|
2017
|
|
|
Gure aitona amonentzat gora igotzea eskailerak edo aldapak igotzea zen. Igogailurik ezagutu
|
ez
zuten haientzat, igotzea ariketa neketsua baina sinplea zen. Bideak gora egiten zuen lekuan haiek ere gora egiten zuten, besterik gabe.
|
|
|
hau da, goizetik gauera euskaraz bizi nahi izatearren. Hasieratik dakigu honen aurretik egon zela beste bat itxi egin zutena, eta orain ere, gauzak
|
ez
baditugu haiek nahi duten bezala egiten, daukagun euskarazko egunkari bakarra itxi egin dezaketela. Hasieratik espero genuen Euskaldunon Egunkaria frogarik gabe ixteak ez ziela ondoriorik ekarriko, baina barkamenik ere ez dute eskatu.
|
|
2018
|
|
|
Begiak taldeko gainerako guztiek baino handiagoak zituen, eta ez hain sartuak; eta betileak haiek baino luzeagoak eta berdinagoak. Sudurra
|
ez
zuen haiek bezain lodia eta zapala. Zubia ere bazuen, eta beheraka zabalduak.
|
|
|
Gorpuzkera sendoagoa zuen haiek baino, eta ile gutxiagokoa. Besoak
|
ez
zituen haiek bezain luzeak, eta hankak haiek baino gihartsuagoak. Ez zuen jantzirik; berezko ilea besterik ez.
|
|
|
Garbitasuna, beste printzipio asko bezala, komeni denean bakarrik betetzen da. Ehunka hitz arrotz ditu euskarak, euskaldun bipilenen ahotik entzuten ditugu egunero, eta inork
|
ez
du haien arbuiatzeko ideiarik;' jende' hori, berriz, ezin jasan. Edo noiz nola:
|
|
2019
|
|
|
" Exoplaneta mordoa ari dira topatzen, eta haietako batzuk bizia hartzeko hautagai onak dirudite. Alabaina, oraingoz
|
ez
dugu haietan bizia modu sistematikoan bilatzeko modurik", dio Brionesek. Beraz, hurbileko planetetan eta haien ilargietan bilatzen dute nagusiki, baina beti ere kontuan izanda" eukariotoak, tartean landareak, animaliak eta gu geu, eboluzioaren istripu bat garela".
|
|
2020
|
|
|
Espainiatik etorritako etorkinen seme alabetako asko euskaldundu gabe dirautenean, etorkin bolada berriak aukera dira ala mehatxu, eskumen politiko aski
|
ez
dugunean haiek euskalduntzeko?
|
|
|
Zoro moduan ipotx libreen mundu librean atzera eta aurrera zebiltzan hiruzpalau urteko haurrek zer esanik ez. Inortxok
|
ez
zuen haien siga saga ezkutuaren berri.
|
|
|
Bada, lainoaz gain, bere agerpen tupusteko eta oldartsuaren (lur hartzerakoan beti hartzen zuen danbateko gogorra, belarretan nahiz lokatzetan gelditu) babesle igerileku zelai hura izan zuen. Eskolan ordurako zeuden hamarnaka ikasleak lehortze auzolanean buru belarri ari ziren, eta euren jolasleku zuten herrixkako ordeka bakarra urez husteari osorik emanak egonik, Tsering hegalariaren zorionerako
|
ez
zuten haien egiteko auto antolatutik arreta desbideratuko zien ezertxori inola ere erreparatzeko asmorik agertu.
|
|
2021
|
|
|
Baina tira, horiek aspaldiko kontuak dira, ez dut luzaro pentsatu behar, ez dut gure aitaren lekutasunaren premiarik, nire senitarteko prestu eta leinutsuek gure aitari buruz egin zuten gogoeta asmatzeko; kanpotik etorritako arlote batek gutariko bat esposatu nahi du gurekin parekatzeko asmotan, bai lotsagabekoa. Eta jakina, hori ezin jasanezinagoa egiten zitzaien gure senitartekoei, gure aitak
|
ez
baitzituen haien senitarteko izateko eskatzen zituzten baldintzak betetzen, haiek leinutsu eta prestutzat zutena, hots, haiek bezalako luzarotar peto peto bat izatea edo behintzat, Luzaro inguruko herri xumeago batekoa, okerrenera joz, noski. Gure aitak ez zituen euren baldintzak betetzen.
|
|
|
Orduan konturatu ginen ezetz, ez zela aberri berbera, haiek asmaturiko beste bat baizik, haiek bezalako fanatikoentzat bakarrik aproposagoa, itxurosoagoa, asegarriagoa, eta gainontzekoentzat ere izan behar baldin bazen, euren abertzaletasun mailaren arabera izango zen, haiek neurriak hartuko zizkieten, gure aitarekin egin bezala. Zoritxarrez gure aitak kale egin zuen, ez zen moldatzen haiek exijitzen zituzten abertzaletasun neurrietara, egia esan
|
ez
zuen haiekin zerikusirik, ia ia guztian ezberdina omen zen, horregatik garbitu zuten, haien ustez atzerritarra, esplotatzailea eta Franko
|
|
|
" Neska Gaspar Ruizek eraman zuela garbi neukan. Baina horrelako egoera aurreikusi gabe zegoenez,
|
ez
nuen haien atzetik joateko agindurik. Ez horretarako gogorik ere, noski.
|
|
2022
|
|
|
" palmera osoa zen, e?, baina erdia jan behar izan dut, izan ere, hain nengoen gosetuta...". " Bai, bai, erraz imajina dezaket, ze emakume hori baino lehen, laukote bat egon da, erdi ijitoak, nik uste, ijito osoak ez baziren, ijitoak, bi emakume eta bi gizon, hara, zer
|
ez
zuten haiek eskatuko, denetik eskatu dute, de to, eta kutxazainak (ez nago ziur, ze urruti samar zeuden) behar baino gehiago kobratu nahi omen zien otarteko bategatik, eta haiek, egunero hemen ibiltzen direnez, primeran zekiten otartekoaren prezioa, jakina, kutxazainak baino askoz hobeto, eta egundokoa antolatu dute: engainatu nahi omen zituela... bere lana egiten ez bazekien han ez egoteko... eta... kar kar, oso... interesgarria izan da nire gosaria, eta, tira, nolatan ez naute autobusaren zain nagoen bitartean ere entretenitzen?
|
|
|
Baina zentzumenak, zeinen bitartez ukaiten baitu ororen berri, ilunak eta haragizkoak direnez lehen aitaren bekatua dela medio, ez dira gai perfekzioaren gisakoenak diren ageriko gauzak baizik erakusteko, eta horren ondorioz arimak lasterka egiten du, edertasun, grazia eta bertute gorenak ediren nahian kanpoko edertasun batean, ikusten ahal den grazia batean eta bertute moraletan. Baina xerkatu eta probatu dituelarik, eta kausitu
|
ez
duelarik haietan maite duen Hura, gainetik iragaten da, nola haurrak, txikia denez, maite dituen panpinak eta bertze gauza ttipi batzuk bere begiak ikusten ahal dituen ederrenak, eta gauza handitzat dituen harri koskorrak pilatzen ibiltzea; baina handitu ahala panpina biziak maitatzen hasiko da eta giza bizitzarako beharrezkoak diren ondasunak pilatzen; eta, esperientzia handiagoa dela medio, eza... Haatik, Jainkoak ez badio fedearen begia irekitzen, ezjakina izatetik filosofo ezleial bilakatzeko perilean izanen da, zeren fedeak baizik ez baitu erakusten eta harrarazten ahal haragizko gizonak eta animaliak aditu ezin duten ongia".
|
|
|
" Batere nekagarria atzematen
|
ez
nauten haiek erran zuen Saffredentek ez lukete beren onestasuna zuenaz kanbiatuko; baina isil gaitezen, ez dezan ene hirak atsekaberik sor, ez nihauri, ez bertze nehori. Ikus dezagun nori uzten dion hitza Dagoucinek".
|
|
|
Baina orain herri euskaldunetan ari dira zirika. Gaztelarrek badakite
|
ez
dugula haien kontrako kanpaina egingo eta aprobetxatzen dute. Jauntxo malapartatuek dibertsioa eta animalia batzuk lortzen dituzte eta guk dena jasan behar dugu...
|
|
|
Baina, baita al Andalusen moro berbereen kapitain aritua zela eta arabieraz aritzen zela judutarrekin. Alkaideak eta beste kapitainek berarekin errespetuz jokatzen zuten arren,
|
ez
zuen haiekin harreman esturik. Herritarrek dirua zuela ikusten zuten.
|
|
2023
|
|
|
Sinets iezadazu, ez du merezi. Arrazoi duzu,
|
ez
dut haiei buruz mintzatu nahi, gaia berriz ez ateratzea eskertuko nizuke. Bai.
|
|
|
Jaun kondeak ez zuela ezer irabazten jende onaren txirotasunaz; Jainkoaren amorrua erakarriko zuela beregana. Esaten zien
|
ez
zuela haien justizia nahi, haien faborea baizik; haiek ere Jainkoaren faborea eta babesa bilatzen zituztela. Norberak bere eskubideak gehiegi aldarrikatzen bazituen auzokoen aurrean, mesedeei lekurik utzi gabe, Jainkoak ere beste horrenbeste egingo zuela.
|
|
|
1888ko maiatzaren 12an (487) Arlestik Theori idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion dirua bueltatu behar izan ziola ostalariak: 12 franko itzuli behar izan zizkiola eta epailariak errita egin ziola ostalariari Vincenten maletak gordetzearren;
|
ez
baitzuen haiek gordetzeko eskubiderik, Vincentek ez ziolako ordaintzeari uko egin; Vincentek zioen jatetxe hobea aurkitu zuela eta han otordua franko bat kostatzen zitzaiola. Orain osasun hobea zuela.
|
|
|
Rapparden lana ona zela, baina horrek ez zuela esan nahi zerbait ona egitera heltzeko beste biderik ez zegoenik; pentsatzen zuela haren lana ona zela, baina lehen ez zela orain bezain lehorra; haren gutuna bidegabea zela. 1885eko uztailaren 21a baino lehen (R54) Nuenendik idatzitako gutunean Vincentek Rappardi esaten zion hainbat pertsonek (Tersteeg ek, Boussod, Valadon & Cie k) gaitzetsi zutela bere lana azken urteetan; berak
|
ez
zuela haiekin denborarik galdu nahi eta bizkarra eman ziela; azken eskutitzetan idatzitako hitzak erretiratu behar zituela, inolako erreserbarik gabe; eta hori ez zela bakarrik Vincenten intereserako, Rappard beraren intereserako ere bai baizik; idatzitakoa erreserbarik gabe erretiratuz gero, beren adiskidetasuna berriztatuko zutela eta estuagoa izan zitekeela. Familiari zegokionez, azken urteetan aitarekin oso gaizki konpondu zela, berak bere iritzien arabera jokatu nahi zuela eta uko egin ziola herentziaz tokatzen zitzaionari.
|
|
|
1890ko apirilaren 15ean (628) St. Rémytik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion azkenaldian etorritako gutunak irakurri nahi zituela, baina oraindik burua
|
ez
zuela haiek irakurtzeko bezain argi. Gogo handia zuela berriro lanean hasteko.
|
|
|
Espainiaren arazoarekin edo Espainia arazotzat (Laín Entralgo), edo eskuin muturrean Espainia arazorik gabe eman zuena, bereziki (Calvo Serer) ez dago alde nabarmenik Felipe González (PSOE), Manuel Fraga Iribarne edo José María Aznarren (PP) eta Julio Anguitaren (PC/ IU) jarreren artean Espainiako parlamentuko hiru adibide esanguratsu jartzearren, guztiak espainiar nazionalista sutsuak baitira. Egungo euskal herritartasunari dagokionez, nire arimako Madrilekiko leialtasuna eta maitasuna (kritikoa) alde batera utzi gabe, espainiarrak ez diren euskaldun asko ezagutzen ditut,
|
ez
baitute haien burua espainiartzat hartzen, baizik eta beren burua horretara behartzen dituen indar baten pean ikusten dutelako daude espainiartuak. Egia ukaezina da hori, eta niri dagokidanez, ez naiz, noski, ez euskal nazionalista, ezta nazionalista espainiar bat ere, eta horrek, batzuentzat, nire burua sutara botatzeko baino ez du balio izan.
|