|
2001
|
|
|
Baina euskara eta euskal kultura ez dira uharte, irautekotan Europan eta Europarekin iraungo dute. Etxe barnean egindakoak
|
ezin
du etxean soilik gelditu: " denontzat sortzen dugu edo ez dugu inorentzat sortzen", dio Mitxelenak, bere euskalduntasunaren talaia Europara begira baitzegoen.
|
|
2003
|
|
|
Bere arreba Lorearen alaba. Berak
|
ezin
ditu etxean gorde. Gurean begiratuko ditek lehenik, esan zion Damiani, mesede hau egin didak, laguna.
|
|
2004
|
|
|
Utzi diezaiegun aberatsei beren lurraldeak atxikitzen hori baldin bada eremu horiek eder mantentzeko bide bakarra. Egia da eskualde honetan
|
ezin
dudala etxea erosi, baina ez dut erosi nahi etxe hori gaur basoa den lekuan eraiki behar baldin badute».
|
|
|
Are zehatzago: aiton amonen %15 ez da gai etxeko lanak egiteko, eta 85 urtetik gorako 3tik 2k
|
ezin
dute etxea garbitu edo gobernatu, ezintasunen bat dutelako.
|
|
|
Denek
|
ezin
dute etxe handi eta espazio batean bizi. Horregatik, familia handitu edo urteak igaro eta tresna gehiago pilatu ahala, etxeko espazioa murriztu egiten da eta arazo larria izan daiteke.
|
|
|
Ondoren, kontratatutako materialen kalitatea txikiagoa da(% 19,7), obrak ez dira aurreikusitako epean amaitu(% 17,8), aurrekontua arrazoirik gabe garestitu da(% 14,5) eta obra denbora luzean eten egin da, kontsumitzaileari ezer esan gabe(% 11,8). Akats horiek kalte larriak eragiten dizkiote erabiltzaileari; izan ere,
|
ezin
du etxea hitzartutako epeetan hartu, edo etxea utzi behar du denbora batez, eta ostatu eta bazkari gastu osagarriak ordaindu behar ditu. Etxeko konponketek Obra Errentamenduaren Legeari heltzen diote, nahiz eta autonomia erkidego batzuek legeria propioa duten hura osatzeko.
|
|
2005
|
|
|
–Badakit zenbat irabazten duzun:
|
ezin
duzu etxe hori zuk bakarrik ordaindu. Edo zer nahi duzu?!
|
|
2006
|
|
|
Eta itzultzean, zergatik
|
ezin
dut etxeko obra egiteko behar den tartea hartu. Aukera egin, eta erabakitzea besterik ez dut.
|
|
2007
|
|
|
Esan bezala, kasu zehatz bakoitzak azterketa bat egitera behartuko du, egiaztatzeko jarduerak jarraituak diren denboran, larriak diren, eta horrek guztiak bizikidetza edo tolerantzia normalaren mugak gainditzen dituen. Denok dakigu bizilagunez inguratuta bizi garenean
|
ezin
dugula etxe isolatu batean bakarrik gaudenean eskatzen den gauza bera eskatu, baina ez gaude behartuta edozein portaera jasatera. Horretarako, legeak ekintza onartezinetatik babesten gaitu eta, horregatik, kasu bakoitza ikusi da.
|
|
|
Izan ere, gaur egungo etxeek ez dute ate eta korridore zabalik gurpildun aulkietan laguntzarik gabe mugitzeko, adibidez. Are gehiago, jende askok
|
ezin
du etxera jaitsi edo igo, mugitzeko azpiegitura egokirik ez duelako. Eskailera igogailuak edo aulki jasotzaileak konponbide fidagarria eta erraza izan daitezke arazo hori konpontzeko.
|
|
|
“Haren prezioa 8.000 euro ingurukoa izaten da, eta jabekideen batzordearen akordioa behar da hura instalatzeko”. Plataformak Etxeko leku arazoak direla eta, mugikortasun arazoak dituzten pertsona askok
|
ezin
dute etxeko gela guztiez gozatu, eta arazo hori konpontzeko plataforma jasotzaile bertikalak daude. Bere abantaila nagusia diseinu trinkoa da, beste igogailu batzuek baino askoz leku gutxiago behar baitute.
|
|
2008
|
|
|
Bestetik, ingurukoak sufritzen ari zirela ikusteak Margari goibeldu zuen. «Konturatu ginen
|
ezin
genuela etxean eduki; neurri batean, gaixotasunaz kutsatu egin zen, aitak egiten zituen gauza batzuk kopiatzen zituen. Zer egin behar genuen?
|
|
|
Donostian lanean nabilela, egun txarra badut etxera joan naiteke. Madrilen egonda, ordea,
|
ezin
dut etxera joatearekin pentsatu. Astean pare bat egun pasatu izan ditut Madrilen.
|
|
|
«Lagunok, ofiziala da, egun bakarra geratzen zaio Amerikari aldaketarako», esanez hasi zuen milaka lagun bildu zituzten mitina. «Bihar
|
ezin
dugu etxean geratu besoak gurutzatuta, bozkatzera joan behar dugu».
|
|
|
«Bizia jokatzen dugu. Egoera txarrean gaude, eta
|
ezin
dugu etxean berriro galdu. Klubaren etorkizuna jokoan izanen dugu Baionaren aurka».
|
|
|
Bizikleta zuri batek esan nahi du txirrindulari bat hil zela auto gidariak ez zituelako segurtasun arauak errespetatu, edo ez zegoelako bidegorri segururik», azaldu du Maider Solana Kalapie elkarteko kideak. Salatu du Donostiako irteeretan ez dagoela txirrindularientzako azpiegitura egokirik, eta jende askok
|
ezin
duela etxetik lanerako bidea segurtasunez egin. «Bizikleta zuriak puntu beltzak adierazi nahi ditu.
|
|
|
Bezeroak etxea ordaindu
|
ezin
duenean etxe hori bankuarentzat geratzen al den galdetu zuen batek. Enpresen likidezia arazoaz kezkatuta zegoela zioen beste batek.
|
|
|
Zu ikusi zintudanetik,
|
ezin
dut etxetik irten.
|
|
2009
|
|
|
Gazteenei berriz, aurkakoa gertatzen zaie: badira hamar urte
|
ezin
dudala etxera itzuli eta semearekin azkenez hitz egin nuenean, harrituta zegoen uigurreraz nekielako, eta zelan ikasi nuen galdetu zidan, beraiek ezin baitute etxetik kanpo. Azken urteotan okerrera egiten ari da gainera, institutuetan hasi ziren lehenbizi eta haur eskoletan ere azken bost urteotan txineraz egin behar da.
|
|
|
Gazteenei berriz, aurkakoa gertatzen zaie: badira hamar urte ezin dudala etxera itzuli eta semearekin azkenez hitz egin nuenean, harrituta zegoen uigurreraz nekielako, eta zelan ikasi nuen galdetu zidan, beraiek
|
ezin
baitute etxetik kanpo. Azken urteotan okerrera egiten ari da gainera, institutuetan hasi ziren lehenbizi eta haur eskoletan ere azken bost urteotan txineraz egin behar da.
|
|
|
–Badakit berandu dela, baina
|
ezin
dut etxera itzuli.
|
|
|
Gerra guztien ama laurogeita hamaikan eta gerra guztien ama bider bi, hamabi urte geroago. Nire bidaia guztien zentzugabekeria ulertu nuen Bagdaden,
|
ezin
baitu etxera itzuli bere traizioarekin etxea hautsi duenak. Ipuinak gorrotatzen ikasi nuen Bagdaden, eta kazetaritzari betiko utzi nion odolusturiko umea ikusi nuenean Bagdadeko euskaldunaren besoetan.
|
|
|
Sustatzaileek Gobernuari eskatu diote saldu
|
ezin
dituzten etxeak eros ditzala
|
|
|
José Manuel Galindo Espainiako Sustatzaile eta Eraikitzaileen Elkarteko (APCE) lehendakariak Aktibo Higiezinak Erosteko Funts bat sortzeko eskatu zion atzo Gobernuari —bankuen eskura dagoen postuaren antzekoa—, sektoreak saldu
|
ezin
dituen etxeak zuzenean erosteko. “Ezin da denbora gehiago galdu” esan zuen Galindok, eta esan zuen 900.000 langabek sor zezaketela adreiluaren negozioa 2008tik ekitaldi honetara bitartean.
|
|
|
Gainera, noranzko bakarreko harremana da: kontsumitzaileak hartzaile pasiboak dira eta
|
ezin
dute etxeko ekoizle gisa parte hartu. Konfigurazio horren beste desabantaila bat eraginkortasun txikia da, eta horrek energia ekoizpenak ingurumenean duen eragina dakar:
|
|
|
Ordainketarik egin
|
ezin
duten etxeak %200 hazi dira, eta porroteko enpresak %278
|
|
|
Europako 50 milioi kontsumitzailek
|
ezin
dute etxea tenperatura egokian eduki prezio justuan.
|
|
|
Pertsona horiek ez dira gai etxea tenperatura egokian mantentzeko (20º C neguan eta 25º C udan), bidezko prezioan. Espainiako biztanleen %10ek
|
ezin
du etxean tenperatura egokia izan European Fuel Poverty and Energy Efficiency (EPEE) europar proiektuak aztertzen du fenomeno hori. Arduradunek kalkulatu dutenez, 50 milioi europar inguru energia pobrezian daude.
|
|
|
Espainian, EPEE proiektuan parte hartzen duen Ecoserveis GKEak Estatistikako Institutu Nazionalaren 2007ko Bizi Baldintzen Inkestako datuak nabarmentzen ditu: Espainiako biztanleen %10ek
|
ezin
du etxean tenperatura egokia mantendu. Pobrezia energetikoak hainbat inpaktu eragiten ditu gizartean, osasunean eta ingurumenean.
|
|
|
Bestela ez dago ulertzerik zergatik ez duten txostena udalekin batera landu. Arazoon ondorioz, udalek
|
ezin
dute etxeak zarataz isolatzeko plana abiatu. Ez genuke diru laguntzez hitz egin behar, derrigorrezko neurriez baizik.
|
|
|
Gotorleku baten gisakoa izan behar du NUPeko pabiloiak. Portland San Antoniok
|
ezin
du etxean punturik galdu, Txapeldunen Ligako bigarren ligaxkan aurrera egin nahi badu. Hanburgoren kontra galdu zuen lehendabiziko partida, Alemanian.
|
|
|
Alegia, Aralarrek eta Aizkorrik osatzen duten muga handia nondik zeharkatuko den oraindik ez dagoela erabakita. . Lehendabizi, ikerketa horiek egin behar dira,
|
ezin
dugu etxea teilatutik hasi. Ondoren zehaztuko dugu ibilbidea?.
|
|
|
–Asmatu zer gertatuko litzatekeen norbaitek esango balu juduek
|
ezin
dutela etxerik erosi Londresko auzo jakin batzuetan, edo New Yorken, edo Parisen, edo Erroman. Seguru nago nazioarteak protesta egingo lukeela?.
|
|
|
Torrevellaren aurkako partida, berriz, guretzat final bat bezala izango da: bi puntu horiek
|
ezin
dute etxetik ihes egin. Azkenik, ea Valladoliden aurka zer edo zer ateratzen dugun.
|
|
|
Begi haiek eta ispiluan pixkana itzaliz zihoazen bereak. Bazekien bizitza berri bati ekin behar ziola,
|
ezin
zuela etxeko zuloan zigarroak erretzen geratu.
|
|
|
Bada, unibertsitate apartekorik gabe zekitek horiek, usnamen berezia medio, koska gogorren bat noiz datorkeen. Behi hori, nagusiak hala esanda zekiat, ogi puskaz nahiz beste losintxaz,
|
ezin
duk etxera ekarri udazken osoan, neguaren beldurra berari ez bezala ugazabari sartu zaionean. Eta, inork deitu gabe, herenegun arratsean, mantso eta umil, hor presentatu huen baserrian.
|
|
2010
|
|
|
Jesusen Lagundiko Loiolako buru Jose Mari Etxeberriak isilpean egin zien harrera hiru ordezkaritzei; Arrupe Etxeko arduradunarekin batera, bileretarako eta atsedenaldietarako gela eta aretoak erakutsi zizkien, eta negoziazio egunetan jan edanak ekarriko zizkieten ostatuko bi moja azpeitiarrak aurkeztu, negoziatzaileek etxe hartan izango zituzten konplize bakarrak. Etxe osoan, haiekin baino ez zuten topo egingo bileretako etenetan, ostatuko bezeroek eta beste langileek
|
ezin
baitzuten etxearen alde horretara sartu, pasilloan eta jantokiko ateetako batean jarritako panelek bidea ixten baitzieten: Sartzea debekatuta. Haientzako, Deustuko irakasleak ziren.
|
|
|
Hombre 1: Alokairuak ere garestiak dira eta gazte jendeak
|
ezin
du etxerik erosi!... hemendik alde egin behar dute!... hori da txarrena!... Plentzia niretzat herri polita da!
|
|
|
Urteko azken gauaz ari ziren. Oliveirak bazekien
|
ezin
zuela etxetik ihes egin, inon idatzi gabeko baina azalean burdinaz xakitutako legeen ondorioz. Baina baziren bospasei hilabete ez zuela amarekin hitz egiten.
|
|
|
Hori gutxi ez, eta sailkapenean atzerago zeudenek aurrerapausoa eman dute. Bistan da Athleticek
|
ezin
duela etxetik kanpo irabazi gabe jarraitu.
|
|
2011
|
|
|
Bizkaiko Guraso Elkarteak deituta egingo dute kontzentrazioa, dagoeneko hiru astean luzatu den jangeletako langileen grebak sortutako gatazkari konponbidea eman diezaioten eskatzeko. \" Gurasook arduratuta eta aserretuta gaude guzti honegaz, jangelan uzten ditugu gure umeak normalean,
|
ezin
ditugulako etxera eroan, lanean gaude-eta. Guzti hau askori jasangaitza egiten zaigu\", azaldu dutenez.
|
|
|
• Eskola jantokiak erabiltzeko dagoen lege muga dela eta
|
ezin
dugu etxeko bazkaria eraman bertan ikasleek har dezaten.
|
|
|
Zure bankuak jendea engainatzen du ordaindu
|
ezin
dituzten etxeak eros ditzaten. Ondoren kalera botatzen dituzue, eta sinetsi Itxaron, ze ordu da?
|
|
2012
|
|
|
Mirandesek, Alcorconek eta Kordobak eman dute ezustekoa. Realak bideratuta utzi du kanporaketa, Athleticek
|
ezin
du etxean huts egin eta Osasunak mirari bat behar du.
|
|
|
ABEL. Bai, baina gauza bat kontatu behar diat Paularen kasuaz. Nekanek aipatu zidaan, eta
|
ezin
ninduan etxean kabitu.
|
|
|
ITXASO. Badakit zurekin egongo nintzela agindu nizula, eta egongo naiz; beti egongo naiz. Baina Ibonekin bizitzeko gogoa dut, eta gauzak dauden bezala,
|
ezin
dugu etxe bat hartu. Horregatik goaz Lukasen etxera.
|
|
|
Hori gertatu arte urte pila bat pasa daiteke; eta bitartean jabe bezala ditugun eskubideak galtzen ditugu. Esate baterako,
|
ezin
dugu etxerik saldu, ezta konpondu ere”. 2010ean Andoaingo Hiri Antolamendurako Plan Orokorra onartu zenetik egoera horretan daude.
|
|
|
Galdu naiz eta ez nago denean, zu behar zaitut azalaren erpinean. Eraman nazazu etxera, maite, eramazu ni osoa etxera zurekin betiko, gurera, haritzon txorietara; nekea daukat arantzaz josia eta galbideotan ez naiz haragi, zure irritsaren ispilu naiz ezinean, eta
|
ezin
dut etxera hurbildu galdurik, goroldioa mastekatuz eta azukrez musuka ezin dut nire izen hutsarekin.
|
|
|
Aurrerapausoak eman ahal izateko, Norak uste du ezinbestekoa dela zenbait pertsonarekin hitz egitea, baina nahiago luke etxean sartu eta hilabetean inor ez ikusi. Etxean dagoen bakoitzean, ordea, pipiak itotzeko plastikoz estalita dauden altzariez inguratuta, mudantza baterako prestatzen ari dela besterik ez zaio bururatzen,
|
ezin
duela etxe horretan bizitzen jarraitu.
|
|
|
Nik
|
ezin
dut etxetik oinez ere irten!
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, familien hipoteka mailegu gehienak inflazioari loturik daude, eta horrek gora egin zuen etengabe, krisiaren ondorioz. Gaur egun, Islandiako biztanleen %10ek
|
ezin
du etxeko hipoteka epean ordaindu, eta %48k arazoak ditu jasotzen duen soldatarekin hilabete amaierara heltzeko, Islandiako Estatistika Bulegoak argitaratutako datuen arabera. Bestalde, Erresuma Batuko edo Herbehereetako inbertitzaileek Islandiako bankuen porrotaren ondorioz galdutako dirua itzultzeko ahaleginak egin zituen gobernuak, eta islandiar askok ez dute hori begi onez ikusi.
|
|
|
Jasper da, hamar urteko saltxitxa txakurra, eta etxean beste bi harburu ditu. «Jasper ek ezin zuen bere kabuz ibili, baina tratamenduaren ondoren oso pozik agertzen da eta
|
ezin
du etxe osoan mugitu», esan du May Hayek, bere jabeak, ‘Huffington Post’ egunkarian. Bideoan, Jasper ek ibiltzeko zinta erabiltzen du, korrika edo entrenatzeko gimnasioetan erabiltzen denaren antzekoa.
|
|
2014
|
|
|
Makineria horren gurpiletako bat da Argi Rus artaxoarra. Bere herria eremu ez euskaldunean dagoenez, semeak
|
ezin
du etxetik gertu ikasi. Garesera eraman behar izaten du, eskola publikoan ikas dezan.
|
|
|
– Zergatik
|
ezin
duzu etxera itzuli? –ekin zion Gotzonek, Xabiri gogoetak lapurtuz.
|
|
|
Ibiltzen hasi zen, baina pauso batzuk aurrerago gelditu: gehiago jakin behar zuela iruditu zitzaion halako batean,
|
ezin
zuela etxea hain erraz abandonatu, berriro ikusi behar zuela, faltsua zen guztia beharbada: zerrendak, Luis Alzaola, atariko gizonak ere bai.
|
|
|
Ulertu zuela iruditu zitzaion Ireneri: mutilak ere
|
ezin
zuen etxera joan, ez zekien oso ondo zer egin behar zuen... Ez zioten elkarri ezer esan, ezin zioten elkarri ezer esan...
|
|
2015
|
|
|
Eguneroko bizimodua ez da erraza Kuban, eta herritarrek pairatzen dituzten beharrak eta ezinak behin eta berriro azaltzen dituzte. Zapatak erosteko dirua falta dutela,
|
ezin
dutela etxea konpondu, garraioa oso gaizki dagoela, dirua ez zaiela iristen hilaren bukaerarako. Lazcano kontziente da egoera horretaz, eta egia dela aitortu du.
|
|
|
Eta horrela, erabaki sendoa hartu zuen; eta goiz batean bere ahizpa eta bera beren amarekin hona etorriz, monasterio barruan sartzea gertatu zitzaien; ez zitzaien burutik pasatzen, ordea, hark egin zuena egingo zuenik. Bere burua barruan ikusi zuenean, inork
|
ezin
zuen etxetik bota. Utz diezaioten halako negarrak eginik eta hitzak esanik, guztiak harri eta zur zeuden.
|
|
|
Eskumikuari dagokionez, Graciánek Gortetik Marianori oraintsu idatzi zionez, hau da: aita probintzialak, frai Anjelek, esan ziola
|
ezin
zuela etxean eduki, eskumikatua baitzen, eta bere aitaren etxera joan zela; eta, nuntzioak jakin zuenean, dei egin ziola frai Anjeli eta gogor kargu hartu, eta iraindua dela, han beraren aginduz egonik, eskumikaturik daudela esatea, eta halakorik esan dezana zigortua izango dela; eta berehala monasteriora joan zen, eta han dago, eta Gortean predikatzen du.
|
|
|
Hilda
|
ezin
dute etxean sartu.
|
|
2016
|
|
|
Etorkinen aldeko mugimenduek babesa eman zioten hasieran, Etxe Zuriaren barruan hasi ziren lanean, baina mugimendu bera izan da gerora Obama deporter in chief (deportatzaile buru) izendatu duena, historiako beste ezein presidentek baino etorkin gehiago deportatu dituelako. Mugimenduek zuzia eman zioten eta atzera egin zuten, baina hori errakuntza da, pertsona bakar batek
|
ezin
baitu Etxe Zurian egon eta bertan dabiltzanen eskariei eutsi, ezin baditu kanpoan daudenak seinalatu eta esan" hori egiten badut Bastilla hartuko dute". Kanpoan jenderik ez badago, arazo handia du.
|
|
|
Izua ere bazegoela esango nuke bere begiradan. . Gaur
|
ezin
zaitut etxera eraman?, esan du eta behatz erakuslearekin bekokitik behera egin ohi didan laztana marrazten hasi da, baina bere begiradan ez nuen sumatzen aurreko aldietan zuen distirarik. Etxean poeta gaztea zain izango duela pasatu zait burutik.
|
|
|
Industria iraultzak egituraz banatu zituen etxeko ekonomia eta ekonomia publikoa; beraz,
|
ezin
ditugu etxeko lanak ekoizpen kapitalistaren osagai osotzat hartu. Aitzitik, ekoizpenarekin lotuta dago, ekoizpen horren aurrebaldintza baita.
|
|
|
Baina iragarkian hiru gizon gazte aipatzen ziren. Anderea harritua da,
|
ezin
du etxe horretan gelditu. Joaten da.
|
|
|
«Ezer ez, esan dizut», erantzun dio berriro neskatoak. ‘Ezer ez’ da Silvia goizero, eskolako ibilbidea ilaran dagoenean, ia
|
ezin
duela etxera itzultzeko gogoa eduki. ‘Ezer ez’ da ikastetxera heltzen denean burua makurtu eta ez duela berriro altxatzen, bere idazmahaiaren «segurtasunean» eserita egon arte.
|
|
|
Ordaindu gabeko kreditu batek
|
ezin
du etxearen bahitura eraman, ezta finantziazioa lortzeko modu bakarra ere
|
|
2017
|
|
|
Itxaronaldia luzea izan baita. Eta ez dakit Sortzaileak berehala laguntza emango didan eta etxera joateko aukera izango dudan, ala luze joko duen,
|
ezin
baitut etxera esku hutsik itzuli. Horregatik, aske uzten zaituen zedula igortzea erabaki dut.
|
|
|
Harriturikoaren aurpegia jarri zuen mutilak eta berehala adierazi zion
|
ezin
zuela etxean sar arazi, ez baitzegoen bera bakarrik etxe barruan.
|
|
|
Ez dakit zer egin nire gorputzarekin. Lan egiteari utzi diot eta
|
ezin
dut etxean ere teklatua jo, bizkarreko minak bere armada guztiarekin erasotzen didalako hasi eta minutu gutxira. Aitor gero eta beranduago heltzen da lanetik.
|
|
2018
|
|
|
jendeak bazekien non bizi ginen. Gau hartan
|
ezin
genuen etxean lo egin: nik izeba batenean pasatu nuen gaua, Kale Nagusian bertan; gero ezin izan dut horra itzuli?.
|
|
|
taberna batean itxita eduki gintuzten, lepotik heldu, kristalak hautsi? Eta poliziek
|
ezin
gintuztenez etxera eraman, erdigunean bizi ginelako, hondartzara eraman gintuzten. Inguru horretara joateari utzi behar izan genion.
|
|
|
Nabarrerian nafarrak bizi ziren, erregearen menpe, harresiz eta dorrez inguraturik, eta bertan zeuden katedrala, zimitorioa, gotzainaren eta kapitularren egoitzak eta jauregiak, San Migel ospitalea, Santa Zeziliaren tenplua eta judutegia. Nabarreriakoek ezin zuten dorreak eta gotorlekuak eraiki eta Santa Zezilia eta Jaun Done Saturdiko burguaren artean
|
ezin
zuten etxerik eraiki. Iazain lautadan sortutako San Zernin Burguko biztanleak, berriz, gotzainaren menpe zeuden, eta frankoak ziren (Proventza, Gaskoina, Limusin, Poitou eta Normandiatik etorriak), bai jatorriz bai sariz frankoak pribilegiodunak ziren, ez baitzuten zergarik ordaintzen, baina denborarekin" franko" terminoa askea edo pribilegiodunaren sinonimo bihurtu zen.
|
|
|
Hilda zegoenez
|
ezin
zuen etxera bueltatu.
|
|
2019
|
|
|
Horri dagokionez, asko garestitu da Zumaia. Gazteek
|
ezin
dute etxerik erosi ere egin; hain justu, herritik kanpora doaz bizitzera asko eta asko. Arroara, Zestoara...
|
|
|
...in, neska xarmanta, horixe izan zen bere galera, gizonak beti gibeletik lizunkeriatan, emakumeen gorrotoa sumatzen zuen, eta apeza, apezaren etxea parez pare, apez urdearen begiradak hormatua utzi zuen, auxilio eske joan zitzaionean," etxetik igorri bazaituzte, zerbaiten gaitik izanen da, ezta?" bertzerik gabe bota zion eta; bazekien apezak senarra urrun zuela, dirurik gabe gelditu zela,
|
ezin
zuela etxe errenta ordaindu, ezta umeak elikatu ere; apezak eta herriko guziek ere bai, ogi idor puskak gauez etxeko atean uzten zionak bezalaxe, edo zaku bat baba beltz etxeko atean utzi zionak; bere larritasunaz herri osoak zekien; goseak hilik joaten zela patata edo kalabaza batzuk herrikideen baratzetan hartzera, eta horregatik iraindu egiten zutela;" begizuri zikina" sarritan zuen ...
|
|
|
Baina
|
ezin
zuen etxera joan. Ez horren goiz.
|
|
|
Bestela nekez azal liteke zergatik animatuko liratekeen hainbeste emakume, eta hain adin desberdinetakoak, plaza publikora, noiz eta zerbitzu sozialak murrizten eta mehetzen doazen garai batean, emakumeoi berriz geroz eta gehiago etxeranzko joera exijitzen zaigunean, politika guretzat oraindik eremu arrotz eta desatsegina denean.Krisi garaian, segurtasun ekonomikoak falta direnean, familien beharrak asetzeko baliabideak eskasten direnean, emakumeen gain geratzen dira maiz karga berriak, zaharrei erantsita: etxeko helduenak edo txikienak zaintzeko laguntzarik kontratatu ezin delako; seme alaba helduek
|
ezin
dutelako etxetik kanpo bizi; edota, langabezia luzeek eragindako frustrazioak baretzeko, entzuteko prest dagoen belarri bat behar delako etxeko sukaldean. Horregatik zioen feminismoak aspalditik ‘pertsonala den guztia politikoa’ ere badela, eta lelo hori oso modu egokian birdefinitzen asmatu du toki eta garai desberdinetan.
|
|
|
Oraindik gogoan duzu txikitan ez zenuela oso ondo ulertzen zergatik
|
ezin
genituen etxe ondoko gaztainak jan, eta bai, ordea, gurasoek 50 pezetatan erosten zizkiguten beste haiek. Zalantzak zalantza eta misterioak misterio, jatekoak ez ziren pilonga haiek bazuten abantailarik:
|
|
|
Herrian ez zegoen etxe handirik, ez Gregorioren semeak pentsatu bezalakorik behintzat. Gregorioren bigarren semeak kontrolatu
|
ezin
zuen etxe bat erosi nahi zuen, zenbat gela zituen ere ez zuen jakin nahi, zenbat sukalde, zenbat bainugela...
|
|
|
Merdjak ezin du hori eraman, ezin du aita horrela ikusi. Amarekin liskarra izan du, gogorra; amak esan dio
|
ezin
zuela etxe barruan aita gehiago jasan.
|
|
|
Kreek harrapatu
|
ezin
gaituzten etxe berria.
|
|
2020
|
|
|
Hemendik ateratzeko eta nire buruan gertatzen ari zena ulertzeko egin behar nuen zerbait izan zen. Urte akademiko oso bat galdu dut baita ere, eta beste aukera eta esperientzia ugari (batez ere
|
ezin
nuelako etxetik irten).
|
|
|
Jauna, hau ez da leku publiko bat, publikoarentzat zabalik dagoen lokal bat, etxe pribatu bat baizik. Poliziak
|
ezin
du etxe baten jabea norbait bere etxean onartzera behartu.
|
|
|
Bere imajina filantropiaz jantzi nahi duen famatu batek
|
ezin
du Etxe Zurirako hautagai errepublikanoa babestu, honek balore tradizionalak defendatzen dituelako edo, hautagai demokrataren jarraitzaileen partetik neofaxista etiketa jaso gabe. Horren xinple eta tristea da gauza.
|
|
|
1 «Ondo daramat konfinamendua. Bakarrik bizi naiz, eta badakit
|
ezin
dudala etxetik atera. Suhiak egin ohi dizkit erosketak, zaborrak bota eta gutunak igo.
|
|
|
Norberak joan behar du gaixo baimenaren paperak hartzera, herriko osasun etxera. Baina koronabirusaren sintomak izanez gero, inolaz ere
|
ezin
du etxetik atera gaixoak; ahal badu, bere gelatik ere ez. Baina harekin bizi direnek ere ezin dute etxetik atera, itxialdian egon behar dute.
|
|
|
Baina koronabirusaren sintomak izanez gero, inolaz ere ezin du etxetik atera gaixoak; ahal badu, bere gelatik ere ez. Baina harekin bizi direnek ere
|
ezin
dute etxetik atera, itxialdian egon behar dute. Osasun etxe askotan, ordea, eskatzen ari dira bertara joateko paperen bila; konfinamendua hausteko eskatzen ari dira, beraz.
|
|
|
Oraindik ministro aginduaren zain daude, eta edukiak ez aurreratzea gomendatu dute. Jakinarazi dute Nafarroako 6.969 ikaslek
|
ezin
dutela etxetik ikasi
|
|
|
Zenbaki zehatza ere eman du: Nafarroako ikastetxe publikoetako 6.969 ikaslek
|
ezin
dute etxetik ikasi. Hain zuzen, 3 urteko etapan 1.521 daude, Lehen Hezkuntzan 3.750, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan 1.200, Batxilergoan 107, oinarrizko heziketa zikloetan 87, erdi mailako heziketa zikloetan 166, eta goi mailako heziketa zikloetan 138 Arrakala digitala murrizteko, materiala eskuratzen ari dira, eta dagoeneko 1.500 ekipamendu erosi dituzte, eta Gimenok iragarri du beste bi erosketa ere agindu dituztela –bat 800 ordenagailukoa eta beste bat 5.000 ordenagailukoa–.
|
|
|
Etxetik ateratzea debekatuta zegoela azaldu nionean, zigarro bat eskatu eta aterpetxera joango zela esan zidan. Emakume horrek, beste askok bezala,
|
ezin
du etxean geratu, etxerik ez duelako. Eta horrek zer pentsatua eman zidan.
|
|
|
Bazkalostean joan ziren Muinoara etxeko emakume guztiak arratsalde pasa, Rosario izan ezik, hark bertara lagunduko zien, baina zereginak zeuzkan arratsaldean, eta gainera
|
ezin
zuen etxea hutsik utzi. Mikelak ez zekien haserretu egingo ote zen, berak ez zuelako han geratu behar, edo gustura hartuko zuen Potrosarekin egon beharrik ez izatea.
|
|
|
Gaueko afarian Inesita ezer jan nahi ez zuela zegoen; Elvira larritzen sumatu zuen Rosariok, eta zer gertatu zen kontatu behar izan zion. Mikela sukaldean zebilen, bien  tzako mahaia prestatzen, eta
|
ezin
zuen etxekoen aurpegirik ikusi, baina Rosariok geroago kontatu zionez, zur eta lur geratu omen ziren denak. " Esta chica vale para todo" esan omen zuen Severianok," menos mal que andaba cerca" gehitu zuen Elvirak.
|
|
|
Eguna ematen duzu erosi
|
ezin
dituzun etxeak ikusten, lagunak hipotekekin laguntzen.
|
|
2021
|
|
|
Eskualdean finkatzen ari diren migratuak gero eta gehiago dira, eta pentsa daiteke familia proiektuak ere bertan garatuko dituztela. Horrez gain, gero eta nabariagoa da euskarazko hezkuntza sistemak
|
ezin
duela etxean euskara ikasterik eta erabiltzerik ez duten belaunaldi berrien euskalduntzea bermatu. Are gehiago, euskarazko hezkuntza sistema eta eskola orduz kanpoko aisialdi eskaintza osoa euskaraz izanda ere, egoera soziolinguistikorik optimoenean ere ezin dela beti bermatu belaunaldi berriak euskaldunduko direnik.
|
|
|
Eta ezin badut ezkondu? Eta
|
ezin
badut etxea erosi. Eta ezin badut umerik izan?
|
|
|
–Edozer pairatzeko gai naiz, baina
|
ezin
dut etxetik bidali.
|
|
|
Itzulera, hala ere, bakarrik egiten du; bere lagun mina gustura dago Ingalaterran. Jonanek, ordea,
|
ezin
du etxekoengandik betiko urrundu, nahiz eta hozkia emateko egoera eduki zain; besteak beste, jakin du anaia zaharrenak labana sartu diola gazte bati, zauri arina hala ere, eta hiru hilabete eman dituela espetxean.
|
|
|
Esan nien, “faborez, hori egunero dutxatzen ez ginen garairako zen, dagoeneko ez da eramaten”. Ni behintzat egunero dutxatzen naiz,
|
ezin
dut etxetik irten dutxatu gabe, ez dut ulertzen nola egon daitekeen egunero dutxatzen ez den jendea. Bideta... ze jende.
|
|
2022
|
|
|
Aldiz, besteen begietara arraro eta berezi diren haurrak seinalatu egiten ditu eskolak, dianan jartzen ditu, eta bakardade hori, bazterketa hori barneratzen dute eurek. Autokontzeptu hori leuntzea, laguntzea eta akonpainamendua egitea da eskolak egin behar duena, gurasook
|
ezin
dugulako etxetik akonpainamendu hori egin, ezin dugu ikastetxean sozializazio horretan lagundu.
|
|
|
Jorge Luis Borgesek Arreolaren bakarrizketan txertatu zuena, edo Raymond Carverren poema hartako isiltasuna, kasu, ez dago biak alderatzerik: " isilik geratu ginen/ inork lorik egin
|
ezin
duen etxe bateko isiltasunean".
|