2010
|
|
Gogoan izan behar da erlijioak politikan eragin
|
ezin
ukatuzkoa izan duen adibideak agerikoak direla, esaterako, esklabotzaren abolizioan eta eskubide zibilen aldeko borrokak, lehen aipatu bezala. Bestalde, beste hainbat aurrerapen moral ezinezko zatekeen atzetik teoria metafisiko jakinik egon ez balitz.
|
|
Ezin baztertu
|
ezin
ukatu ezin utzi, zintzur pattar doa ardoa ene barnera.
|
|
" Pirata bat da, mairu zikina, lapurra eta hiltzailea, paganoa eta bahitzailea...". Eta hala ere,
|
ezin
ukatu bazuela erakarpen moduko bat, ozarkeriaren xarma edo.
|
|
Aitzitik, giza-gogoa aldakorra da, ez da sugerik hainbatetan larrua aldatzen duenik; Harun neskatilaz gogaitu zen eta aspertu. Bai eta are, egina zion zina
|
ezin
ukatuz, herra barna bat hasi zitzaion barrenetik buztutzen. Al Saralik izkiriatu bezala," eztia bezain ezti zena, absyntio belarra bezain garratz egin zen".
|
2011
|
|
Baina,
|
ezin
uka daitekeen gauza da hari esker eta hartan direla ala batzu ala bertzeak ederki emendatzen.
|
|
Hona nola. Xori bihijaleak lotzen bazaizkie laborariak beretzat dauzkan bihi oner,
|
ezin
ukatua da asko belar gaixtoren haziak ere jaten dituztela, eta hori ardura.
|
|
Etimologia azalpena: Oinarria den Titilla ez da jatorri argikoa, baina
|
ezin
ukatu holako erdal kutsua duela. Barrena, behekoa bigarren osagaiaren xedea lehengo Titillagoikoa tik bereiztea zen.
|
2012
|
|
Hortaz, auzia ez da dispositibo mekaniko, informatiko edo bioteknologikoen bitartez, humanoa artifizioz asmatzen den ala ez. Azken finean, nomoi asmatzen hasi zirenean bide horri ekin zioten, ordudanik,
|
ezin
uka artifiziozko mundu batean bizi garela, ezta artifizialak garela, geure izatez izan ere. Auzia da humanoa nola asmatzen den, botereen heteronomiaren alde edo norberaren eta jendartearen autonomiaren alde egiten den.
|
|
Ezkor ibili naizela
|
ezin
uka. Panorama negargarria orriotara ekarri dudana.
|
|
Birjina ama izate hori eta ama birjina, jakina den bezala, teologia katolikoaren zutabeetakoa bihurtu da, eta kristautasunaren beste adar batzuekiko hausturaren arrazoia. Absurdo horretan tematzea logika orotatik urrun dagoen egoskorkeria izan liteke, ikuspegi arrazionalista batetik aztertuta, baina, aldi berean,
|
ezin
ukatuzkoa da fede kristauak bizirik dirauen jendarteetan Ama Birjinarekiko debozioa dela denetan indartsuena. Beharbada, giza komunitate horietan kristautasuna baino lehen emetasun biziemaile bati zitzaion gurtza ordeztera etorri delako.
|
2013
|
|
Lurra zabuan, zabuka, kontent denik
|
ezin
uka; gorantz, zerua hatzetan, beherantz, hortzak airetan, erdian, poza bitsetan; parkean biok musuka.
|
2014
|
|
Beste alderdiko bere kidea, nornahi zela ere, Aranburu madarikatu hura edo beste edozein, ondo baino hobeto baliatu zen festak eskainitako abantailez. Gainera,
|
ezin
uka neskatxak ausardiaz jokatu zuela.
|
|
Xahartua da eta bertsoak utziko ditu, gizon finegia da ez ikusteko plaza guzietan sartzen direla gazte eskolatuak eta jokoa formaz aldatuko dela. Ene ustez uste ukan dute bertsolari zahar guziek bertsolaritza biziki hobetu dela, hau nonbait
|
ezin
uka, baina hobetu bakarrik. Bidean ez dugu deus galdu?
|
|
Horren irakaskuntza kasik osoki Liburuaren exegesari lotua zen, Ebanjelioari eta testu sakratu haientzat dudan atxikimendua, erakartasuna hari zor diot. Euskaraz hartzen duten koloreak ene baitan jo duela
|
ezin
uka. Ez zen batere klerikala eta Jainkoaren boterea ez zuen mundu honetako ikusten.
|
|
Elurra eta eguzkiaren kolorea da, indarra eta egunarena. Beltza bestaren kolorea dela ere
|
ezin
uka, baita boterea eta edertasunarena. Ezkontzen zen beltzez eta andere esposa maskaradetan zein den bilatzen bada ez naiz hain segur ez ote zitekeenez laborarisa ikusleen gogoan, anderearen ezkontza arropa ez denez errekuperazio baten ondotik aristokrata edo madamaren ordezkatzeko jantzia.
|
|
haur proiektu batekin jin behar da herrira bozka kanpainaren erdian. Ez dute BeƱatek eta Maiderrek biziki erneak ematen beren galipetetan baina
|
ezin
uka hola zela edo bazitekeen holakorik.
|
|
Fondo kultural bateratua ez du ez bertsolaritzak, ez euskal jendarteak, oraino arras, Euskal Herri maila osoan behintzat. Txapelketa nagusiek beren legea egin dutela
|
ezin
uka baina.
|
|
Zu esaten badut zu horretan zu asko sartzen dira. Niaren eremuak bezalaxe, zu-aren eremuak zabaltzea interesgarriagoa iruditzen zaidala
|
ezin
ukatu.
|
|
Artean ez dakit zinta horiek badiren, non dauden edo bilatuko ditudan ere. Xamuioren ahotsaren tolesduretan bilatu ahal izateko zinta horiek entzutea gustatuko litzaidakeela
|
ezin
ukatu. Kantatu zituen bertsoen doinua ezagutu, haren ahotsaren pikorrak.
|
2015
|
|
Juaristik dioenez tradizioen bidez zibilizazio eta kultura bat defendatu beharra du. Baina
|
ezin
ukatu behar hori berak asmatu duela, bere buruari berak ezarri diola. Baina, bere hautuari ematen dion egiazkotasuna," nire zibilizazioaren, nire kulturaren parte dira", besteen hautamenaren ukapena da.
|
2016
|
|
" Sendiyan emakumea da agintari bakarra, etxekoandrea, ori
|
ezin
ukatu liteke. Sendiya berak egiten du zorioneko edo zoritxarreko, langile edo nagi, apal edo dolorra.
|
|
Azpiko asmo guztien onartuagatik ere,
|
ezin
uka liburuaren balio historikoa, are jatorriz euskara garbian taxuturik dagoela. Bertan jaso hainbat eta hainbat berrik gainera euskal historiarekin lotura zuzena du ezbairik gabe:
|
|
Anitz eskas prefosta! Ordea, jakin badakigu Urruthiren translationeak sineskera protestante batetik eginak direla, beraz, nahiz euskaratutakoaren muina egun arras interesgarria agitzen ez zaigukeen arren,
|
ezin
uka bi arrazoi ezin baztergarriak direla honakoxeko bi hauek: XIX. mendeko andrazko euskal izkiriatzailea izatea, edo bestela esanda, itzultzailea, eta bestaldetik protestantea izatea ere, hau da, eliza katolikoaren magalpetik at egotea; alta, XVI. eta XVII. mendeetan barrena protestantismoaren agerpena Xiberoan guziz arruntzat jo behar badugu ere, XIX. menderako sendi katolikoaren ankerkeriak zein aldaera politiko ezberdinen errespetu ezak bultzaturik oro zen undats eta kamuts, ahantzi eta bazterrekoa.
|
|
Estanis Urruzola Bitoria Uxola
|
ezin
ukatu geure garaiko euskal idazle naroa eta maratza izan zela, antzerki arloan bereziki; Urruzola 1909.eko azaroaren 13an jaio zen Tolosan. Komertzio ikasketa apurrak bertako eskolapioetan buruturik, gazterik gazte hasi zen idazkola batean langile, eta gazterik ere EAJko bazkide gartsu izan genuen.
|
|
" Euzkeltzale Bazkunak bixi eragin dautsan Euzkerea aldizkingijak
|
ezin
ukatu daike Arana Goiriātar Sabināen bide argiz ibilli gura daula. Geure alegiƱak eztauke elburu bakarrau baƱo:
|
|
Ez Ibarrak ez Daranatzek, ez zuten aipatu azken idazki undats hau, ez bereziki lausengatu, edoskitze eza nabaria leporagarri topatzen ziotela. Horrela izanda ere,
|
ezin
uka lan berean dagerkigun olerkiaren garrantzia, bai ontze edo jasotze urtearengatik, nola Uharte beraren sorterriarengatik, ezpada literatur balioagatik, bai Nafarroako euskararen historiaren berria denez bezanbatean. Ez dakiguna, ordea, zera da, ea ordurako Uharteko tipulak famazkoak zirenentz.
|
|
Eta ez dezu esan orren ate pontikoak katolikuak dirala? Bai noski, ala naiko due berak eta guk
|
ezin
ukatu, ori baditek, baƱo Uranga agertzen zagu independientia bezala. Ez zat batere goguen sartzen izen berri ori.
|
|
Mikel Olanok Leitza Aresoko mintzoa dela-eta Nafarroako euskarak Baztangoa baino beste zenbait gehiago badirela bazioskun behiala, eta
|
ezin
ukatuzko egia bada ere, zeinek ukatu egin lezake Baztan ballea nafarron berebiziko barruti izpirituala denik. Arrazoi ugari tarteko, oraingoan zerrendatzea arront gauza undatsa litzatekeena, ez da dudarik Baztanek euskal senaren babestoki hauta bilakatu zaigula aspaldidanik, euzko gogoa sutsu eta temati atxikitzen digun Unibertsitate zaharra.
|
|
Benetan aholku bereziak ematen direnak Txikiren marrazki klasikoen bidez eta Serapio Mujikak euskaratutako testu ederraren bitartez. 104 orrialdea leitzerakoan
|
ezin
uka Patziku Perurenak apoez ondutako lana gogora etorri zitzaidala honelaxe mintzatzean:
|
|
Seguruenik, lagundiaren kanporaketarekin, idazkiok Larramendiren beste paper askorekin batera Madrilera eraman zituzten, eta hantxe idoro zituen Fita aitak, 1880 eko argitalpena ahalbidetu zuena. Fitaren transkripzioak dituen akatsak direla eta, Unzuetak berria egin digu, baina
|
ezin
uka Fitarenaren garrantzia, izan ere, Larramendiri eginiko gutuna eta bertsoak, egun, Madrilgo Historiaren artxibategian ez daude, omen, hitz zerrendekin batera.
|
|
Euskal paremiologia zaharrari gagozkiola, ezin esan adibiderik ez dugunik, eta beste toki batzuetako tradizioekin gurea erkatuz gero, horren oparo gerta ez dakigukeen arren,
|
ezin
uka proportzionalki begiratuta nahikoa baikor egoteko modukoa bai jazotzen dela. Ezagutzen dugun lehenbiziko euskal errefrau biltzailea Esteban Garibai Zamalloa() historialari arrasatearra dugu; bi esaera sorta idatzi zituen 1592 aldera Juan Idiakezen eskariz, 1854 era arte ezezagunak izan direnak, Historiaren Akademiak estreinakoz inprimarazi zituen arte alegia.
|
|
(" Kontuan hartzen badugu" hezur eta haragiaren teoria" Indiatik Siberiaraino aurki daitekeela, eta gainera aztarna moduan sumagarri dela halaber Errusiako herri mongoliar eta turkiarren artean, arrunta dela Txinan; azkenik, Mahabarataz geroztik ageri dela Indian,
|
ezin
uka daiteke italiar bidaiari zor dioguna kontzeptu zeharo oinarrizko eta garrantzitsu baten argiztatzea dela, esparru izugarri zabal batean hedaturiko senidetasun sistemak berreraikitzeko giltzarri izan daitekeen kontzeptua. Esparru izugarri zabala, bai, baina aspaldi batean nahiko homogeneo izan zitekeena, iraun duten aztarnen banakera sakabanatuak iradokitzen duenez...") (Itzulpen moldatua frantsesetik.)
|
|
Aitortu behar dut nire mutiko gogoan, arrunt eskas iritzi niola beti zera horri eta ez nuela ulertzen hain xume zirudidan aldaketa horrek aro berri bat zabaltzeko adina garrantzia izatea. Kultura materialari lotu behar hori goresgarria izan badaiteke ere bere apaltasun eta zorroztasunean, kasu honetan behinik behin
|
ezin
ukatu arrunt engainagarri gertatzen dela azken finean. Izan ere, Paleolitotik Neolito garairako igarobideak, harria lantzeko teknologia aldaketaz haratago, gizakiaren historian inoiz izan den aldaketa ideologikorik bortitzena baitakar, gizakiak bere buruaz duen ikuspegia goitik beheraino eta zeharo eraberrituko duena:
|
2017
|
|
" Ukaezina da existitu izan zela Asiako hegoko alde australean, Australia eta Amerika artean, kontinente bat handigaitza, arraza berezi bateko gizonez habitatua, berba egiten zutenak hizkuntza pekuliar batean, zeinaren mintzoak gerizatzen baitzuen haien zibilizazioaren froga". Basalduaren esanean, beraz, ukaezina da,
|
ezin
ukatuzkoa. Tonua pixkatxo bat beratu du hurrengo pasartean:
|
|
Buenos Airesko euskararen ondadearen sinesgarritasuna gorabehera,
|
ezin
uka daitekeena da euskarak bazuela presentzia nabaria orduko Argentinan, eta gogoeta biztu zuela hango euskal intelligentsiaren baitan. Horren froga dugu gorago aipatu dugun Daniel Lizarralde bera, edota La Vasconia aldizkariaren lerro editoriala.
|
|
Gizasemea zara, ez dut berriro harri berean estropezu egin nahi, lehenean fortunatu izan zaidan gisan. Hasieran,
|
ezin
uka, pauma antzean jokatzen saiatzen zarete gu, gizaki emeak, zeuenganatzeko. Baina gero, gutaz jabetu eta gure abarora goxo bizitzen jarrita ez kolpe batez, emeki emeki ezpada, zuen luma lerden eta koloretsuak biltzeari ekiten diozue, harik eta hasierako xarma hartatik deus gutxi edo, okerrenean, hutsaren urrena gelditzen den arte.
|
|
Gainera, Frantzia utzi eta lau hilabete baino ez zituen eman Nafarroan eta Madrilen, Frantziara erbesteratuta itzuli baino lehen. Ingalaterran zegoela, White eta Estrada liberalekin izandako harremanak
|
ezin
ukatu daitezke, elkarren berri izan zutelako eta Lord Hollanden etxean elkartzen zirelako Europako beste liberal eta Mexikoko hainbat insurjenterekin batera. Laburki, Sotoko proklaman argi utzi zituen bere asmo politikoak:
|
|
batetik, ez zegoen mugimendu insurjenterik lehorreratu zen tokian; bestetik, Morelosekin batera Kongresu Insurjentea hila zen eta haren ordez hamaika talde gerrillari sortu ziren, elkarren aurka borrokatzen zirenak; eta azkenik, insurjente guztien ideiak ez zetozen bat, batzuk errepublikazaleak baitziren eta beste batzuk erregezaleak, nahiz eta denak independentzia defendatu. Minaren heriotza insurjentziaren porrotaren ikurtzat hartu izan bada ere,
|
ezin
uka daiteke luzera Minaren borroka garaile irten zela. Mina hil eta handik hiru urtera, Sevillako Riegoren altxamenduaren ostean, Agustin Iturbide, errealisten armadaren burua, independentisten aldera lerratu zen, eta Vicente Guerrero erreboltariarekin batera sinatu zuen Igualako hitzarmena.
|
2018
|
|
Erraten ahal zen eri punten peskizan zuela. Bat batean, haraino joateko desira piztu zitzaion,
|
ezin
ukatuzkoa. Gaua egokia zen, ilargiak kasik bere betean argitzen zuen:
|
2019
|
|
Gustatu zait edo gustura irakurri dut, esaldi inpertsonal bezain ahanzgarriak. Izan ere, beste akats batzuk izango ditut, baina oratorian promozioko hoberenetarikoa izan nintzela
|
ezin
uka, eta ahozko adierazpenean ikaragarria izan naizela beti, Idoia loro izatera kondenatu nuen egunetik bertatik.
|
|
Artista dela
|
ezin
ukatu, Lanak argi ta garbi bukatu hartzailean atseginez (bis). Geu nola garan etxetik daki, kondaira bera bizia izaki eta eskarmentu berdinez".
|
|
2. Setien gotzainak, behar bezala, eskeini zigun bere itzala; gaurko jaiean
|
ezin
ukatu bere laguntza zabala (bis).
|
|
Artista dela
|
ezin
ukatu, lanak argi ta garbi bukatu hartzailean atseginez (bis). Geu nola garan etxetik daki, Kondaira bera bizia izaki eta eskarmentu berdinez (bis).
|
|
Artista dela
|
ezin
ukatu, Lanak argi ta garbi bukatu hartzailean atseginez (bis). Geu nola garan etxetik daki, kondaira bera bizia izaki eta eskarmentu berdinez (bis)".
|
|
Artista dela
|
ezin
ukatu, Lanak argi ta garbi bukatu hartzailean atseginez (bis). Geu nola garan etxetik daki, kondaira bera bizia izaki eta eskarmentu berdinez (bis)."
|
|
3. Errimak. Ahapaldien egitura oso markatua bada ere, errimena Juan Mari Lekuoanaren zutabe nagusia dela
|
ezin
uka. Errimarekin jolastu egin ohi du, esploratu, bere baliabide nagusiak agerian utzi, moldeak prestatu, eta ageri agerian jarri euskal errimak emaniko posibilitateak.
|
|
Lehen, sarreran esana dizut, elizako matrikula liburuak, urtero etxez etxe egindako herritar guzien eliz erroldak zirela, askoz ezagunagoak izan ziren udal errolden oso antzekoak, teknika digital berri honek, 1995 aldean, alferlan bihurtu zituen arte. Baina
|
ezin
uka, izugarrizko inportantzia izan zutela, eta gero eta haundiago izanen dutela, gure aurrekoak non eta noiz jaio, bizi, ezkondu, emigratu, Amerikaratu, zauritu, saritu, itsutu, famatu, maingutu, indartu, arruinatu, findu, alkolizatu, aberastu, urkatu edo akabatu ziren jakiteko; herritarren etxe batetik besterako mudantzen segimendua egiteko: ezkontzagatik, maizter ibileragatik edo zena zelakoagatik; eta baita etxe bakoitzaren segimendua egiteko ere:
|
|
Garai hartako herri batzarra, askotan aipatzen den kontua baita, gaur egun ere, eta nik uste, ez gutxiagotan gainera, egungo auzi guzien konpontzaile idealizatu gisan. Edozein modutan, gaur ez bezalako inportantzia izan zuenik
|
ezin
uka. Bordarien kontu zaharrak aztertzen ari naizela, mila aldiz gertatu baitzait herri batzarrean bildutako guzien izen zerrenda luzea leitu behar izatea; baina, ez gutxiagotan, batere leitu gabe gainetik pasa, eta aurkitu nahi nuen datuaren bila aurrera jotzea presaka.
|
2020
|
|
Urtea, hiztegi guztiek dioten bezala, denbora bitarte bat da guretzat. Hala eta guztiz ere,
|
ezin
uka, denbora eta ura (mugitzen den ura, seguruenik) lotuta daude. Lehen gizakiek ibai bati begira asmatu ote zuten denboraren kontzeptua?
|
|
argazkiaren beheko heren horizontalean bazeuden etxe zuri anitz, denak elkarri itsatsita. Bazuten
|
ezin
ukatuzko xarma, bizitoki familiabakar abegikorrak baitziruditen. Ia usnatzen nituen kafearen eta espezieen lurrinak.
|
2021
|
|
Horretan guztian faktore anitzek eragin arren,
|
ezin
uka paradigma berriaren oinarri den paidozentrismoak min handia egin duela, Izuzkizak dioen bezala, jada ez baita umea ezagutzara moldatu behar, kontrakoa baizik, ezagutza baita umeari egokitu beharrekoa. " Gora iraultza!", gaineratzen du Izuzkizak ironia guztiarekin.
|
|
Egia da,
|
ezin
uka, hasierako zalantzen artean askok heziketa iraultzeko modu paregabea ikusi zutela konpetentzietan, emantzipazio postmodernoa eta soziokonstruktibismoa oinarri; eta jarraitzen dute ikusten. Batetik, ikuspegi sozio konstruktibistari helduz, paradigma modernoa edo zaharra behin betiko desagerrarazteko aukera ikusi zuten arren, kontrakoa ere lortzen ari da leku askotan, esan bezala; bestetik, garai populistak bizi ditugun heinean, paradigma berriak edo postmodernoak ere zantzu populistak hartu ditu, benetan erakargarri egiten zaizkienak askori; eta, azkenik, anbiguotasun eta ez solidotasun horrek dena bere baitan biltzeko gaitasuna duelako, konpetentziak neutroak diren neurrian, irakasle progresistak zein kontserbadoreak collage postideologiko batean biltzeko gaitasuna duelako.
|
|
Orain arte esandakoak zantzu ezkorrak dituela
|
ezin
ukatu, hezkuntzaren egungo joera kaltegarritzat hartzeaz aparte, ez baitut benetako aldaketa baikorra ahalbidetzeko aukerarik ikusten; ezta joera inbertitzeko aukerarik ere. Izan ere, batetik, hiru faktore nagusik eragin ohi dute hezkuntzan eta, bestetik," hezkuntza instituzioek ezin dute erabat gizarte joeren aurka egin", Imazek dioen bezala.
|
|
Globalizazioen Hipermodernitate honetan, euskalduntasuna" erabili eta bota" formako kontsumo gai bat bilakatu da, pasticheak bere collagea osatzeko erabil dezakeen bestelako kontsumo gai identitario huts bat gehiago. Hezkuntzari eta hezkuntza politikei erru guztia leporatzerik ez badago ere, faktore askok eragiten baitute,
|
ezin
uka heziketa sistema euskalduntzeko ezgai agertzen zaigula, neurri handi batean hezkuntzaeta hizkuntza politikek porrot egin dutelako, euskararen eta kulturaren diskriminazio positiboari heldu ez diotelako. Badirudi zama hori, beste karga askorekin gertatu bezala, kanguru eta animatzaile bihurtutako irakasleriaren esku geratu dela, beste behin ere; irakasle euskaltzaleen konpromisoaren menpe.
|
|
Prozesuak ondo funtzionatu ezean, zaila litzateke helburua erdiestea; eta, hala eta guztiz ere, prozesuaren garrantzia nabarmendu arren,
|
ezin
uka atariak ere baduela bere garrantzia, Byung Chul Hani jarraituz, prozesu osoa atariari begira baitago, atarian ebatziko baita prozesua arrakastatsua izan den edo ez. Ataria ezezagunaren esparruan sartzeko atea litzateke beraz, egoera ontiko berrira sartzeko atea; hots, ataria heriotza eta jaiotzaren arteko muga da, atarian sartu bezain pronto gizabanakoa hil egiten baita atariaren bestaldean eraberriturik birjaiotzeko.
|
|
Fito Rogriguezek eta Txapartegik dioten moduan," ikastolak herri antolakuntzaren emaitza inpresionante bat dira, estatu bat eduki zain ez dagoen herri baten emaitza". Ezin uka diezaiokegu Ikastolen mugimenduari herria antolatzeko eta auzolanean aritzeko gaitasun erraldoia (eta aipatu emaitza inpresionanteak!), ahaztu barik nazio ikuspegia, are gehiago estatuaren babesik izan ez duenean;
|
ezin
uka euskarari eta euskal izaerari zein pedagogiari hasieratik eskainitakoa. Horrela azaltzen du Iztuetak ikastolen egituraketa:
|
|
CAParen porrotaren inguruan kausa asko aipatu ohi dira; Gutierrezek dioen bezala, besteak beste, mugaketa finantzarioak, ICEen estruktura kaskarra, institutuetako irakasleria ezegonkorra, estruktura instituzionalik gabeko zentroak praktikak egiteko, ikasleriaren masifikazioa eta motibazioa eskasia. Alabaina, horiek guztiak porrotaren kausa izan daitezkeen arren,
|
ezin
uka CAPa kasu askotan tramite administratibo hutsa zela, ezer gutxi eginda" oparitzen" baitzen estatu espainiarreko unibertsitate askotan. Utzikeria ez zen unibertsitate horietara murrizten, institutu askotan praktikak egin barik ere sinatzen baitzen maiz āniri irakasle gai bat baino gehiago hurbildu izan zait asmo horrekin, beste lankide askori bezalaā Egun Bigarren Hezkuntzako irakasle izateko Masterra" gogortu" egin da formakuntza hobetu nahian, erreforma bakoitzak aldaketak baitakarzkio formakuntzari, erreforma bakoitzak irakasle mota jakin bat bilatzen duelako, Escuderok dioen bezala.
|
2022
|
|
Baliteke, egia daiteke, gure kasuan berreskuratu diren oroitzapen eta lekukotasunak ume, gaztetxo eta nerabeenak dira gehien bat, gazte eta nerabeei kontatuak. Baina
|
ezin
uka daiteke kontakizun eta lekukotza horiek historiara hurbiltzeko piztu duten interesa, sarritan hotz eta urruneko ageri zaigun historia garai horretan geure geurea, geure senidekoa den lekukotza ere kokatzeko aukera dugulako. Memoria, oroimena, ez dator historia ezeztatzera, zuzentzera ere ez, baina bai gure senide eta auzokoak bertan kokatu eta geuregana era interesgarriago batez agertzera.
|
2023
|
|
Handik gutxira Alfred Nobelek, arlo berean lan eginez, nitroglizerina beste substantzia batzuekin nahasteak segurtasunez erabiltzeko moduko lehergailu solidoak sortzen ahal zirela erakutsi zuen, dinamita, besteak beste. Dinamitari esker, aurrera egin dugu meatzaritzan, trenbideetako tunelak zulatu dira, orain Alpeak eta beste mendikate batzuk gurutzatzeko erabiltzen ditugunak, esaterako; baina
|
ezin
ukatuzkoa da, jakina, politikariek eta militarrek haren erabilera gaiztoa egin dutela. Zientzialariak ez dira gertaera horren errudun, lurrikara edo uholde baten errudun ez diren bezala.
|