|
2001
|
|
|
Orriaren azpian oharño batek zioen etxe bakotxeko gatu beltzak hartzen zituztela sorgin bihurtzeko. Hori irakurrieta, buruzagiak erran zuen
|
ezin
zituztela munduko gatu beltzak hartu; beraz, hirurok joan behar zutela jendeen abisatzera.
|
|
|
Oroimen eskasekoak gara eta
|
ezin
dugulako munduak eginen diguna igarri.
|
|
2004
|
|
|
Horregatik, hemen, Jainkoaren eginbeharra izango da Ni pentsatzailea, ideiak dituena, oraindik bere barrukotasunetik irten ezin duena, kanpoko munduarekin uztartzea, eta ideien euskarria dela ez ezik, baita euren artean ordena, hierarkizazioa, badagoela erakustea ere. Izan ere,
|
ezin
dugu mundua elkarren artean jarraipen bat ez duten sentipen pila baten bidez ezagutu; baina, era berean, ezin dugu bera ordenarik eta elkarren arteko loturarik eta hierarkiarik gabeko ideien bidez ezagutu, hiri bat argazki bilduma desordenatu baten bidez ezagutu ezin dugun legetxe. Argazki bildumarekin, bera albait eta osoena izanda ere, inpresioak egon daitezke hiri baten urbanismoaz, inguru geografikoaz, koloretasunaz, biztanleen taxuaz, janzkeraz, baina inpresio hutsa izango da, ez da ezagupenik egongo hor eta gutxiago egon daiteke horrela ezeren ezagupen zientifikorik.
|
|
|
Oso mihi dotore eta leunekoa da nire barruko hori, eta dirudienez
|
ezin
du munduko gehienek bezala hitz egin, belarrari belar deituz eta lastoari lasto; beragatik balitz, belarrari" ama lurrak guretzat sortu zuen elikagai osasungarria" esan litzaioke, eta lastoari berriz" elikagai ez hain osasungarria, elikagai osasungarria lehortu eta udazkentzen denean erabiltzekoa". Bai, holaxe hitz egiten du nire barruko ahotsak, eta ondorioz ikaragarri luzatzen da zerbait argitu nahi duen bakoitzean, eta ondorioz oso aspergarri egiten dira bere kontu gehienak, eta ondorioz pazientzia hartu behar da berari entzuten jarri eta marruka ez hasteko.
|
|
2005
|
|
|
hizkuntzari esker bakarrik ahal du gizakiak mundura iritsi eta munduak zerbait izan gizakiarentzat, hau da, hizkuntzak paper ordezkaezina jokatzen du, hain zuzen, gizakiaren eta munduaren artean bitartekotza egiten duelako. Beti ere garrantzitsua da kontuan hartzea, orokorrean, gizakiak
|
ezin
duela mundua era garbi eta neutral batean ezagutu eta, alderantziz, pertsona ezberdinek haren ikuskera ezberdinak garatzen dituztela.
|
|
2006
|
|
|
Besteek sekulako publizitate eta barreiaketa ahalmena duten bitartean, guk oraindik ez dakigu nola egin hori. Beharbada marketin kontua da, baina inbertsio pribatuaren aldetik bakarrik begiratuta,
|
ezin
dugu mundu horretara iritsi, are gehiago salmentaren giltza telebistaren aldera doanean. Musikaren kasuan adibidez, irratietan lehiatzen gara Bob Dylanekin eta ez dago halako desberdintasun nabarmenik, baina telebistan bai, bideoklipean eta irudian bai.
|
|
|
/ Baina nahiz eta aditu guztiakbat etorri ez, bertako inguruneak emango dizkigu hartzok ondo ezagutzeko gakoak.01 04 10 00TAKE 501 04 11 00HOST VO: Izotzezko erreinu honetan bizi diren animaliek muga mugako baldintza fisikoak pairatzen dituzte; gizakiok barneratu
|
ezin
dugun mundu batean bizi dira. Artikoko tundra da, betiere negua den zortzi mila kilometro karratu.
|
|
|
Izan ere, kolokan jarri denean guztiok konpartitzen dugun zentzu traszendentearen existentzia, banako anitzek sortutako zentzu pluraltasuna bilakatu da nagusi. Halako baldintzetan botereak dagoeneko
|
ezin
ditu munduaren gaineko irudi tradizionalak erabili batzuen pribilegioak eta besteen obedientziak justifikatzeko (irudiok eskaintzen duten zentzuaz baliatuz). Gizarte modernoek berezkoa duten balio politeismoak legitimazio krisi potentziala dakar ondorioz.
|
|
|
Baina, ikusi dugunez, Lurreko puntu batean eguerdia den bitartean, beste batean, gauerdia izan daiteke. Beraz, argi dago irizpide hori erabiliz
|
ezin
dugula mundu osorako ordu unibertsalik finkatu.
|
|
2008
|
|
|
Berriki, armada iparramerikarrak Zoriah Miller kazetaria kanporatu du bertatik hildako marinen irudiak argitaratzeagatik. Inon idatzi gabeko lege batek dio soldadu amerikarren hilotzik
|
ezin
duela munduak ikusi. Berdin gertatu zen I erasoen ondoren.
|
|
2009
|
|
|
Nire ustez gezurra da. Inork
|
ezin
du munduaren sufrimendu guztia sufritu. Hori anitzak garela esatea bezalako Fernandoren egia bat da.
|
|
|
Adibidez, eskuko telefonoei esker informazioa une oro trukatzen dugu, are gehiago, belaunaldi berriek
|
ezin
dute mundua ulertu eskuko telefonorik gabe. Informazioaren gizarteak erabiltzen dituen tresna berriek (ohiko komunikabideek ez bezala) pertsona orok informazioa jasotzea eta sortzea ahalbideratzen dute.
|
|
|
Beraz, ezin imajina genezake, Paleolitoko ehiztari edo Neolitoko artzainen Jainkoaren ideia gaurko teologo baten ideia berbera izan litekeela (oraintxe berton teologo batena eta haur gaixo baten amarena, edo Boliviako altiplanoko indio batena berdinak ezin izan daitezkeen bezalaxe, egiaz beren Jainkoaren ideiak badira, ez dotrinatik memorizatuak bakarrik). De fakto, bakoitza esperientzia mundu jakin batean bizi gara (ni ez naiz Korintoko esklabo bat, halako osasuna edo gaixotasuna dut), tradizio mundu batean halaber (ez naiz Indian sortua), hizkuntza batean bizi garen bezala (eta lur batean, etab.), hots,
|
ezin
dugu mundua edo geure burua historia batean baino atzeman, tradizio batean. Hain zuzen, Gandiagaren mundua atzemateko moduan, berehala ohartzen dugu tradizio frantziskotarrak, biblikoak, zer inportantzia izan duten oso positiboa.
|
|
|
ulertzen? Sorkuntza adierazpideek
|
ezin
badute mundua ami, i bat aldatu, agian sortzaileok entzuten ikasi ez dugulako izan litekeela bururatu zaizu. Orduan, idazten duzunak autokonplazentziarako baino ez duela balio hausnartu duzu, zeure zilborrerako sortzen duzula, entzun gura zenituzkeen berbak idazten dituzula.
|
|
|
Eta horrek elikatzen du hazkundearen mitoa. Baina
|
ezin
dugu mundua aldatu guk bakarrik. Beste formula batzuk ditugu.
|
|
|
Hori da, behintzat, ondorioa, eta idazlea naizen partetik, badakit zein den idazleon kondena ere:
|
ezin
dugu mundua ordenatzeko esperientzia geure baitako eremuan gorde.
|
|
|
Idazleak
|
ezin
du mundua epaitzea baztertu, bere lana du, baina nahitaez onartu behar du bera ere epaituko dutela.
|
|
2010
|
|
|
Abian da poeta berriro ere mundura. Herria berarekin darama, bazterrera laga
|
ezin
dituen munduko plaza guztietan kausitu nahi du herria. Harmoniaren xerka ibili dabil zeharbide desorekatuetan.
|
|
|
hori zehatz mehatz ezagutzeak esango liguke zeintzuk diren jendearen euskararen hautemate modua eta irudikapena gidatzen dituzten egitura kognitiboak. izan ere, framingaren bigarren oinarriak —soziologikoak— dioskun bezala: gizabanakoak
|
ezin
du mundua bere osotasunean ulertu, ezta etengabe borrokatu bere bizipenak interpretatzeko eta bizi duen munduari zentzua emateko; horregatik, informazio konplexua eta ugaria sailkatzeko eta ulergarri egiteko ahaleginetan pertsonak eskema sinpleak (primary frameworks) erabiltzen ditu. hortaz, bi premisa horietatik (psikologikotik eta soziologikotik) abiatuz, framinga oso lanabes edo bitartekari ba... Jendeak ere, bere aldetik, ezinbestekoa du framinga baliatzea gai konplexuak antzemateko eta ulertzeko, aldez aurretiko eskema murriztuak (framingak ematen dizkionak) zeregin horretan baliatzen baititu.
|
|
|
Etxera itzuliko naizen egunaren zain bizi naiz, berriz maiteminduko naizen egunaren zain, Euskalduna desagerrarazi zutenek egindakoa ordainduko duten egunaren zain. Hortzez eta haginez hobetu gura nuen herria milaka kilometrotara dago,
|
ezin
ditut munduari egin diodan ekarpenaren emaitzak ikusi.
|
|
2011
|
|
|
Orain arte, 75 milioi dolarreko funts fiduziarioa prestatu du Hego Sudango trantsiziorako, eta osasun, azpiegitura eta enplegurako erabiliko da. Herrialdeak
|
ezin
du Munduko Bankuaren finantzaketa konbentzionala eskuratu, oraindik ez baita erakundeko kidea, nahiz eta atxikitze eskaera aurkeztu duen. 5 Erronka sozialak Ezinbestekoa da haurren heriotza tasak hobetzea, zazpi haurretik bat hiltzen baita 5 urte bete baino lehen, eta amen heriotza tasa, “munduko altuena”, sei emakumetik bat haurdunaldian edo erditzean hiltzen delako.
|
|
2012
|
|
|
Hein batean, sentipen horren atzean erru sentimendua dagoela esango nuke. Hemen jaio nintzen,
|
ezin
dut mundua aldatu, baina bai hura kontatu, hau da, nire urte berean jaio zen hari gertatu zaiona. Sentimendu hutsa da.
|
|
2013
|
|
|
Horrekin batera, beharrezkoa da sistemak eskubide horiek bermatzea eta urratzen direnean neurriak hartzea, arazoa ez baita pertsonala, estrukturala baizik, egiturazkoa, eta egin beharreko bidean neurri bat da autodefentsa, baina azken buruan lortu behar duguna da jarrera matxistak eta biolentoak deslegitimatzea. Horretarako ere balio dute ikastarook, gure ingurua zalantzan jartzeko eta gogoetatzeko; emakumeek probokatzen dugula esaten denean zertaz ari garen, gizonek zer egin dezaketen… Honen guztiaren aurrean gizonak ez direlako besoak gurutzatuta geratu behar, baina emakumeari galdetzea eta erabakitzen uztea da lehenengo urratsa,
|
ezin
du mundu guztiak emakumeon izenean erabaki".
|
|
|
Saint Denis basilikaren beraren nabe nagusiaren bobeda 29 metrora dago; Chartresko eta Amiensko katedralenak, adibidez, 37 eta 42 metroko altueran daude, hurrenez hurren. Erdi Aroko pertsona batek
|
ezin
zuen munduan barrualdeko espazio handiagorik aurkitu katedral gotikoak baino.
|
|
|
Nik ezin dut gauza handirik egin haien egoera aldatzeko. Nik
|
ezin
dut mundua aldatu. Baina nire tartetxo hau eskaini nahi diet, hemendik, nire omenalditxo apala eskaini nahi diet. Nire aiton amonei, zure aiton amonei…
|
|
2014
|
|
|
�Beti uste izan nuen
|
ezin
nuela munduan bakarra izan.�
|
|
2015
|
|
|
Ez al zigun horixe esan ba??. . Bai, ez dakit, beharbada, egunak azkar doaz eta
|
ezin
ditut munduko hitz guztiak gogoan hartu?, Otok. –Munduko hitz guztiak, munduko hitz guztiak?
|
|
|
Ezberdintasun erabakigarri bat dago: familian errazagoa da elkartasunari eustea lotura pertsonalak daudelako, baina guk
|
ezin
dugu mundu osoko jendea ezagutu. Kasu horretan, lotura pertsonalak irudikatuak dira, erkidego bateko kide sentitzen garelako.16 Loturak ikasiak eta landuak dira, osotasun bateko kide izaten ikasi dugulako.
|
|
|
Ezkerraren lana da lehentasunak noiz eta nola erabakitzea, argi utzirik azkenean denak direla lortu beharrekoak. Nazio aliantzak, gainera,
|
ezin
ditu mundu ikuspegia eta mundu mailako elkartasuna alboratu. Nazioaren ikuspegi murritz baten kontra, ezkerreko nazionalismoak Hirugarren Munduko herrien egoera hobetzen saiatu behar du, baita horretarako bere nazioaren ongizate ekonomikoa mugatu behar badu ere.
|
|
2016
|
|
|
– Hala egin dute Islandian, 300.000 herritarrak mintzo diren islandierarekin
|
ezin
dutelako munduan ibili, txapela jantzita edo txapelik gabe. Baina ingelesari helduta gainditu ahal izan dute beretzat benetako etsai lehiakidea zen daniera.
|
|
|
Orko batek
|
ezin
du mundu bat hil, Durotan.
|
|
|
Geli,
|
ezin
duzu mundu guztia salbatu.
|
|
|
Hain lerro laburretan
|
ezin
dugu mundu guziaren itzulia egin denek konprenituko duten bezala. Bainan nola ez pentsa geografiako hain gune beroeri?
|
|
2017
|
|
|
Azkenik, nazionalismoak gure aroan duen arrakasta ezin da termino moraletan aztertu, zeren, nazionalismoaren arrakasta liberalen moral eta arrazoi unibertsalaren aurkakoa bada, orduan, haien arrazoi eta moral unibertsalak
|
ezin
du mundua azaldu, eta errealitatea azaldu ezin duten teoriek ezin dute errealitatea eraldatu.
|
|
|
Hizkuntza ez dakiten guztiek une batetik aurrera ezagutu eta erabili nahi izatea guztiz ezinezkoa da, jakina. Ezinezkoa izateaz gain, ez litzateke komenigarria ere izango, mintzaira bat ikasteak eskatzen duen ahalegina
|
ezin
duelako mundu guztiak egin, borondate ona izanik ere, eta honen aurka joatea, egoera behartuz, etxekalte da. Hala ere, erdaldungoak, gehiengoa izanik, eginkizun garrantzitsua dauka berreskurapenaren bidean.
|
|
2018
|
|
|
Gazterik ezkondu zen Victoria Moneo Yanguasekin. Ez zuten ondorengorik izan,
|
ezin
baitzuten mundura haurrik ekarri. Behin halaxe aitortu zion bertso batean Uztapideri:
|
|
|
Gainera, ez guztiak influencer ak gai dira ospea asimilatzea eta kudeatzea eta antsietatea edo depresioa bezalako arazoetan erori dira, antzeko egoeran haurrak youtuberrak Txikitatik irudi publiko bihurtzen dira. Azken finean, eragin oraindik argiak eta itzalak Baina gaur egun
|
ezin
dugu mundu digitala ulertu hura gabe.
|
|
|
Frantziak
|
ezin
du munduko miseria guztia hartu.
|
|
2019
|
|
|
Erresuma Batuko gobernuarentzat diplomazialari ibili zen hamahiru urtez, 2002 urtera arte. Irakeko gerraren atarian, NBEko Segurtasun Kontseiluan lanean ari zela konturatu zen
|
ezin
zuela munduko ministroen aurrean irribarre bat erakutsi eta haien zerbitzura jarduten jarraitu.Apurka apurka, estatuaren zerbitzari leial eta zintzo hori ohartu zen gobernuetako politikariak ez direla pertsona bereziki konpetente edo argiak, eta ezintasun handia dutela haien politikek dakartzaten ondorioak kontrolatzeko. Halere, jendearen aurrean munduko arazo guztiak konpontzeko gai balira bezala azaltzen dira beti:
|
|
|
–egin zuen kurrixka bere onetik aterea?. Ilargia aintzirara erori da,
|
ezin
dugu mundua ilargirik gabe utzi, aldez edo moldez hura salbatu beharra dago, lagunok!?. Tximino guztiak batzartu ziren ilargia aintziratik nola atera erabakitzeko.
|
|
2020
|
|
|
Baina McMillian jaunak ikusarazi zidan
|
ezin
dugula mundua aldatu ideiak buruan bakarrik, sinesmen osoa behar dugula gure bihotzetan.
|
|
2021
|
|
|
Pelikularen hasieran, Humphrey Bogart tabernari zinikoa da, naziei zein aliatuei edaten ematen diena, gerrari jaramonik egin gabe. Azken batean,
|
ezin
badu mundua aldatu, zertarako saiatu. Ez zaio horretarako motiborik okurritzen.
|
|
|
Balioak ere eraldatu beharraz ari gara, ezinbestean: gizartea aldatuz doalako, euskal herritarraren mapa mentala zabalduz, eta euskarak
|
ezin
gaituelako mundu txiki eta itxi batean bizitzera kondenatu; balioak, hasiera batean partikulartzat genituen horiek, sozializatu egin behar direlako, eta sozializatu behar direlako, gainera, bestelako balioak dituen biztanlegoaren baitan. Eta kazetaritzak berak egin du horretan bidea.
|
|
|
Dei iezadazue inozoa, agian arrazoia izango duzue, baina
|
ezin
badut mundua aldatu, metro koadro bat behintzat, aldatuko dut.
|
|
2022
|
|
|
Emazkiozu zorionak eta handitu beraren diru saria. Gartziak bazekien hura gutxi zela bertzeekin egindakoarekin konparatuz, baina
|
ezin
zuen mundu guztia goraipatu. Edonola ere, zerbait gehiago merezi zuelakoan bere eskuzabaltasuna erakutsi zuen.
|
|
|
Familia judu ortodoxokoa izaki, Freudek ondo ezagu  tzen zuen protestantismoa, eta uste dut idazlearen aitorpen horretan argi ikusten dela bi eraginen batura. Psikoanalisiaren aita ez da ari ondradutasun formalaz, bere baitarekin ondratu izateaz baizik, inork ikusi eta juzgatu
|
ezin
duen mundu intimoaz. Freudek behin eta berriro jasotzen ditu eraso zein baino zeinagoak garaiko sektore erlijioso eta zientifikoetatik; berak, ordea, profesionaltasunez jokatzera behartzen du bere burua, eta, gainera," eramaneko eta bihotz zabal" izaten saiatzen da bere lana hain lazki kritikatzen dutenekin.
|
|
|
euskaldunok dependentzia eta heterogeneotasuna seinalatzean ezin dugu inozoak izan. Botere egitura globala da,
|
ezin
dugu mundu osoaren kontzientzia izan, kudeatu ditzagun aldez edo kontranindarrean diren egiturak. Egitura politikoak aldatu nahi dituenak ondo antolatu behar ditu helburuak eta indarrak, aukerak eta baldintzak.
|
|
2023
|
|
|
Parada esaten dudanean esan nahi dut espazio bat sortu behar dugula modu sanoan eztabaidatu ahal izateko. Noski
|
ezin
dugula mundua geratu erabakiak hartzen ditugun bitartean. Baina gaur, bihar eta etzi hainbat gauza erabakitzen ari dira, norabide jakin batean:
|
|
|
Bereziki zaila izan zen 30.000 karakterera heldu zen elkarrizketa 12.000ra laburtzea, ideia ezin interesgarriagoak sakrifikatzea, gutxienik entzunak, zorrotzenak eta aberasgarrienak zutaberatzeko: " Ez dago kultura batean hazi ez den nehor; denok dugu gure kultura, eta
|
ezin
dugu mundua ikusi kultura hori ez bagenu bezala, talde batetik ez bagentoz bezala. Ni-a Gu arekin lotuta dago, hertsiki.
|