2000
|
|
ustekabean egin zuten topo, besterik gabe. Eta Txemak
|
ez
zuen dudarik gabe ziurtatuko baina komentzituta zegoen Rocío ikusi zuenean kalea hustu egin zela supituan. Agian hainbeste fijatu zen aspalditik ikusi gabeko hartan, non ez zuen beste inor ikusi kalean.
|
|
Ezagun ditugu munduan ipuinak eta historiak asmatzen dituzten skribatzaile sonatuak, nola Boccaccio edo Cervantes, baina ez al zaizu iduritzen, jaun André, ezen nekez ediren daitekeela Berceokoaren don Bildur hura baino asmatzaile joriagorik eta emankorragorik? Honetan eta hartan eta bertze mila gauzatan egon naiteke dudos, baina horretan
|
ez
dut dudarik. Eta uste dut ezen hala izan zela atzo, eta hala izanen dela bihar.
|
|
Ordea, badira biktoriak, galtzetik eta galtzapenetik gehiago dutenak eta ondore gaixtoak baizik ez dituztenak, eta
|
ez
dut dudarik ezen Faustorena eta Leliorena ere haietarik izan zela: izan ere, bizkarreko ederra hartu nuen, jaun An dré, noiz eta ohe gainean geundenok goiti beheiti amildu baikinen!
|
|
—Poztu...? —haren mintza doinuak
|
ez
zuen duda izpirik utzi, nire semeak sorrarazten zizkion sentipen ezkutuen aitzin gibelez— Nola pozten ahal naiz, haren ama nora eta norekin joan den ere ez badakigu?
|
2003
|
|
–Kanpotar horien artean batzuk gorri samarrak izanen dira,
|
ez
dut dudarik, baina ez ahaztu gainerakoak errege katolikoen sokakoak izanen direla, katolizismoari mendez mende eutsi izan diotenen oinordeko zuzenak, gu bezalaxe, eta horrek ere ez du preziorik... errege katolikoen izpirituak zutik baitirau eta zutik iraunen baitu, sozialismo eta komunismo guztien gainetik, sekulorun sekulotan, amen!
|
2004
|
|
Baina Italiako Parma ere atzetik nuen, eta hura ere aukera bikaina izan zitekeen iraganarekin hausteko. Antzeko baldintzetan, baita zertxobait txarragoetan ere,
|
ez
nuen dudarik Parmarantz egingo nuela... amona Sinforosagatik besterik ez bazen ere.
|
2005
|
|
F k" Fernando" behar zuen, eta ziurtzat eman nuen" eliza atzean" hitzek non lurperatu zuten esan nahiko zutela. Jadanik
|
ez
nuen dudarik: Anderrek hil zuen mutila, Iñigoren laguntzarekin.
|
2007
|
|
–Mila esker, jaun txit gorena?, botatzen zion halakoetan Eduk. Ziriak ziri,
|
ez
genuen dudarik egiten musikaren inguruan mugituko zela Roberren bizitza, Kalifornian nahiz Pernanbukon.
|
2009
|
|
Alabaren eta haren senarraren arteko oihuak dira txarrak, horiei ezin diet bestelako soinurik jarri. Ikusten ditut eta saiatzen naiz haien ahoetan hitz politak jartzen,, joango gara zinemara aspaldiko partez??, adibidez, baina, aretoko butaketan zera egindakoak izango diren arren, eta maitasun handiz,
|
ez
dut dudarik, orain elkar hil nahi lukete, airean sentitzen dut.
|
|
Epaiketa, gerra kontseilua? hasi aitzin ere, Nazario Orbek
|
ez
zuen dudarik, bere ohiko jokabidea zen anai arreben arteko istiluetan. Teofilo Mariak zuela arrazoi:
|
|
berak inork baino hobeto zekien bere mugen berri; Damasok, gainera, buruan behar zuen beste oroitzapen hura dantzan, zaldiak bota zuenekoa, bost urte zituela?
|
ez
baitzuen dudarik zoritxarraren zaldiak berriro botako zuela; zerbait egin behar zuen, beraz, zerbait esan behar zuen, baita orduantxe esan ere, uniformea kentzen hasi aurretik:
|
|
susmo bat susmo hutsa zela, alegia, baina hamaika susmok froga bat osatzen zutela, baliokidetasun ia matematiko batean; Albertok bere tangoa kantatzeari ekin zionean: Caminito que el tiempo ha borrado,/ que juntos un día nos viste pasar,/ he venido por última vez,/ he venido a contarte mi mal, nabaritu zuen, ausaz, Domingok jauzi kualitatibo hura, zalantzatik ziurtasunera, hain ziren adierazgarriak eta hain agerikoak bai Albertoren kantatzeko era. Domingok
|
ez
zuen dudarik Alberto Adari zuzentzen zitzaiola, eta Adari bakarrik, lagunak kanta bi arrebei eskainia zien arren?, eta bai Adaren begietako sua ere, gauza jakina baita ezen amodioak suzkoagoak egiten dituela mateminduaren begiak; hura baitzen kontua. Alberto eta Adaren arteko maitemin balizko hura!?, jelosiak hartutako gizonak. Domingok, ezin garbiago ikusten zuena eta halako ezinegon bat eragiten ziona, min jasangaitz batek hartu balu bezala; une hartan, itzarri ere, itzarri zitzaion, beharbada, Domingori barne ahots bat, belarrira hitz egin ziona, bere minaren argibideak emanez:
|
|
Reginak, halere, jertseak izugarri gustatzen zitzaizkiolako edo, berezko gustuen eta aita kalonjeak ezartzen ziòn irizpide moralaren arteko alternatiba behar zuen Reginak korapilo eta auzi?, ez zion Adari haiek egitea debekatu, nola, bada, baldin eta Nazario ere aurka azaldu bazitzaion auzi hartan?, hartu ere, hartu ez zituen, bada, senarrak kalonje jaunaren hitzak txistetzat!?? eta, hala eta guztiz ere, hiritarren jertseak pausalekutzat hartu zituztèn txoriak eta tximeletak gutxitzen hasi ziren handik aurrera, gutxitzen eta gutxitzen, dendarien eta bezeroen eskaria hutsean gelditu zen arte, negurik gorrienak, bat batean, hiriko jertseak hartu balitu bezala, tximeletak eta txoriak aienatuz; Adak ez zekien zer gertatu zen, baina
|
ez
zuen dudarik Elizak bazuela hartan zerikusirik, debeku ofizialik zabaldu ez zen arren; eta orduan, inoiz baino hobeto ulertu zuen, ausaz, Domingoren iritzia, Ada bisitan joan zitzaiòn garaian ahoskatua eta bere pentsamoldearen ispilu zena: sinesten zuela Jainkoagan, baina ez Elizan.
|
|
Inork
|
ez
zuen dudarik egin nor zen Saint Germaingo gazteluko sala handian hain itxura arruntean agertzen zena. Kortesanaz mozorroturiko emakume batek ziztuan egin zuen niregana.
|
|
A RMAGNAC EZ
|
ez
nuen duda handirik. Azken urtean, deiturik nuen guztietan etorria zen niregana.
|
|
...alonje jaunaren hitzak txistetzat! –.. eta, hala eta guztiz ere, hiritarren jertseak pausalekutzat hartu zituztèn txoriak eta tximeletak gutxitzen hasi ziren handik aurrera, gutxitzen eta gutxitzen, dendarien eta bezeroen eskaria hutsean gelditu zen arte, negurik gorrienak, bat batean, hiriko jertseak hartu balitu bezala, tximeletak eta txoriak aienatuz; Adak ez zekien zer gertatu zen, baina
|
ez
zuen dudarik Elizak bazuela hartan zerikusirik, debeku ofizialik zabaldu ez zen arren; eta orduan, inoiz baino hobeto ulertu zuen, ausaz, Domingoren iritzia, Ada bisitan joan zitzaiòn garaian ahoskatua eta bere pentsamoldearen ispilu zena: sinesten zuela Jainkoagan, baina ez Elizan.
|
|
susmo bat susmo hutsa zela, alegia, baina hamaika susmok froga bat osatzen zutela, baliokidetasun ia matematiko batean; Albertok bere tangoa kantatzeari ekin zionean: Caminito que el tiempo ha borrado,/ que juntos un día nos viste pasar,/ he venido por última vez,/ he venido a contarte mi mal, nabaritu zuen, ausaz, Domingok jauzi kualitatibo hura, zalantzatik ziurtasunera, hain ziren adierazgarriak eta hain agerikoak bai Albertoren kantatzeko era –Domingok
|
ez
zuen dudarik Alberto Adari zuzentzen zitzaiola, eta Adari bakarrik, lagunak kanta bi arrebei eskainia zien arren–, eta bai Adaren begietako sua ere, gauza jakina baita ezen amodioak suzkoagoak egiten dituela mateminduaren begiak; hura baitzen kontua –Alberto eta Adaren arteko maitemin balizko hura! –, jelosiak hartutako gizonak –Domingok– ezin garbiago ikusten zuena eta h... " Adarenak lur debekatuak dira niretzat, bai, baina baita beste guztientzat ere:
|
|
borrokaldi hark –atipikoa, inondik ere– arrisku erantsi bat zuen, biek ala biek baitzituzten betaurrekoak; han, baina, ez zen inor arriskuaz mintzatzen, odolaren deia eta inkontziente kolektiboaren ahotsa beste dei eta ahots partikular guztien gainetik zeudelako, ausaz, betaurreko xixtrin batzuen gainetik zer esanik ez; Damasok, halere, bere berezko ahotsa zuen –bere berezko beldurraren ahotsa, alegia–, inkontziente kolektibo guztien gainetik mintzatzen zitzaiona, eta esaten ziona zerbait egin behar zuela; Damaso, beraz, kikilduta zegoen: ez gimnasia, ez kirola, ez ariketa fisikoak ziren haren espezialitatea... berak inork baino hobeto zekien bere mugen berri; Damasok, gainera, buruan behar zuen beste oroitzapen hura dantzan, zaldiak bota zuenekoa, bost urte zituela...
|
ez
baitzuen dudarik zoritxarraren zaldiak berriro botako zuela; zerbait egin behar zuen, beraz, zerbait esan behar zuen... baita orduantxe esan ere, uniformea kentzen hasi aurretik:
|
2010
|
|
urtzen zizkidana, ez dakit kolpetik edo apurka eta banan banan; eta bihotzak belauna jaisteko agindua eman, eta jarraian, negarrez ikusi nuen neure burua, belauniko, Jainkoari eskerrak ematen nizkion bitartean, burua galdu nuèn istantean bere argiaz argitu ninduelako, txistu nota haiekin?
|
ez
bainuen dudarik hura guztia Jainkoaren grazia berezia zela: Jainkoak hari guztiak mugitu zituela, alegia, ardi desbideratuak bidera egin zezan berriro eta arestian zentzurik ez zuenak zentzua aurki zezan.
|
|
...urterekin neure egoeraren berri banekienik, ezta neure barne borroken indarren eta parametro objektiboen nondik norakoen kontzientzia nuenik ere, nola, bada, neure baitatik ateratzeko gai ere ez banintzen, lezio hura berandu gabe ikasiko nuen arren, debozionisten ikastetxean bekatuen aitortza egiteko arimaren eta kontzientziaren gorabeherak aztertzen hasi ginenean, astean behin gutxienez!?, baina
|
ez
dut dudarik neure baitan nituela indar haiek, nik orduan hain modu zehatz bezain kategorikoan ikusten ez banituen ere: nola ukatu, bada, neure baitan zetzala bizi sena, nola ukatu neure beldurra, eta nola ukatu beldurraren eta bizi senaren arteko lotura!
|
|
Gerhardek
|
ez
baitzuen dudarik egiten pintura molde berriek ere, zientziak bezalaxe, berak amesten zuèn iraultzaren norabidea markatzen zutela, baldintza gutxieneko batzuk betetzekotan. Hain da egia esaten ari natzaizuna, Damaso, non honako iruzkin hau egin baitzidan Gerhardek, biok Munichera joan ginèn egun haietako batean, erakusketa aretoan sartu eta berak begikotzat jo zuèn koadro espresionista baten aurrean gelditzen ginela, errusiar pintore ez oso ezagun batena ote zen??:
|
|
; ama isilik zegoen, bai, baina ez ezpainak mugitu gabe?
|
ez
baitut dudarik ama bere letania berariazkoa errezatzen ari zela, azken bolada hartan jakulatoria bakarrera laburbildu zuena: Mater amabilis, ora pro nobis, Mater amabilis, ora pro nobis, materramabiliska beti?
|
|
zu bai, zu ez, zu bai, zu ez? gauzak hala izatekotan,
|
ez
baitut dudarik amak petalo zuri batean ikusten zuela bere etorkizuna, letra larrietan idatzitako baiezko batek berretsia: –ZU BAI!?.
|
|
–Ez!?. Eta, nola berotasunaren presiopean dagoen galdara batek tapoiaren atzetik likido guztia kanporatzen duen, bizi sena ere ariko zitzaidan azpitik bultzaka,
|
ez
bainuen dudarik iraultzak beste gerra bat zekarrela berarekin, potroak eta hanka bat ez ezik, beste hanka eta besoak ere honda ziezazkidakeena, bizitzak zituèn pozgarri txikiekin pozten hasia nintzenean hondatu ere??, ezezko biribila are biribilagotzera jo nuen: –Gehiago sinesten dut Grimm anaien ipuinetan iraultzan baino!?.
|
|
Halako moldez, non, egun batean, sagar bat galtzerdi sare luze baten bidez enborrari lotu, eta burua, kapelak estalia ohi bezala, sagarraren azpian jarri baitzuen. Ikusi nuenean, ni noiz iritsiko zain zegoen Heinrich,
|
ez
dut dudarik?, aztoratu egin nintzen, baita lasaitu ere jarraian, Heinrich urrun baitzegoen kaxatik, non baitzeuden sistema aktibatzeko erabiltzen zirèn kabilak. –Zer arraio zabiltza?
|
|
Entzuna nago lurrikarak eta izaten diren lekuetan, txakurrak, segundo batzuk lehenago, urduri jartzen direla eta zaunkan hasten, zergatik ez, haien pertzepzio eremua eta gurea ez badira beti bat!?, eta
|
ez
dut dudarik halako zerbaiti antzeman ziola, ai, Galileok eta Giordano Brunok txakur bat lagun izan balute, Inkisizioak eragindako lurrikarei antzemateko?!, baina Elizak, heretikoak ez ezik, txakurrak ere kondenatuko zituzkeen orduan sutara, seguru baietz??, txakurra negarrez hastearekin batera, lurrikara bat bezalakoa sentitu bainuen neure baitan, bertigo bat, oinen azpian nuèn euskarria bat bat... amiltzera banindoa bezala:
|
|
Zu goitik beherako euskalduna zaitut, ez hainbeste jatorriz, baina bai borondatez, eta
|
ez
dut dudarik txikiena western etan indioen alde lerratzen diren horietakoa izango zaitudala. Baina horri buruz ere zerbait esan nahi nizuke.
|
|
irakur zitekeen artikuluaren hasieran. . Joan Perez Lazarragaren testuaren benetakotasunaz, gaur egun, inork
|
ez
du dudarik, baina Veleian aurkitu bide diren hitzen inguruan, zalantzak ez dira oraindik erabat uxatu. Esan daiteke, gainera, Veleiako arduradunek prentsa aurrean hitzak agertu ondoren baino duda gehiago daudela egun. Horregatik, Henrike Knörren eta Joakin Gorrotxategiren txostenaren zain daude denak.
|
|
Zu goitik beherako euskalduna zaitut, ez hainbeste jatorriz, baina bai borondatez, eta
|
ez
dut dudarik txikiena western etan indioen alde lerratzen diren horietakoa izango zaitudala. Baina horri buruz ere zerbait esan nahi nizuke.
|
|
Entzuna nago lurrikarak eta izaten diren lekuetan, txakurrak, segundo batzuk lehenago, urduri jartzen direla eta zaunkan hasten —zergatik ez, haien pertzepzio eremua eta gurea ez badira beti bat! —, eta
|
ez
dut dudarik halako zerbaiti antzeman ziola —ai, Galileok eta Giordano Brunok txakur bat lagun izan balute, Inkisizioak eragindako lurrikarei antzemateko...!, baina Elizak, heretikoak ez ezik, txakurrak ere kondenatuko zituzkeen orduan sutara, seguru baietz... —, txakurra negarrez hastearekin batera, lurrikara bat bezalakoa sentitu bainuen neure baitan, bertigo bat, oinen azpian nuèn eu... zer egin behar nuen nik, izan ere, Madril bezalako hiri handi batean, etxerik eta babesik gabe, eta zer, txakurrik gabe eta txakurrak eskaintzen zidàn euskarri psikologikorik gabe?
|
|
Hala, bada, amak gogoan behar zituen Mendigorriako gertakariak... horregatik errezatu zituen arrosario hartako letaniak errezatu zituen moduan, isilean, bere baitan bildua, baita arrosarioa zuzentzen zuenak Ama Birjinaren laudorioen zerrendari ekin zionean ere: Sancta Maria, Sancta Dei genitrix, Sancta virgo virginum...; ama isilik zegoen, bai, baina ez ezpainak mugitu gabe...
|
ez
baitut dudarik ama bere letania berariazkoa errezatzen ari zela, azken bolada hartan jakulatoria bakarrera laburbildu zuena: Mater amabilis, ora pro nobis, Mater amabilis, ora pro nobis, materramabiliska beti... egun batzuk lehenago ere halaxe aritu baitzitzaidan, biok Regina enean elkarrekin errezatu genuèn arrosarioan.
|
|
" Konturatu al zara gero eta gehiago direla Andre Maria ikusten dutenak?"; ikustekoa zen nola esan zidan amak esaldi hura, buruan zuèn esperantza bere fruitua ematera balihoa bezala!; nik ez dakit amak ilara luze batean imajinatzen ote zituen bidenteak, Ama Birjinak aukeratu eta jendetzatik bereizten zituenak, bakoitzaren meritu eta desmerituen arabera, lore zuri beltz bati petaloak banan banan kentzen zizkion bitartean: zu bai, zu ez, zu bai, zu ez... gauzak hala izatekotan,
|
ez
baitut dudarik amak petalo zuri batean ikusten zuela bere etorkizuna, letra larrietan idatzitako baiezko batek berretsia: " ZU BAI!".
|
|
Gerhardek
|
ez
baitzuen dudarik egiten pintura molde berriek ere, zientziak bezalaxe, berak amesten zuèn iraultzaren norabidea markatzen zutela, baldintza gutxieneko batzuk betetzekotan. Hain da egia esaten ari natzaizuna, Damaso, non honako iruzkin hau egin baitzidan Gerhardek, biok Munichera joan ginèn egun haietako batean, erakusketa aretoan sartu eta berak begikotzat jo zuèn koadro espresionista baten aurrean gelditzen ginela —errusiar pintore ez oso ezagun batena ote zen... —:
|
|
Gerhardi ez nion aurrez aurre egin aurka, ordu arte ez bederen; egun hartan, ordea, barru barrutik atera zitzaizkidan urte haietan pilatutako desadostasunak, neure buruarekin egindako isiltasun itunak estaliak: ‘Ez! ’ Eta, nola berotasunaren presiopean dagoen galdara batek tapoiaren atzetik likido guztia kanporatzen duen —bizi sena ere ariko zitzaidan azpitik bultzaka,
|
ez
bainuen dudarik iraultzak beste gerra bat zekarrela berarekin, potroak eta hanka bat ez ezik, beste hanka eta besoak ere honda ziezazkidakeena, bizitzak zituèn pozgarri txikiekin pozten hasia nintzenean hondatu ere... —, ezezko biribila are biribilagotzera jo nuen: ‘Gehiago sinesten dut Grimm anaien ipuinetan iraultzan baino! ’ Gerhard izoztuta bezala gelditu zen; begiak, baina, hiruzpalau segundoren buruan txinpartaz bete zitzaizkion:
|
|
...neure egoeraren berri banekienik, ezta neure barne borroken indarren eta parametro objektiboen nondik norakoen kontzientzia nuenik ere —nola, bada, neure baitatik ateratzeko gai ere ez banintzen, lezio hura berandu gabe ikasiko nuen arren, debozionisten ikastetxean bekatuen aitortza egiteko arimaren eta kontzientziaren gorabeherak aztertzen hasi ginenean, astean behin gutxienez! —, baina
|
ez
dut dudarik neure baitan nituela indar haiek, nik orduan hain modu zehatz bezain kategorikoan ikusten ez banituen ere: nola ukatu, bada, neure baitan zetzala bizi sena, nola ukatu neure beldurra, eta nola ukatu beldurraren eta bizi senaren arteko lotura!
|
2011
|
|
–Ferratu zenuten, bai, eta ongi ferratu gainera,
|
ez
dut dudarik. Orain dela hiru lau aste ongi zegoena, ordea, gaizki egon daiteke gaur, eta goazen Onofrerenera, han hobeki azalduko dizut-eta?
|
|
Eta ni neu banintz, zer?? Don Jaimek, izan ere, bere akatsak izanen ditu,
|
ez
dut dudarik, baina zure semea bezalako gizonek eman dute estatu kolpea, eta gizon horiek izanen dira gure salbazioa, elkarbizitzarako hain beharrezkoa den ordena ekarriko dutenak.
|
|
Eta katalan hiztunen hizkuntz erabileran identitate faktoreak daukan eragina nabarmena da oso: . IECk
|
ez
du dudarik: nortasun edo identitate sentimenduaren galera da katalanek hizkuntzarekin duten utzikeriaren oinarria, eta horren emaitza honako hau da:
|
2012
|
|
Besteez ez da ezer aipatzen. Nor da ordea ezkutuko maite hori, ahaideek ezagutzen ez dutena (ahaide gehienek behintzat), baina Mariek igande goizean ikusten duena, eta hain duena fidagarria, non
|
ez
baitu dudarik egiten ilunabarreko itzalak jaisten diren arte Barrière du Roule ko arboladi bakartietan harekin egoteko. Zein da ezkutuko maite hau, galdetzen dut, ahaide gehienek ezagutzen ez dutena?
|
2013
|
|
–Irri eginen didazu, baina zerbait berezia sentitzen dut sabelean, ilargi tipi bat biribiltzen hasi balitzait bezala. Lehengoan susmoa nuela esan nizun; gaur, berriz,
|
ez
dut dudarik??, erran zidaan. –Kontuz, Raissa?
|
|
Dionixio, izan ere, bi indar handiren mende zegoen: alde batetik, maiteminak bide batetik zeroan; berak maite zuen Pankraxi,
|
ez
zuen dudarik, haren presentzia eta begirada batzuk nahiko izan baitziren bere sentimendu hartaz jabetzeko; maite zuen, bai: zelan azaldu, bestela, bere obsesio hura, harengana zeroana behin eta berriz?; hainbeste maite zuen, non berdin maitatuko baitzuen, baita hura marrazo bihurtu eta bera. Dionixio?
|
|
ezaba zitzatela pintura beltzez idatzitakoak; are gehiago esan zien:
|
ez
zuela dudarik nork egin zituen pintada haiek eta ondo baliatuko zituela balizko erasotzaileak astintzeko inaugurazio hitzaldian. Halaxe egin zuen, zinta moztu aurretik, hitzaldi anbiguo batean?
|
|
–Horretaz inork
|
ez
du dudarik. Gainerakoez ari naiz.
|
|
–Eta Forster koronela bera etorri arte, zuetako inork ere
|
ez
zuen dudarik gordetzen, suposatzen dut, benetan ezkonduta zeudela.
|
|
‘Irri eginen didazu, baina zerbait berezia sentitzen dut sabelean, ilargi tipi bat biribiltzen hasi balitzait bezala. Lehengoan susmoa nuela esan nizun; gaur, berriz,
|
ez
dut dudarik... ’, erran zidaan. ‘Kontuz, Raissa... ez baitzintuzket gero zapuztuta ikusi nahi’, ihardetsi nioan.
|
|
ezaba zitzatela pintura beltzez idatzitakoak; are gehiago esan zien:
|
ez
zuela dudarik nork egin zituen pintada haiek eta ondo baliatuko zituela balizko erasotzaileak astintzeko inaugurazio hitzaldian. Halaxe egin zuen, zinta moztu aurretik, hitzaldi anbiguo batean... zeinak ez baitzuen, giro hartan, anbiguotasunetik batere, guztiek baitzekiten nor ziren gaizki hezi oies zikin Herri nahasle Betikoak.
|
|
Dionixio, izan ere, bi indar handiren mende zegoen: alde batetik, maiteminak bide batetik zeroan; berak maite zuen Pankraxi,
|
ez
zuen dudarik, haren presentzia eta begirada batzuk nahiko izan baitziren bere sentimendu hartaz jabetzeko; maite zuen, bai: zelan azaldu, bestela, bere obsesio hura, harengana zeroana behin eta berriz?; hainbeste maite zuen, non berdin maitatuko baitzuen, baita hura marrazo bihurtu eta bera –Dionixio– irentsiko balu ere!
|
2014
|
|
Martxoaren 6ak egun berezia izaten segituko du urtero, Josemari Sagardui. Gatza, rentzat. Bizitza aldatuko dion eguna,
|
ez
du dudarik. Eta bai.
|
|
–Nire bezeroak
|
ez
du duda mudatan bizitzen jarraitu nahi, amaitu zuen kontakizuna Emilio Arrue abokatuak?. Egia osoa jakitea merezi du, inolako estalkirik gabe.
|
2015
|
|
|
ez
dut dudarik jada?
|
|
Egin beharrekoa egiten ari zen,
|
ez
zuen dudarik horretan. Ezin zuen denbora gehiago galdu.
|
|
Amona Zizurkilgoa izan, eta bazekien Asteasutik Aiara bidean Andazarrateko erietxearen berri, entzunak zituen haren bertuteak tuberkulosiari aurre egiteko. Parajea ikusita, hegoaldera etzana, egutera eta haizatua,
|
ez
dut dudarik egiten, botikez gain, tokiak berak ihartu zuela osabaren birika hondatua eta itzuli ziola osasuna. Laurogei urte aise hartu zituen, handik berrogeita hamarrera.
|
|
Iraultza honen ideiak belaunaldiz belaunaldi iritsi dira guregana, eta babesa jaso dute belaunaldi guztietan. Nire belaunaldiak ere sinesten du,
|
ez
dut dudarik. Jarraipena dago, eta egongo da, nahiz eta belaunaldi bakoitzak bere ezaugarri bereziak dituen.
|
|
|
ez
dut dudarik jada...
|
2016
|
|
Amore ematea da, eta ez dut uste ETAkoek hori onartuko dutenik. Preso kolektiboa batuta dago,
|
ez
dut dudarik. Nekatuta izan arren, ez dut uste amore emango dutenik.
|
|
Hirukote horren idei arragoan goritzen ari da biharko mendearen moldea. Askoren ustez honek
|
ez
du dudarik.
|
|
Bai
|
ez
dut dudarik, Maite zaitudala nik, Bainan nago beldurturik Ez nahiz erran egiarik!
|
2017
|
|
esan diodanean. Inoiz
|
ez
dut dudarik egin janariari dagokionean, are gutxiago kartaren erdia arkumea besterik ez denean, baina ez dakit zergatik iruditzen zaidan aukeratzen dudana aukeratuta ere erratu egingo naizela, ez dudala hain gustuko izango, alboko mahaikoek nik baino hobeto aukeratuko dutela, damutuko naizela. Une horretan, andrearen begiradak, presioak eta dudek ezkerreko besoa lokartzerainoko zorabioa eragin didate.
|
|
Lete izan zen kutxan botoa sartu zuen lehena. Inork
|
ez
zuen dudarik: Lady Beireren aldeko bozka izan zen Leterena.
|
2018
|
|
Iristen ez denak etxean gelditu du mehatxu egin zuen Alotzek. Inork
|
ez
zuen dudarik izan mehatxua efektiboa izango zela. Aurrelarien oinei helduta hasteak konfiantza sortu zuen arnasa ere hantxe zegoela.
|
|
Gaur egun haren izena esan eta inork
|
ez
luke dudarik egingo, inork ez luke beste inon irudikatuko, ez baldin bada bere kameraren atzean, bere istorioak kontatzen, bere irudiak sortzen; non arraio bestela. Mireni berari hain iruditzen zaio berezkoa eta ezin bestela gertatuzkoa gaur egungo bere egoera ezen gehiegitan ahazten baitzaio iragan ez hain urruna, gehiegitan ahazten baitzaio karrera amaitzear zela non zeukan burua, nola apurtu zitzaizkion eskema guztiak, braustakoan, gurasoei master interesgarrien berri eman eta erantzun ziotenean hurrengo ikasturtean ez ziotela Bartzelonan pisurik ordainduko.
|
|
Kontrara, honek guztiak aukera eman dit jende berria ezagutzeko, egun oso maiteak ditudan pertsonak; eta hori lortu dugu usu ideologikoki elkarrengandik urrun egonda ere. Ni irabazten atera naiz,
|
ez
dut dudarik.
|
2019
|
|
Haiekin biltzeko beharraz, hau guztia zer irudituko zaien pentsatzen. Ixiarrek
|
ez
du dudarik egin, eta errepikatu egin dit: –Berak hau nahi zuen, eta familiak hori badaki?.
|
|
Izan ere, askotan komentatzen dugu Moioren azken urtea txarra izan zela, eta eztabaidatu egiten dugu bertan izandako gaizki egonak eta gaizki ulertuak zenbaterainoko harremana ote zuten haren transexualitate egoerarekin. Ainarak behintzat
|
ez
du dudarik, transa zela esan zuenetik, aldaketa izugarria izan zuen: –Nik uste dut, hala ere, aldaketa bat egon zela; esan duguna, alaia, ume bat bezala, dibertigarria zen horretatik, hor atzean etengabeko hausnarrean zegoen buru batera.
|
|
iragana bildua dago orainean, eta iraganean gizonek egina da historia guztia. Emakumeak munduaren osaeran parte hartzen hasi direnean ere, mundu hori gizonena da oraindik; gizonek
|
ez
dute dudarik horretaz, eta emakumeek ere apenas. Bestea izateari uko egiteak, gizonarekiko konplizitateari uko egiteak berekin ekarriko luke uko egitea kasta gorenarekin elkar hartuta egoteak eman ditzakeen abantaila guztiei.
|
|
Korneliak bere semeak seinalatu eta, hona hemen nire harribitxiak? harro esan zuenean, etsenplurik makurrena eman zuen geroari begira; ama gehiegi bizi dira harrotasunezko keinu hori berriz egiteko esperantzaz; eta, hori lortzeko,
|
ez
dute dudarik izaten hezur haragizko norbanako txikia sakrifikatzeko, haren existentzia kontingente eta lausoa ez baitzaie gogobetegarria. Senarraren antzekoa izatea inposatzen diote, edo, kontrara, antzekoa ez izatea, edo aita, ama, arbaso ohoraturen bat hezurmamitzea; eredu prestigiotsu bat imitatzen dute:
|
|
Ikusia dugu burgesia handiko eta aristokraziako emakumeek beti defendatu izan dituztela beren klase interesak senarrek baino ere setakeria handiagoz:
|
ez
dute dudarik izaten beren gizaki autonomia errotik sakrifikatzeko haien alde; isilarazi egiten dute berengan duten zernahi pentsamendu, epai kritiko, bulkada berezko; loroen pare errepikatzen dituzte iritzi oro har onartuak, eta bat egiten dute kode maskulinoak inposatzen dien idealarekin; bihotz barrenean, baita aurpegian ere, hila dute egiatitasun oro. Etxekoandreak nolabaiteko independentzia aurkitzen du bere zereginetan, seme alaben zaintzan:
|
|
Montherlantek ontzat jotzen du salbuespen bat egitea emakume kirolariekin; gorputza modu autonomoan landuz, espiritu bat konkista dezakete, arima bat; hala ere, erraza litzateke haiek goi horietatik jaitsaraztea; Montherlant leun leun urruntzen da mila metroko lasterketaren irabazlearengandik, nahiz eta ereserki suhar bat eskaintzen dion;
|
ez
du dudarik erraza litzaiokeela emakume hori seduzitzea, baina ez dio halako umiliaziorik pasarazi nahi. Dominiquek ez du irauten gailur haietan, nahiz eta Alban harako deika ari zaion; Albanez maiteminduta dago:
|
|
Baina euskararen normalizazioa bultzatu eta euskararen erabilera sustatuko lukeen balizko euskal estatu batek berme gehiago eskainiko lituzke espainiar eta frantses estatuen menpeko gaur egungo zatiketa administratiboak baino, estatu hori independentea, konfederatua edo dena delakoa izan. Horretan
|
ez
dut dudarik. Historian atzera begiratu besterik ez dago ikusteko estatu frantsesak eta espainolak, salbuespen apurrak salbuespen, historikoki joera homogeneizatzailea izan dutela eta hizkuntza aniztasunarekiko uzkurrak izan direla, edo zuzen zuzenean aurkakoak.
|
2021
|
|
Nik nire inuxentean, Itziar, diru hura nondik aterea zen galdetu nion; eta bankuko langile hark, traxe xuxen hartan zerraturik, irribarre egin zidan, ez zekiela baina
|
ez
zuela dudarik egiten legalki lortutako dirua zela, Suitzak ez zuela onartzen delituaren bidez lortutakorik, hori Suitzako banka sistemari egozten zitzaion akusazio faltsua zela, eta Suitzak egiten zuen gauza bakarra zela bankuko sekretua gordetzea, eta halaxe izan behar zuela mundu osoan.
|
2022
|
|
Zalantza guztiak uxatzen zaizkit orduan. Bere zelula guztiekin maite nau, berak
|
ez
du dudarik bere ama naizela, ni naiz hori zalantzan jartzen duena ergela naizelako eta sistemak harrapatuta naukalako.
|
|
‘Ama, ez naiz zure umetokitik jaio, baina nire ama zara’ Zalantza guztiak uxatzen zaizkit orduan. Bere zelula guztiekin maite nau, berak
|
ez
du dudarik bere ama naizela, ni naiz hori zalantzan jartzen duena ergela naizelako eta sistemak harrapatuta naukalako".
|
2023
|
|
Basajaunek
|
ez
zuen dudarik egin, eta gerlariari begirik kendu gabe, aurpegia serio, adaxkari heldu zion errespetu osoz, kirtenik ukitu gabe. Hori egin orduko, atso garai dotore bat atera zen atarira.
|
|
Eguneko artikulu irakurriena da, Facebooken gehien partekatutakoa, @EnautOihenart izar egin da, jarraitzaile berri franko lortu du, eta proiektuaren aurkako mezu andana hasi da zabaltzen. Artikuluko xehetasunek harridura eragin dute, anitzek ez dute sinesten egia izan litekeenik edo obratuko denik, beste batzuk ez ditu gehiago deusek harritzen eta, kapitalaren aztaparrek biltzen ez dutenik ez baita,
|
ez
dute dudarik Erlaitza inguruak ere pribatizatuko dituztela; horregatik, kontrako solasak ozentzen hasi dira, eta aldekoak isilik daude.
|
|
Enpresa hura Agencia Saturnino zen. Nagusia Aljeriako gerran, 1REP erregimentuan aritutako soldadu ohi bat zen, OASeko kide gisa identifikatu ez dena, baina Eñautek eta Aitziberrek
|
ez
dute duda izpirik hura ere OASekoa zela. Eñautek ez zuen xehetasun handirik aurkitu agentzia hartaz, baina Florence Idiartek emandako paper batzuetan aurkitua zuen Agencia Saturnino Hubert Vermandoisekin lotzen zuen agiria:
|
|
Berriki arte, bakean utzi dute. Baina ikara hazi zitzaion bi egun lehenago oiloa ebatsi ziotenean,
|
ez
baitzuen dudarik gazte haiek zirela hobendunak. Edo egun hartan antzara ferratzera igorri zuen kazetari hura izan ote zen, mendekuz?
|
|
Denak zaintzapean bagaude, nehor ez dago zaintzapean, pentsatu nahi du. Badaki, teknologia horien aitzinetik, eta borroka armatuaren aitzakian, poliziak entzuketak egiten zituela militanteen telefonoetan, jarraigailuak pausatzen zituztela haietako batzuen autoetan, mikroak jartzen zituztela talde politikoen egoitzetan, eta
|
ez
du dudarik ehunka lagun, milaka ere, hurbiletik segitzen zituztela, hain segur bere gurasoak barne. Baina orain?
|
|
Ez dut zalantzan jartzen zure profesionaltasuna... –" ez, ez, baina sekulako ziztada bota didak oraintxe" –,
|
ez
dut dudarik kontraste lana egin duzula. Baina, gaur egun, deusek ez du bermatzen proiektu hori aitzina aterako dela.
|
|
Orain, atzera begiratuta, konturatzen naiz Brigitte gogor saiatzen zela fabriketako langileen tankerarik ez izaten, eta haren ametsa zela bulego batean lan egitea eta neskatxa natural eta soil bat izatea, juxtu juxtu makillatua, morroi taxuzko eta itxuroso bat aldera ekarri ahal izateko, ahal zela tailerrean lan egiten ez zuen baten bat. Maite jolasek erakarri egiten zuten –Luis Marianorekin, adibidez,
|
ez
zukeen dudarik egingo–, baina beti oker ateratzen ziren. Uzten zizkidan liburu eta argazki nobeletan ere, emakume dohakabeak ageri ziren beti, bizimodu negargarriak zeramatzatenak, eta bat batean, egun batez, zoriontsu bilakatzen ziren ustekabean.
|