|
2000
|
|
|
ezin ahantzia, euskarazko idazlerik handienetakoa, 1643an argitaratu zen Gero ren egilea genuen. Garai hartatik etenik gabe aritu izan dira euskal idazleak Nafarroan, eta
|
ezin
aipatu gabe utzi gure mendeko Nikolas Ormaetxea. Orixe?, hainbeste idazlanen artean Euskaldunak (1950) poema mardularen egilea.
|
|
|
Bestalde, batzuetan irratilariak
|
ezin
aipa dezake iturria, hau da, ezin du esan mikrofonotik informazioa nondik lortu duen, sekretu profesionala dela aipatuz. Kasu hauetan irratilariak, iturri onetik?, edo, iturri ofizialetik jakin dugunez??
|
|
|
—Oraingoz, deus ere ez. Zeren, baldin hil elizkizunetan zure senarraren heriotza goratu nahi badugu, eta goratzeko modukoa da,
|
ezin
aipa baitezakegu, nehondik ere, sorgin batzuen menerat bizi zenik...
|
|
|
" Badakit zer nahi duzuen", esan zuen aitatxik; ez zuen prezisatu: arrotz baten aurrean (aldika, hala baitzen Xan, nahiz aldika etxekotzat ibili)
|
ezin
aipatuzko hitzak zirela ulertzera emanez. Noski uste zukeen, zor zioten begiruneagatik ez bada beldurragatik bederen, ez zirela ausartuko medikuari deitzen.
|
|
2003
|
|
|
Kirolak gero eta zeresan handiagoa dauka I+ G n (Inbertsioa eta Garapena). Azkenik,
|
ezin
aipatu gabe utzi kirolak hezkuntzan duen aspektu integrala. Gazteen marjinazio arazoak, droga arazoak, eta horrelakoetarako kirol aktibitate guztiek terapia edo etika bezala balio lezakete.
|
|
|
Lege mota horien inguruan aipatu desberdintasunak hauxe dakar: gizakiak ezin dituenez berez jakin nahierarako legeak, horiek egitate hutsak dira, eta gerta daiteke norbaitek ez ezagutzea egitateok; lege naturalak, ordea, oinarrian zuzenak direnez eta adimenaren berezko objektua osatzen dutenez,
|
ezin
aipa daiteke horien gaineko ez jakiterik, eta ezin esan daiteke horiek erakusten dizkigun adimen legea falta denik. Horrexegatik, nahierarako legeak argitaratu egin behar dira eragingarriak izan daitezen, eta lege naturalek, berriz, euren ondoreak sortzen dituzte, argitaratuta egon zein ez; are gehiago, lege naturalak ezin dira aldatu ez indargabetu; horregatik, denok bete behar ditugu legeok, eta ezin esan daiteke horiek ezezagunak direnik.
|
|
2004
|
|
|
Gozoetan, pastel, budin eta krepeez gain,
|
ezin
aipatzeke utzi kulfi (Indiako izozki tipikoa) eta rasgulla (arrosa urez bustitako gazta bolatxoak).
|
|
2005
|
|
|
Eta Kode Zibilaren 1154 artikuluaren arabera, epaileak ekitatez aldarazi ahal duenez zigorra, pentsa daiteke aldarazpen hori legeak ere egin dezakeela, bereziki krisialdi ekonomikoa dagoenean, eta kontratuek ondoz ondoko betearazpena ekartzeaz gain, kontratuok iraupen luzekoak eta saldoz eginikoak direnean; egin eginean ere, halakoetan kontsumitzaileak duen aukera bakarra da, finantza erakundeak aldez aurretik ezarritako kontratuaren testuari atxikitzea. Eragozpen moduan
|
ezin
aipa daiteke horrela Administrazioak eskua sartzen duenik merkatuaren ibilera askean; haatik, bidemendua unean uneko beharrizanei ego horretatik sistema juridiko instituzionala hobetzen da, merkatuaren antolakitzeko. Gorago azaldutakoarekin bat etorriz, kontuan hartu da ordainketa aurreratuak finantza erakundean izan dezakeen eragina, eta horren zenbatekoa mugatu da, korritu aldakorreko maileguetan portzentaia esanguratsua finkatuz.
|
|
|
Edota Seaskan Estatuak egindako murrizketak. Era orokorragoan,
|
ezin
aipatu gabe utzi, oraindik ere Euskal Herrian dauden hezkuntza ereduetatik bakarrak ere ez duela euskalduntzen eta erdaldunen poltsa urtez urte handitzen doala; izan ere, lehen hezkuntza amaituta, oraindik ere ikasleen %64 ez da eskola bidez euskalduntzen. Honek, herritar askok euskaltegietara jo behar izatea dakar berarekin eta esfortzu pertsonal eta ekonomiko handia eginez administrazioak bermatzen ez duena euren kabuz kudeatu behar izatea.
|
|
2006
|
|
|
Azkenik,
|
ezin
aipatu gabe utzi, Joxe Mari Lopetegi. Errepublikanoen Bertsolaria (Paper Hotsak, 2004) liburua.
|
|
2007
|
|
|
Tabakaleraz hitz egiten ari garela,
|
ezin
aipatu gabe utzi Artelekuren etorkizuna.
|
|
|
Zoriaz ari garela,
|
ezin
aipatzeke utzi zorizko jokoak. Jokalari askok xahutu dituzte euren ondasun guztiak kasinoan, baina gutxitan ikusiko zenuten kasino bat ixten, diru faltagatik behinik behin.
|
|
|
Lehenengo zati honi bukaera emateko,
|
ezin
aipatu gabe utzi Alfabetatze Batzorde honek bere ibilbidean euskararen irakaskuntzan arlo pedagogikoan egindako ekarpena; hor daude besteak beste" Lehen urratsak" liburuxka," Euskalduntzen" metodoa eta Eusebio Osaren" Pedagogia eta Gizartea".
|
|
2008
|
|
|
XIV. mendekoa da lehena, XVIII.ekoa bestea. Eta
|
ezin
aipatu gabe utzi Tours-eko San Martinen parrokia eliza, aldapa baten gainean, herriari diosala eginez ari balitz bezala hartu baitu tokia herrigunearen ekialdean. Bere kokapen eta altuerari esker, Lesakaren ikuspegi orokorraz gozatzeko aukera eskaintzen du.
|
|
|
Premiamendu probidentzia ez jakinaraztea, prozeduraren ondorengo egintzak deuseztatzeko karia izango litzateke; aitzitik, jakinarazpenik ez egitea
|
ezin
aipa daiteke exekuzio bidearen egokitasuna aurkaratzeko kari moduan.
|
|
|
Esan behar da manu horrek ukitzen dituela botere legegilea eta betearazlea. Batetik, Parlamentuan aurrekontuen tramitazioa gauzatzen den bitartean ezin da zuzendu edo aldarazi Herri zorraren zuzkidura; bestetik, Herri zorrak eratorritako betebeharrak gauzatu behar ditu Administrazioak, eta
|
ezin
aipa dezake krediturik ez dagoela, betebeharrok ez betetzeko aitzakia moduan.
|
|
|
« Denak
|
ezin
aipa, bainan Afrikaraino ere ereman duzue, zuek, apezek eta besteek pilota naski? »
|
|
|
kenduta, ez zen 1919an beste iritzi bakar bat ere agertu Euzkadi egunkarian euskaraz Akademia nolabait kritikatuz. Eta hor
|
ezin
aipa daiteke zentsura arazorik, euskal atala, hara heltzen ziren gutunak barne,. Kirikiñok, kudeatzen baitzuen.
|
|
|
Hirurtekoan zehar liberalismoa sustraitzeko lana egin zutenen artean
|
ezin
aipatu gabe utzi Mateo Argiano apaiza. Elizgizon horrek Eibartik alde egin zuen absolutisten gudarosteak sartu zirenean, eta I. Karlistaldian ere armatutako hiritarren kapilaua izan zen.
|
|
|
Udal arduradunen artean, Nerea Alustizak laguntza estimagarria eskaini dit, baita ikerketa arloan ere. Juan San Martin ere
|
ezin
aipatu gabe utzi, elkarrekin egon ginen une laburretan hitzik gabeko aholkuak oparitu baitzizkidan, begirada hutsarekin.
|
|
|
Ikerketaren eremuan, Yolanda Ruiz Eibarko artxibozaina da ostera gehien egin duena nik eskatutako agiriak ekartzen eta eramaten, zehatz eta bizkor beti. Eibarko artxibategiko bulegotxoan ezagututako langileak ere
|
ezin
aipatu gabe utzi: Josék aholku eraginkorrak eskaini zizkidan datu baseko zenbait funtzio sistematizatzeko orduan; Itziar, ikerketa fasean sortzen zitzaidan edozein zalantzari erantzuteko prest beti; eta Marina, nik eskatutako liburutzarrek mahai gainean ematen zuten danbaden pairatzailea, bera diseinatzen ari zen arma museoaren maketatxoa mahai berean zegoen-eta...
|
|
|
Langile guztientzat nire esker onak. Artxiboetatik at,
|
ezin
aipatu gabe utzi Txema Uriarterengandik jasotako laguntza erabakigarria. Uriartek Debarroari buruzko doktore tesia egin zuen, eta argitaratu gabeko tesi horretan oinarritu naiz neure ikerlanaren zenbait ikuspegi jorratzeko orduan.
|
|
|
Baina Carlos Sastrek ere (CSC) irabazi egin zuen atzo, noski, Contadorrek berak, esaterako, 41 segundo besterik ez baitzizkion atera 42,5 kilometroko erlojupekoan; eta irabazleez hizketan hasita, Igor Antonen (Euskaltel Euskadi) lana
|
ezin
aipatu gabe utzi. Galdakoztarrak hiru minutuko galeran jarri zuen langa, denbora gehiago ez zuen galdu nahi.
|
|
|
Hizkuntzaz eta kulturaz hitz egiten ari garenez,
|
ezin
aipatu gabe utzi Bat soziolinguistika aldizkariaren 65 zenbakiaren dosierra" Euskal Herriko kulturak eta euskara" gaiari buruz izango dela. Aldizkari hori oso aberatsa da Euskal Herriko egoera soziolinguistikoa hobeto ulertzeko eta gai honen inguruan gogoeta sakonak bideratzeko, mundu mailan oso gutxi dira maiztasun eta sakontasun horretako soziolinguistika aldizkariak dituzten hizkuntzak.
|
|
2009
|
|
|
Udako kontzertu nagusien egitarauak, asteburuetan egiteko planak... Denetarik proposatzen dizue Gazteak bere proposamenen atalean eta udarako oso gutxi falta denez,
|
ezin
aipatu gabe utzi datorren asteburutik aurrera Euskal Herriko txokoetan egongo diren jai garrantzitsuenak.
|
|
|
Aurten ere, bertze lanen artean, mendiarekin loturikoak
|
ezin
aipatzeke utzi. Zenbait mendiko lan egitea aurreikusi du Udalak eta Basartea enpresak proiektua egina du.
|
|
|
Azkenik, Johanssonen ibilbidea
|
ezin
aipatu gabe utzi. Joan den urtean egin zuen jauzia, Olinpiar Jokoetan zilarrezko domina irabazi ondoren.
|
|
|
Familia eta lagunak hartu nahi nituzke gogoan, beti laguntzen baitidate frontoira. Aitona ere
|
ezin
aipatu gabe utzi.
|
|
|
Atxikimenduaz ari garela,
|
ezin
aipatu gabe utzi, hizkuntzen bizikidetza harmoniatsua eta gizarte elebidun gero eta orekatuagoa eraikitzeko bidean, berealdiko galga eta harresi funtzioa betetzen duen defizit bat: euskal herritar elebakarren proportzio altu batek euskaraz (ere) bizi den hiztun elkarte elebidunaren sorkuntza eta bizipenei buruz duen ezjakintasun erabatekoa.
|
|
|
1". Eta Bartzelonaz ari garela,
|
ezin
aipatu gabe utzi hiriko espazio enblematiko eta ezagunena: Rambla.
|
|
2010
|
|
|
Azken modako arropa janzten duen jendeaz ari garen honetan,
|
ezin
aipatu gabe utzi, ez gara Lady Gagaz ari, Bjork. Zer?
|
|
|
Udako kontzertu nagusien egitarauak, asteburuetan egiteko planak... Denetarik proposatzen dizue Gazteak bere proposamenen atalean eta udarako oso gutxi falta denez,
|
ezin
aipatu gabe utzi datorren asteburutik aurrera Euskal Herriko txokoetan egongo diren jai garrantzitsuenak.
|
|
|
Udaberriko azken asteburuan ere musika izango da nagusi eta, beraz,
|
ezin
aipatu gabe utzi Euskal Herrian gaur, larunbata, izango diren zuzenekorik garrantzitsuenak:
|
|
|
Urritik aurrera, gainera, haurren programa bereziak ere izango dira larunbatetan. Eta
|
ezin
aipatu gabe utzi Mihiluzeren bertsio katalana den Bocamoll programak ere bere laugarren denboraldiari ekin diola jada.
|
|
|
Bukatzeko,
|
ezin
aipatu gabe utzi sermoiek izan bide zuten ondorioetako bat: Euskaldun, fededun auziaz ari gara.
|
|
|
Dohainen errepasoa egiten hasi naizenez,
|
ezin
aipatu gabe utzi haren aditasuna eta adeitasuna. Beti izaten zuen keinu egokia zain, hitz aproposa ezpainetan, eta, hitz eta keinuetatik harago ere, inori laguntzekotan eskuzabala zen bere denborarekin, bere gaitasunekin.
|
|
|
11 Hori guztia berriro froga daiteke, legearen beste ezaugarri batzuk ekarrita hizpidera, ulerbidez, betiko izatearena, gero ikusiko dugun bezala. Ezaugarri hori
|
ezin
aipa daiteke pertsona batentzat emandako manuari buruz, pertsona ez delako betiko. Erkidegoa, ostera, betikoa da, oinordetzari esker, eta horregatik, erkidegoaren kasuan, legea benetakoa da.
|
|
2011
|
|
|
Presidentearen hitza eman du zentralek segurtasun kontrol zorrotz eta eraginkorrak dituztela, eta jakinda ere Japonian gertatutako lurrikaren antzekoei eusteko mekanismoak dituztela, lurrikaretan bizirik irauteko segurtasunaz ikerketa egiteko eskatuko du. Ez da txantxa, presidentearen kargutik esan du eta.Arduretan, Garoñako arduradunek izan dutena
|
ezin
aipatu gabe utzi, gaur zentralaren 40 urtebetetze ospakizunak «elkartasunagatik» atzeratu dituzte eta.
|
|
|
Xabier Olarrari eskerrak eman behar zaizkio, Capoteren lana hain ongi euskaratzeagatik. Idazleari bere maisutasuna onartzen zaion bezala,
|
ezin
aipatu gabe utzi itzultzailearen lana, itzulpen honekin egin digun ekarpenagatik.
|
|
|
Edukiaren eboluzioan,
|
ezin
aipatu barik utzi pertsonaiei bizia ematen dien aktore taldea: nabarmena da urteen poderioz irabazitakoa, bai Goenkalen mantentzen diren aktoreek hartu duten eskarmentuagatik, bai garai batean adin tarte bateko pertsonaientzat zeuden arazoak konpondu direlako, euskarazko fikzioaren hasierako aktore gazteak heldutasunera iritsita, pertsonaia helduen papera bete dezaketelako.
|
|
|
Horrela, profesionalek Lege Integralak eta ondorengo garapen arauemaileek biktimen babesean eta horienganako esku hartzean aurrerapausoak ekarri dituztela esan arren, kezkagarria iruditzen zaigu bertako eta kanpoko biktimen giza eskubideen babesean sortzen diren ezberdintasunak, bereziki bikotekidearenganako mendekotasun administratiboa dutenen eta egoera irregularrean dauden emakumeen kasuan. Ildo horretatik,
|
ezin
aipatu gabe utzi babestu beharreko ondare juridikoaren inguruan 1/ 2004 Lege Integralaren eta 4/ 2000 Atzerritartasun Legearen artean dagoen kontraesana. Ondare horiek, (biktimaren segurtasuna eta migrazio fluxuen arautzea) ez dira bateragarriak.
|
|
|
Behin Leteren izena idatzi eta gero,
|
ezin
aipatu gabe utzi haren" Eskeintza nire aita zenari" poema. Izan ere, horixe baita, nire ustez, biziki maite (izan) dugun bati egin dakiokeen idazkirik ederrenetakoa.
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, adinekoak eta gazteak elkarren alboan aritu ziren lanean atzo. Alde horretatik,
|
ezin
aipatu gabe utzi larreatarrak. Julen Larrea (15 urte), Amando Larrea (53 urte) eta Julian Larreak (83 urte) elkarrekin egin baitzuten erakustaldia.
|
|
|
Aldiz, horri esker, gaur egungo smartphoneen erdiak baino gehiagok sistema eragile librea du, eta tabletetan ere gora doa poliki poliki Android dutenen kopurua. Azkenik,
|
ezin
aipatu gabe utzi software libreak izan duen eragina beste esparru batzuetan, hala nola argazkigintzan, literaturan, musikan, entziklopediagintzan eta ikus entzunezkoetan, kultura librearen ideia sortzen...
|
|
|
Pentsamendu horietan ordu askotan, egun askotan, are gehiago, esango nuke aste eta hilabeteetan aritu nintzela, eta
|
ezin
aipatu gabe utzi gogoeta horien ondorio berezi bat. Hau da, goizean goiz, ohean nengoela, basatiak agertzeko arriskuen gorabeherekin burua erabat hartua nuela eta lur jota, gogora etorri zitzaizkidan Idatzi Santuetako hitz hauek:
|
|
|
Doktore tesia izateak eta langintza honetan ni estreinatu gabea izateak, pozarekin batean, sortu zizkidaten erantzukizuna eta kezka menderatu zituzten neronek ere urte batzuk lehenago Koldo Mitxelena Elissaltez doktore tesia egina izateak(
|
ezin
aipatu gabe utzi zuzendari izan nuen Patxi Altuna maisu Mitxelenazale eta Mitxelenaren ezagutarazlea), eta, batik bat eskatzen zidan emakumeak eskatzen zidalako. Jakin banekien, lanean hasita, Agurtzanek gure amonak esaten zuena egingo zuela:
|
|
|
Honaino, zabalduen egon diren (eta dauden) arte adierazpideetan bakarrik zentratu gara, eta gure azterketak bide horretatik jarraituko badu ere,
|
ezin
aipa gabe utzi dezakegu arte munduan nolabait «alternatiboak» izan diren korronteak egon badaudela.
|
|
|
Ikerketa hau egitea ez zen posible izanen gure galderei erantzuteko prest egon diren goizuetarrak gabe eta eskerrak haiei ere. Bukatzeko,
|
ezin
aipatu gabe utzi ikerketan buru belarri murgiltzea erraztu didaten Soziolinguistika Klusterra eta Eusko Ikaskuntzaren Angel Apraiz beka2.
|
|
|
izenez gogoratu arren
|
ezin
aipa ditzakedan bihotzean ditudanei,
|
|
2013
|
|
|
Ariketa interesgarria izaten da beti norberak bere buruari nor den galdetzea eta lekuan eta denboran kokatzea testu honetako protagonistak egiten duen moduan. Gainera,
|
ezin
aipatu gabe utzi, argitaratu eta hilabetera Kritiken hemerotekan 12 sarrera ditu…
|
|
|
XVIII. mendeko lekukotzekin bukatzeko,
|
ezin
aipatu gabe utzi J.M Barandiaranek 1926an RIEV aldizkarian argitaratutakoa. Bertan, 1787 urtearen ondoren idatzitako" Pueblos de Alava por Vicar� as, repartidos sus vecinos en cinco clases" koadernoan idatzitako honako pasarte honen
|
|
|
Eta amaitzeko,
|
ezin
aipatu gabe utzi dagozkigun bertso eta narrazioek emozioak jendaurreko espazioan jarri zituztela; beraz, aspaldikoak badira ere, oso gaurkoak dira. Faxismoaren aurkako aldarriaz, gerraren bidegabekeriaz, garaituei ezarri zieten indarkeriaz ari gara, baina sufrimenduaren alderdiak eta diskurtsoak ez ditugu nahastu nahi indarkeria eta errepresioa10 Ezagutza pozointsua kontzeptua Veena Das antropologoaren lanetatik hartua da. rekin.
|
|
|
garai horretan hasi ziren itxura hartzen aurrerago finkatuko ziren joera eta ikuspegiak. Ildo horretatik,
|
ezin
aipatu gabe utzi Eusko Abertzale Ekintza/ Acción Nacionalista Vasca ren (EAE/ ANV) ekarpen eta ibilbidea.
|
|
|
Bertan, bertsolaritzaz eta antzerkiaz hitz egingo da, batak zein besteak leku garrantzitsua izan baitute hirian. Antzoki Zaharrean,
|
ezin
aipatu gabe utzi Indalenzio Bizkarrondo Bilintx (Donostia,) bertsolari eta poeta ezaguna. Antzoki Zaharra lantoki eta bizileku izan zuen Bilintxek, eta haren omenezko plaka ikus daiteke antzokiaren alboko kale batean.
|
|
|
Bere adimena eta trebetasuna, bere onginahia, zintzotasuna eta kemena ezohikoak ziren. Bere garairako eta girorako, berebiziko gobernadorea izan zen". 256 Boricak jorratutako" beste hainbat arlo" horien artean,
|
ezin
aipatu gabe utzi berak zehaztu zituela Baja eta Alta Californiaren muga ofizialak. Eta Kaliforniako lehenengo eskola sekularren sustatzailea izan zela, Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko kide konprometitu bati zegokion bezala.
|
|
2014
|
|
|
Alor honetan
|
ezin
aipatu gabe utzi UEUk argitaratzen dituen aldizkariak:
|
|
|
Bai sustapenean, bai eskubideen bermatzean oinarriturik. Luze joko luke horietan sakontzea, baina Bilboko euskalgintzko kideok aukera paregabea izango dugu Bilboko Euskara Sustatzeko Ekintza Plana aurkezten zaigunean, agindu bezala, horretarako bidea ematen badigu Udalak, jakina.Amaitzeko, norberaren hausnarketaren beharra
|
ezin
aipatu gabe utzi. Administrazioek erantzukizun handia dute, jakina; baina nork bere esparrutik eragin behar duela ere ondo barneratu behar dugu.
|
|
|
Eta, azkenik, Espainiako Estatuaren" laguntza"
|
ezin
aipatu gabe utzi. Beren jarrera zurrun eta gogorrarekin eta azken aldian onartzen ari diren legeekin (Wert legea, besteren artean eskoletako hizkuntz murgilketaren kontrakoa, adibidez) eta ematen ari diren sententziekin (Auzitegi Konstituzionalak Estatut aren kontra eman zuena, adibidez), subiranisten zerrenda puztu besterik ez dira egiten ari.
|
|
|
Jokalariek ere han hoberenetarik bat eman zuten. Bizpahiru dira ene oroitean antzerki emanaldi" huts egin" horiek, lekukorik gabe daude,
|
ezin
aipatuak, ezin partekatuak. Alta badakigu harpean sartzeko arroka higiarazi genuela.
|
|
|
Aldi bat gehiago Pakistanen Talibanak delakoek, hainbertze gerla luzeen artetik, berena entzunarazten dute egundainokotan. Hala nola
|
ezin
aipatu gabe utzi Pestravia hirian eskola batean 132 haur bederazka hil dituztela horgo militarren haurrak zirelakotz. Holako berri ezin jasanak lekuko jendea bezala munduko iritzi orokorra inarrosi du azkarki, gutik konprenitzen dutela holakorik gerta ditekela gerlaren izenean ere.
|
|
2015
|
|
|
Bizitzaren ibilbidean bosturteko batzuk eginak dituen edonork badaki, ongi jakin ere, porrotei zor dizkiegula ikasi ditugun lezio hoberenak. Eta horren alde onez hausnarketa egiten hasiz gero,
|
ezin
aipatu gabe utzi galtzailearen erakargarritasuna, bereziki zineman edo literaturan. Bitxia da:
|
|
|
Ezinezkoa litzateke bilketa lanean aritu diren guztiak aipatzea, inurri lana izan baita, kontzienteki edo ez, afizioz edo ondarea zaindu eta gordetzeak duen garrantziak bultzatuta, herriz herri magnetofoi handia, grabadora modernoagoa, bideo kamera, argazki kamera, blok txikia edo telefono mobila hartuta aritu direnena. Aipa genitzake Alan Lomaxen grabazioak, Patxi Mujikak egin zituen grabazioak, Ximun Haran… Beranduago Jose Antonio Gesalaga “Zaldubi”, komunikabideetan Joxe Mari Iriondo, Laxaro Azkune eta Nikolas Aldai, Mixel Lekuona… Nola ez, Joanito Dorronsorok doinu bilketan egindako lana
|
ezin
aipatu gabe utzi.
|
|
|
Ezaguna eta askotan imitatua izan da Robert Altmanen Short Cuts (1993), istorio independenteak paraleloki kontatzen dituena, Raymond Carverren ipuinak trebeki josiz eraikia. Halaber,
|
ezin
aipatu gabe utzi Txekhoven hiru ipuin oinarritzat hartuta Nikita Mikhalkovek 1987an ondu zuen Oci ciorne maisulana ere. Kasu bitxiagoak ere badira, Robert Wisek 1949an zuzendutako The Set Up boxeo filma, esate baterako:
|
|
|
edonori, film baten argumentua konta diezagun eskatuz gero, film horretan literarioen diren xehetasunak narratuko dizkigu, zenbait film ederren kontaketa literarioa erabat funsgabea, zozoa, edo are, aspergarria dela ohartu gabe. Bestalde,
|
ezin
aipatu gabe utz daiteke, zinemaren eta literaturaren arteko harremanaz ari garelarik, literatura zinematografikotzat har daitekeen kritikoen lana. Zinemaren eta literaturaren arteko lehenengo harremana, ez al da filmen kritika bera?
|
|
|
Ipar Euskal Herriko garai hartako beste kazeta batzuk ere (edo kanpoan ziren Iparraldeko euskal herritarrek idatzitakoak)
|
ezin
aipatu barik utzi: Hendaian ele bitan atera ohi zuten Haize Garbia, hiru herrialdeetan banatu ohi zuten Gure Herria, diasporako Berriak, Biga, Elgar eta Igela, 80 erakunde armatu, alderdi politiko eta sindikatuen prentsa diglosikoa (Hautsi, Zutik, Ildo, Sugarra, Lan Deya, Euskaldunak, Gernika), Ikasle, Batasuna eta Ikastolak ikasle kazetak, errefuxiatuen aldeko Euskal Elkargoa, aldizkari erlijiosoak (Belokeko beneditarren Otoizlari, Herria bera bere ildo kristau irmoarekin, eta kazeta baino gehiago parrokia orri gisakoak ziren beste bi:
|
|
|
1) Lehenengo eta behin, saihestezina da
|
ezin
aipatu beharra: ez osagaiaren pare parekoa da sintaxi kontu askotan ez ezik, nonbait bere jatorri morfologikoaren ikuspegitik ere:
|
|
|
Azkenik,
|
ezin
aipatu gabe utzi Goioren amaren irudikapena: ikusi dugun legez, bitarteko Sarrionandiaren lanetan agertzen diren emakumezko ugarik ama rol estereotipatua betetzen dute:
|
|
|
Baita Udalbiltzako Xanti Kiroga ere. Arduradun politikoen artean
|
ezin
aipatzeke utzi Eusko Jaurlaritzako Hizkuntz Politikarako sailburuorde Patxi Baztarrika.
|
|
|
Horretaz ari naizela,
|
ezin
aipatu gabe utzi halako eztabaidetan izar modukoa dugun bat: Olentzero.
|
|
|
Gure eskualdean ere bixtan da. Denak
|
ezin
aipa, hainbeste izan da eta mota guzietarik, erranen dugu Ziburun gaitzeko ibilaldia muntatua izan dela Jakintza eta Kiwanis elkarteak akulatzaile. Hamar bat kilometro luzeko itzulia herrian barna Urruñako zati bat ere zeiharkatuz, Santa Anako aldean.
|
|
2016
|
|
|
Horrela egin genuen Bizkaia 2010etik gaur egunera arte Bizkaiko euskara teknikariek garatu duten" EMAN GILTZA, ¡ Háblale, escúchale!" izeneko kanpainan eta horrela egin nahi izan dugu proiektu honetan, ñabardurak ñabardura. Hortaz, esku artean duzuen txosten honek Vitoria Gasteizko Udaleko Euskara Zerbitzuaren behar bati erantzun nahi izan dio; izan ere,
|
ezin
aipatu gabe utzi landa lana gauzatzerakoan GEU elkartearen laguntza izan dugula.
|
|
|
Ahaztezina da film horretan Ramon Bareak egin duen interpretazio lana.Era berean, urteko sorpresarik handienetakoa David Ilundainen B izan da. Luis Barcenasen inguruko lanak eszenaratze eraginkor baten bitartez lortu du politika errealaren gaineko film bikaina egitea.Azkenik, pantaila handietara iristea lortu dutenen artean,
|
ezin
aipatu gabe utzi Pablo Iraburu eta Migueltxo Molinaren Muros dokumentala. Hainbat istorioren bitartez gure mundua hobeto ezagutzeko parada ematen digu faktura ederreko film dokumental horrek:
|
|
|
eta Telesforo Monzonen Hazparneko anderea ikusi ditugu Lipusen gidaritzapean, lehenengo biak Lapurdiko antzezleekin eta hirugarrena Markinako amateurrekin, eta Manex Fuchsek Iduzkilore zuzendu zuen, Peio Chipy (Txipi) eta Joseba Aurkenerenaren liburutik abiatuta. Betiere herri antzerkiaren eremuan, baina beste plano batean,
|
ezin
aipatu gabe utzi aspaldion eta Zuberoatik kanpo sortu diren pastoral garaikideak: Gerezien denbora Lapurdin eta Bidador Nafarroa Garaian.
|
|
|
Bestalde, testuinguru horretan,
|
ezin
aipatzeke utzi euskal errugbian azken urteetan izan diren estatuen mugaz gaindiko hartu eman berriak. Euskal Herria Kirolak 2012ko abuztuan Donostian antolatu zuen Euskal Herriko Kopa Txapelketaren finala horren isla da, Aviron Bayonnais eta Biarritz Olympique Pays Basque Lapurdiko goi mailako taldeak alderatu zituena.
|
|
|
Emakume presoentzako zentro gutxiago egotearen eta presondegien antolaketan gizonei lehentasuna ematearen azken adierazle gisa,
|
ezin
aipatu gabe utzi emakumeek denbora gehiago behar izaten dutela espetxe batetik bestera lekualdatzeko; horretarako garraio lineak ere gizonentzat pentsatuta daudelako. Honela azaltzen dute zenbait kartzela langilek:
|
|
|
Era berean,
|
ezin
aipatu gabe utzi hurrengo asteburuan Neguko Gipuzkoako Txapelketa jokatuko dela Azpeitiko igerilekuan bi egunez, zapatuan eta igandean, urtarrilak 16 eta 17, hain zuzen ere.\
|
|
|
Ez dut Libertimenduaren erreseina bat egingo. Baina, Antton Lukuren transmisiorako sena
|
ezin
aipatu gabe utzi. Badirudi, izan ere, berak eta ingurukoek eginiko lanari esker, besteak beste, gero eta gogotsuago hurbiltzen dela jendea, oro har, halako emanaldietara, ikusle zein parte hartzaile gisa.
|
|
|
Edozein modutan ere, Iraolaren narratiba zuzen zuzenean dastatu nahi duenak 1887.ean Donostiako Pozoren etxetik ilkiriko Kontuchoak ipuin bildumara jo beza; halaber, 1962.ean Zabalak lematu Auspoa bildumaren 9 zenbakiarekin atera zen Oroitzak eta beste ipui asko lana badu irakurgai. Bestaldetik ere, Iraolak landu pasadizo xelebrekeria txantxen generoa
|
ezin
aipatzeke laga, horra hor Euskal esnalea aldizkariaren orrialdeei gatz eta piper demasa eman zien Izkirimiriak, G. Mujikari Iraola Bilintxen izpirituaren jarraitzailetzat jotzeko arrazoi beste eman ziona.
|
|
|
borroka prostituta
|
ezin
aipatuzko bidezidorretan.
|
|
|
Argentinako Llavallol en, berriz, FEVAk urtero antolatzen duen ‘Ume Topaketa’ eginen du egun osoan, haur jolas eta jokoak, partidak, euskal kantua eta euskara ere guzia bustitzen partaide arizanen delarik. Eta
|
ezin
aipa gabe utzi buruilaren 3a izanen dela aurten Euskal Artzainak Ameriketan elkartearen urteko besta egun nagusia, bestak 10 urte betetzen dituelarik gainera. Hemen berean izanen da, Izaban, Nafarroako Erronkarin, beti bezala gogoangarria hain segur.
|
|
|
Itsasoa goitürik,
|
ezin
aipa nola
|
|
2017
|
|
|
Eneko Oiartzabal Gerriko – Zenbat denboraz bizi ote gara euskaraz? azkenik, ikerketa honen eremu geografikoarekin bat datorrenez eta berri berria denez,
|
ezin
aipatu gabe utzi hondarribian 2016an egindako hizkuntzen kale erabileraren neurketak emandako emaitza esanguratsuenak: euskararen kale erabilera hondarribian %24, 6koa da, gipuzkoako batez bestekotik behera (nahiz eta ezagutza handiagoa izan hondarribian) eta erabilera isotropikoa baino baxuagoa4; erabilerarik altuena haurren artean ematen da eta baxuena, berriz, gazteen artean (nahiz eta hauek diren ezagutza maila altuena dutenak, %85, 6koa); sexuen artean ez dago alderik; eta haurren presentziarekin erabilera %46ra igotzen da.5
|
|
|
Badira, hala ere, oharkabean pasa diren beste zenbait aldaketa, gure hiri ingurunea goitik behera irauli dutenak. Hala nola,
|
ezin
aipatu gabe utzi hiri zonifikazioaren ezabatzea: XX. mendeko hirietako gaitz guztien sorburua, lan produktibo eta erreproduktiboaren arteko genero banaketa eta hierarkizazioa justifikatzen zuen tresna nagusia.
|
|
|
Tabua balitz bezala. Izen beldurgarria,
|
ezin
aipatuzkoa, gizakume tantaiena dardararaziko lukeena. Orduan etorri zaio burura.
|
|
|
Islako liburu dendetan aurkitu dugu oinarrizko zenbait obra, baina iturri nagusia beste bat izan da. Hau agian hurrengo atalean esan beharrekoa litzateke, baina
|
ezin
aipatu eta eskertu gabe utzi lagun emankor eta leialena, Internet jaun andere txit gorena. Zer egingo genuke bera gabe?
|
|
|
Geroztik egin dituen guziak aipatu behar, faltzekoa ere bada, lekuko ditugula haineste gai mota hainbeste gisetarat hunkiz agertu diren obra ezin aski preziatuak! Hoinbeste lan nasai, eta denak
|
ezin
aipa eta, ez dakizu zointarik has, zoin berex, zoini eman zerbait lehentasun. Beharbada Pierre Broussain hazpandar euskaltzale arraroa gogoan hari eskaini zion tesi paregabeari, 1985ean agertu obra miresgarriari.
|
|
2018
|
|
|
The Lost City of Z joan den urteak utzi dizkigun mirarietako bat da, gezurra baitirudi gaur egun horrelako pelikula eder eta benetakorik egiten ahal dela. Werner Herzog onenaren moduan, obsesioa eta ezezagunaren erakarpena biltzen ditu filmak.Iazko bost film horiek nabarmenduta,
|
ezin
aipatu gabe utzi gozamena eman diguten beste batzuk ere. Animazio arloan, Europa aldetik etorri dira izenbururik aipagarrienak, La tortue rouge liluragarria eta Ma vie de courgette.
|
|
|
Etxebizitzaren arazoaz hitz eginda,
|
ezin
aipatu gabe utzi beste alderdi garrantzitsu bat: etxeko taldeak osatzeko ohitura.
|
|
|
Eta
|
ezin
aipa gabe utz dezakegu hiru kiroldegi handien eraikuntza: Arantzadikoa, Beritxitoskoa eta Mendillorrikoa; hiruek dute inguruko auzoetako erabiltzaileei erantzuteko bokazioa.
|
|
2019
|
|
|
Ikerketa linguistikoak, ordea, ez zuen euskara biziaren zalantzaz beteriko etorkizunean eragin zuzenik. Diktadura frankistak ezartzen zituen mugak onartuta, L. Michelenak(
|
ezin
aipatu gabe utzi A. Irigarayk gerra zibil aurretik egin zuen bidegile lana) Donostiako Egan aldizkariaren zuzendaritza hartu eta, RSVAPen gehigarri literario xumea zena, kultura aldizkari duina bilakatu zuen. Euskal literatoak dogma linguistiko eta moraletatik (frankismoarenak, baina baita abertzaleenak ere) libreago formatu nahi zituen; eta baserri mundu tradizionaletik harago zihoazen kritika eta berrikuste garaikideen topaleku eroso samarra aurkitu zuten idazle gazte berriek.
|
|
|
" Zu zara nire aberria" (2000: 463), Sabino Aranaren hezurtxoa elkarrekin urperatu ondoren. Halere,
|
ezin
aipatu gabe utzi" Asaba zaharren baratza" ko Polikarpok eta Sabinek egiten duten idatzizko mezu trukeak bere simetria parodikoa duela Bi Bihotz. Hilobi bat narrazioan, inkomunikazioa gainditzeko egiten duten ariketan elkarri isildutako eskaera idatziz jartzean.
|
|
|
Isaki Lacuestak bere La leyenda del tiempo ri nolabaiteko segida eman dio Entre dos aguas en, dokumentalaren eta fikzioaren arteko mugak betiko ezabatu dituen film bat eginez. Era berean, herrialde horren eguneroko gogorraren ikuspegi zehatza oparitu digu zuzendari katalanak.Horiez gain,
|
ezin
aipatu gabe utzi Pawel Pawlikowskiren joera klasikoko Zimna Wojna poloniarra eta zinema italiarrak erakutsi duen sasoia, Alice Rohrwacheren Lazzaro felice eta Mateo Garroneren Dogman ekin.Azkenik, euskal zinemarentzat ere oso urte oparoa izan da joan berri zaiguna. Loreak en mailako fenomeno sozialik ez izan arren, Koldo Almandozen Oreina, Telmo Esnalen Dantza eta Raul de la Fuenteren Another Day of Life k berriro ere oso goian jarri dute bide berriak urratzen ari den gure zinematografiaren langa.
|
|
|
Euskal komunitatearen berri eman dugu nagusiki orain arte, baina
|
ezin
aipatu gabe utzi, euskaldunak aldatu garen ber, eta modu paraleloan, joan dela eraldatzen Euskal Herriko erdaldunen multzoa.
|
|
|
doazenakdatozenak baino gehiago direlarik. Ekonomiari dagokionean, bigarren eta hirugarren sektorearilotutako jarduerak dira nagusi, eta
|
ezin
aipatu gabe utzi kooperatiben mugimendua, zeinak nazioarteanantolaketa eredu eta eredu sozioekonomiko horren erreferentzi gune bilakatzera eraman duen Arrasate.
|
|
|
Alta, komunitate baten arrakastahistorikoa haren biziraupenaren bidez neur badezakegu ere,
|
ezin
aipatu gabe utzi txanponaren kontrako aldea, hots, herri desagertuak: hemen aztertutakoak ez bezala, porrot eginzuten komunitateek, alegia.
|
|
|
Gaizki ulertutako abanguardismoaren atzean maiz ezkutatu ziren lidergo paternalistak, praktika bertikalistak, dirigistak eta elitistak. Halaber,
|
ezin
aipatu gabe utzi marxismoa gizon gutxi batzuen ekinbide pribilegiatua izan dela gehientsuenetan, izan mugimendu iraultzaileen buruzagien egitekoa, izan elite akademiko intelektual edo koadro politiko prestatuenen jarduna.
|
|
|
Aurrekoa esanik ere,
|
ezin
aipatu gabe utzi Mihura/ Mihurategi aukera.
|
|
|
Bukatzeko, hemengo kontuok berriz ere Leitzako bordarienekin konparatuz,
|
ezin
aipatu gabe utzi bien arteko alderik nabariena: Areson pagatu egiten dira Herriak emandako alor zatiok.
|
|
|
Orain artekoaren ildoko zerbait baizik
|
ezin
aipa liteke Mikelestorenaren bestelako hautuez eta anabasez ere, maiz asko besterenetan josulagunen
|
|
2020
|
|
|
158 herri daude Ipar Euskal Herrian eta guztiak
|
ezin
aipa. Batez ere horietarik anitz direlako 1.000 biztanlez gutxiagokoak, hots, bozka sistema ezberdin batean:
|