2000
|
|
Chillida lekuren inaugurazioak beste hainbat ekitaldiri nolabaiteko itzala egin die aurtengo udazkenean, baina
|
ez
du horrek esan nahi gertatu den gauza bakarra izan denik. Gogoan izateko moduko hainbat erakusketak zipriztindu ditu aurtengo udazkenean gure hiriburuak, bai Euskal Herriko artisten eskutik —Donostian batez ere— bai kanpokoen eskutik —Roberto Mattaren erakusketa Bilbon horren tokiko—.
|
2002
|
|
Horren adibide argia dira CNRS Frantzian, CSIC Espainian, NERC eta horren parekoak Britainia Handian eta Max Planck Institutua Alemanian. Euskal Herrian
|
ez
dugu horren parekorik, eta horrek berebiziko ondorioak izan ditzake hain garrantzitsua den estrategiazko ikerketaren alorrean. Gainera, Unibertsitateetan egiten den ikerketa jarduera ren osagarria da institutu horietan egiten dena eta, zeharka, horrek ere baldintzatu egingo du Unibertsitateetan egiten den ikerkuntza.
|
2004
|
|
" Nire maxima lege orokor bihurtzea nahi izan ahal banu bezala bakarrik joka dezaket". Urrezko arauaren oso antzekoa da (Ez ezarri beste inori jasan nahi
|
ez
duzun hori), baina zentzu zabalagoa du. Aginduaren ondorio batzuetan ikus daiteke hori:
|
2006
|
|
Unibertsitateetako Jakin Talde horietakoren bat edo bestek lanean ziharduen; Donostiakoa, adibidez," Karlismoaren lehen orduak" gaia lantzen ari zen," Pio Montoiaren laguntzaz" 19 —zergatik ez dakigularik, Jakinek behintzat
|
ez
zuen horren lana argitaratu—.
|
|
Bai. Hark
|
ez
zuen horretarako balio. Eta berak ere bazekien.
|
2008
|
|
Susmoa daukat —bueno, seguru nago— hamaika pertsona daudela hor kanpoan, erlijio batera edo beste batera eramanak izan direnak, horrekin pozik ez daudenak,
|
ez
dutenak horretan sinesten edo haren izenean egiten diren deabrukeriekin kezkatuta daudenak; jendeak beren gurasoen erlijioa uzteko gogo lauso bat sentitzen dutenak eta ausartzea nahiko luketenak, baina konturatzen ez direnak uztea aukeretako bat dela. Horietako bat bazara, liburu hau zuretzat da.
|
|
Azken beltzean, gure planeta unibertsoko beste hamaikaren parekoa baita, planeta sistemen sorrerari buruzko teoria zuzena bada behintzat. Daturik
|
ez
dugu hori esateko, jakina. Alabaina, duela hamabost urte baino gehiago baditugu, orain esan baitezakegu eguzki sistemaz haratago planetarik badela izarrak orbitatzen, nahiz eta, orain arte Lurraren modukorik detektatzeko gaitasunik ez dugun izan.
|
|
Ez dut uste. Geuk
|
ez
badugu horretara jokatzen ez du inork gure ordez egingo. Edo bai, eta hori okerragoa litzateke, agian.
|
2010
|
|
Garbi dut ‘jainkoak bakarrik eman dezake bizia’ eta antzeko argudio erlijiosoek tokirik ez dutela eztabaida horretan. Etika humanista soil batetik
|
ez
dut horren garbi eboluzioak ibili ez duen biderik edo ireki ez duen aterik, gerok, eboluzio horren adar bateko bizidunok, bideok ibiltzeko eta ateok zabaltzeko eskubiderik dugunentz.
|
2011
|
|
Analista askok esaten zuen egoera aspaldiko partez lehertzekotan zegoela halako lekuetan. Baina badirudi, finantzen burbuilarekin gertatu bezala, inork
|
ez
zuela hori ikusi edo sinetsi nahi, erosoago egoten zela kontuotan pentsatu gabe. Orain burbuila autoritarioak eztanda egin du eta, sikiera hilabete batzuetan, geroa zabalik topatuko dute arabiar herrialdeetako gizarte zibilek.
|
|
Zehapenak kendu nahi izatearen edo erabili nahi ez izatearen atzean euskara ez normalizatzeko nahia ezkutatzen da. Hizkuntza eskubideen urraketa sistematikoarekin bukatzeko borondaterik agertu
|
ez
duen horrek arau bitartez egin du. Hala ere, guztiz komenigarria da etengabeko sentiberatze lanak egitea borondatea elikatzeko.
|
2014
|
|
Arrazoi desberdinengatik baina, biek ukatzen zioten garapena euskarari. Euskarak garbia behar zuelako, batek, eta euskarak ‘herrikoa’ behar zuelako, besteak, ez batean eta ez bestean euskarak ezin zuen bere burua elikatu terminologia kulturalaren bidez, edo
|
ez
zuen horren premiarik. Kulturarik gabe, eta kultur terminologiarik gabe, euskara ezin zitekeen izan hiztun komunitate modernoaren hizkuntza, ordea.
|
2015
|
|
Baina bi bide oker hauekin kontuz ibili behar da: gizarte guztia ados bada garatu nahi den laborantza eredu batekin, baina laborariek
|
ez
badute hori partekatzen, dena huts egiten da! Beste aldetik, gizarteak errefusatzen badu laborariekin garatu nahi den laborantza eredua, dena huts egiten da ere!
|
|
Hori izugarria da. Hori hala gertatzea hasieratik pentsatu ote zuten ez dakit, hala nahi izan zuten ez dakit,
|
ez
dut horretan sartu nahi, baina hori lortu zuten.
|
2016
|
|
Bakanak ziren, baina. Nik
|
ez
dut hori arauan sailkatzen, ez dut uste Jeanne d’Arc edo Easoko Katalina bezala ikusten zenik emazteek armak hartzea. Eman dezagun orain, emazte kurduen irudia.
|
|
Baina gauzak hobekiago ikertuz, ageri da ere euskaldun anitzek
|
ez
zuela horren beharrik haserretzeko eta horientzat ezker abertzalea errausketa zalearen sinonimoa zen. Suntsitzailea, bere ‘beso armatuarekin’ eta gero ‘kale borrokarekin’ Marxista ikerketen arabera, ‘burges txikien’ erreflexuak.
|
2017
|
|
Flamenkoan bada, eta desira ere. Eta guk
|
ez
dugu hori. Beraz, ballet batean maitasun edo adiskidetasun pixka bat erakutsi nahi baldin badugu, jestuak gehitu behar dira.
|
2018
|
|
Gaztelaniaz bai. Ondarroako herri euskarak
|
ez
du horretarako balio, ikusten denez. Langileen erdarak bai, ordea.
|
|
Eta kontuan hartu behar da horiek ez daudela asteburuetan, aste santuan... Horiek guztiak beharrezkoak dira, nik
|
ez
dut hori ukatzen, baina azkenean eguneroko lanak laguntzaileok egiten ditugu, laguntzaileak dira gehien behar direnak. Beraz, hortik hasi litzateke ratioak berrantolatzen.
|
2019
|
|
Esate baterako, gizarte arrakasta ulertzerakoan, maitasuna eta ekonomia nahastuta gelditu ohi dira. Narrazioen gidoiak aldatuz joan dira azken hiru mendeetan, eta gaur egun, adibidez, emakumeak independenteak izan daitezke eta proiektu propioak izan, betiere ‘maitasuna agertzen den arte’ Gizonak, aldiz, maitekorrak izan daitezke, harreman batean murgildu, maitemindu, baina
|
ez
dute horregatik euren botere posizioa inolaz ere arriskuan jartzen. Badirudi dirua ez dela garrantzitsua, soilik sentimendua, baina dirua istorioaren erdigunean dago, gizonen eskuetan beti, Fifty Shades of Grey (James 2012) trilogia hipersalduan argi gelditzen denez.
|
2020
|
|
Nik pertsonalki
|
ez
dut hori sentitu, edo ez dut inoiz" hau ezin dut esan" edo" hau esan behar dut" modukorik sentitu. Nik kezka ideologiko x batzuk izan ditut, gainera, oso markatuak izan zitezkeenak edo identifikagarriak etiketen bidez. Baina, ez dut inoiz sentitu" hau idatzi behar dut" modukorik.
|
|
Izan ere, idazleei ez dagokie euskal gatazkaren gaineko errelatua osatzea, Canoren ustez. Hau da, idazleak gaia landu dezake nahi badu, baina
|
ez
du horretarako berezko konpromiso edo betebeharrik.
|
|
Orain sinistarazi nahi digute literaturak duela egiaren pedigria. Eta literaturak
|
ez
du hori.
|
|
herriaren oroimenean gorde diren balada zein ipuinak aztertzen eta ontzen dira, Grimm anaien eredura; literatura ez da jauregi eta erresidentzia dotoreetan aurkitzen, aitzitik, herritar xumeen supazterretan: handizuek, goi mailek,
|
ez
dute hori bizi, ez sortu, ez gorde, herriak baizik, ezikasiaren ahoak, bizi duelako, egunero birsotzen duelako, beti berdin eta beti bestelako, beti berri, beti zahar, interpretatzen du Azurmendik (ibid.: 77).
|
2021
|
|
Galderak galdera, GPSak orientatzen gaitu, baina sistemak ez du bere begirada gure gainetik kentzen. Agian
|
ez
dugu hori ikusi nahi, gure onerako omen delako... Kontrol digitala, adibidez, miresmen handiz ikusi zen Asiako herrialde batzuek 2020ko koronabirusaren osasun krisiaren aurrean egindako kudeaketan.
|