|
2001
|
|
|
hitzaldiak, artikuluak, berripaper laburrak... Idatzi ziren urteak ere desberdinak dira, gainera? 1951koa da zaharrena; 1987koa, berriena?, eta
|
ez
ditu gure ediziorako erabili dugun batasun jantziak erabat berdindu. Berdintze guztiak ez dira on noraezean, eta berdintasunak gorabehera, badago bilduma guztian zehar asmoz eta idaztankeraz halako batasun ukaezin bat.
|
|
|
Baina hori alfer lana litzateke, eta zauriaren gainean pikoa: nork
|
ez
du gure artean ezagutzen, arestian jaioa ez baldin bada, faxismoaren mutur beltza. Horrelatsu ari zaizkigu Espainiako presondegiak barrendik nolakoak diren erakuts beharrean dabiltzanak, hala nola, atzerrian, Alcázar de Velasco," primerako" preso ezaguna eta, azken baina ez hutsen, Sánchez Covisa2 Barka, Sánchez Covisa, handikiei omen dagokien marratxoarekin.
|
|
2002
|
|
|
Zuzendaria urduri zegoen, nabarmena zen buruan
|
ez
zuela gurekikoa noiz amaituko beste ezer; ez zekien zer egin eskuez eta begirada non pausatu.
|
|
|
Zuri idatzirik ere, ez dakit irakurriko dituzun lerro hauek. Zeren uste baitut, nahiz agian ez naizen batere zuzen,
|
ez
duzula guk gure garaian irakurtzen genuen adina irakurtzen. Zuk, guk zure denboretan ez bezala, eskura baitituzu ordenagailuak eta sakelako telefonoak:
|
|
2003
|
|
|
Orduko Tareixak inondik ere ez zuen atzo maleta ttipi bat prestatuko, iluntzean Vigora etorri, eta bertako ostatu ziztrin batean gaua emango; orduko Tareixak goizean
|
ez
zuen gure, barkatu, hemendik aurrera, nire, etxerako billetea erosiko, eta bakarrik abiatuko.
|
|
2005
|
|
|
Gero, baina, etsipenak jo ninduen, ankerki, Juliorekin zertan zebilen jakin nuelarik. Gertaera hark
|
ez
zuen gure adiskidetasuna eten, hala ere; alta, maistrarekin beste era bateko harremanak izateko aukera eman zidan, hots, harreman arrazoitsuagoak, ideologikoagoak; apika ez zen gauzatuko hori, baldin eta eten mingarri hura gertatu izan ez balitz. Modu horretan sartu nintzen Adelaren buruan, haren mundu ikuspegian, haren esperientzia historikoan, haren erroetan.
|
|
|
Garapen iraunkorrak, berriz, etorkizuneko belaunaldiei beren beharrak asetzeko gaitasuna ez murritzarazteko ideia du oinarri. Hau da,
|
ez
dugu gure ondoren izango direnen etorkizuna hipotekatu behar. Baina horrek guztiak nolako inplikazioak ditu natur baliabideez egin behar den erabilpenari dagokionez?
|
|
2006
|
|
|
Baina ez da euskara izanen. Euskararen izorramendia etorriko litzateke hortik, eta
|
ez
dugu guk ontzat emanen halakorik, are gutxiago gure izatea bera ukatzen denean. Baina ez dugu horregatik mendekurik nahi, eta ez dugu eskatuko absolutiborik gabeko euskararik.
|
|
|
Esaterako, akaso irizpide nagusia izan behar ez duen arren?, zuzentasunaren oinarrizko arau batzuk era zaindu dira, ezta? Eritzi edo iritzi esateak
|
ez
du gure mintza jardunaren kalitatean eragin handirik izanen, baina ni/ nik nahasteak noski. Zuzentasuna ere ez da dena, ez dugu horrekin itsutu behar, baina bai kontuan hartu.
|
|
2008
|
|
|
Gure arrazoia badakit ez dela gurea, eta gutxien gutxiena gure dirua da geurea (zenbat eta gordeago eta kapitalduago, orduan eta gutxiago). " Gure diruarekin
|
ez
dute guk nahi ez dugunik egingo", arranguratzen dira hiritar arduratsuak (Nineu barne). Baina gure diruak gogoak(?) ematen diona eta komeni zaiona egingo du, gure gauzek, gorputzak eta arrazoiak bezalaxe.
|
|
|
Lehendik ere
|
ez
genuen guk asko, baina" euskararen mundua" esaten hasi zenak beste arrazoi bat eman zigun mundutik aparte sentitzeko.
|
|
|
Normalizazioa ongi egon liteke, baina berekin dakar subnormalizazioa ere; integratzeak desintegrazioa, arrazoiak eromena edo idazteak hizketan ahaztea dakarten bezala... eta abar. Gauzak holaxe dira gibela sendatzeko urdaila izorratzea beste biderik asmatu
|
ez
duen gure kasta honentzat.
|
|
2009
|
|
|
...dut nahi horiek bezalakoa izan zaitezen, erotu egingo zara bestela, ez mehatxurik egiteko, beldurra ematen didazu, baina ez naiz isilduko, gehiegi isildu dut, buru kamutseko dislexiko gaixo honek bere erara bizi nahi du, ez naiz esker txarrekoa, ez, badakit zuei guztioi esker landu dudala adimena, baina laguntza horren ordainetan atxilo hartu nauzue, ni neu izan besterik ez dut nahi, Lidia, Lidia,
|
ez
du gurekin hitz egin nahi, ahizpak ez digu uzten deitzen ere, berak ez du hitzik egiten, mutu dago, ia ez du mugitzen ahorik, jateko juxtu juxtu, ospitalean erizain dabilen ikasle ohi batek esan dit, begirada galduarekin ematen ditu orduak, Lidia, zergatik ez zara zeu ere istripuan hil, Lidia, bizian hila.
|
|
|
Barkatu, uste dut ez nizkizula egin behar izan. Kontua da, esate baterako aitxitxeren eta amumaren baserrira joateko asmoa geneukala azaltzen genizunean,
|
ez
zenuela gurekin joan nahi erantzuten hasi zinela. Apurka apurka, gurekin joan gura ez hari argudio bat gehitu zenion, sasoi hartatik aurrera txitean pitean aurpegiratzen zeniguna:
|
|
|
Euskara nahi eta behar dugu, baina gainera euskara bera da gu guztion bultzadaren beharrean. Gaztelania ere nahi eta behar dugu, askok gainera bereagoa dute gaztelania euskara baino, eta normaltasun osoz onartu behar da hori; baina gaztelaniak
|
ez
du gure bultzadaren beharrik. Kultur hizkuntza dugu, gizarte bizitzako alor ugaritako hizkuntza dugu, aberastu egiten gaitu, eta gero eta euskal hiztun gehiagoren harreman afektiboetako hizkuntza ere bada.
|
|
|
Ulergarria da. Egoera honek
|
ez
du gure historia guztian aurrekaririk, horregatik zaigu hain zaila berorri aurre egitea.
|
|
|
Baina bizitza arragoa da; maitasuna, konkista; berdintasuna, berriz, eguneroko praktikan onartu nahi
|
ez
dugun gure guztizko izaera; besteekin batera baizik ezin gintezke aske izan; bihotz zabaltasuna da benetako garaipenaren bermea; edertasuna igel baten itxurapean egon liteke ezkutatuta; gure izaera mugatuak berezkoa du saminaren ifrentzua...
|
|
|
Literatur saririk apalena ere irabazi
|
ez
duen gure auzoko idazle fin fin batekin elkartu nintzen bart gure ohiko tabernan. Sirakusako tiranoaren kontakizuna erakutsi nion.
|
|
|
Honetaz eta hartaz, saskiaz eta nahaskiaz jardun genuen hainbat denboran. Kontu interesgarri asko esan zizkidan literatur saririk apalena ere irabazi
|
ez
duen gure auzoko idazleak. Ezin denak eman.
|
|
|
Gurean, arrantzuko kanaberetarako eta baratzetan lekei tente eusteko balio duten bezala, mila lan eta baliabide hartu zituzten kanaberak eta zumitz jenero hauek. Errege makilak eta kanaberak horrenbesteko estimaziorik
|
ez
duenez gure artean, Axularrekin batera, har dezagun geure buruen eredutzat: " Kanabera bezala, gaitezen malgu eta plega".
|
|
|
Estatu zentralizatu eta bateratuak sortu eta eratu ahala, espainol eta frantses ez ziren kulturak desagerraraztea izan zen euren helburu nagusia. Inoiz ez gintuzten onartu; inoiz
|
ez
zituzten gure hitza, gure mintzoa eta gure kultura errespetatu. Inoiz ez zuten gure herria aintzat hartu.
|
|
|
Inoiz ez gintuzten onartu; inoiz ez zituzten gure hitza, gure mintzoa eta gure kultura errespetatu. Inoiz
|
ez
zuten gure herria aintzat hartu. Herritartasun eskubidea eman ziguten, baina herritar frantses edo espainol izatekoa.
|
|
2010
|
|
|
Nigatik
|
ez
nuke gu bion artean elizarik sartuko, baina, Magdalena poloniarra izaki, balio handia ematen ziok eta ezinbesteko baldintza duk, ezkontzaren sakramentua.
|
|
|
Xoxote gure zain zegoen atarian. Ikusten zenez,
|
ez
zuen gu iritsi arte ezer jan gabe egoterik izan eta ardo botilari eman zion lehenengo tragoa, urdai azpiko puska bati laguntzeko. Kuba eta Euskal Herriko ohituren arteko ezkontza oso gustu onekoa iruditu arren, arkumea betiko moduan nahiago dudala aitortu behar dut, letxu hutsarekin edo patata panadera mamitsu batzuk lagunduta.
|
|
2011
|
|
|
Ikusten duzuenez, honaino behintzat, nobedade askorik ez; baina, entzun: Jainkoak
|
ez
zuen gure mundua sortu, eta, jakina, berak ez du inola ere gobernatzen hemen gertatzen dena. Unibertsoa eta mundua beheragoko mailako beste izaki batek sortu zituen:
|
|
2018
|
|
|
–Madame Mystére Errusiatik etorri zaigu, jarraitu zuen Girardon andreak?, eta
|
ez
du gure hizkuntza oso ondo menderatzen; hala ere, gaurko saioaren nondik norakoak azaldu dizkit, gainetik besterik ez bada. Atlantidako tenplu bateko sazerdotesa izan bide zen aurreko bizitza batean, eta handik datorkio zenduei hots egiteko gaitasuna.
|
|
|
Marider bentako ate nagusian egon zen denbora guztian. Bi gizonongandik urrun,
|
ez
zuen gure arteko elkarrizketa aditzerik izan, baina Briskoten beso jasoa adiskidetasunaren seinaletzat hartuko zuen, berak ere berea jaso zidan-eta.
|
|
2019
|
|
|
Ane eta biok estu eta larri baikeunden. Gure ikasgelako umeek" marimutil" esaten ziguten eta gu jotzen saiatzen ziren (alferrik, Ane borrokan denak baino gehiago baitzen), eta neskek
|
ez
zuten gurekin jolasean ibili nahi etxean esan zietelako gu" influentzia txarra" ginela. Eliren amak, Eli zen gure ikasgelako neskarik popularrena, gure amari esan zion ez zuela nahi haren alaba gu bezalako" bitxo" batzuekin ibiltzea.
|
|
|
Bataioaren zeremonian
|
ez
du gure artzainak sermoia egin; ezagutzen ez dudan beste batek egin du. Gure artzainak ez du behin ere hitz egiten batzar handietan.
|
|
|
Maitasunak obligazio asko sortzen ditu. Horra beste hitz bat esanahi bera
|
ez
duena gure artean eta munduan.
|
|
|
Geuk hainbeste estimatzen ez ditugunez gero, geure buruaren etsen  plutarako balio behar liguke kanaberak: errege makilak estimaziorik
|
ez
duenez gure artean, Axularrekin batera, har dezagun geure buruen eredutzat: Kanabera bezala, gaitezen malgu eta plega.
|
|
2021
|
|
|
eta onartua zaion aukera bakarra ongiaren eta gaizkiaren arteko hautua da, bidezkoaren eta bidegabearen artekoa, egiaren eta gezurraren artekoa. Berengana joaten garenean psikoanalizatzen gaituztenek esaten dizkiguten gauzak ez zaizkigu baliagarri gertatzen
|
ez
dutelako gure erantzukizun morala kontuan hartzen, alegia, gure bizitzari onartua zaion hautu bakarra: psikoanalizatzera joan denak ederki daki askatasun efimeroko giro hura, gure apeta hutsa betez gozatzen genuena, giro arrarotua zela, ez naturala, azken batean itogarria.
|
|
|
Baina ez nahita min egingo didatela uste dudalako. Paula eta biok izan ginen, bi urte igaro eta gero ere, Sergiori babes ematen iraun genuen bakarrak, eta Sergiok, aldiz,
|
ez
zuen guregan pentsatu pinu haren kontra txikitu gintuenean. Ez zen haren suizidio sena besterik, bere buruaz beste egiteko premia larri hura bere lagunik onenekiko gizatasun edo esker on txikiena baino handiagoa izan zen.
|
|
|
ez dut bide ofizialak gogaitzeko ezer egin nahi. Nirekiko, epe luzeko harremana dugu bion artean, mundua ez da kasu honekin ere bihar amaituko,
|
ez
dut gure harremana erre nahi poliziarekin etsaituko gaituen zera bat argitaratu dugulako.
|
|
|
–Kasu hau argitzen dugunean..., kasuak berak
|
ez
bagaitu gu garbitzen, esan zuen.
|
|
|
Nire bebarrura heldu, etxera igo eta mundua ahazteko amorratzen nengoen, txuletoiak eta lagunak ere ahazteko desiratzen, baina Lutxok
|
ez
zuen gure elkarrizketa amaitutzat emateko asmorik, nonbait, oina jarri baitzuen markoaren eta egur, burdin hesi eta kristalezko ate astunaren artean.
|
|
|
Batek zakik jendeak nola erreakzionatuko lukeen. Baina, esandakoa,
|
ez
duk gure gerra. Ondo zagok gizon horri lagundu nahi izatea; poz handia ematen didak. Hitaz harro nagok, David.
|
|
2022
|
|
|
âUrtetik urtera indartsuago sentitzen dut
|
ez
duela gure herriak adeitasunak adinako ohorea ematen dion beste tradiziorik ez hain ardura handiz zaindu eta gorde beharrekorik. Nazio modernoetan parekorik ez duen tradizioa da, nik ezagutzen dudaneraino (eta ez ditut leku gutxi ezagutu atzerrian).
|
|
|
...skutik hartzen nau zintzoa dela adierazteko, niri hemendik irteten lagundu ezinik ez duela esaten dit, bere etxean jasoko nauela, dirua utziko didala nik ikasketak burutu artean, lan bat aurkitu artean, eta bere begi nireak bezalakoei begira, bere aho nirea bezalakoari begira, neure buruari esaten diot ez didala gogoak ematen, asperraren asperrez hilko nintzatekeela elkar ongi eramango bagenu ere,
|
ez
nuke gugan sinetsiko, ezta jendeak kalean guri begiratzeko burua jiratuko balu ere, izan genukeena garela pentsatuz, gazte bikotea, eta dirua geroko gordetzeko esan nioke, itzultzeko nigana bere heldutasunak nire ondoan egoteko justifikazioa ematen dionean, ez nirekin itsutzeko esan nioke, bere hurbiltasunak izutu egiten nauela, eta dena amaitzen dugunean luzaro masajeatzen dit bizkarra, nik hala...
|
|
|
Badira, izan ere, emakumearen eta neskatila gaztearen edo haurraren artean, bi jarrera, edo freskotasun horren adorazioa, edo halako etsipena: " Deus
|
ez
dugu guk biok bat". Duda egiten du Brigittek, Jules Blancek eta bere amak ez ote...
|
|
|
Dena eman dut. Ihes egiten ez baduzu, eta
|
ez
baduzu gu zeurekin eramatea lortzen, kale gorrian geldituko gara." Ospitale okaztagarria eta beltza gero, beldurra dut. Zer gertatu zaio Brigitteri?
|
|
|
Mexikoko komunitate horretan kafea edateak
|
ez
du guk ematen diogun balio ia sakratua: askoz ere etekin handiagoa ateratzen diote kanpora salduz, Ameriketako Estatu Batuetako (AEB) eta Europako kafe zaleei.
|
|
2023
|
|
|
Handik gutxira, carqueja kamioietan garraiatzen hasi ziren. Okindegiek
|
ez
zuten gure beharrik gehiago. Hankapean nituen haurrek nirea bai horratik.
|
|
|
Baina horri aurre egin behar diogu; ez gure hobe beharrez soilik, baizik eta gure seme alaben ongizateari begira. Distantzia hori gorde behar da eta onartu beharra dago, eta
|
ez
dugu gure burua zigortu behar horregatik, ez dugu errudun sentitu behar. Modu naturalean gertatzen zaigu, kontrolpean eduki nahi ditugulako, gure jabetza balira bezala ditugulako, distantziarik utzi gabe, eta beldurra ematen digulako distantzia handia hartzeak, nahiz eta prozesu naturala izan.
|
|
|
Esperientziak erakutsi digunaren arabera esan dezakegu kontrol hori, batzuetan, gure buruari jarritako presioaren ondorio ere badela, hau da, gure seme alabek ahalik eta akats gutxien izan ditzaten nahi dugu eta horrela porrotak ekidin, guraso edo hezitzaile bezala dugun erreputazioa ez dadin zikindu. Zenbait erabaki
|
ez
ditugu gure gazteen hobe beharrez hartzen, besteek zer esango duten kontuan hartuta egiten dugu. Gaur egun, gehiegizko informazioa dugun garai honetan, guraso ona izateko presioa inoiz baino latzagoa da gizartean.
|
|
|
Liburuko lehenengo atalera itzulita, gero eta urrunago gaude rat park hartatik, eta konturatu gabe gure buruak kaiola bakartian sartzen ari gara, ez dakigularik nola kudeatu bakardade sentimendu hori. Izaki guztiz sozialak garen neurrian, bakardade horrek (ez konfunditu bakarrik egotearekin, bi gauza desberdin baitira133)
|
ez
ditu gure beharrizan psikoemozionalak betetzen, eta are gutxiago nerabezaroan, eta inoiz ez bezala bilatzen dira taldeak onartzea eta haren errekonozimendua jasotzea. Bakardadea, nerabezaroan, lotuta egon ohi da, normalean, ongizate emozionalaren eta osasun mentalaren eremuko zailtasunekin.134 Ikusi dugu sare sozialek funtsezko zeregina betetzen dutela isolamendu horretan, eta horien erabilera goiztiar eta desegokiak osasun mentalean duen eragina; beraz, ez dugu berriz ere horretan jardungo.
|