|
2000
|
|
|
Modu bat metodo kontrafaktikoak egiaztagarritasun metodo lez hartzean zetzan. Kontrafaktikoen forma aintzat hartuz —’baldin... orduan’ baldintzazkoarena() —, orain eta hemen hipotesi bat egiaztatu
|
ezin
duten gauzak hipotesia bera egiazta zezaketenak izan balira, orduan hipotesiak esanahia edukiko zukeen. Baldintzazko kontrafaktikoez fidatzea —P izan balitz, orduan Q izango litzateke (Bengoetxeak bere botila uraren tiketa gorde balu, orduan iraganari buruzko enuntziatu bat egiaztatzeko froga bat egongo litzateke) — erabat problematikoa zen Vienako Zirkuluarentzat, enuntziatu esanahidunak esperientziaren enuntziatuetara murrizteko lehenengo ordenaren predikatuen logika erabiltzen baitzuten.
|
|
2004
|
|
|
Izena aipamen hutsa izango ez bada, perpaus baten testuingurua behar duela ikusia dugu. Egia esan, perpausik gabeko izenak zerbait adierazten du, ordezkatzen duen objektua adierazten du, bai, baina ez du objektuaren egoera adierazten; izenak
|
ezin
du gauzen egoera (Sachverhalt, Sachlage) bat adierazi, hori perpausaren zeregina da. Lehenago ohartarazi dugunez, izenek objektuak adierazten dituzte; perpausek gertakariak (Tatsache), gauzen egoerak (Sachverhalten).
|
|
2007
|
|
|
Helendarren arrazoimenaren absolutizazioarekin hain kritiko agertu zaigun Cornfordek berak eskaintzen digu lehen filosofiaren emaitzak doitzeko bidea: ezin da gutxietsi fisikaren eskolan —eta haien ostean etorri ziren eskoletan, noski— egin zen aurrerakuntza; ekarri ere, miletotarrek mundu mitikoak erdietsi
|
ezin
zituen gauza asko ekarri zituzten esperientziara339: mitoak zeraman lainoa uxatu zuten eta gauzen sorrera esplikatu, modu ulerterraz eta logiko batez —euriaren eroria esplikatzen denean bezala— Ahalegin haren ondorioz, munduaren sorrera ez zen gehiago izango naturaz gaineko gertakaria, gauza erabat naturala baizik:
|
|
2008
|
|
|
... agerian dago batak eta denak
|
ezin
dutela gauzen substantzia izan[...] (1040b17).
|
|
|
Bi testuon irakurketatik Platonek idazketari eginiko kritika hauek atera ditzakegu: a) idazketak ez du ez jakituria ez oroimena handitzen aldez aurretik ezagutza ez duen gizakiarengan; b) idazketak ezin du bere burua defendatu; beraz, ahozkotasun dialektikoa baino gutxiago da; c) ez dakien gizakiarengan idazketak ondorio kaltegarriak ditu; d) idazketa irudia (eidolon) besterik ez da; e) idazketak
|
ezin
ditu gauzarik garrantzitsuenak eta errealitatearen printzipio lehen eta gorenak adierazi. Idazketarekiko Platonen jarrera kontuan hartzen badugu, Akademian idatzietan Platonek azaldu ez zituen doktrinak aztertu eta eztabaidatu zituela pentsa daiteke.
|
|
2013
|
|
|
Bertrand Russellek berak(), Erlijioa eta zientzia liburuan, adierazten du zientziak
|
ezin
duela gauza handirik esan balioei buruz; izan ere, balioek ihes egiten diete adimen erabakiei, eta egiaren eta faltsutasunaren erresumatik at daude.
|