|
2001
|
|
|
\ Azkenik,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi Txingudiren osagai nagusietako bat den Bidasoa ibaia Euskal Herrian nahiko egoera onean mantendu den gutxienetakoa dela. Honi esker, gainerako ibai gehienetan aspaldian desagertu ziren hainbat arrain espezie (izokina, kodaka, gobioa...) oraindik ikus daiteke eta bere ibaiertzeko basoetan ur ipurtatsa, ekialdeko ur arratoia, muturluzea, igaraba, suge berde horia... bezalako animaliek bizitzeko baldintza egokiak aurkitzen dituzte.
|
|
|
Berriki argitaratu dira Izenik gabe eta Aurrera liburuak Bada musikarik (1996) izenburupean. Datagatik
|
ezin
ditugu aipatu Sarrionandiaren iturri gisa. Baina lehenago bazen erdal itzulpen bat Editora Nacional ek kaleratua Aurrera liburua hartzen zuena (1982) eta itzuli zen baita ere Gau bat Hamlet-ekin (1970), eta hauxe liteke aukeratu zuen ezaupidea, kontuan harturik, gainera, Holan presente dagoela Izuen gordelekuetan barrena liburuan.
|
|
|
Euskal hezkuntza
|
ezin
dute aipatu batzuek ezpadatestuingu ru politiko ideologikoan. Euskal hezkuntza publikoaren, eta areago ikastolaren, egitekoa ez da nonbait balioak transmititzea, baizik eta doktrinatzea, haurra politikoki eta ideologikoki" baldintzatzea".
|
|
2002
|
|
|
Baina hauetaz gain
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi ondorengo hauek: San Joakin, San Martin (burdinazko langa platereskoa)," Dolorosa" (erretaula barrokoa), Espiritu Santu edota Itxaropenaren Andra Mariren kaperak; XII. mendeko Andra Mari Zuriaren tailua, Villaespesaren mausoleo gotikoa, koru zoragarria (XVI. mendea), organo barrokoa, zilargintzako lan ugariak eta abar oso luzea.
|
|
2003
|
|
|
Ez, hori ezin zion esan. Iloba iheslariarena
|
ezin
zuen aipatu. Esker txarrarenik ere ez.
|
|
2004
|
|
|
Legeak prozesu arruntak errazago arautu baditu ere, atzerapena kontuan izan behar da auzialdi bikoitzaren itzalpean. Gainera, behin behineko betearazpenaren araubide berriak
|
ezin
du aipatu arazoa konpondu, gauzatzeko dagoen betearazpenari buruz.
|
|
2005
|
|
|
Emigrazioa ere
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi. Izan ere, emakumearekiko zegoen jarrera aldatzerakoan eragina izan zuen emigrazio tasa altuak.
|
|
|
Testuinguru honetan,
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi frankismoaren eta faxismoaren kontra borrokatu zuten emakumeak. Oposizioarentzat urte latzak izan ziren eta borroka klandestinoa zaila eta arriskutsua izan zen.
|
|
|
Egoera honen jatorria, ezaguna da guztiontzat eta behin baino gehiagotan salatu izan dugunez, ez gara gehiegi luzatuko, baina ahaztu ezin dugun kontua izaki,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi. Euskararen egoera gutxiagotua mendeetan estatuen aldetik pairatzen ari den zapalkuntzaren ondorio da.
|
|
2006
|
|
|
Elkarrizketa horiek gauzatzeko beste konspiratzaile esanguratsua
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi. Raimundo Garcia «Garcilaso» izengoitia erabiltzen zuen Diario de Navarrako zuzendaria, alegia.
|
|
|
Testuinguru honetan kokatu behar dugu, hain zuzen ere, Lope Garcia de Salazar (inguru), seguruenik, gure lurretako Erdi Aroko historiografiaren pertsonai nagusia dena. Baina, era berean,
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi Frai Diego de Ayalaren La casa y linaje de Ayala y los nombres de los señores de ella eta Anales breves, edo Frai Gonzalo de Arredondoren Recopilación de los Fueros Antiguos de Vizcaya.
|
|
2007
|
|
|
Helduen euskara eta alfabetatze irakaskuntzari dagokion historiaz idazten hasten garenean
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi Alfabetatze Batzordea, izan ere hori izan baitzen lehen saio antolatua.
|
|
2008
|
|
|
• Egia esan, emaitza kezkagarriak lortu ditugu azterketa honetan, batez ere, euskararen eta espainiaren arteko harremanen inguruan. Emaitza kezkagarrien artean
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi euskaldun (IELa) euskalautonomi erkidegoan (EAEan) tasuna identitate munduan agertzen diren beste hizkuntzekiko joera negatiboak ere —palak badira ere— Gaur egun eraikitzen ari den elebitasunetik eleaniztasunera joan beharreko diskurtso berrian, nola interpretatu euskalduntasun mundua positiboki ez kokatzea?
|
|
|
Euskal Denda ixterako balantzea zinez ona zen. Dena den, Artetsu sariak
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi. Arbaso elkarteak lau urte darama sari horiek banatzen eta saridunak hauek izan ziren:
|
|
|
Sarrera honetan
|
ezin
ditut aipatu gabe utzi liburua argitaratzeko bidean izan ditudan laguntzak. Hasteko, UEUri eta bereziki bertako argitalpenen arduradun den Nekane Intxaurtzari, emandako erraztasun eta laguntza guztiengatik; horrez gain, liburuaren zuzenketa egin duen Joserra Etxebarria lagunari, liburuan bere esku fina nabaritzen baita.
|
|
|
Ibon Amatriain izan da nire ibilbidean topatu dudan pertsonarik garrantzitsuena. Era berean,
|
ezin
ditut aipatu gabe utzi Aitor Francesena Gallo nire entrenatzailea eta Aritz Aranburu. Nire herrikidea eredu da surf munduan.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailarenaginduz Eusko Ikaskuntzako Historia Saileko ikertzaile eta historialariz osatutakolantalde zabal batek, Jose Luis de La Granja eta Santiago de Pablo HistoriaGaraikideko katedratikoen zuzendaritzapean, burutu duen proiektua: Gerra Zibilak Euskadin izan zuen bilakaerari buruzko iturri dokumentalen eta bibliografikoen gida().
|
|
|
Herri informazioan iturri instituzionalek gehiegizko protagonismoa duteladioten iritziei arrazoia falta ez bazaie ere, hedabide lokalen inguruan egin direnikerketek bestelako emaitzak utzi dituzte agerian eta
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi.Esaterako, Idoia Camachok bere doktore tesian euskarazko 911 herri aldizkariaztertu zituen eta, informazio iturriei dagokienez, honako ondorio honetara iritsizen: «Gehien erabiltzen diren informazio iturriak ez instituzionalak dira.
|
|
|
hiztunen dentsitatea, gaztelaniarekiko euskara gaitasun erlatiboa, lehen hizkuntza, bizitokitarako gune soziolinguistikoa eta erabilera eremua. Hezkuntza sistemaren ekarpenik gabe, ezinezkoa izango genuen urteotako jauzi eredugarria egitea, baina eskolak
|
ezin
du aipaturiko faktore horiengan guztiengan eragin, ez asko ez gutxi. Euskararen presentziak oro har ahula izaten jarraitzen du gizarte bizitzan, bai behintzat giltzarri diren hainbat eremutan.
|
|
|
Nietzscheren pentsamenduaren metafisikara jauzi egin aurretik,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi esperientzia estetikoaren ikuspegi nietzschearra. Izan ere, esperientzia estetikoa, Kierkegaard eta Schopenhauerrengan baino gogorrago, Nietzscherengan krisiaren gune bihurtzen da:
|
|
2010
|
|
|
euskaraz mintzo diren eskualdeen mugakide direnek. aitzitik, nafarroako hamabostetik gora eskualdeetan biztanleen %5etik behera dira elebidunak. beste behin ere, deitoratu egiten dugu nafarroan aldi horretan izan diren gobernuek hizkuntza berrezarpen horretarako legeneurririk eta borondate politikorik ez izana. nafarroaren erdialdean eta erriberan euskara berriz sartzea ezinezkoa dela sinetsi nahi dutenek aski dute ikustea zer ibilbide izan duen hizkuntza horrek oibarko ibarrean (nafarroa) eta ipar añanan (araba). bi eskualde horietan, gaztelania antzina sartu zen, partzialki, eta biek garai berean galdu zuten euskara, azkenean, XViii. mende inguruan. beraz, rlSren hasieran, bi eskualdeetan zegoen euskaldun kopurua hutsaren hurrengoa zen. hogei urtez, oso bestelako hizkuntza politika garatu dute batean eta bestean. ...puru elebiduna, aldiz, %10etik gorakoa da, eta eskola adinekoen artean, berriz, %50etik hurbilekoa (oibarko ibarrean, ordea, eskola adineko %15ak soilik aitortzen du gai dela euskaraz hitz egiteko). elkarren ondoan dauden ekialdeko arabako errioxa eta Viana alderatzen baditugu, emaitza bera jasoko dugu. horra beste froga bat, egiaztatzeko gizarteboluntarismoa ez dela aski, ezinbestekoa izan arren.
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi bi adibide adierazgarri: aguraingo eta aiarako koadrilak. bi koadrila horietan, biztanle euskaldunak galduz joan ziren azken bi mendeetan. horrenbestez, eskualde horietan bazegoen —neurri handi batean— substratu soziolinguistiko hori, edo nire definizioaren arabera, hizkuntza gutxitu batek hizkuntza hori berezkotzat duen herriarekiko —eta, hedaduraz, herri hori hartzen duen lurraldearekiko— duen eragina, eta hein handi batean hizkuntza horrek berreskuratzeko eta normalizatzeko duen aukera baldintzatzen duena6.
|
|
|
Ikaslearen esperientzia eta interesei buruz ari garela,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi haur eta gazte literatura, eta literatura mota horrek irakaskuntzarekin duen lotura ondo ulertzeko, haren sorrera ezagutu beharra dago. XVIII. mendearen hasieran Europako herrialde nagusietan ikerketa pedagogikoarekiko kezkak sortu ziren; horrela, Rousseau, Basedow eta beste hainbat pentsalariren lanari esker, XVIII. mendearen amaierarako haurrei ez zitzaien" heldu txikiak" bailiran irakasten, pedagogoen ustez haurrei beren ezaugarrien araberako edukiak eskaini behar zitzaizkien.
|
|
2012
|
|
|
Bolognako prozesua Leioakocampusean era baketsuan kritikatzeagatik izan dira auzipetuak. Horrekin loturik,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi campusak militarizatzeko ahaleginetan Aresek gidatzen zuen Herrizaingo Sailak jokatutako papera. Alde horretatik, gogora ekarri behar dugu, 2009an Iñaki Goirizelaia errektoreak eta Ares jaunak zuzentzen zuen Herrizaingo Sailak eginiko akordioa, zeinaren arabera unibertsitateko kamerek grabatutakoa eta Poliziaren sarbidea unibertsitatera Herrizaingo Sailak kontrolatzen zituztelarik.
|
|
|
Idatzi Santuak irakurtzen ahalegintzen nintzen beti, hari irakurtzen nuenaren esanahia, ahal nuen bezala, jakinarazteko; eta hark, bere galdera eta itaunketa sakonekin, lehen esan dudan bezala, Idatzi Santuen ezagupenean inoiz bakarkako irakurketa soila eginez izango nintzena baino ikasle hobea bilakatu ninduen. Era berean,
|
ezin
dut aipatu gabe utzi nire bizitza bakartiaren zati horretan ikasitako beste gauza bat; hau da, bedeinkapen adierazezina eta betikoa dela Jainkoaren ezagupena eta Jesukristoren salbazioaren ikasbidea Haren Hitzetan horren argi eta garbi adierazia egotea, horren erraza izatea jasotzeko eta ulertzeko, ezen Idatzien irakurketa soil batek gai egin baininduen ulertzeko bekatuengatik benetan damutzearen...
|
|
|
Itsasoko egunkariekin nekerik eman nahi izan ez dizudan bezala, ez zaitut lehorreko egunkariarekin nekaraziko, baina
|
ezin
ditut aipatu gabe utzi bidaldi luze eta zail honetako zenbait gertaera.
|
|
|
Esate baterako, baliokidetza testuala probabilitatezko fenomeno enpirikoa zela aldarrikatzen zuen, eta forma baliokideak hiztun elebidunen intuizioari esker hauteman zitezkeela, baina bere liburuan ematen dituen adibide gehienak hiztun ideal perfektu batenak dira, eta inolako testuingururik gabe aurkeztuak. Hala ere,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi Catforden lanak itzulpengintzaren diskurtso modernoa gainditzeko egindako ahalegina. Batetik,, itzulpenaren?
|
|
|
Irakurlearen irakurketaren garrantzia azpimarratzen ari garen honetan,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi, harreraren estetika, deituriko literatura teoria.
|
|
|
Gainera, beste hizkuntzatan eginiko bildumak izan ditugu haintzat, eta hauen artean
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi, umore beltzeko bildumetan klasikoa eta eredua delako, Andre Breton surrealistarena (Sarasketa & Sarrionandia 1985: 9).
|
|
|
pianoaren ukitu kilimatsuak. Jazza ezagutzen ez duenak halako topiko arruntak baino
|
ezin
ditu aipatu. " Munduan egoteko era bat da jazza", zehaztuko luke ahopean Inasek, bere irribarretxoa ezpainetan duela (irribarre xarmagarria zen Inasena, solaskide guztiak samurrarazten zituena, eta ziur aski berak bazekien hori).
|
|
|
Horraino munduari eragiten zion interpelazioa, Asier bera, zaurian hatza sartzen duen intelektual zirikatzailearen gisa, oso lasai eta harro zeukana. Alabaina, zintzo jokatzekotan,
|
ezin
zuen aipatu gabe utzi beste galdera bat, ez munduari baizik eta bere buruari zuzendua: eta ni, zergatik hasi naiz lan honetan?
|
|
2013
|
|
|
Beste gauza asko daude, baina denak
|
ezin
ditut aipatu, bestela orrialde batzuk nituzke-eta.
|
|
2014
|
|
|
Eta neuk baino
|
ezin
dut aipatu edo bere izena esan. Neuk.
|
|
2015
|
|
|
Kokapenari dagokionez,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi BERRI osagaia duten toponimoak garai etaauzo guztietan agertzen direla, baina, barri osagaia dutenak ez. 1860 urte inguruan, auzo guztietakoadibideak izanik, gertuagoko garaietan, soilik, Etxeberri aldera dutenetan agertzen da BARRI, hau da, mendebalderago dauden auzoetan.
|
|
|
Hirurogeita hamarreko bukaeran sortu zuen Zakilixut pertsonaia, eta ordutik dabil egunero bizia hartzen, dibertsioa eta iritzia nahasian datoz bere tiretan. Baina abangoardiaren haize berriak Bilbo iraultzen duen unetik,
|
ezin
dugu aipatu barik utzi Juan Carlos Eguillor. Bai Zakilixut, bai Mari Agirre (Juan Carlos Eguillorren pertsonaia) komiki tira bakarrean elkartu zituen Olariagak Euskadi Sioux aldizkarian, adibidez.
|
|
2016
|
|
|
Herria, hizkuntza, fedea, hiru hitz horietan bildu dezakegu idazle handiak utzi digun obraren mamia. Baina
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi antzerkiaren bitartez herriarekin izan zuen komunikazio berezi eta aberatsa. Horregatik, lan honetan, Larzabalen antzerkiak zergatik izan ote zuen honenbeste garrantzia gizarte nortasunaren garapenean esplikatzea, alde batetik eta, bestalde, idatzi zituen antzerkien testuen aberastasuna eta herriarekiko hurbiltasuna adieraztea dugu helburutzat.
|
|
|
– «Emaitza kezkagarrien artean
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi euskalduntasuna identitate munduan agertzen diren beste hizkuntzekiko joera negatiboak ere? [a] palak badira ere?. Gaur egun eraikitzen ari den elebitasunetik eleaniztasunera joan beharreko diskurtso berrian, nola interpretatu euskalduntasun mundua positiboki ez kokatzea?» (147)
|
|
|
Kamisetak eta bonuak saltzen ari gara, azken batean
|
ezin
dugulako aipatu gabe utzi auzi honek dakarren kostu ekonomiko izugarria.
|
|
|
Hona iritsirik,
|
ezin
dugu aipatzeke laga Pedro Ignazio Barrutia Basagoitia aramaioarraren ekarpena. Ibarrako Zalgo auzoan sortu arren, Arrasateko eskribaua izan zen urte bitartean.
|
|
2017
|
|
|
Tirabira horiek alditxartuta ekin nion Hitzetik Hortzeraren 1993 sasoiari. Urrian hasi eta urtea amaitu artekoa, nagusiki txapelketako saioekin osatu genuen, eta
|
ezin
dut aipatu gabe utzi une larri hartan sekulako laguntza eskaini zidala txapelketako epaile batek, Antton Kazabonek.
|
|
|
Artikulu honen harirako funtsezkoa ez den arren,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi Lafittek eta Azkuek hizkuntz ereduaz diotena. Hona Lafitteren hitzak:
|
|
|
Horrez gain,
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi krema katalana, Garizumako monak, Agramunteko turroia eta San Juaneko coca. izeneko opila
|
|
|
Hala nola aski berriki, ONUren baitan" Apartheid" (bazterketa handi) hitza Israeldarrentzat baliatzen duen dokumentu balios handi bat baztertu duen hainbestenarekin Guterres erakunde hortako zuzendari buruak berak, Estatu Batuek eta Israelek galdeginik. Horrelakorik
|
ezin
duela aipatu ONU k. Hori jakitean, Rima Khalaf jordaniar andreak (62 urte) bere buruzagi lagun kargua utzi du ONUESCWA erakunde berezian, ezin duela horrelakorik jasan eta ez duela" krimarik estali nahi".
|
|
2018
|
|
|
Medikuntza ofizialak baimentzen ez dituen tratamenduen inguruan, isiltasuna nagusi da. Mediku ofizialek berek onartzen dute,
|
ezin
dute aipatu Medikuen Ordenak ofiziotik kanporatzen ahal baititu horregatik. Minbiziaren edo plaka esklerosiaren kasuan adibidez, alta, tratamendu batzuen onurak ikusten dituzte pazienteek.
|
|
|
Jon Maiak Negu Gorriaki egin zizkion ekarpenak aipa ditzakegu Gure Jarrera diskoan bost kantatan baitaude bere letrak. Noski, Unai Iturriaga eta Igor Elortza durangarrek Josu Zabalarekin batera eginiko Zazpi Eskale lehenbizi eta Gu Ta Gutarrak ondoren,
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi. Bertsoa ordura arte sekula erabili gabeko eremuetara garraiatu zuten, edozein musika estilotara hurbilduz, euren kultura kaletarra baliatuz horretarako.
|
|
2019
|
|
|
Egun gris ezin ederrago batez Oria ibaitik zetorren aire konplizea sentitzen ari naiz oraindik, Eskarne Mujikaren eta Bego Montorioren konpainian, liburu honen berri ematen ari nintzaiela. Esker oneko zerrendatxo honetan
|
ezin
ditut aipatu gabe utzi Juan Garzia eta Juan Kruz Igerabide ere: biengandik ikasitako asko dago liburuan.
|
|
|
Amaitzeko,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi partaidetza politiken eta herri mugimenduen arteko elkarbizitzaren auzia. Izan ere, herri mugimenduen jardunak eragin zuzena izan du partaidetza mekanismoen hedapen instituzionalean (Espiau, Saillard eta Ajangiz 2005).
|
|
|
Sarreratxo honi bukaera eman baino lehen, Juan Mari Lekuonaren sorkuntza artistikoaren kronologian sortzen den arazo bat
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi. Eskuizkribu bi erabili ditugu:
|
|
2020
|
|
|
Mendearen hasiera arte legegintzaldiz legegintzaldi berriztatuz joan zen Madrileko Senatuko aulkia. Jaioterrian erakusten zuen hitz jarioaren despit, inork
|
ezin
zuen aipatu Olcoz senatariaren solasaldi gogoangarri bakar bat ere. Haren funtzioa mugatzen zen bermatzera nafar erregionalistek alderdi liberalari huts egin gabe ematen zioten sostengua, batzuetan baldintza gutxikoa, gehienetan baldintzarik gabekoa.
|
|
2021
|
|
|
Gizonezkoek gauza asko esan ditzakete inolako arazorik gabe. Baina guk
|
ezin
ditugu aipatu hitz batzuk, antza denez, ez datozelako bat gure emakume izaerarekin. Hori da moztu nahi duguna, esaldien esanahia azaltzeaz gain".
|
|
|
Aipatutakoa gutxi balitz bezala, tokian tokiko erakundeek euskara ikasteko ematen dituzten dirulaguntzak
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi. Azken urteetan, ikasleek ia ia doan ikas dezakete euskara:
|
|
2022
|
|
|
" Lurra eta Biblia, Galeanok arrazoi" eta" Nola sortu ziren euria, artoa, heriotza eta barrea": Galeano momentuetako batzuk dira, eta nik
|
ezin
ditut aipatu gabe utzi;). artzubi, Rio Bravo gurutzatuta, berehala gogoratzen da Galeanorekin: "[...] zenbat virgensita eta zenbat patronsito entzun behar diren oraindik,/ oraino zainak irekita eta odoletan dituen/ Latinoamerikako bazterrotan".
|
|
|
Euskaltegi pribatuek 2021ean HABErekin egindako finantzazio akordioak ez du lortu irakasleak atxikitzea, eta askok eta askok hezkuntzara jotzen dute lan baldintza hobeak lortze aldera. Gainera,
|
ezin
dugu aipatu gabe utzi udal euskaltegi gehienek kinka larrian jarraitzen dutela, etorkizuna ezbaiz beterik ikusten baitute.
|
|
|
Hain urrutira desbideratzen ziren eztabaida haien aldean, liburuak tristeki bakarra den eta zoritxarrez ondo mugatua dagoen gai bat lantzen du. Juizio baten gaineko txostenak juizioan landu ziren gaiak baino
|
ezin
ditu aipatu, edo zuzenbidearen izenean landu behar zirenak. Juizioa egiten den herrialde baten egoera orokorra garrantzitsua gertatzen bada juizioaren jardunbideari dagokionez, orduan egoera hori ere gogoan hartu behar da.
|
|
2023
|
|
|
Malta oso irla txikia da, baina eremu oso handia dauka itsasoan; horra ez da inor joaten. Eta
|
ezin
ditugu aipatu gabe utzi Europak hegoaldeko herrialdeekin dituen akordioak. Aste honetan, Italiak erreskate ontziak eman dizkio berriro Libiari, baina Libian ez dituzte giza eskubideak errespetatzen.
|
|
|
Simon da arkitektoa. Baina
|
ezin
duzu aipatu nik eman dizudala, ezta ere enekin mintzatu zarela...
|