|
2002
|
|
|
Are okerrago daude gauzak Sobietar Batasuna zatitu ondoren jaiotako herrialdeetan, Albanian, Balkanetan… “Ez dut onartzen amerikarrak kalean jaten ikustea! Izan ere,
|
ez
dute janaria baloratzen eta eskertzen”, eskandalizatu egiten da garai batean Waris Dirie modeloa zen Somaliako artzaina. Argentinan, eta Hego Amerikako beste herrialde batzuetan, lapiko kolektiboa, ur irakinez betetako ontzi bat, non bizilagun bakoitzak, ederki asko, komunitatea elikatzeko balio zuena, botatzen baitzuen.
|
|
2003
|
|
|
840 milioi pertsonak
|
ez
dute janaririk Elikaduraren Nazioarteko Egunean
|
|
2004
|
|
|
Ikerketaren arabera, superstizioetan oinarritutako dieta batek (pomeloaren edo alkatxofaren dieta famatuak) dituen galderen %67k, nekea edo asperdura dela eta, utzi egiten du. Gainera, %37k
|
ez
du janarien planik erabiltzen, oso tratamendu murriztaileak direla uste baitu. SEEOko lehendakari Basilio Morenok “arriskugarri gerta daitezkeen” dieten aurka ohartarazi du, denbora gutxiren buruan galdutako pisua berreskuratzen baitute.
|
|
2005
|
|
|
Digestio aparatuak
|
ez
du janari zuntza digeritzen eta, horrek, heste mugikortasunari laguntzen dio.
|
|
2008
|
|
|
Muga ekonomikoek hirugarren adinekoen elikadura segurtasunarekin zerikusia duten beste arazo batzuk ekar ditzakete. Pertsona batzuek
|
ez
dute janaririk botatzen, egoera txarrean egon arren, edo ezin dira aldatu hondatutako tresnak edo behar bezala funtzionatzen ez duten aparatuak. Soberakinen kudeaketa adin horietan gaizki konpontzen den arazoa izaten da.
|
|
|
Komeni da erakustea hori ez dela jokalekua. Janaria prestatzen edo jaten dugun bitartean,
|
ez
ditugu janari hondarrak eskura utzi behar, eta ez ditugu inoiz janaririk eman behar, ez ahoan, ez eta, jakina, sukaldeko zoruan jan behar ere. Zabor poltsak edo hondakinak ere ez ditugu zure esku utzi behar.
|
|
2010
|
|
|
Acción contra el Hambrek (ACH) gogorarazi du egun hauetan Nigerren bakarrik “goseak zazpi milioi eta erdi pertsona baino gehiago jotzen dituela”, eta elikagaien segurtasun gabezia larria hirukoiztu egin dela urtebetean. GKEak dioenez, pertsona ahulenek urtarrilean amaitu zituzten elikagaien erreserbak, eta
|
ez
dute janaririk uzta txarren, elikagaien prezioaren igoeraren edo larre urritasunagatiko transhumantziaren ondorioz, eta horrek handitu egin du familien zaurgarritasuna. Nigerren, urtarrilean amaitu ziren elikagaien erreserbak, eta Nikaraguan, otsailean.
|
|
2012
|
|
|
Raworth en ustez, gizateria gizarte oinarriaren oso azpitik dago 11 gizarte mugetatik zortzitan gutxienez. Ia 900 milioi pertsonak gosea dute, 1.400 milioi egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin bizi dira eta 2.700 milioi pertsonak
|
ez
dute janaria prestatzeko gune higienikorik. Gainera, planeten bederatzi mugetatik hirutan (klima aldaketa, biodibertsitatearen galera eta nitrogenoaren kontsumoa) ingurumenaren muga modu arriskutsuan gainditu dela kalkulatzen da.
|
|
|
Espainiako lehen Elikadura Dietetikoari buruzko Inkesta Nazionalean (AESAN) argitaratu berri diren emaitzek Espainiako populazioaren nutrizio egoeraren berri ematen dute. Gainera, azterketak erakutsi duenez, etxetik kanpo maiz jaten dugu (inkestatuen %6, 5ek bakarrik
|
ez
du janaririk egin etxetik kanpo azken urtean, eta gainerakoek hilean 6 aldiz), eta susmatzen zen datu bat eman du, baina harrigarria da: dieta mediterraneoa ez da nagusi.
|
|
2013
|
|
|
Hurrengo asteetan irribarreari eusteko, lehenik eta behin hau jakin behar da: familia ekonomia eta forma fisikoa desorekatuko
|
ez
dituen janari plana lor daiteke. Ahalegina ez da ohikoa ez den erosketa bat egitea, elaborazioaren protagonista izatea baizik.
|
|
2020
|
|
|
nola laguntzen die Ikusi beste haur batzuek (ezezagunak) behar dituztela, eta helduek (ezagunak) ere bai Erraza da haur batek eskolako ikaskideei eta lagunei laguntzea, baina ez hainbeste ezagutzen ez dituen eta, egoera desberdinetan jaiotzeagatik, egoera ahulagoa duten beste berdinei:
|
ez
dute janaririk, urik, etxerik eta, batzuetan, ez eta eskolarik ere. Baina, horregatik, bere harri koskorra ekarri behar du.
|
|
2023
|
|
|
miezekieze Arreta berezia jarri behar zaie Gabonetako bazkari eta afari oparoetan ematen ditugun maskotei eta hondarrei. Guk ere kontuz ibili behar dugu jaten ditugun elikagaiekin, ez gaitezen enkatuta sentitu,
|
ez
dugu janari intoxikaziorik izan… Haiekin ere gauza bera egin behar dugu, eta etxeko txikiek ere egingo dutela bermatu. Txokolatea, turroia eta itsaskia, adibidez, oso ohikoak dira etxeetan egun hauetan, eta elikagai toxikoak dira txakurrentzat; hala ere, baliteke txokolate pastel zati bat, galletak, otarrainxkak eta abar jatea.
|