|
2000
|
|
|
Horiek ere, azkenean, ezin dute nahi dutena egin. Agian, beste eredua hobea da, idaztearekin zerikusirik
|
ez
duen lan batean jarduten duen idazlearena, bere denbora hartu eta bost urtean behin liburu on bat egiten duenarena.
|
|
|
Bitartean, emisorak egoera kafkianoa jasaten jarraituko du: " Hedabide gisa ezagutzen gaituzte eta
|
ez
dugu lan egiteko arazorik. Baina ez gara gure titulartasunaren jabe eta horrek segurtasun juridiko eza eragiten du.
|
|
2001
|
|
|
Lana ez da libertadea, baiña gaur egun euskaldun emakumea ez dago delibratzerik, lanaren bidez ezik. Lana uka ahal izateko,
|
ez
du lana hartzea beste biderik, gaur, hemen. Hortan datza, bada, Kontradizioaren muiña, alegia, lana hartu egin behar duela emakumeak, berak lana uka ahal izateko; eta lana uka egiten dioela gizarteak (nahi ba duzu gizartearen indar nagusiak)".
|
|
|
Batzuetan, hori esaten dutenak ez daude lan egiteko prest. Orain, arazo larria dagoenean eta sufrimendua eta biolentzia daudenean
|
ez
badute lanik egiten, nola egingo dute lan gero egoera larri horiek konponduta daudenean. Desobedientziak, herri honek bizi dituen arazoak konpontzeko lagungarri izan behar du eta lan egiteko benetako unea orain da.
|
|
2002
|
|
|
Ibilbidearen erdian zain dugu Baigorri, herri hustu bat. Duela hogei urte Baigorrin, elkarrekin lanean aritu ginen biok, antza denez, ezertarako balio izan
|
ez
zuen lana orduko hartan egin genuena.
|
|
2004
|
|
|
Eta nola disfrutatzen duzun konpromisoa hartzen duzu, eman egiten diozu. Hau da, Reala daukazu zure negozio bezala,
|
ez
duzu lana egiten Realarentzat, edo ez duzu lana egiten Bartzelonarentzat, baizik eta zu negozio horren parte zara.
|
|
2005
|
|
|
Horren ondorioz, enpresa multinazionalek
|
ez
dute lan arautegirik izan derrigorrez. Hau da, pertsona bat kontratatu eta kaleratu daitekeela jatorrizko herrialdeko baldintzak erabiliz enpresak egoitza soziala duen herrialdean.
|
|
2006
|
|
|
Ezer ez. Gerra amaitu eta
|
ez
zuten lanik ere. Jende asko joan zen Bartzelonara, Gipuzkoara, Bizkaira...
|
|
|
Sei anai arreba ginen, bost neska eta mutila. Zaharrena erizaina zen; hori ikasi zuen, baina
|
ez
zuen lanik, eta liburu dendan egin zuen lan ezkondu zen arte. 1957 urtera arte.
|
|
|
Baserri bat husten delarik etxea alde batetik eta lurra bestetik geratzen dira, bizi sozialerako bitarteko bat galtzen da. Barnealdea husten da politikariek aski egiten
|
ez
dutelako lana herrian sortzeko. Halaber, herriak hustuz ari dira dauden etxebizitzak optimizatzen ez direlako.
|
|
2008
|
|
|
Gainera, zenbait arau ortografiko ezartzeko adostasuna lortu dugu, gaztelania zaharrak ez baitu halakorik inoiz izan, ahozko tradiziotik bizi izan da, inolako arau estandarrik gabe. Baina oraindik
|
ez
dugu lana amaitu, asko daukagu egiteko, azentuen inguruan, esaterako, oraindik ez dugu akordiorik lortu, zenbait egilek erabiltzen dituzte, eta beste batzuek ez. Lan gogorra da, belaunaldi berriek ez dute judu gaztelaniaz hitz egiten, emigratu zutenek joan ziren herrialdeetako hizkuntzak hitz egiten dituzte, eta adineko batzuek baino ez dute eguneroko bizimoduan erabiltzen".
|
|
|
Ordura arte sabaia urdin argia zen eta urre koloreko izarrak zituen. Artistak
|
ez
zuen lan hura onartzeko gogorik, baina pontifizearen aginduek pisu handia zuten eta, azkenean, 1508ko udaberrian, duela 500 urte, enkarguari baiezkoa eman behar izan zion. Bazekien lan gaitza zuela aurrean edo, hobe esanda, gainean; sabaia oso altua zen, eta hori gutxi balitz zati batzuetan makurra zen.
|
|
|
Epaiak, gainera, 2005eko abendutik aurrera dagozkion hobekuntza eta gehikuntzak ere onartzen dizkio lanbidez espezialista metalurgikoa den emakumeari. Izan ere, 2005eko abenduan Gizarte Segurantzako Ezintasunak Baloratzeko Unitate Medikuak emandako irizpenean," emakumeak
|
ez
zuen lanerako gaitasuna murriztu edo ezabatuko lukeen mugapen anatomiko edo funtzionalik". EAEko Epaitegi Gorenak, ordea, oso bestelako iritzia azaldu du aurtengo martxoan.
|
|
2009
|
|
|
berriz ere ekialdera joatera behartu zuten hango buruzagiek, eta bidaia berak ordaindu behar izan zuen, neska erabateko esklabotzan murgilduz. Ikasketak egitera badoaz ere, gero
|
ez
dute lanik, eta asko lan behartuetan daude. Aitzakia da Xinjiang edo Turkestan ekialdean ez dagoela lanik eta kanpoan aukera gehiago izango dituztela.
|
|
|
Nik ikaragarri sufritzen dut hirietan egonaldi luzeak eginez gero. Bizpahiru hilabete igaro nituen Buenos Airesen bizitzen,
|
ez
nuen lanik, eta pentsatu nuen" hau da nire aukera: musika egiten pasako dut denbora", eta ez nintzen kapaz izan minutu bakar bat ere horretan emateko.
|
|
2010
|
|
|
Guk nahi ez ditugun lanak eta nahi
|
ez
ditugun lan baldintzetan jardutera etorri diren kanpotarrak datozkit burura. Euskara ezagutu ez eta zaintzen duten aitona edo amonarekin elkarrizketak kostata izaten dituztenak.
|
|
|
Hizkuntza marokoarra inposatzen saiatzen dira, gurearen antzik ez daukana". Sahararrek
|
ez
dute lanik, baina horregatik ez diote utziko saharar izateari. Saharar izateaz arro daude lurralde okupatuetan, lurralde liberatuetan eta Aljeriako kanpalekuetan ere bai.
|
|
2011
|
|
|
" Gauza hauek guztiak adabakiak jartzea baino ez dira", dio Begoñak. " Dauden ikastaroek, adibidez, ez dute ezertarako balio,
|
ez
dute lana aurkitzeko balio. Hauteskundeei begira eginda daude.
|
|
|
Baina droga desiragarrienak merkatu beltzean edukita, mozkin izugarriak lortzen dituzte baimendutako suzedaneoen zein debekatutako jatorrizkoen saltzaileek". Gero eta ahots gehiagok eskatzen du egungo droga politikak errotik aldatzea, baina
|
ez
dute lan erraza: indar handiegiei egin behar diete aurre.
|
|
2012
|
|
|
Nire ustez, gizarte zibilaren esku dago tortura amaitzea. Erakundeek
|
ez
dute lan hori egingo, ez fiskaltzak, ez demokrazia instituzionalak… Nahitaezko da giza eskubideen kontzientzia izatea, eta funtzionarioek ez dute horrelakorik. Eta ez naiz, besterik gabe, torturaz ari.
|
|
2013
|
|
|
Pentsatzen du lanean hasi arte unibertsitarioek ez dakitela benetan zer den ikasi dutena, unibertsitatean eskaintzen dena teoriara mugatzen delako. " Amaitzen duzunean bakarrik zaude,
|
ez
duzu lan munduaz ezer ezagutzen, eta curriculumak bidaltzeari ekin behar izaten diozu". Horri aurre egin nahi izan dio LHk, eta horregatik, praktika aldia egin behar dute ikasleek titulazioa lortu ahal izateko.
|
|
2015
|
|
|
Jai giroari lotuta, jai batzordeetan adibidez, kontzientzia, edo behintzat, lanketa gehiago ikusten dut. Lehen emakumeek baino egiten
|
ez
zuten lana orain gizon batzuek ere egiten dute, arduratzen ari dira. Jende gehiagok adierazten du mespretxua, nahiz eta mespretxatzen diren kasuak larrienak izan.
|
|
2016
|
|
|
IIPko irakasleek
|
ez
dituzte lanerako baldintza egokienak. Bitxia da gertatzen dena; hainbat irakaslek badu C1 maila, baina egiaztagiria dutela ezkutatu nahian dabiltza, ez dutelako programa horretan parte hartu nahi, badakitelako eskolak prestatzeko denbora gutxi izango dutela, formazio gutxi eta norberak beretik asko eman duela.
|
|
|
Duela gutxi 200 gazte aurkeztu ziren Pabellon 6k deituta Romeo eta Julieta obra egiteko castingera. Gazte formatu asko dago zain, eta batzuk kanpoan bizi dira hemen
|
ez
dutelako lan egiteko aukerarik.
|
|
|
Poliki poliki, gobernua lurralde indigenak murrizten ari da, bere ikusmoldearen arabera, antzuak direlako, eta ekoizpenera dedikatzea nahi lukeelako. Hori erratean iduri luke indigenak
|
ez
duela lan egiten; ez du lan egiten eskala handian, baina bere beharrei erantzuteko bai. Gure lurraldea nahi dugu, estatu barruko eta kanpoko aktorerik gabe (enpresak, multinazionalak).
|
|
2018
|
|
|
Haiek
|
ez
dute lan hori egin nahi, baina informazioa Parlamentu Sozialaren esku utzi dute. Sekulako informazio kopurua da, baina badakite ez dugula gaitasunik dena aztertzeko.
|
|
2019
|
|
|
Halere, bidean oztopo ugari aurkitzen dituzte: " Bi erakunde hauetako langileek laguntza handia ematen diguten arren, gerraren zama dugu gure bizkarrean, sei hilabetetan ez dugu artean hizkuntza aski ongi menperatzen,
|
ez
dugu lan kontraturik inon erakusteko, hitz egiterakoan doinu arabiarra nabari zaigu eta pisuetako ugazabei ez zaie gustatzen... Zinez zaila da egonkortasuna aurkitzea.
|
|
|
emakume batek aurpegiratu zidan etzanda nindoala metroko eserlekuetan, eta ez zen hala, kontua zen zazpi edo zortzi hilabeteko nengoela eta ahal bezala nindoala eserita. Horrez gain jendeak esaten du bertakoei lana lapurtzera, diru-laguntzak eskatzera eta halakoetara gatozela; baina ez da hala, ez da orokortu behar, askok zintzoki lan egiten baitugu, agian bertakoek nahi
|
ez
dituzten lanak egiten ditugu, gure seme alabak eta familiak aurrera atera ahal izateko.
|
|
|
Landare batzuetatik berriak ere sortzen dira, hibridatze naturalez edo guk geuk sortuak; loreen eta barazkien baratzeetarako, adibidez. Izenen saltsa horretan erabakiak hartzen dituztenek
|
ez
dute lan makala!
|
|
2020
|
|
|
Diseinu grafikoa ikasteko joan nintzen Donostiara, eta hori ikasi eta ondoan hasi nintzen lanean argazki denda batean, gehienbat muntaketak egiten, photoshop programa erabiltzen… Garbi nuen, aspalditik, argazkilari izan nahi nuela, hori zen nire ametsa, eta hiru urtez dendan lan egin eta ondoan, ikasketak egin nituen Andoainen eta praktikak egin nituen Juantxo Egañarekin. Praktikak egin eta ondoan erran zidaten nahi nindutela hartu, baina
|
ez
zutela lan anitzik. Hortik hilabetera atera zitzaien lan bat, eta eman egin zidaten.
|
|
|
1955ean argitaratutako Les basques dans l´Ouest Americain (Euskaldunak Mendebalde Amerikarrean) liburuan datu bilketa handia egin zuen. " Egia gordinki erran behar badut, euskalduna Kaliforniara joan da bere bizia arriskatzera, amerikar bakar batek ere nahi
|
ez
zuen lan bat egitera, justuki lan krudela zelako" ondorioztatu zuen. Gachiteguyren kalkuluei segi, artzain joandakoen %3 zen aberastu, beste %15 lan dorpea egiten segituz bizitzeko heina kausitu zuen eta beste gehiengoa justu justu zorrak ordaintzeko heinarekin itzuli zen Euskal Herrira.
|
|
|
Une hauetan, denetarik. Batetik, gehiegi maite
|
ez
dudan lan automatiko bat, Ipar Euskal Herriko enpresa etxeen diagnostiko bat; bestetik, Euskal Kultur Elkarteak abian jarri duen Eleketan erakusketaren harira, euskalki ezberdinetan eginiko elkarrizketen transkripzioa egin dut, hitzei azpi-tituluak jarri eta azkenik frantsesera itzuliz. Hau biziki interesgarria iruditu zait.
|
|
|
Datu bat ematearren: konfinamenduan emakumeen ia erdiak
|
ez
du lanik egin; egin dutenen artean, presentzialki jardun direnak halako bost izan dira telelanean aritu direnak. Ez dute sakon analizatu lantokira joan diren emakumeak eta sintometan aldaketarik izan dutenak, kopuruan paretsuak izanik ere, pertsona berak ote diren, hau da, eragin zuzena ote duen testuinguru horrek.
|
|
|
Gurean, pozik gaude gure immigrazioarekiko tolerantzia indizearekin; toleratzen ditugu gure ekonomiaren onerako ari badira, kontratua baldin badute, paperak, guk egin nahi
|
ez
ditugun lanak egiten badituzte. Hitza egokia da bai:
|
|
2021
|
|
|
Aita barizetatik operatu zuten. Erretiratzeko adinik ez zuen oraindik, bizpahiru urteko lana zuen, baina ezetz,
|
ez
zuela lan gehiago egingo esan zuen, eta orduz lehen hartu zuen erretiroa. Ama, ezinean zen, eta senideok bat egin genuen amari laguntzeko, ama zaintzeko.
|
|
|
Oposiziok
|
ez
du lan erraza. Kremlinak indartu egingo du atzerriko mehatxuaren argudioa autoritarismoa sendotu eta oposizioa kanpo interesen zerbitzura dagoela salatzeko.
|
|
|
Eta gazteok dugun segurtasun eza ere izugarria da. Ikasketak amaitzen ditugu baina
|
ez
dugu lanik eta lana baldin badugu baldintzak oso prekarioak dira, 35 urtera arte gurasoen etxean bizi behar izaten dugu...
|
|
|
Automobilgintzako enpresa nagusiek pandemia garaian ezarritako ABEEak luzatu edo mantendu dituzte kasu askotan, txip erdieroaleen stock hausturak sortutako egoera arrazoi moduan jarrita. Gasteizen, Jundizko Mercedes Benzen plantako langileek, adibidez, badakite abenduaren 27ko aste osoan
|
ez
dutela lanik egingo, geratzen zaizkien ABEE egun horiek gastatzeko. Horrek enpresari aukera ematen dio soldaten zati bat aurrezteko SEPEren kontura eta, era berean, txipen faltak sorturiko galera langileen eta erakunde publikoen bizkarren gain jartzeko.
|
|
2022
|
|
|
Esku huskakoa goxoagoa egiten dugu, ezker-paretakoa gogorragoa, baina, hala ere, bere goxotasuna atxiki behar du. Eta larrugileak
|
ez
badu lan ona egiten, guk ez dugu lan ona egiten ahal. Eta jokalariak hor dira, eta makilarekin etortzen dira!
|
|
|
osasun mentaleko arazoen %11 eta 27 artean lan baldintzei egotz dakizkieke, UGTren txosten baten arabera. Aldi berean, osasun mentaleko arazoak dituzten hamar pertsonatik zortzik
|
ez
dute lanik, Estatistikako Institutu Nazionalaren zifrek erakusten dutenez.
|
|
2023
|
|
|
Arrazoiak dituzte:
|
ez
dute lan esperientziarik edota kontratu txikiak dauzkate. Auzo popularretan etsaia Polizia da, Estatuaren ordezkaria dena, eta Poliziarentzat gazte horiek jendailak dira, kaltegarriak.
|
|
|
Joskintzaren inguruan zegoen iruditeria aldatzeko eta emakumeen eta genero disidenteen arteko sarea egiteko. Ikusi genuen, adibidez, emakume migratu askok josten dakitela, baina
|
ez
dutela lan egiteko edo josteko aukerarik. Horregatik, gure ideia zen denon artean ikasteko eta laguntzeko espazio bat sortzea.
|