|
2000
|
|
|
Ez ote dugu aski, arrazoin horren frogatzeko, Nafarroako erregina Margaritaren Heptameron eta Axularren Gero elkarren ondoan ipintzea eta konparatzea, ikusteko zein denborak ziren batarenak eta zein bertzearenak? Bai, badakit oso liburu diferentak direla, konparaezinak eta juntaezinak alde batetik, jeneroetarik hasi eta prosaren azken gorabeheretaraino; baina, bertzetik, zalantzarik ba ote dago, batari zein bertzeari darion spirituaz denaz bezainbatean,
|
ezen
Gero k ez duen zabaltasuna eta irekitasuna duela Heptameron ek, gizarte libreago eta permisiboago baten aieru eta seinale.... Eta ez al zaizu iduritzen, ildo beretik, ezen mosen Bernat Etxepa reri ere neke eta gaitz gertatuko zitzaiola egun hainbat poemaren skribatzea, nola skribatu baitzituen bere denboran?
|
|
|
Badakizu, bertzalde, jaun André,
|
ezen
gero eta prezisione handiagoko teleskopioak egiten direla egun: ordea, gure osabarena ere ez zen hain eskasa eta hain ez osoa eta, beraz, objektuen iduri bihurrituak eta desitxuratuak eskaintzen zizkigun arren, zeren eta lenteak marra berez xuxenak kurbarazten baitzituen eta kurbak kurbaraztenago, aise begizta genezakeen eta hauteman, halarik ere, objektiboa.
|
|
|
Eta urbiaindar guztiek zerabilten ipuin hura mihian, kezkatsu eta antsiatsu, baita gure aitak eta Mattinek ere... Baina, nola nihaurk izan behar bainuen, handik aitzina, neure anaiaren helduleku, zeren hura ahul baitzegoen eta haren ahuleziak nihaur behar baininduen kontrapisu, hala nuen erabakia
|
ezen
gero eta gogorrago izan behar nuela neure buruarekin, eta ezin sinetsi nuela, hasteko, ipuin hura; derradan, ordea, ezen, neure lehen erabaki haren hartzeko, ez nuela buruhauste handirik izan, zeren, osaba Joanikotekin haserre nengoen arren, ezin ahantzi bainuen ezen haren irakaspenetarik ikasi nuela ez zitzaiela ipuinei kasu handirik egin behar, eta ongi frogaturik nuela, halaber, ezen, puntu ha...
|
|
|
Honainokoan ederki ohartuko zinen bezala, Axularren skribatzeko moldeen eta stiloaren oihartzunak nabarituko dituzu enean, eta horrek ez zaitu gehiegi harrituko, beharbada, zeren, nahiz eta aitzinetik ere aditua nuen, geure prezeptore jaun Marcel izan zenaren eskutik, erretore saratarraren fama on famatua, zuhaurk egin baininduzun, bertzalde, haren miresle, Salamancako Unibertsitatean irakasle izan zintudanean, ongi dakizun bezala. Baina Axularren prosaren ederra eta haren erretorika miresten zenituen zuk artean, ez hainbertze haren dotrina, eta nihaur ere —zer bertzerik iguriki zenezakeen, bada, eneganik? —, halatsu naukazu, hark adierazi zituenetarik gero eta apartatuago eta urrunago, halako moldez, non gezurra erranen bainizuke, baldin aitortuko ez banizu
|
ezen
Gero ren aldikako berrirakurraldiek, liburuaren mezuaz eta signifikantzaz denaz bezainbatean, irri maltzur eta maliziosik eragin izan didatela, zeren eta, bertzenaz, betiko dotorezia eta elegantzia edireiten baitiot, neuretzat anitzetan amestu izan dudan prosaren etsenplu eta jarraibide. Beraz, Sarako maisuari buruzkoan, bi ikusmolde horiek ditut nagusi:
|
|
|
Noizko kontuak ote ziren haiek. Hain segur, eztanda baino lehenagokoak,
|
ezen
gero Henri ihesi edo behintzat ezkutatuta egon zen. Eta hala ere, bazitekeen eztanda izan eta gerokoak izatea.
|
|
2002
|
|
|
Azken helburua Euskal Unibertsitatearenaukera ezeztatzea zen. Horri dagokionez, gogora dezagun
|
ezen
gero BilbokoUnibertsitateko errektorea eta autonomista sutsua izango zen Echevarria Gangoitikeuskararen katedra Santanderren jartzea proposatu zuela 1968 urtean, Bilbokoalkatearen babesarekin, Bizkaia eta Gipuzkoa elkartzeko aitzakiak ekidin nahian (Barriola, 1985: 3).
|
|
2014
|
|
|
262 Zientziak hainbeste aurreratzen du,
|
ezen
gero eta ezjakinagoak baikara.
|
|
2015
|
|
|
Beti egon izan zen harro aitaren balentria hartaz. Pena gerrak bi egun bakarrik iraun izana; eta, neurri txikiagoan, bandoz konfunditu izana,
|
ezen
gero eta zalantza gutxiago zuen okerreko aldea aukeratu zuela aitak, ulertezina izan arren hain gizon burutsu eta onari horrelako gauza bat gertatzea.
|
|
|
Informea osatu zuen hiru ohar argigarriz. Lehenbizikoak plazatu zuen haren eginbidea" ezinbesteko epean, Herria baretu, eta Gorteetarako bozkak iragan artean",
|
ezen
gerorako baitzeuzkan bere" deseinak Nafarroan". Bigarrenak proposatu zuen alboko postu politiko baten eraketa, berak izendaturik, laugarren baldintzaren gauzatze aldera; eta urrentzeko, segurutzat zeukan ez zela gehiago Mugimenduko Buruzagitzarik izanen.
|
|
|
Alderantziz, errealak baino askoz biziagoak iruditzen zaizkit azken aldi honetan. Hainbeste,
|
ezen
gero eta goizago oheratu eta orduak lapurtzen dizkiodan egunerokoari ametsaren mesedetan. Ulertuko duzunez, nire errealitate txepel, monotono eta ilunak ez baitu deus egiterik amestutako existentzia ikusgarriak eskaintzen didan bizipoz aberatsarekin.
|
|
2017
|
|
|
Zuk baitiozu
|
ezen
gero onduko zarela, gero behar diren deskarguak eta eginbideak egingo dituzula, non duzu gero horren segurantza. Ez dakizu, esan komuna den bezala, ez dela heriotza bezain gauza segururik, eta ordua noiz izango den bezain gutxi gerturik?
|
|
|
Ordea, badirudi ezen, noiz izango den ez badakigu ere, badakigula noiz izango ez den. Zeren esaten dugu
|
ezen
gero, beste urtean onduko garela, orduan honelako eta halako deskargu egingo ditugula. Beraz, badakigu ez dela anarteraino izango, bitartean itxarongo zaigula, edo behintzat esaten eta egiten bederen badugu, bageneki bezala.
|
|
|
Bekatu egiteaz korapiloak bikoizten dituzu, kateak berretzen dituzu, karga handitzen duzu. Zer erokeria da, bada, hau, uste baituzu
|
ezen
gero karga handiarekin hobeki maneiatuko zarela orain ttipiarekin baino. Uste baituzu ezen gero hamar bekaturen barkamena hobeki erdietsiko duzula orain bostena baino?
|
|
|
Zer erokeria da, bada, hau, uste baituzu ezen gero karga handiarekin hobeki maneiatuko zarela orain ttipiarekin baino? Uste baituzu
|
ezen
gero hamar bekaturen barkamena hobeki erdietsiko duzula orain bostena baino. Uste baituzu gero, eritasuna handi dadinean, errazago izango dela sendatzen eta erremediatzen, ttipi denean baino?
|
|
|
Erokeriaren eroa! Uste baituzu
|
ezen
gero, hemendik urte baten edo biren buruan, orain baino bekatu gehiago duzunean, osinean barrenago zaudenean eta orain baino ahulago zarenean, aisekiago eta errazkiago aterako zarela.
|
|
|
Peccata, quamvis magna et horrenda, cum in consuetudinem venerint, aut parva aut nulla esse creduntur, usque adeo ut non solum non occultanda, verum etiam iam praedicanda ac diffamanda videantur. Bekatuak handi eta izugarri izanagatik ere, ttipi eta ezdeus iruditzen zaizkio haietan aritu denari, hain ezdeus
|
ezen
gero, handik aurrera, nahiago baititu estali baino agertu, kanpatu eta famatu.
|
|
|
Oraino orduan, hiltzerako aitzinean, adimen, memoria eta asti bazenu ere, esan nezake zure orduko limosnak deus gutxi balio duela, zeren baitirudi ezen bortxazkoa dela eta ez borondatezkoa, guztiz ere, lehen egin zenezakeelarik, berariaz anarteraino luzatu duzunean. Zeren orain zeure ondasunak ez dituzu gutxitu nahi, ezin erabaki dezakezu hartara; bada, badirudi
|
ezen
gero ere, hil uste ez bazenu, ez zenezakeela erabaki eta ez haietatik eman.
|
|
|
Betiere, lehenbizitik hartu dugun xedeari ahal bezainbat aurtikitzen diogula, hari jarraikitzen gatzaizkiola, hartara destatzen eta aurre egiten diogula, aurkituko dugu gure gero honek pertsona herratsuen, errietatsuen eta haserrekorren artean ere baduela bere ostatua eta jarlekua, haietan ere kalte handiak egiten dituela. Zeren adiskide batekin hausten duzunean, baldin berehala osatzen eta bat egiten saiatzen ez bazara, jakizu
|
ezen
gero eta gero gaitziago izango zaizula, gibelatukoago, urrundukoago eta antsikabetukoago zarela. Halako moldez ezen, san Agustinek dioen bezala (5 hom. inter Homilias quinquaginta),
|
|
|
Badakizue zenbat bidegabe egin zioten Jose patriarka handi hari bere anaiek, nola gaitzetsi zuten eta saldu zuten; eta nola gero, halaber, denboraren buruan, gutxi usterik, bere anaia salduaren beharrera eta menera etorri ziren, herstura handian jarri ziren, hain handian
|
ezen
gero, bere aita Jakob hil zitzaienean, hasi baitziren elkargana bildurik elkarri esaten:
|
|
|
Sari horren dirua (xeka) arribatu da eta emana izan zaio irabazdunari, Peio Etchelecu elkarteko buru ordea eta ere Heletako Agour gasnategiko nagusiaren ganik. Goresmenak, bixtan da, xingarraren medioz aipamenetara iragan denari, bainan handiagoak inkantez jabetu direneri,
|
ezen
gero eskaini baitute aratseko mahainera hurbiltzen diren beharduneri, preziatu baitukete eta jestu hori lehen aldiz gertatu baita.
|
|
2018
|
|
|
Alemaniak hain sakon eraman nahi gaituztela
|
ezen
gero negoziaketetatik gaitezen atera!
|
|
2019
|
|
|
Pisuzko arrazoiak dauzkagu gizon hauei begiratzeko, zabarki armatuak Bond, Rambo and Companyren armategiarekin alderatuz gero, eta pisuzko arrazoia da Raimundo Silvarentzat pertsonaia izan daitekeen inor hemen aurkitzea, berau, herabea berez eta nortasunez, jendetzaren erdian ibiltzeko uzkur, Rua do Milagre de Santo Antónioko bere leihoan gelditu baitzen kalera jaisten ausartu gabe, eta gaizki egin zuen, bakarrik azaltzeko gauza ez bazen laguntza eska ziezaiokeen Maria Sara doktoreari, dagoeneko ikusi dugu zirt edo zartekoa dela, emakumea, edo bestela, bakardadearen aztarna erromantikoago edo interesgarriagoa, edo agian itsukeriaren aztarna, ekar zezala S. Crispimeko txakurra, irudi ezin ederragoa litzateke arraun bateltxoa estuario geldoa zeharkatuz, inorena ez den uraren erdian, eta zuzentzailea arraunei eraginez, bitartean txakurrak, txopan eseririk, burua tente darama, eta tarteetan, bere parte sentiberenetan eztena ziztatzen dioten arkakusoei ahalik eta diskretuenen ausiki eginez. ...az, bere ogibidea berrikustea den arren, ikusteko oraindik erabat prest ez dagoen gizon hau, inoiz behin baizik, nahaste psikologiko iragankorraren kausaz, gauzei erreparatzen ez diena, eta bila diezaiogun berezkotasun osoz narrazioan bere tokia bete dezakeen norbait, ez hainbeste bere merezimenduengatik, beste alde batetik beti eztabaidagarriak, baizik eta predestinazio egokiarengatik, hain berez
|
ezen
gero esango baita, kasualitate begi bistako baten aurrean esaten den bezala, elkarrentzat jaio zirela. Hala ere, ez da erraza.
|
|
2023
|
|
|
A Christmas Tradition’ 2005ean argitaratu zuten Carol Aebersoldek eta haren bi alaba bikietako batek, Chanda Bellek. Hain da ezaguna,
|
ezen
gero eta errazagoa baita gure herriko dendetan ipuin hau aurkitzea, onartzen den elfo (edo elfa) originalarekin eta deskribatutako arauekin batera. Baina, jakina, gorriz eta zuriz jantzitako gabonetako edozein panpinak ere balio du.
|