|
2005
|
|
|
Izan ere, azken urteetan ordenagailuak eta Internetek zabaldu dituzten aukerez gutxi baliatu dira gure arteko artistak. Ekimen batzuek egin dituzte baina
|
ez
dute presentzia handirik erakusketa eta komunikabideetan.
|
|
2007
|
|
|
Beste batzuetan bezala, literaturaz aritu gara kilometro batzuetan, txirrindularitzaz gain literatura ere oso maitea baitugu biok. Euskal Herrian txirrindularitza oso errotua dagoen arren, euskal literaturan
|
ez
duela presentzia handirik komentatu dugu gaurko solasean: Julen Gabiriaren Han goitik itsasoa ikusten da nobela, Javi Cilleroren Eddy Merckxen gurpila eta Iñaxi Lazkanoren Karrera eguna ipuinak, eta ezer gutxi gehiago.
|
|
2008
|
|
|
zitalak iruditu zaizkidala beste talde batzuetako hainbat ordezkarik irrati horretan bertan egindako adierazpenak; baten baten helburu bakarra nire taldekidea atzamar salatzailearekin seinalatzea baino ez zela zirudien, mendebaldean hedatuz doan eta REtik hain gogo handiz suspertu nahi bide duten su garbitzailera jaurtikia izan dadin edo. Bereziki patetikoak, baina argigarriak, iruditu zitzaizkidan+ Gehitu elkarteak irrati horretan bertan eginiko adierazpena eta beraren ondoko komunikatua elkarte horrek ez zuen sinatu manifestua, Bilbon
|
ez
duelako presentziarik eta, hortaz, ez zitzaiolako sinatzeko eskatu ere egin eta ez, ulertarazi nahi den bezala, uko egin ziolako. Sortu zirenetik sumatzen genuena agerian geratu da, bere izenak iradoki lezakeenaren kontra, ez zetozela gay les borrokara batuketa egitera, kenketa baizik.
|
|
|
nekazaritzak, transformazio industriak, eraikuntzak, zerbitzuak —ohikoak eta pertsonei zuzendutakoak— eta industriaren sektoreek nahiko egitura osagarria eta orekatua dute, eta beraz etorkin batek gizarteratzeko ibilbide aproposagoa du Bizkaia edo Gipuzkoarekin erkatuz gero. Azken bi lurralde horietan oinarrizko sektoreek
|
ez
dute presentzia eta garrantzi apartekorik, eta beraz etorkinei funtsean bi sektore baino ez zaizkie geratzen: zerbitzuak eta eraikuntza, ibilbide askozaz zailagoa.
|
|
2009
|
|
|
Grebaren jarraipena %50ekoa izan da sindikatuen arabera, eta %11 patronalaren esanetan. Patxi Lopez lehendakariak esan du deialdia politikoa izan dela eta abertzaletasun erradikalak orain arte izan
|
ez
duen presentzia publikoa izateko aprobetxatu duela.
|
|
|
Patxi Lopez Lehendakariak esan duenez, sindikatu nazionalistek EAEn eta Nafarroan deitu duten greba guztiz errespetagarria da, baina arrazoi politikoez gain, ez dauka izateko arrazoirik. Izan ere, Euskadin ez da lan eskubide bat ere urratu, ezta babesik gutxitu edota lan erasorik jazo ere.Halaber, Lehendakariaren esanetan, ezker abertzalea greba erabiltzen ari da eremu instituzionalean
|
ez
duen presentzia eskuratu ahal izateko.Eusko Jaurlaritzak ez ditu datu orokorrak eman, baina bai sektorekakoak. Carlos Zapatero Enplegu sailburuordearen arabera, industriaren sektorean langileen %10 egin dute greba, %6 osasunean eta %10 administrazio publikoan.
|
|
|
–Euskaraz aritzeko zuzenbidea ukaiteko naiz hemen. Egun, zirkulu batzuetan posible da, baina anitzetan
|
ez
du presentziarik. Horrek du beldurrarazten gehienik.
|
|
2010
|
|
|
Bada, urte horietan denetan ETAren komisario bat izan zen beti Administrazio Kontseiluaren bileretan. Bada, Auzmendi jaunak inoiz
|
ez
du presentzia horretaz ezer esan, ez ta protestarik egin ere. Alegia, bere portaerak garbi azalarazten du Administrazio Kontseiluaren bilera haiek antzespen hutsa zirela, onartu egiten baitzu (t) en komisarioaren presentzia eta, horrenbestez, Kontseilua bera ETAren zerbitzuan zegoela?.
|
|
2011
|
|
|
Amarekiko harreman anbibalente baten bidez agertzen dira bereizketa hersturak. Aitak
|
ez
du presentzia handirik eta haurrak ekidin egiten du. Eskolako adinean senideekiko eta lagunekiko erasokortasuna agertzen du.
|
|
2012
|
|
|
Goxo bizi dira bolizko dorrean eta jator jatorrak dira (euskara bultzatzearen alde ezertxo ere egiten ez dutelako, besteak beste, etsaiak ez egitearren; nahi balute, daukaten ospea eta itzala gure hizkuntzaren presentzia handitzeko balia lezaketela pentsatzen dut). Gastronomika horretan euskarak
|
ez
du presentziarik izan, horrelaxe erabaki dutelako arduradunek. Areago, Euskal Herrian ezin da sukaldaritza (ostalaritza) euskaraz ikasi, ez lehen hezkuntzan, ez bigarrenean, ezta unibertsitate mailan ere.
|
|
2013
|
|
|
Posizio gerla indarrean jarri zenean, alde bakoitzak bere lubakiak eraiki zituen, eta horiekin paisaia bereziak agertu ziren. Gisa orotako armek presentzia handia bazuten ere, lehergailuetatik eta baletatik babesteko neurriek ere
|
ez
zuten presentzia txikiagoa. Lekuari izaera gogor eta bortitza ematen zioten horietako batzuek, hala nola burdin hariek edo, hobeki erran, burdin hari ziztadunek.
|
|
|
Oso gaixo larria da,
|
ez
du presentziarik. Baina ez da terminala, badaude ekimenak hori aldatzeko:
|
|
2014
|
|
|
Gorputzak eta mugimenduak (pertsonaren adierazpena eta kulturaren adierazpenaizanda) ia
|
ez
dute presentziarik eskoletan, eta era berean, gorputzaren bidezikastearena erabat ahaztuta dago gaur egungo eskolan. Eskolan sartu orduko ikustenda gorputza ahaztu behar dela eskolako atearen ondoan, eta hala, eskolan eraikitzenden ohitura geldirik egotekoa eta kontrolatuta egotekoa da (Martinez eta Garcia, 1997).
|
|
|
Xanek, esaterako, badu gaitasuna haizezko instrumentuak jotzeko; txirula eta alboka, kasu. Baina azken hauek ez daude oinarriak,
|
ez
dute presentzia asko.
|
|
2015
|
|
|
Del Amok bere tesian bildutako datuen arabera, azken bost urteotan aldatzen ari da joera. Zenbait gaztetxe eta aretotan, lehen
|
ez
zuen presentzia hasi da izaten musika elektronikoa. Adibideak ez dira falta.
|
|
|
Euskarak
|
ez
du presentzia handirik literaturan, eta ondorioz, ez dago apenas tradiziorik alor horretan, esan nahi da, hizkuntza" birjin" bat dela, zeina idazleak ia" asmatu" egin beharra duen lanean jartzen den bakoitzean. Frantseseraz, esate baterako, zeinean hainbeste lerro izkribatu den, ezinezkoa litzateke, adibidez, adjetibo berri bat plazaratzea, edo testuratzea, hobeto esanda.
|
|
|
Hala, ekoizpen propioko bideoek leku handia hartzen dute euskarazko idatzizko komunikabideetan. Informazio agentziek modu itxian sortutako ikus entzunezkoek, berriz,
|
ez
dute presentziarik euskarazko medioetan. Hala ere, egon badago kanpoko produkzioa euskal komunikabideetan:
|
|
|
Politika, batez ere politika ‘iraultzailea’ zuritzeko erabiltzen den teoria ideologia, progreso historikoaren filosofia izaten da. Hori gizakion oso gainetik ibilki pentsatzen da, bere legeekin eta helburu urrunekin, gizon emakume banakoak ez du hor balio eta
|
ez
du presentzia errealik. I. Mundu Gerrako triskantzak progresoaren optimismoa ere triskatu zuen, eta existentzialismoak, XIX. mendeko historiaren filosofiek zabartu eta Gerra Handiak anker sakrifikaturiko gizabanakoagana itzuli du ardura filosofikoa.
|
|
|
Ekonomikoki errentagarritasun handiko konpainia izan zen, baina estrategikoki Nafarroako Kutxarentzat ez zuen ekarpen handirik egiten. Alde batetik, multinazional horrek
|
ez
zuelako presentziarik Nafarroan. Bestetik, pertsona bakar baten kontrolpean izaki, bere borondatearen menpe zeuden erabaki guztiak.
|
|
2016
|
|
|
Bederatzi faktore aipatzen dira txostenean, baina baita esaten da hauetatik lehen seiak direla garrantzitsuenak. ...munduko hizkuntzen erdia inguru desagertzeko arriskuan dago batez ere hizkuntza ez delako transmititzen belaunaldi batetik bestera, hiztunen kopurua (hiztunen masa kritikoa) murrizten ari delako, biztanleria osoaren baitan hizkuntza baten hiztunen proportzioa txikitzen delako, erabilerarekin arazoak daudelako, teknologia berrietan eta komunikabideetan hizkuntza erabiltzen ez delako eta hizkuntzak
|
ez
duelako presentziarik irakaskuntzan.
|
|
2017
|
|
|
Euskararen gaia Araban sentsibilitate handikoa dela jakitun, jarrera gogorra erakutsi zuen, horrek botoak emango zizkiolakoan. Alderdikide duen Marotok etorkinekin egin zuena egin zuen Javier de Andresek euskararekin.Euskarak Araban azken hamarkadetan, azken mendeetan eduki
|
ez
duen presentzia daukan unean horrelako harribitxiak bota zituen prentsaurreko batean: «Alderdi abertzaleek euskara administrazioan sartzeko eskatzean oztopoak jartzen dizkiete arabarrei, baztertu egiten dituzte, eta lanpostu horiek Bizkaitik eta Gipuzkoatik etorritakoek hartzen dituzte».
|
|
|
Atentatu gehienak herrialde arabiarretan gertatzen dira, horietakoak dira gerra horren biktima gehienak. Baina, Europan bertan ere,
|
ez
dute presentzia bera leku guztietan. Herrialde Katalanak, eta, zehazki, Bartzelona, gune beroenetakotzat dituzte adituek.
|
|
2018
|
|
|
Esaldi honi erreparatuz, konturatu gintezke baserriko lanen inguruan beti
|
ez
duela presentzia berbera hitanoak. Hau da, etxeko produktuak merkatuan saltzea, baserrian egin behar den beste lanetako bat da.
|
|
|
Beraz, Patxi Erauskinen bertsoek
|
ez
dute presentziarik izango, baina bertsoek kontatzen diguten guztiak bai (nahiz eta filmaren egileek beste iritzi bat izan).
|
|
2019
|
|
|
...ak, definizioz. honek ez du ukatzen ondarearen preserbazioaren balioa, baina aro digitalean, hizkuntzaren biziraupena hizkuntzaren estandarrarekin dago lotuta, ospea eta funtzio nagusiak biltzen dituen aldaerarekin, hain zuzen. aurrekoaren adibide tipikoa piamontera hizkuntza da; 2 milioi hiztun ditu torino inguruan, eta, bertako administrazioaren aldetik badu halako estatus ofizial bat ere; baina
|
ez
du presentzia digital nabarmenik. agian, komunitate itxiago batzuek aukera handiagoa dute, esate baterako faroera hizkuntzak. 50 mila hiztun ditu eta kalitate handiko wikipedia ere garatu dute.
|
|
|
Azkenik, feminitate hegemonikoari lotu zaizkion genero rolek talka egiten zuten hitanoaren ustezko gizontasunarekin. hortaz, hipotesietan adierazi bezala, genero arauek eragin zuzena izan dute tokaren indartzean eta nokaren galeran. ...hienak genero maskulinoari egozteak berez indartzen baitu toka eta ahultzen noka. desoreka hori gaur egun ere argi islatzen da. kalean toka bizirik dago eta noka ia desagertzear. horregatik, etxean, kalean zein eskolan mutilei askoz gehiago egiten zaie hika neskei baino; eta horrexegatik, etxean hitanorik jasotzen ez duten hiztunak gai dira harreman horizontalen bidez toka ikasteko, ez ordea noka,
|
ez
baitu presentziarik kalean. Baina baita beste aldera ere, mutilek gehiago jasotzen dutelako dago toka indartsuago kalean eta neskek oso gutxi jasotzen dutelako dago noka hiltzear.
|
|
|
Naturaren kataklismoak euskaldunontzat hiru lekutik sor zitezkeen: zerutik, lurretik edo leizetatik; itsasoak
|
ez
du presentzia nabarmenik izan gure mitologian, askoz jota uraren balio magikoa ibai eta aintziretara mugatu da edota berez duen balio sendagarriari. Salbuespen gisa hor dugu Traganarru delakoa, itsasontziak irensten dituen genio gupidagabea.
|
|
|
Oso berandu doa auto elektrikoetan. Italiako fabrikak erdizka ditu, pattal dabil Europan, eta
|
ez
du presentziarik Asian.Markak. Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Maserati, Jeep, Chrysler, Dodge, Ram.
|
|
2020
|
|
|
Hego Euskal Herrian herrialde guztietan gaude, eskualdez eskualde, eta horri esker jarduteko gaitasun minimo bat daukagu. Lapurdi, Zuberoa eta Baxenabarreri dagokienez, zintzotasun osoz, lehen hartu emanak izan ditugu, baina gaur gaurkoz
|
ez
dugu presentziarik.
|
|
|
Etxeko atea zabaldu dudanean, inola ere espero
|
ez
nuen presentzia batek asaldatu nau: astebete pasa elkar ikusi gabe egon ondoren, han neukan berriz ere senarra aurrez aurre egongelako atetik begira.
|
|
2021
|
|
|
Etxeaz gain, badirudi euskararen presentzia sermoietara murrizten zela nagusiki. XVIII. mendean ere, euskararen aldeko egitasmoak eta jarduera asko burutu ziren arren, euskarak
|
ez
zuen presentziarik eskolan. Are gutxiago, oraindik, XIX mendean, estatu espainiar eta frantsesak erabaki zutenean Euskal Herrian beren heziketa sistema nazionala ezartzea, aldaketa handirik gabe gaur egunera arte iraun duten horiek.
|
|
|
Argitaletxe komertzialek
|
ez
dute presentziarik euskal aldizkarigintzan. Kasu horietan finantzazio iturri nagusiak sustengatzen dituzten erakundeak dira, edota harpidetza/ bazkidetza kuotak irabazi asmorik gabeko erakundeen kasuan.
|
|
|
Erd Ele tipologiakoek euskarari ematen dioten balioa guztiz instrumentala da, profesioari lotutakoa. Hizkuntzaren balioa gizartean duen funtzioarekin lotzen dute eta euskarak
|
ez
du presentziarik eskolatik kanpo. Ingelesa ageri da gero eta indar handiagoarekin kanpora joateko nahia dutelako eta beharrezkoa dela uste dutelako.
|
|
2022
|
|
|
Marian Fernandez Txintxua Filmseko ekoizleak Crossover jaialdian azaldu zuenez, Madrilgo gidoilariak izaki, hasieran euskarak
|
ez
zuen presentziarik gidoietan. Baina «naturaltasuna lortze aldera», zenbait pertsonaia euskaraz mintzo dira telesailean.
|
|
|
Arbileko parlamentuan bitrina batean gordeta dago Siriatik ibaia gurutzatuz iritsi ziren legebiltzarkideek eramandako plaka. " Zuek izan zineten iristen lehenak, eta, orain, mundu guztia negozioetan ari dela, nolatan
|
ez
duzue presentzia handiagorik?", galdetu zidan KDPko ordezkari batek. Bisita haren ondorio, Euskal Herriko Unibertsitatean ikasteko zenbait beka eman zituzten, eta hala etorri ziren Jangi eta Sahand Salai senar emazteak, bi umerekin.
|
|
|
Euskara lehenetsi, gaztelaniaren presentzia bermatu eta iruditeriarekin lan handia egiten dugu. Ez da bakarrik emakume migratu eta arrazializatuengana heltzeko, Gasteizen euskarak, gure konfort eremutik aterata,
|
ez
duelako presentzia handirik. Gugandik distantzia batera eta antolatu gabe daude lesbiana batzuk, egoera prekarioetan daudenak, eta horiekin aliantzak egitea garrantzitsua dela uste dugu.
|
|
|
Esan bezala, mugimendu sozialen artean salbuespena da mugimendu feminista, gehien euskaldundu den mugimendua da. Euskal Herriko Mugimendu Feministan duela gutxira arte (duela hamar urte, esaterako) euskarak
|
ez
zuen presentzia handirik, eta orain presentzia baldin badago ere, ez da presentzia nagusia (Emakumeen Etxeetako eta Jabekuntza Eskoletako formazioei erreparatu besterik ez dago, eta abar); eta bestetik, azken hamar urteotan lan handia egin du mugimendu feministak euskalduntzeko bide horretan, eta borondatea erakutsi du urrats batzuk egiteko, zubiak eraikitzeko. Kulturgintzatik edo hedabideetatik egindako ekarpenek ere lagundu dute euskalgintzaren eta mugimendu feministaren arteko zubiak eraikitzen (Klitto aldizkari digitala, LISIPE eta Eskafandra bilduma feministak, bertsolaritzako sare feministak…).
|
|
|
“Adinekoen imajinario horretan, ‘lehen’ nola egiten zen horretan, emakumeek
|
ez
zuten presentzia askorik, ez. Atzetik datozenenean suposatzen dut normalagoa izan litzatekeela, baina ez dakit zer puntutara arte den egia esaten den guztia, edo ondoren badakigun bakoitzak gure etxean ze errealitate ditugun”.
|
|
2023
|
|
|
Euskaraz egiten dituzue ekarpen guztiak. Baina euskarak
|
ez
du presentzia handiegirik Instagramen, ezta?
|