|
2003
|
|
|
8 Gizartea gizabanako guztien bilera denez gero, gizarte ordenarekin zerikusia duen guztiak betebeharra eratzen du gizabanako bakoitzarengan; horregatik, gizabanakoak
|
ez
badu betebehar hori borondatez betetzen, agintaritza zibilak horretara behartu dezake. Hala nola, norbait alkate edo erregidore izendatuz gero, edo norbaiti bestelako komisiorik emanez gero, horrek kontzeju zamak bete behar ditu.
|
|
2005
|
|
|
Erakunde publikoek, udalek gure kasuan, legalitatea errespetatzeko obligazio edo agindu indartua eta singularra dute, eta obligazio orokorhorrek Konstituzio espainiarreko (hemendik aurrera KE) 103 artikuluan (egintzaadministratiboen legalitate printzipioa aldarrikatzen du), 9 artikuluan (berdintasuneskubidearen egikaritza efektiboa bermatzeko beharrezkoak diren bitarteko guztiakjartzera behartzen du Administrazio Publikoa) eta 53 artikuluan (askatasun eta eskubideen babesaz dihardu) zehaztuta ditu bere oinarriak; hau da, txertatze juridikopositiboa duen obligazio edo agindu batez ari gara hitz egiten. Legean espresukijasoa, idatzia, dagoen aginduaz ari gara hitz egiten eta inolaz ere inolako funtslegalik
|
ez
duten betebeharrez.
|
|
2006
|
|
|
Auzian zehar eta auzi hori amaituta ere,
|
ez
dute betebeharrik izango prozesuko gainerako kostuak ordaintzeko, horretarako kondena ezartzen zaienean izan ezik.
|
|
|
Salatua epaitegiaren mugapetik kanpo bizi bada,
|
ez
du betebeharrik izango hori epaiketa ekitaldira agertzeko, eta epaileari idazkia aurkeztu ahal izango dio bere defentsarako komenigarri dena alegatuz; horrez gain, ahalordea eman ahal izango dio abokatuari edo prokuradoreari, ekitaldi horretan alegazioak eta zuribide frogak aurkez ditzan.
|
|
|
Agindu judizialaren ondorioz, aipatu irakasle bakoitzak, aditu gisa informazioa eman duenean, erregelamendue tan zehaztutako zenbatekoa jasoko du, zerbitzu hori ematearen ondoriozko zerbitzu sari eta gastuen kalte ordain gisa, eta
|
ez
du betebeharrik izango egunean hiru ordu baino gehiago lan egiteko, presako edo aparteko kasuetan izan ezik; hori gertatuz gero, auzi paperetan jasoko da.
|
|
|
Orain arte, urkilak zerotik %10era zihoazen. Baina sustatzaileek diote tokiko korporazio gehienek
|
ez
dutela betebehar hori betetzen, eta ez dutela etorkizunean ere egingo. “Enkante publikoan saldu dituzte terrenoak, herriko jaiak edo zezenketak bezalako gastuak finantzatzeko, gizarte intereseko ekintzak zirela aldeztuz”, adierazi dute.
|
|
2007
|
|
|
a) Espainian egiaztatutako diplomazia agenteak eta kontsuletxeetako funtzionarioak, bai eta diplomazia misio iraunkor zein berezietako, eta kontsuletxeetako bulegoetako gainerako kideak eta euren familiakoak ere, baldin eta, nazioarteko zuzenbideko arauen arabera, horiek
|
ez
badute betebeharrik, atzerritar gisa inskripzioa egiteko eta bizileku baimena lortzeko.
|
|
|
Norbaitek
|
ez
badu betebehar hori betetzen, erantzukizuna izango du, titular berriarekin batera modu solidarioan, eskuraketaren ostean horrek erkidegoari zor dizkion zorren ondorioz; horri kalterik egin gabe, aurreko titularrak berreskaera eskubidea izango du, titular berriaren aurka.
|
|
|
2 Aurreko paragrafoaren arabera berrikuntza batzuk eskatzeko modukoak ez badira, baina horiek egiteko erabakia baliozkotasunez hartzen bada, eta instalazio kuotak gainditzen badu gastu arrunten hiru hileko arrunten zenbatekoa, orduan berrikuntzen alde ez dagoenak
|
ez
du betebeharrik izango, eta ez da haren kuota aldatuko, nahiz eta alde ez dagoen horri hobekuntza edo abantaila kentzea ezinezkoa izan.
|
|
|
Hori dela eta, legegileak mota horretako laguntzak baldintzatu eta xede horretarako eskura dauden funts publikoak esleitzeko lehentasunak ezar ditzake. Edonola ere, botere publikoak
|
ez
du betebeharrik irakaskuntza zentro guztiak diruz laguntzeko irakaskuntza zentro izateagatik, baina laguntzak ezin ditu nahierakeriaz eman, legez arautu behar baititu (ekainaren 27ko 77/ 1985 KAE eta uztailaren 10eko 86/ 1985 KAE).
|
|
|
Beraz, autonomia erkidego elebidunetan, botere publikoek (Estatua eta autonomia erkidegoa) ahalmena dute irakaskuntzan bi hizkuntza koofizialak erabiltzeko komunikazio hizkuntza moduan, hezkuntza arloko eskumen banaketarekin bat etorriz. Horrenbestez, onartu egingo litzateke botere publikoek askatasun zabala dutela irakaskuntzaren araubide linguistikoa ezartzeko; izan ere, hizkuntza koofizialetako bat irakaskuntzatik baztertu ezin duten arren,
|
ez
dute betebeharrik horien artean berdintasun absolutua bermatzeko.
|
|
|
Amaitzeko, bizilekua askatasunez aukeratzeko eskubideari dagokionez, Espainiako legeriak funtzionarioei lan egiten duten lekuan bizitzeko betebeharra dutela ezarri die, eta ez dago argi betebehar hori eta goian aipatu eskubidea aurkakoak diren. Konstituzio Auzitegiak ezetz uste du, betebehar hori herritarrak administrazioarekin duen lotura baten ondorioa baita eta lotura hori herritarrak berak askatasunez hautatu baitu (inork
|
ez
du betebeharrik funtzionario izateko, eta funtzio publikora sartzen denak badaki zein baldintza bete behar dituen). Auzitegiaren ustez, neurri hori arrazoizkoa da, funtzionarioaren eginkizunetatik eratorri betebeharrak behar den moduan betetzea bermatzeko (azaroaren 13ko 781/ 1985 KAA).
|
|
|
Kasu batzuetan zenbateko handiagoko kredituak ere eskatu zituzten, eta emaitza berak lortu zituzten. Hipotekari buruzko oinarrizko informazioa duen informazio liburuxka bat eman behar izan arren (Aginduaren 3 artikulua), bisitatutako erakundeen erdiak baino gehiagok (%50, 53)
|
ez
zuen betebehar hori betetzen, eta kasurik onenean, publizitate hutsagatik, hitzezko azalpenengatik edo paper" zikin" huts batengatik ordezten zuen, non ukabilez eta letraz, idazpururik eta zigilurik gabe, baldintza batzuk aipatzen baitziren. Etxebizitzaren tasazioa egin ondoren eskaintza loteslea emango ote litzatekeen galdetuta, %41, 93k erantzun zuen ez zutela dokumentu hori ematen, nahiz eta “Aginduan ezarritako funtsezko eta lehentasunezko gardentasun neurrietako bat izan”, adierazi du Adidaek.
|
|
|
Erlijio eremuan, hilketaren auziak baditu zenbait konnotazio, arauak berak jasotzen dituenak, baina modu mugatuan, animalien hilketa Erlijio Entitateen Erregistroan inskribatutako eliza, konfesio edo erlijio komunitateen errituen arabera egiten denean, eta zorabioaren arloko betebeharrak dagokion erlijio errituaren aginduekin bateraezinak direnean. Kasu horretan, agintari eskudunek
|
ez
dute betebehar horiek betetzea eskatuko, baldin eta praktikek osasuna eta segurtasuna babesten dituzten mugak gainditzen ez badituzte. Nolanahi ere, eta legezko aginduz, erritu erlijiosoaren araberako sakrifizioa albaitari ofizialaren gainbegiradapean eta jarraibideen arabera eginen da.
|
|
2008
|
|
|
Labur zurrean esan daiteke zerga egitatea arauaren egitezko kasu abstraktua dela, eta zergapetzea bidezkotzen duen ekonomi ahalbidea adierazten duela kasu horrek. Zerga egitateak, beraz,
|
ez
du betebehar izaerako loturarik sortzen zuzen zuzenean, baina zeharka izan arren, zergapetzearen prozedura abian jartzen du, prozedura horretan tributu betebeharra sortzen delarik.
|
|
2009
|
|
|
Kodeak zein alderdiek ezarritako epe mugarik
|
ez
duten betebeharren betepena eskatu ahal izango da, alderdiek betebehar horiek noiz hartu eta hamar egunetara, akzio arrunta sortzen badute, edota biharamunean, beraiekin betearazpena badakarte.
|
|
|
Dicker ek gaineratu duenez, “ez zaio utzi behar Jartumi atzipenaldia aitzakia gisa erabiltzen Darfurren bakea eta ahalegin humanitarioak mantentzea oztopatu duten politika buxatzaileak indartzeko”.v Nazioarteko zuzenbidearen arabera, “Sudanek bere zibilak babesteko eta Darfurren behartsuei laguntzeko langileei sarbide osoa, segurua eta oztoporik gabea emateko betebeharra du. Atxiloketa aginduak
|
ez
ditu betebehar horiek aldatzen”, dio HRWk.
|
|
2010
|
|
|
3.Komiteari hasierako txostena oso osoan aurkeztu dioten estatu alderdiek
|
ez
dute betebeharrik, artikulu honetako 1 paragrafoko b) idatz zatian xedatutakoarekin bat etorriz gerogarrenean aurkeztutako txostenetan, aldez aurretik aurkeztutako oinarrizko informazioa errepikatzeko.
|
|
|
4.Komiteari hasierako txosten zehatza aurkeztu dion estatu alderdiak
|
ez
du betebeharrik, gerogarreneko txostenetan aldez aurretik emandako informazioa errepikatzeko.Estatu alderdiei gonbita egiten zaie, Komitearentzako txostenak prestatzen dituztenean, prozedura irekia eta gardena izan, eta behar bezala kontuan har dezaten konbentzio honetako 4 artikuluko 3 paragrafoan xedatutakoa.
|
|
|
Beraz, migrazioetako langileek eska dezaketen txartela da. 14 urtetik beheitikoek
|
ez
dute betebehar hori. Hala ere, aire konpainia askotan eskatzen dute.
|
|
|
Lehenengo egintza, beharrizana duenak burutuko du, alegia, behekoak goikoari; azken egintza, berriz, goikoak gauzatuko du, behekoari begira; eta bigarrena, ostera, guztiei aplika dakieke, San Tomasek ohartarazi bezala, eta guk ere De religione tratatuan azaldu genuen moduan. Arrazoia da, otoitz egintzaren bitartez, gizakiak
|
ez
duela betebeharrik hartzen, eta ez duela inor behartzen. Beraren gainetik dagoen norbaitek zerbait egitea nahi du.
|
|
2011
|
|
|
Ezkontitzak ez du ezkontzeko betebeharrik sortzen, eta, orobat,
|
ez
du betebeharrik sortzen, ezkontzarik ez dagoenerako hizpatu dena betetzeko.
|
|
|
Errentatzaileak
|
ez
du betebeharrik, hirugarrenak errentapeko finkaren erabileran eragiten duen egitezko nahasmenduaren gain; hala ere, errentariak zuzeneko akzioa izango du nahasmendu eragilearen aurka.
|
|
|
Bazkideek
|
ez
dute betebehar solidariorik sozietatearen zorrei begira; eta bazkide batek ere ezin ditu besteak behartu egintza pertsonal baten ondorioz, baldin eta bazkide horri ez bazaio horretarako ahalorderik eman.
|
|
|
Mandatariak mugak gainditzen dituen zatian, mandatugileak
|
ez
du betebeharrik, hori esanbidez edo isilbidez berresten duenean izan ezik.
|
|
|
Dohaintzak
|
ez
du betebeharrik ez ondorerik sortzen dohaintza emailearentzat, onarpena ematen den unetik baino.
|
|
|
Norbaitek, goren mugako prezioaren truk edo oso osorik, zenbait eskubide, errenta edo produktu saltzen baditu, nahiko izango du osotasunaren legitimitatearen gain orokorrean erantzukizuna izatearekin; baina
|
ez
du betebeharrik izango, osotasun horretako zati bakoitzaren saneamenduaren gain, salbu eta osotasunaren edo horren zatirik handienaren ebikzioa gertatzen denean.
|
|
2012
|
|
|
" Gazteentzako mendi irtenaldiak antolatzen ditu elkarteak eta Euskal Herri osoan egiten ditu txangoak. Parte hartu nahi duenak
|
ez
du betebehar bat baizik: euskaraz egitea.
|
|
2013
|
|
|
(59) Batzuen ustez, derrigorrezkotasuna ohituratik eratorriko da, KZren 1089 artikuluaren lege esapidean barneratzen dena (Alguer, Pérez González). Beste batzuek, berriz, onartzen dute berez
|
ez
duela betebeharrak sortzeko gaitasunik; baina, aldi berean defendatzen dute, promesak hirugarrenei itxaropenak sortzen badizkie, promesa egin duenak duela edonola ezeztatu. Hau da, haien ustez, itxaropen bat sortu duena derrigortuta dago [ZCP Ak, Zuzenbide zibila III:
|
|
|
Nire irudiko, gizakiok, bestelako animaliak ez bezala, izaki moralak gara, hau da, eskubide/ betebehar sare batean murgildutako izakiak. Horregatik, ez zait egokiena iruditzen animalien eskubideak adierazpena (eskubide hitza esanahi berezi batekin erabili ezean), eskubideak eta betebeharrak txanpon beraren bi alderdi baino ez baitira, eta animaliek, nik dakidala,
|
ez
baitute betebeharrak edukitzeko gaitasunik. Horrek ez dakar dualismo berri bat, zaila baita izaki moralaren eta ez moralaren arteko muga zehaztea.
|
|
2015
|
|
|
Ikasle gorrek zeinu hizkuntzaren interpreteak eskatu dituzte klaseei eta laguntza teknikoei jarraitzeko Besteak beste, ikasle horiek zeinu hizkuntzako interpreteak eskatzen dituzte eskolei jarraitu ahal izateko. Gaur egun, ikastetxeek
|
ez
dute betebehar hori, hizkuntzak ikastea ez baita araututako prestakuntza. Horri dagokionez, Pilar Escabiasek, Alacanteko Unibertsitateko Hizkuntza Goi Mailako Ikastegiko irakasleak, kezka agertu zuen, behar adinako laguntzarik ez zuenez, ikasle gorenek beste hizkuntza batzuen azterketa alde batera utzi eta «atzerriko herrialdeetan ikasteko, lan bat aurkitzeko edo bertan sustatzekoa» ikasteko.
|
|
|
Gizaki hipermoderno honek ordezkatu du etika estetikagatik. Den dena zalantzan dagoen garaia bizi dugun neurrian, gizaki hipermodernoak ez du jada etikan sinisten, etikatan baizik; ez du balio absolutuetan sinisten, efimeroa den edozertan baizik;
|
ez
du betebehar edo inperatiboetan sinisten, askatasun indibidualean baizik; ez du jada bere askatasuna murriztu dezakeen komunitate modernoan gehiegi sinisten, gozatzeko askatasuna aldarrikatzen duen nartzisista egozentrista bilakatu baita. Gizaki hipermodernoak askatasunez hautatu nahi du une oro bizi nahi duen bizi estiloa.
|
|
2017
|
|
|
" Autobuseko erabiltzaileak uste du
|
ez
duela betebeharrik"
|
|
|
Alde horretatik, benetan da kezkagarria nola uzten diren erantzukizun horiek denak goikoen esku; kezkagarria da, hain zuzen, ez arazoaren erantzukizuna ez delako utzi behar gizarteko eta ekonomiako sektore menderatzaileen gain, baizik eta sektore horiexek ez direlako erakusten ari egiazko asmorik eta konpromisorik arazoa konpontzeko. Are, usuegi haiek erabiltzen dute klima aldaketaren diskurtso berdea, zurigarri gisa erabili ere, horrela
|
ez
baitute betebeharrik sentitzen boterearen gailurrera bultzatu dituzten egitura sozioekonomikoak funtsean aldatzeko. Klima aldaketaren arazoa ulertuko badugu, ekonomia politikoa eta ekologia politikoa aintzat hartu behar ditugu gatazka sozioekologikoen azterbide gisa.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak “neurriak hartuko ditu” zioen, lehen, testuak, hainbat ataletan; orain, ordea, “neurriak har ditzake” dio. Alegia,
|
ez
du betebeharrik ezartzen. EH Bilduri ez dizkiote “behar zen garaian” aldaketak jakinarazi, gaur goizean esan duenez. Ingurumari horretan, euskararekiko" ausardia" eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari," urrats sendoak".
|
|
2019
|
|
|
Zer egingo duzu gotzain batek betetzen
|
ez
baditu betebehar horiek?
|
|
2021
|
|
|
Perpaus adjuntuak izanik, kokapenari dagokionez
|
ez
dute betebehar sintaktiko berezirik, eta perpausaren hasieran, tartean edo amaieran ager daitezke. Nolanahi ere, adibideei begira, ohartzen gara gehienak perpaus nagusiaren eskuinean agertzen direla.
|
|
2023
|
|
|
Orain, ordea: «Euskararen sustapenerako laguntza jasotakoek besterik
|
ez
dute betebeharrik izango». Haien esanetan, guztiz desagertu dira produktuak saldu eta zerbitzuak eskaintzen dituzten establezimenduek dituzten «betebeharrak».
|
|
|
Era berean, kontuan hartu behar da, lanaldi osoko langile batek jubilazio partzialaren alde egiten badu, jubilazioa hartzeko adin arruntera heltzean, enpresaburuak
|
ez
duela betebeharrik, aldi berean, errelebuko kontratua egiteko, langile horrek hutsik utzitako lanaldia ordezteko. Baina enpresaburuak errelebuko kontratua egiten badu, kontratu horren iraupena izan daiteke mugagabea edo urtebetekoa.
|
|
|
(e) Salbuespenez, enpresak
|
ez
du betebeharrik izango, industria, finantzaedo merkataritza sekretuekin zerikusia duten informazio zehatzak komunikatzeko, informazio horiek zabaltzeak, irizpide objektiboen arabera, enpresaren edo lantokiaren jardunbidea oztopa dezakeenean edo horren ekonomia egonkortasunean kalte larriak eragin ditzakeenean. Alabaina, salbuespen horrek ez ditu bere baitara biltzen enpleguak enpresan duen egoerari buruzko datuak.
|
|
|
10 eguneko aurrerapenarekin, kontratuaren iraupena 3 hilabetetik gorakoa izan bada; 15 eguneko aurreabisuarekin, kontratuaren iraupena 6 hilabetetik gorakoa izan bada; hilabeteko aurreabisuarekin, kontratuaren iraupena urtebetetik gorakoa izan bada. Enpresaburuak
|
ez
badu betebehar hori gauzatzen, kalte ordaina eman dio langileari; kalte ordain horren zenbatekoa izango da epe hori zenbat egunez utzi bete gabe eta egun horiei dagozkien alokairuen zenbatekoa.
|
|
|
Kasu horretan, oporren daten berri izan da horiek baliatu baino 2 hilabete lehenago. Oporraldian edo oporraldietan zehar, familia etxeko enplegatzaileak
|
ez
du betebeharrik izango, familiako etxebizitzan edo familia nahiz familiako kideren bat joaten den tokian bizitzeko.
|