen berak hots handiegia egiten
|
genuela
esan arte, orduan kanpora atera eta glizinaren babespean jostatzen ginen.
|
|
Neskazahar bat bezain maniatikoa zen bere julep harekin, eta buruz zekien errezeta baten arabera neurtzen zuen dena. ...jakitea pixka bat itxoiten baduzu nik esango dizut nola izan zen krimena izan zen krimen ikaragarria egin genuen ezin da ezkutatu zuk uste duzu baietz baina itxoin Quentin gizajoa sekula ez duzu horrelakorik egin ezta eta nik esango dizut nola izan zen Aitari esango diot orduan hala du izan zeren zuk maite baituzu Aita orduan joan egin dugu arbuioaren eta horrorearen erdian sugar garbia egin egin
|
genuela
esatera behartuko zaitut ni zu baino indartsuagoa naiz egin egin genuela konprenitzera behartuko zaitut zuk pentsatu zenuen haiek izan zirela baina ni izan nintzen entzun engainatuta eduki zaitut denbora guzti honetan zuk pentsatu zenuen ni etxean nintzela atxapar madarikatu horren tokian ez pentsatzeko ahaleginak egiten hamaka zedroak olatu sekretuak arnasa giltzaperatua arnasa basatia edanez et...
|
|
Estaldurarik ez. Etortzen ginen hurrengoan arazorik gabe deitzen
|
genuela
esan zigun Laurentek aurreko urtean. Maindire zakuaren barnean borobildu nintzen, bi mantaren azpian.
|
|
Eta ahalegin horretan ari nintzela jo zuen norbaitek atea eta, ba al gara??, galdetu zuen. Neskak burua altxatu eta joan egin
|
genuela
esan zuen, buelta bat ematekotan geratu zirela. Nik ohearen gainean amorruz ukabilkada batzuk jotzen nituen bitartean, bera altxatu eta presaka janzten hasi zen.
|
|
Nire kontra beste piska bat estutu zen, oraindik hitzik esan gabe. Pikutara bidaltzeko, beste baterako utziko
|
genuela
esan nion, orduan ainako presarik ez nuen baterako.
|
|
Lenniek algara inozoak eta zeinuak egiten zituen eskuaz ahoa tapatuz. Gero Rosek eta biok ikusiko
|
genuela
esan zion.
|
|
Ikusiko
|
genuela
esan nion, eta begiratu zorrotz bat egin zidan.
|
|
Kenek beste zurrutada pare bat egin zuen, zurrutada luzeak. Zutitu eta beharbada abiatzea hobe izango
|
genuela
esan nion.
|
|
Haizerik eta jolasik ezean askoz zailagoa zen kontua, kasualitatearen zain egon beharrean norberak bilatu behar baitzuen aukera; adibidez, neska batzuk eskailera batean gora igotzen edo beheraka jaisten zihoazenean, bat batean haien oinetara jauzi egin eta, brixt!, instant bateko bistadizo laburrean igarri izter pareari eta izter gainekoari. Inportanteena ez zen ordea zer ikusten zen edo ez zen, ikusi
|
genuela
esan ahal izatea baizik.
|
|
–Zerbait arina? jango
|
genuela
esan zuen Jontxuk menua aukeratzean, baina afari arin hartan Latinoamerikan aste oso batean jan ohi nuena baino gehiago irentsi nuen. Prezioa hobe ez aipatzea, Guatemalako familia oso batek hilabetea pasako baitzuen nire afari hartako gastuarekin.
|
|
Berarekin bizitzeko norbait kontratatuko
|
genuela
esan genion arren, aita bakarrik egoten tematu zen, izan ez zituen boy scout egunen nostalgiaz edo. Bizilagun batek pare bat istripuren inguruan ohartarazi gintuenean (berak, sutan, ezeztatu egin zituen gertakariak), bere gogoaren kontrako erabaki bat hartzera beharturik ikusi ginen, jakinik, ez dut ulertzen?
|
|
–Garen baino zaharragoak izan nahi genukeela uste dut, horrela balioren bat izango genuke antigoalekoen merkatuan. Zerbait balio
|
genuela
esaten duten hurrengoan, hilik gaudelako izango da?. Dagoeneko idatzirik izango dituzten gure obituarioak irakurtzeko aukera izango bagenu konturatuko ginateke gure bizitzak aditz gutxiko paragrafo batera mugatu daitezkeela.
|
|
Zapatak eta arropak kendu eta ur ertzera gerturatu ginen Leire eta biok, eskutik helduta, min ematen ziguten harrien gainetik gure oreka mantendu nahian. Min honetara ere ohitu
|
genuela
esan nion, zer esaten ari nintzen gehiegi pentsatu gabe.
|
2018
|
|
Hala ere, gaua obserbazioan eman genuen, sukarra kontrolatu nahi zioten. Amari deitu nion, behar izatekotan hegazkin txartelak erosiko zituela berretsi zidan, baina egoera kontrolpean
|
genuela
esan nion. Ez dut inoiz jakingo etortzeko benetako asmoa ote zuen.
|
|
ez zegoela tratamendurik, zain geratzea besterik ez. Baina umeak makal jarraitzen zuenez eta sukarra altu mantentzen zenez, beste gau bat geratu
|
genuela
esan zigun. Dezepzio bat izan zen.
|
|
Beno, ez nintzen kirolari trebea, txikia eta betaurrekoduna nintzen, gainera liburuak irakurtzen nituen. Azkenean, elkar aurkitu
|
genuela
esango nuke. Hala ere, ez ginen sekula lagun minak izan.
|
2019
|
|
–Nik ez nuen ezertaz konbentzitu. Bera etorri zitzaidan egin behar
|
genuela
esanez. Guk galtzeko gutxi omen genuen, gazteek berriz asko.
|
2020
|
|
Bi urte eman zituen itsasadarreko uretan, baina handik atera eta gaur Almerian Legioaren kuartelean dago. Istorio kutre samar horiekin hunkitu egiten da neska, eta gutxi falta zitzaion Almeriara joan behar
|
genuela
esateko.
|
|
Ulertzen niola erantzun nion nik, bere jarrera muturrekoa, lekuz kanpokoa iruditzen bazitzaidan ere, ulertzen niola errepikatu nion eta besoa laztandu nion, pitin bat lasai zedin, gero eta urduriago ikusten bainuen, bere onetik irtenda erabat. Berak eskuarekin estutu zidan nire eskua eta ez zidan askatu aretoa hustu eta atezaina alde egin behar
|
genuela
esatera etorri zitzaigun arte?, esan zuen.
|
|
" EFE agentziak emandako informazioak ikusirik, telebistan 1980ko ekainaren 27an, eta prentsan ekainaren 28an agertu zirenak, Hendaiara etorri nintzen nire emaztearekin, nire alabarekin eta nire suhiarekin Arsuagarekin egotera. Hainbat laguni harekin egon nahi
|
genuela
esan eta gero, haietariko baten batek mezua emango zion eta aipatua aurkeztu zen gure aurrean Hendayais tabernan, 1980ko ekainaren 28an, 15:00ak aldean. Nik galdetu nion ea zerbait esateko zeukan EFEk emandako informazioari buruz.
|
2021
|
|
Emaztea zoriontsu ikusten zuen Leveque jaunak, eta horrek kezkatzen zuen, ilusio handiak egiten hasita zegoelako. Polizia buruarekin hitz egin zuela eta, hilabete barru amaren aztarnarik aurkitzen ez bagenuen, umezurtzen etxe batera eraman
|
genuela
esan omen zion, legeak hala agintzen zuelako.
|
|
Eguna gautzen hasia zen eta, bere ama agertzen ez zenez, geuk joan
|
genuela
esan nion Maddiri haren bila. Zutik jarri, eskutik heldu eta abiatu ginen Leveque jaunaren etxerantz.
|
|
Bizitza osoa EiTBn eman ondoren, euskal irrati telebista publikoan zer falta zen galdetu zioten eta Venezuelako berba ederrarekin akordatu zen. Ezer faltatzekotan, guachafita behar
|
genuela
esan zuen, arrazoi osoarekin. Ez dugu izan entretenimenduzko telebistarik, ez benetakorik.
|
|
Buru eta bihotz, gorputz osoarekin zetorren gizon gazte hura, ez zekarren ezer soinean, ez zeukan prakarik sotanaren gonapean, ezta sotanarik ere praken azpian. Biluzik zetorren, bakarrik, gure artera, batasunaren gerra guztiak ematera, euskal poeta erdaldunak eta erdal poeta euskaldunak batzera, bere kabuz euskaldundutako gizonaren indarra frogatzera, gizontzeko ordu poetikoak aldarrikatzera, andretu egin behar
|
genuela
esatera, garbizaletasunaren izenean egiten ziren zikinkeriak salatzera, egiteko genuen guztia seinalatzera, konplexuen baitako banitateak eta banitatearen baitako konplexuak astintzera, zentsura espainolaz gain zentsura euskalduna zegoela esatera, bere aitaren etxea bertoko otsoen kontra defendituko zuela esatera, literatura sariketa zikinen dirua ez zuela hartuko aldarrikatzera, verbo vizcaínoa...
|
|
Gidaria gasolinaz busti
|
genuela
esaten zuen poliziak, eta jaisten ez bazen su emango geniola mehatxu egin geniola. Txoferra ezagutuko genuen, gainera, gure etxean inoiz ez baitzen autorik izan.
|
2022
|
|
–Eta lapurra tiroz garbitu
|
genuela
esan dugunean! –Gergorik.
|
|
halako batean poliziak gelditzen bagaitu, ez gaituzu ezagutzen. Bidean jaso gaituzula esan, ez dakizula nortzuk garen, ez nora goazen, Elizondora joan nahi
|
genuela
esan bakarrik. Argi?
|
|
Eta gure arduradunekin denetatik, batzuekin ongi, eta besteekin nahikoa lan!", bota dit Maitek, eta Pilik jarraitu: " Zure arduraduna zu baino alferragoa zen askotan, eta hark lan gehiago egin behar
|
genuela
esaten zigun..." Eta Maitek errematea: " Eta orduan sua hartzen genuen, pospoloa behar ondoan, eta hasten ginen esan behar zirenak eta esan behar ez zirenak esaten!
|
2023
|
|
Gaueko ordu horietan... Hortzak garbitzen ari ginela, paretako papera altxatua dagoela eta aldatu egin behar
|
genuela
esan du... zuen. Barkatu, ez dakit atzo edo gaur den, ez dut begirik bildu.
|
|
Estoldetako pailazoaren pelikula ikusiko
|
genuela
esan zidan, guztietan beldurgarriena omen zena. Eskerrak ez genuen horretarako tarterik topatu.
|
|
Aitortza moduko bat egingo
|
genuela
esan zidan eta, hasteko, neure burua definitzearren, nire egoera laburbiltzen duen hitz bat hautatzeko eskatu zidanean, ez nuen zalantzarik izan eta ilunabarra erantzun nion, hau da, koloreak itzaltzen diren unea. Egunaren eta gauaren arteko sistema bitarrak arrunta dirudi, baina jakituria handia ezkutatzen du, naturak bi parte horien artean ezartzen du muga.
|
|
Nagjir hoteleko gelen atarian egoten ziren gauero, korridorean, eta goizetan, gosaltzen genuen bitartean, ondoko mahaian eserita. Egunero etortzen zen harrerara mezulari politikoren bat joan aurretik alkatearekin elkartu behar
|
genuela
esatera. Azken egunean, azoka txiki batean topatu genuen mandatari haietako bat, eta azkenean alkatearengana joateko gonbita onartu genuen, gure xedea bete eta gero.
|
|
Garitan identifikatu ostean, gela txiki batera eraman gintuzten. Ivanco jaunarekin bilera bat egin nahi
|
genuela
esan genion txandako funtzionarioari. Tarte batez, desagertu egin zen, eta, berriz etorri zenean esan zigun bidaia batean zegoela eta bilerak gutxienez hiru egun lehenago adostu behar zirela.
|