|
2000
|
|
|
Eta, halako batean, geure izenaren hotsak itsutzen gaitu, eta zernahi egiteko prest izaiten gara, baita geure izenaren izenean bertzeena estaltzeko eta zanpatzeko ere. Ordea, izenetarik eta hotsetarik haratago biziko bagina, izenik ez duen Hura edirenen genuke, izenik
|
ez
duelako berez dena eta izen guztiak bere baitan biltzen dituena, eta edirenen genuke, halaber, agian, geure zinezko izana... Horregatik, hartaraz gero, noiz eta neure buruari galdetzen baitiot zer naizen, katoliko edo protestant, ihardespen bera emaiten diot:
|
|
|
Lehenago ohartu behar nuen, baina zentzumenak
|
ez
nituen beren hoberenean. Belarriak sorgortu zitzaizkidan arte ez nuen burua biratu, eta orduan argi itsugarri batek biluztu ninduen bide erdian:
|
|
2001
|
|
|
Guardia zibilek, euskaldunak harrapatu ahala kuartelera eramaten zituzten eta presoek
|
ez
zuten berez kuartelaren espazio estua utzi behar, baina euskaldun libreak euskaldun presoa ukituz gero hau ere libre geratzen zen. Guardia zibilek euskaldun guztiak preso eroritakoan bukatuko zen jokoa.
|
|
2002
|
|
|
Udabidean batez ere, oporretara joateko, nagusiei traba egiten diete. Ezin dituzte edo
|
ez
dituzte beraiekin eraman nahi, eta edozein tokitan zokoratzen dituzte.
|
|
2003
|
|
|
Tiro hotsak
|
ez
zuen berez etenik sortu sekuentzia horretan, eta eskuetan zituzten zigarro piztu berriei atxikia emanda umezainek buruak itzuli bazituzten, gizasemea kolpetik isildu zelako izan omen zen gehienbat, eta ez tiroak berak atera zuen hotsagatik, indarrik gabeko eztanda ahul bat baizik ez baitzuen egin, eta buruak itzuli zituztenean, usoak hegaldatzen ikusi zituzten lehenik, goizeko eguzkiak beren zila... Haur izutuak dindanetan ahazturik negarrez utzi eta korrika hurbildu zirenerako gizasemea belauniko zegoen, eskuetara zerion odolari begira, eta ahuspez erori omen zen ondoren.
|
|
2004
|
|
|
Zer esanik ez dago, berriz, identifikazio maila hori sendo samarra izango bada, ikasketa akademikoaz haratago dauden baldintzak aldekoak izan behar dituztela bihar etziko belaunaldiek. Horrenbestez, eskolan bigarren hizkuntza gisa ikasten den mintzairak
|
ez
du berez identitate izaririk garatzeko aukera sendorik eskaintzen ikaslearen kultura nortasunean. Zer esanik ez, hizkuntza hori egoera diglosikoan egonda.
|
|
|
Oraingoan, esatariaren uhinek zera diote: . Ofizialtasunak, legaltasunak
|
ez
du berez ezer konpontzen, baina bidea zabaltzen du, gero bide hori ibiliz gero. Bidea:
|
|
|
Eta beste hizkuntza bat hartzeko beharra eta eskubidea du. Zeren eta hizkuntza horiek, beren hortan," ospe" az eta" literatura" z kanpo eta gaiñetik,
|
ez
baitute beren mintzabide tasun izankizuna betetzen; ez baitute bizitzen laguntzeko balio. Bizi izateko, hain zuzen, mintza ahal izateko eta alkar aditzeko, beste hizkuntza batez (erresuma hizkuntzaz hain zuzen) baliatzera bortxatzen baitute.
|
|
|
Hori dala ta, mendi tontorretako eta mendarte zokoetako hizkerek, folklore maillako sasi hizkuntzek,
|
ez
dute beren hortan bizitzeko eskubiderik. Hizkuntza bat" zokoetan" edo" mendi gaillurretan", turistentzako ikusgarri egon dedin, pertsona diran hiztunen zoritxarraren gain iraunarazi behar dan ezkero, nik garbi diot:
|
|
|
Baina lasai, Alemanian bertan ere gutxi dira SS tropen benetako izaeraren berri dutenak. Anitzek, txantxetan," asfaltoko soldaduak" erraten diete, zeren, uniforme beltza janzteaz eta desfile ikusgarriak antolatzeaz aparte, sekula
|
ez
baitute beren ustezko balio militarrik erakutsi.
|
|
2005
|
|
|
–Et et et! Armak
|
ez
ditun berez ez onak eta ez txarrak: onak badira, gure esku daudelako dun,, kausaren?
|
|
|
–Honek agian
|
ez
du berez gehiago pentsatuko, baina uste dut bere izaeraz zerbait gordeko duela oraindik eta prozesagailuari lan egiten lagunduko diola.
|
|
2006
|
|
|
Hori bera, Estaturik ez edukitzera bihur daiteke apika: euskaldunek (Okendo, San Inazio) hainbat proeza egin dute, baina beti besteren historian –
|
ez
dute beren historiarik. Unamuno Bilboko publikoaren aurrean, estudiante gazteak Unibertsitatean harrapatu zuen sukar intelektual krausopositibista ari da garatzen, Madrilgo Ateneoan Espainiari eta historia espainolari buruzko gogoeta kritikoa zena (monarkiaren kritikoa, populista, etorkizun berri berri moderno baten iragarlea), berak" El Sitio" n Euskal Herri postforalari aplikatuz, kritikoa erregeekin, kritikoa liberalismoarekin, kritikoa orobat bere aurrekariekin, bera baino lehen euskara, euskal herri edo jende (orain arraza), historia, erlijio, foru edo politikaz jardun izan direnekin, apologista, historialari hala literatoak (Garat, Xaho, Navarro Villoslada), hala euskaltzaleak.
|
|
|
taberna hemen zabaldu zuelako etorri zela gure herrira. Horrek
|
ez
du berez harritzekorik: edonork ireki dezake nahi duen tokian bere negozioa, hartarako talentua eta dirua edukiz gero, eta gure herriak beti izan du fama izugarria gau-giro eta martxa kontu horietan.
|
|
|
Barbara Allen alaba bakarra zen, eta, neskatoa zela ama galduta, aita zurrutero eta jokalariarekin bizi zen. Bazirudien –Ingalaterrako literatoek, eta batez ere Charles Dickensek, gezur biribilak kontatzen
|
ez
badituzte beren liburuetan– beste hainbat bezala miseria gorrian beltzak eta gorriak ikusteko jaiotako neskato pobrea izango zela Barbara, etxe mixerable batean amarik gabe hazitako neska gajoa edo galdua izateko patua zuena... baina ez zen horrela gertatu.
|
|
2008
|
|
|
Ekonomiaren eta teknologiaren arloetan egin ditzakegun urratsak euskal nazio eraikuntzaren zentzuan interpretatzen ditu Ibarretxek. Agintari abertzaleak ez dira oraindik ohartu herri nortasunaren arloak
|
ez
duela berez zerikusi zuzenik garapen ekonomikoarekin. Munduko herrialde aurreratuetan betiko galdu dira nazio identitateak; hala nola, Frantzian edo Erresuma Batuan.
|
|
2009
|
|
|
Minak
|
ez
zuen berez zentzurik, beharbada, are gutxiago minaren gaineko minak; mina, baina, ez zen zerbait zehaztugabea, zerbait zehatza baizik, pertsonala, haurraren gorputzean haragitzen zena, bai, baina baita bere baitaren baitan ere, Ernestinarengan, Kristoren kalbarioko mina Ama Mariarengan haragitu zen bezala; horrela, minaren zentzuari buruzko galderari erantzuteko ahaleginean, egoerari aurre egitek... minaren gorputz hura gorrotatuko zuen, nork bere burua gorrota dezakeen neurrian, nazkak nazkatuta, tumore gaizto bat balitz bezala, edo minaren gorputz hura maitatuko zuen, Jainkoak hartarako eman baitzizkion Ernestinari eskuak, bihotzaren hizkuntzan mintza zitezen, laztanen eta fereken bidez?
|
|
|
Bilera hartan parte hartzen zutenak, izan ere, sutsu ari ziren, kez gainezka zegoèn gela arnastezin batean sartuta, gehienak erretzaileak izaki: han, baina, hainbatek eta hainbatek
|
ez
zuten beren zigarrotxoa erretzen, baziren bestelakoak, halere, tabakoa jabego pribatu onargarri bakarretakotzat zutenak?, baizik eta batak besteari pasatzen zion, honek beste norbaiti pasa ziezaion, erretzeko modu hura ere ideiak konpartitzeko beste modu bat balitz bezala; kideen artean, beste kide bat zen Domingo, jakina, besteek eskatzen ziotèn papera betetzen zuena, ezinbestean bete ere, bere... lehendik ere egina behar zuena ziurki?. Zer egin behar dut, gerra iristen bada, nire familia alde batean eta ni bestean???, gerra aurreko giroa ere halakoa baitzen, zerumugan lubaki bat ipintzen zuena, gerraren geltokia helmuga; Domingok aise saihets zezakeen, alde batetik, galdera hura, noiznahi izan baitzezakeen gogoan bere familiarekin hautsi eta beste familia hura aukeratu zueneko mementoa, noiz eta, ezkondu baino egun gutxi batzuk lehenago, Miryami eta beste hiruzpalau laguni esan baitzien:
|
|
|
Bestalde, Girardek azpimarratu du inork
|
ez
duela berez desiragai izateko dohain misteriotsurik; orobat, edonor bihur liteke desiragai, mimesiaren bidez.
|
|
|
Minak
|
ez
zuen berez zentzurik, beharbada, are gutxiago minaren gaineko minak; mina, baina, ez zen zerbait zehaztugabea, zerbait zehatza baizik, pertsonala, haurraren gorputzean haragitzen zena, bai, baina baita bere baitaren baitan ere, Ernestinarengan, Kristoren kalbarioko mina Ama Mariarengan haragitu zen bezala; horrela, minaren zentzuari buruzko galderari erantzuteko ahaleginean, egoerari aurre egitek... minaren gorputz hura gorrotatuko zuen, nork bere burua gorrota dezakeen neurrian, nazkak nazkatuta, tumore gaizto bat balitz bezala, edo minaren gorputz hura maitatuko zuen, Jainkoak hartarako eman baitzizkion Ernestinari eskuak, bihotzaren hizkuntzan mintza zitezen, laztanen eta fereken bidez...
|
|
|
Bilera hartan parte hartzen zutenak, izan ere, sutsu ari ziren, kez gainezka zegoèn gela arnastezin batean sartuta, gehienak erretzaileak izaki: han, baina, hainbatek eta hainbatek
|
ez
zuten beren zigarrotxoa erretzen –baziren bestelakoak, halere, tabakoa jabego pribatu onargarri bakarretakotzat zutenak–, baizik eta batak besteari pasatzen zion, honek beste norbaiti pasa ziezaion, erretzeko modu hura ere ideiak konpartitzeko beste modu bat balitz bezala; kideen artean, beste kide bat zen Domingo, jakina, besteek eskatzen ziotèn papera betetzen zuena, ezinbestean bete... " Ni ez naiz odolarena, baizik eta gogoarena, eta nire gogoa zuekin dago:
|
|
2010
|
|
|
Esan nahi dudana da indigenak erruz ari direla kexatzen: kanpotarrek beren patrimonioa ustiatzen dutela,
|
ez
dituztela beren leku sakratuak errespetatzen eta kalamatrika hori guztia, ondo jakingo duzunez. Eta Agirre jaunaren hilketa, etenaldi luze bat egin zuen bibotedunak, Amaiari zein amari begiratzeko?
|
|
2011
|
|
|
Zer gertatu zen, bada, Corpus Christi egunean? Eliz Ama Sainduak Kristoren gorputz gurutziltzatua gurtzen duen egunean, herriko lau gazte dantza lizunean aritu zirela, izenik
|
ez
duen beren egite hartan Kristoren gorputz gurutziltzatua berriro gurutziltzatzen zutela! Lau gazteak, bi mutil eta bi neska, gure parrokiako kongregazioko kideak ziren:
|
|
2012
|
|
|
Esan zidan denak gizon zintzoak eta jatorrak zirela eta erabat etsiak hartuta zeudela, ez baitzuten ez armarik, ez jantzirik, ez janaririk, basatien borondate eta esker onak emandakoa izan ezik;
|
ez
zutela beren herrira itzultzeko itxaropenik, eta ziur zegoela, haiei laguntzen ahalegintzen banintzen, nire ondoan bizi eta hilko zirela.
|
|
|
Ez nau batere haserretzen legegizon, litxarrero, koronel, inozo, jaun agurgarri, jokozale, politiko, putazain, mediku, lekuko, erosle, letradu, traidore edo antzerakoren bat ikusteak; hori dena gauzen ohiko bidean sartzen da; baina gorputz nahiz buruko itsuskeria eta eritasun pilo bat, harrotasunez betea, ikusten dudanean, berehalaxe apurtzen zaizkit pazientziaren muga guztiak; eta dut inoiz ulertu nola etor daitezkeen bat halako animalia eta halako bizioa. Houyhnhnm zuhur eta bertutetsuek, izaki adimenduna apain lezaketen perfekzioak ugari dituztenek,
|
ez
dute beren hizkuntzan bizio honetarako hitzik ere, hizkuntza hark ez duenez ezer txarrik adierazteko hitzik, yahooen kualitate higuingarriak deskribatzekoak izan ezik, eta hauen artean ez ziren harrotasunarena bereizteko gauza, ez zutelako giza izaera sakon ezagutzen, animalia hau nagusi den beste herrialde batzuetan agertu ohi den bezala. Baina nik, eskarmentu handiagoa nuenez, garbi sumatu nitzakeen horren aztarna batzuk yahoo basatien artean.
|
|
|
Ez dakit duen ohartaraztea, houyhnhnmek
|
ez
dutela beren hizkuntzan ezer txarrik adierazteko hitzik, yahooen itsuskeria edo kualitate txarretatik hartutako maileguak izan ezik. Honela bada, morroi baten zentzugabekeria, ume baten hutsegitea, hankan ebakia egiten dien harria, etengabeko eguraldi txar eta nahasia eta antzerako gauzak adierazteko, bakoitzari yahoo epitetoa eransten diote.
|
|
2014
|
|
|
Itsaslabarrean dagoen eraikin txiki bat da. Irlak
|
ez
du berez hondartzarik eta, Kanariar Uharteetan txikiena denez, berehala ematen zaio buelta. Inoiz egin dudan bidaiarik politena izan da.
|
|
2015
|
|
|
–Ez zen horren sinplea, on Malakiasek une batez hausnartu zuen?. Gogoko ninduten, baina
|
ez
zuten beren sinesmenak gaitzesten zituen gazte hura aintzat hartu.
|
|
|
Presoen eskubideen aldeko aldarria ez ezik amnistiaren aldeko aldarria egitea ere beharrezkoa zela uste zutenek manifestazioa egin izan zuten Bilboko Alde Zaharrean azken urteotan, urtarril hasierako urteroko manifestazio handiaren ondoren. Deialdirik ez zuten egiten hedabideetan, edo hedabideek
|
ez
zuten beraien deialdirik argitaratzen?, eta manifestazioaren informaziorik ere ez zuten eman izan egunkariek. Baina egin, egin zen, 2013kotik aurrera behintzat.
|
|
|
Eta perpaus horri eratxikitzen bazaio beste hau, honetan errepikatu baitut askotan, militar gaietan guztiz jakintsu diren espainol batzuek uste dutela delako Erreinua itzul baledi, horrek bidea zabal liezaiekeela Pirinio mendietako Espainiako beste erreinuetan sekulako desmasiei, hortik ateratzen dute nik erran dudala Errege Katolikoek ez dutela Nafarroaren itzultzerik, jakinagatik
|
ez
dutela berena. Alta bada, ez dut nik egundaino hitzik erran Nafarroaz, ez Erregeen artean eztabaidatzen diren beste erreinu batzuez; ez eta, kasu horietan, ordainketa zerbait egin behar den ala ez.
|
|
|
Apurka, aurkakoaz ohartu ziren ordea. Citroën berdeak
|
ez
zuen beraien aurrean ipintzeko batere interesik. Ez.
|
|
|
liburuak dionez, Jexuxek ere ordaindu egin zuen bost duroko multa. Honek
|
ez
du berez aparteko garrantzirik, jeneralean soinu jotzaileari, kontratuak, babesten baitzion multa, eta litekeena da, inork ordainduta ere, Jexuxek bere poltsikotik dirurik jarri ez izana.
|
|
|
Ehunen bat soldadu ditugu zain, hor kanpoan, baina koldarrek baino
|
ez
dute beren buruaz beste egiten, bulartsuak borrokan hiltzen dira. Mendi tontorren batera igo nahi genuke Wakan Tankari azken eskaintzak egitera, baina kobazulo honetan egingo dizkiogu.
|
|
|
Izan ere, askotan kritikatu zaio, eta arrazoiz, ezkerreko nazionalismoari Helburu Handien pean (Independentzia, Sozialismoa) beste borroka batzuk ostentzea; haiek lortuta, dena lortuko zelakoan, berez, perfektua izango zen gizartean. Haatik, azkeneko hogei hogeita hamar urteotako ekarpenik positiboenetakoa azpian geratu behar zuten sektoreen asaldapena izan da, esanaz egitura politikoak
|
ez
dituela berez konpontzen sakonak diren era desberdineko arazoak. Eta hain izan da onartua ikuspuntu hori, ezen gaur inork ez baitu independentzia edo sozialismo osterako uzten emakumeen, gazteen, euskararen eta beste hainbat gairen konponbidea.6 Sektore horiek guztiak, euskararena izan ezik, autonomoki garatu behar direla onartzen du nazionalismoak, beronek euren alde jotzen jarraitu arren.
|
|
2016
|
|
|
Halako batzuetan, beraien jabetzako milaka hektarea lur haietaz pentsatzean, lur haiek aitzurtzen zituzten milaka besalariak gogoan hartzean. Erregimen Korporatiboaren esklabo otzan esanekoak?, horrelakoetan, haiek baino ia ia nahiago izaten zituen «ohiko» bihozgabeak: 1920, 21 eta 22an zalantzarik batere izan
|
ez
zutenak beren patrikak arintzeko orduan, alkandora beltzeko jipoitzaile eta errizino emaile eskuadrak antolatu eta ordaintzeko. Horiek «behintzat» faxistak ziren.
|
|
|
–Klase ertaineko? feministek, lehen eta orain,
|
ez
dituzte beren programetan sartu etxeko langileen arazoak, komenentziaz, feministek ere beren etxeko zerbitzariak esplotatzen zituztela estaltzeko, bai, behintzat, feminista aberatsek?. 1902an argitaratu zen. A Nine Hour Day for Domestic Servants?
|
|
|
Norbere komenentzia, hara hor demokrata haien lelo nagusia, ez baitzitzaien emakumeen berdintasuna egiazki axola, errepublikanoei gizon beltzen sufragioa axola ez zitzaien hein berean. Elizabeth Cady Stantonek eta Susan B. Anthonyk arreta handiagoz aztertu izan balute Gerra Zibilaren osteko egoera politikoa, akaso
|
ez
zuten beren sufragio kanpaina hain alegeraki lotuko George Francis Train ezagunarekin. –Emakumeak lehenik, negroak azkenik:
|
|
|
Edonola ere, beren aurkako eraso maskulino supremazistak gertatu ondoren, ondo ohartu ziren:
|
ez
bazuten beren burua emakume gisa defendatzen, ez bazituzten, oro har, emakumeen eskubideak defendatzen?, esklaboak askatzeko kanpainatik kanpo geratuko ziren, betiko. Angelina Grimkek, bera baitzen hizlari abilena, kolokan jarri zituen emakumeen aurkako eraso haiek, jendaurreko hitzaldietan.
|
|
|
–Bahitzaileek
|
ez
zuten beren helbidea idatzi, erran zuen?. Baina zigilu marka ikertuko zenuen.
|
|
|
gasolina, butanoa, gas naturala?). Dena dela, erregaiek
|
ez
dute beren kabuz
|
|
2017
|
|
|
Doilortasun horren oinarrian badaude teorialari hauek aipatzen ez dituzten hainbat gauza: autoreok, adibidez,
|
ez
dituzte beren pribilegioen iturriak aipatzen eta ez dute esaten herrialde patriarkal gutxi asko aberatsetan jaio direla, eurek hautatu gabe, eta familia gehienbat zuri eta klase ertain edo altukoetan jaio direla, eurek hautatu gabe, eta ez dute esaten kontingentzia horiek sekulako esanahi politikoa daukatela eta hainbat ondorio moral kontingente dakartzatela, hala nola autoreen euren pribilegio k... Hautatu gabeko pribilegio horiexei esker hitz egiten dute pentsalari horiek nazionalismoari, sozialismoari eta totalitarismoari buruz, baina sekula ez patriarkatu kapitalistari edo kapitalismo arrazistari buruz, izan ere, gauza horiek emakumeei, beltzei, pobreei, siriarrei, ijitoei eta kurduei eragiten baitiete eta ezaugarri partikularrak baitira, ez dira demokrazia globala oztopatzen duten arazo unibertsalak.
|
|
|
arrazoiak zituen Pancorbo txoferra ere Micaelaz zeharo txoratuta zegoela baieztatzeko. Hala eta guztiz, froga objetiborik
|
ez
zuen beraien arteko harreman berezirik zegoenik suposatzeko. Eta herriko zurrumurruekin segituz, heriotzaren azken momenturarte gaztetasuna kontserbatze hori zalantzarik gabe deabruari zor ziola esaten zen.
|
|
|
Ez zuen deus nahi. Ez zuen nahi,
|
ez
zuen beraiekin afaldu nahi, ez zuen ezer nahi, ordu haiek ahalik eta azkarren pasatzea ez bazen.
|
|
|
Ederrak ez du erabaki basapiztia hiltzea. Ederrak
|
ez
du berez onartu ikuskizunean parte hartzea; lagunaren bila joan zen ihes egin zuela jakin orduko, oso ongi pasatu du haren esku ahurraren gainean dantzan parkeko ur izoztuaren gainean, atzetik joan zaio eraikinen gainetaraino, sarraskitu duten arte. Orduan baino ez da joan bere galaiarengana.
|
|
|
–Aspaldi utzi diot pentsatzeari zerbitzari gisa lan egiten duten gazte denek, azkar itxura dutenek behintzat, dirua ematen
|
ez
duen beren gogoko beste profesioan aurrera egin arte egiten dutela lan hau. Sinesteari utzi diot aktoreak direnik denak, margolariak, musikariak, botanistak, muralistak.
|
|
2018
|
|
|
Horrela, haur batek, bere kabuz moldatzeko gai bihurtzean, ama utziko luke, eta, hortik aurrera, segur aski ez lukete elkar ezagutu ere egingo. Natur egoera zinezkoan, ez hizkuntzarik eta ez harreman iraunkorrik ez legokeen egoera batean, ezaugarri naturalen arteko ezberdintasunek
|
ez
lukete berekin ekarriko batzuek beste batzuk menderatzea edo emeak mendeko izatea. Izaki natural bakartuentzat ezinezkoa litzateke ulertzea, zer den morrontza eta zer nagusitasuna?.
|
|
|
Christine Delphyk ere antzeko zerbait esana du: . Gizon indibidual partikular batek [agian]
|
ez
du berez parte hartuko zapalkuntza orokor horretan, bera sortu aurretik ere hor zegoen zapalkuntza horretan; baina, aldi berean, pertsona moduan ezin du ez desegin eta ez arindu bera sortu baino lehenagotik eta beraregandik kanpora existitzen den hori?. Thompsonek, harago joanda, ohar garrantzitsu bat egin zuen:
|
|
|
kontra egin zuten, eta, 1820ko hamarkadatik 1840kora bitarte eratu zituzten komunitate ereduzkoetan, ahalegina egin zuten (gero ez zuten arrakasta handirik izan) etxeko lan komunalen bidez aurre egiteko ezkon mendekotasunari. Marxek eta Engelsek,
|
ez
balituzte beren aurrekoak hain zakar eta pentsatu gabe utopistatzat jo eta errefusatu, ez ziren hain erraz ahaztuko kontratu sexualaz eta ez zuten hain erraz pentsatuko eremu pribatua ez dela oinarri natural eta politikoki garrantzigabe bat besterik, langilea sortzen den leku bat, non langileak bere lan indarra kontratu bidez ematen duen eta lantokiko borroka politikoetan ere sartzen den.... Aurrekoak aintzat hartu izan balituzte, agian aukera izango zen enplegu kontratuaren kritika sozialista ezkontza kontratuaren kritika feministarekin osatzeko, baita ezkoneskubideak eta berdintasun zibila elkarren mende daudela erakusten duen ikuspegiarekin ere.
|
|
|
Edozelan ere, sexualitate femeninoa deskribatzeko biologiara arrazoi estrategikoengatik jotzen den, edo feminismoa benetan esentzialismo biologikora itzuli den, kontua da sexualitate femeninoa sexualitatearen antolaketa falikotik erabat apartekoa dela esateak arazoak sortzen dituela. Izan ere, sexualitate horretan berea islatuta ikusten ez duten emakumeak, edo uste
|
ez
dutenak beren sexualitatea neurri batean ekonomia falikoaren arabera eraikita dagoela, teoria horren arabera kolpe batez ezaba daitezke ekuaziotik, «maskulinoarekin identifikatuak» edo «desinformatuak» direlakoan. Egia esan, askotan ez dago argi Irigarayren testuan sexualitatea bere osoan den kulturalki eraikia, edo faloari dagokionez bakarrik den, dela kulturalki eraikia.
|
|
|
Horrela bakarrik uler daiteke zergatik Makhmurreko errefuxiatu batek esaten duen pareta hauetako argazki bakoitza bere familiarena dela. Idris eta Denizek txantxetan esaten dute
|
ez
dutela berentzako lekurik utzi, Makhmurreko gazte guztiek baitakite hor amaitu dezaketela edozein momentutan.
|
|
|
Uste du horientzat hobea dela, inork aukeratzeko aukerarik ez izatea?: hartara, ordura arteko rolean jarrai dezakete, proposatuko rol berrian sartu nahi
|
ez
dutelako beren burua nabarmendu gabe. Bat dator Irantzu Varela.
|
|
|
Bi lagun urte erdian galtzea ez zen batere normala. Hamasei urte zituzten eta egia zen
|
ez
zutela beren burua gehiegi zaintzen baina partidu batean lurrera ziplo erori eta bertan bizia galtzeak ez zuen zerikusirik ohitura txarrekin. Gainera, edan baino ez zuten egiten.
|
|
|
Ikusten duzue, argazkiak
|
ez
du berez misterio handirik: gizon bat, gaztea ematen duena, petankan ari da.
|
|
|
Bi lagun urte erdian galtzea ez zen batere normala. Hamasei urte zituzten eta egia zen
|
ez
zutela beren burua gehiegi zaintzen baina partidu batean lurrera ziplo erori eta bertan bizia galtzeak ez zuen zerikusirik ohitura txarrekin. Gainera, edan baino ez zuten egiten.
|
|
2019
|
|
|
Horda primitiboei ez zitzaizkien batere axola ondorengoak. Lur bati loturik ez zeudenez, ezertxo ere ez zutenez, ezer finkotan gorpuzten ez zirenez, ezin zuten ideia zehatzik izan iraunkortasunari buruz; irauteak ez zituen kezkatzen, eta
|
ez
zuten beren burua ikusten ondorengoetan; ez zioten beldurrik heriotzari, eta ez zuten oinordekorik eskatzen; seme alabak zama ziren, eta ez aberastasuna; horren erakusgarri da infantizidio asko izan zirela beti herri nomadetan; sarraskitzen ez zituzten jaioberrietarik franko higiene faltaz hiltzen ziren, eta ez zitzaien askorik axola. Haurrak zeuzkan emakumeak ez zekien zer zen sortzearen harrotasuna; indar ilun batzuen jostailu pasibo sentitzen zen, eta erditze mingarria ez zen gorabehera alferrikako edo are nardagarri bat besterik.
|
|
|
Mito guztien atzean, Subjektu bat dago bere esperantzak eta beldurrak zeru transzendente baterantz proiektatzen dituena. Emakumeek, Subjektu gisa agertzen ez direnez, ez dute sortu beren proiektuak islatzeko moduko mito maskulinorik;
|
ez
dute beren berena den erlijiorik, ez poesiarik: gizonen ametsen bitartez egiten dute amets.
|
|
|
–Gizona da emakumearen burua, nola baita Kristo gizonen burua?, idatzi zuen. . Bistan da emakumea gizonaren eraginpean dela eta
|
ez
duela berez batere autoritaterik?. Era berean, eliz zuzenbideak ez du onartzen dote erregimenaz beste ezkontza erregimenik, eta horrek gaitasunik eta ahalik gabe uzten du emakumea.
|
|
|
Emakume askorentzat, transzendentziaren bideak itxirik daude: ezer egiten ez dutenez,
|
ez
dute beren burua egiten ezer izateko; behin eta berriz galdetzen diote beren buruari zer izan zitezkeen, eta, horren orpotik, zer diren: alferrikakoa da galdera; gizonak ezin izan du aurkitu ezkutuko esentzia hori, ez baitago halakorik.
|
|
|
bere itxurakerietan korapilatzen da, eta bere bihotzaren mende dago askotan, baita hura gobernatu uste duenean ere; bere borondateari ihes egiten dion neurrian hunkitzen gaitu. Stendhalen pertsonaiarik puruenek, ordea,
|
ez
dute beren buruaren kontzientziarik. Madame de Rênalek ez daki nolako grazia duen, eta Madame de Chastellerrek ez daki nolako adimena duen.
|
|
|
Juduaren desohorea handitzeko baino ez zen harekin batera heriotza zigorra jasan beharra. Eta
|
ez
zuten beren alde hitz egingo zuen inor.
|
|
|
–A! Oraindik
|
ez
duk beraien txanda soinu probarako. Komunera joan dela uste diat.
|
|
|
...ariak nola deskribatzen duen bi hilabetetan goseak zer nolako kalteak eragin zituen setiatuetan, orik edo katurik ez zen bizirik atera, azkenean arratoiak ere jan zituzten, baina orduan, hala bazen, almuedanoa sinestunak otoitz egitera deitzeko alminarrera igo zen goiz bare hartan txakur batek zaunka egin zuela esan zuenak arrazoi zuen, eta oker zegoen, bai, txakurra animalia lohia izanik, mairuek
|
ez
zutela beren begi bistan onartuko argudiatuko zuena, alabaina, onets daiteke etxeetatik kanpo edukiko zituztela, fereketatik kanpo, baita eltzekotik kanpo ere, baina ez Islam zabaletik kanpo, zeren, egia esanda, geure geureak diren lohikeriekin bakean bizitzeko gauza bagara, nondik nora uxatuko dugu, bortizki uxatuko, besteren lohikeriarik, kasu honetan txakurrena, eta, beraz, gizakiena baino ask... Hobekien ezagutzen ditugunen gainean baizik ez mintzatzeagatik, hau da, hortik datozen aitoren seme portugaldarren gainean, ezin artatsuago zaintzen dituzte euren dobazakurrak eta alanoak, eurekin lo egitea atsegin izateraino, beren ohaideekin baino areago, eta, ikustekoa da, etsairik ankerrenarentzat ez dute hitz itsusiagorik, Txakurra, esaten diote, eta badirudi ez dela hori baino laido mingarriagorik, Txakurkumea ez bada.
|
|
|
Baina ez du galdu, hor dago, esku ahur irekian, zimurtua, denbora guztian bilatzen eta ukitzen ibili balitz bezala, galtzeko beldurrez edo, eta halaxe izan da, izan ere, Raimundo Silva horretaz gogoratzen ez den arren. ...en, zuzentzailearen eta bere nagusiaren arteko harreman profesionalaz ari garelarik kasu honetan, eta elkarrizketa bere amaierara iritsirik, neuk galdetuko nuen, Norekin ari naiz, eta besteak erantzungo zuen, Bere senarra naiz, berak ez duela ezkontza eraztunik egia den arren, baina horrek ez du ezer esan nahi, hortik zehar badira horrelakorik erabiltzen ez duten senar eta emazteak, eta horregatik
|
ez
dute beren burua dohakabeagotzat jotzen, edo ez dira dohakabeagoak, berdin da, bestalde, gizonaren erantzuna edozein kasutan berbera izango zen, Bere senarra naiz, horixe esango zuen, senarra ez balitz ere, gauza segurua da ez zidala erantzungo, Bere mutil laguna naiz, mutil laguna jada ez da erabiltzen, are gutxiago esango zidan, Berarekin bizi den gizona naiz, inork ez luke gauza horren zakar a...
|
|
|
Eta ez dakigu oso ondo nola jokatu, eta nola egin aurre gurean ere indartzen ari diren joera xenofoboei. Oraindik ere, beraiekin harreman eskasegia baitugu, gutxi batzuen izenak dakizkigu eta ia inoren deiturarik ez;
|
ez
dugu beraiekin poteatzen, gutxitan kointziditzen dugu herriko ekimenetan, eta ia ez gara inoiz elkartu mahai baten bueltan. Eta hizkuntza, batez ere, komunikatzeko eta komunitatea sortzeko baldin bada, nola lortuko dugu hori, ez baditugu gure arteko harremanak gehiago sendotzen?
|
|
2020
|
|
|
Gainera, autoestimuarekin lotuta dagoena, beraiek beti prest eta gai sentitzen dira? Emakume asko ikusten ditut sindikatua utziko dutenak
|
ez
dutelako beren burua gai ikusten, eta ikusi ditut gizon asko gai ez direnak eta ez dutenak zalantzarik. [?] Informazioa boterea da, eta hor laguntasun eta konplizitateek asko funtzionatzen dute.
|
|
|
Bi ertzainek
|
ez
zuten beren garaipen txiki hartaz gozatzeko inongo asmorik, ohituta zeuden horrelako itaunketekin eta lehenbailehen amaitu nahi zuten.
|
|
|
Bi ertzainek berehala sumatu zuten mutila oso urduri zegoela eta
|
ez
zuela beraiekin hitz egiteko inongo gogorik. Amak, ordea, berandu bazen ere, azkenean Ertzaintza bere semeak jasotako jipoia ikertzen hasi zela uste izan zuen.
|
|
2021
|
|
|
Era honetako liburuetan, idazleak nahita kendu ditu kolore biziak –kolorerik apenas daukate eta bizitza ere, gutxi– baina ez dakit nahita ote diren asko eta asko hain antzekoak. Ilunabar narratibo definitiboaren literaturan ez da heroirik agertzen –elkarrizketetan iragarri ohi du idazleak
|
ez
duela berak halako gauzetan sinesten– baina gaizkilerik ere ez da agertzen –horren azalpen luzeren bat ere topatuko duzue elkarrizketetan–, idazleak ez baitu halako kategoria absolutuetan sinesten. Galderak baloratzen ditu, zalantzak planteatu nahi dizkigu, esan nahi digu akaso egia guztiak gezurra direla eta beharbada gezurrak direla egia mingarri bakarrak.
|
|
|
Ez zenuen maite, argi dago. Seguruenik
|
ez
zenuen berez ama ere izan nahi, ondo zaudelako, minik ez duzulako, ez zaudelako hondatuta suntsituta erraustuta. Gauero kanpoan afaltzeko dirua gastatzen ari zara, zer eta ardoa edateko, zer eta gero tabernetan bakarrik dantzan aritzeko.
|
|
|
Proben emaitza eman dio. Endometrioak
|
ez
duela berez gaitz larririk. Endometritisa duela.
|
|
|
Ez ziren benetako elkarrizketak izaten; hori baino gehiago, gogoeta kimu bati bere kabuz ernatzen uzten zioten, eta gero miresmenez begira egoten zitzaizkion adarrak botatzen zituen bitartean. Harritu egiten ziren beren elkarrizketak emandako fruitu bitxiaren aurrean, zeren
|
ez
baitzuten beren pentsamendua bideratzen, ezta zuzentzen edo inausten ere, hainbeste jendek egiten duen bezala.
|
|
2022
|
|
|
Baina kanta hau ez da gure errepresentazio bakarra, eta ez gaitu denok errepresentatzen ere. Guztiok ez gara ama, eta ama diren pertsona guztiak ez dira emakume; ama guztiek
|
ez
dituzte beren umeak titi esnez elikatzen; badira bi titi ez dituzten emakumeak; badira titiak dituztenak eta emakume ez direnak. Komeni da esatea eta gogorararaztea, badaezpada ere.
|
|
|
–Ilusio haptikoak lor daitezke hor behar bezala ukitu, presionatu edo bibratuz gero. Guk, eskularruak jantzita,
|
ez
dugu berez ezer ukitzen, baina burmuina engainatzea lortzen dute eskularruetan ezkutatzen diren motortxo magikoek.
|
|
|
Are gutxiago EPLrik. Izarrek
|
ez
zuen beraien kultura berreskuratzeagatik lanik egingo, ez zen bere amaordekoa izango, ez zen Escuelarik sortuko. Bere aita ez zen martiri bilakatuko, eta... ez zuen Igone ezagutuko.
|
|
2023
|
|
|
Argi zuen: egunetik biharamunera plazaratuko zuten berria besteek, eta
|
ez
bazuten berek kontrolatzen zabalduriko albistea, kontrako iritziak are indar handiagoz agertuko ziren, informazioa gordetzeak berak hauspoturik. Beraz, bai, Dominique Bertrand Saillardi deitu zion, Levallois anderearekin eta Chloé Robicouetekin adostu ondoren.
|
|
|
Ikusirik indiar feministek
|
ez
zutela berekin lan egin nahi, sufragista zuriek beren kasa erabaki zuten indiar emakumeen boto eskubidearen alde borrokatzea; ez, ordea, menderakuntza kolonialetik askatzearen alde. 1917an, Indiako Emakumeen Elkartea (WIA) sortu zuten, Indiaren hegoaldean, indiar emakumeen boto eskubidearen aldeko proiektu espezifikoari heltzeko.
|
|
|
Beraz, neska eta emakume beltzak sexualegiak dira eta
|
ez
dute beren gorputza behar bezala estaltzen; estatubatuar neska musulmanak, berriz (beltzak barne), sobera estalita ibiltzen dira, eta buruko zapia eranzteko eskatzen zaie. Atleta musulman beltz bat bere institutuko boleibol partida batetik bota zuten buruko zapia kentzeari uko egiteagatik.145 Beste bati hijaba kentzeko eta bere erlijioa aitortzeko eskatu zioten.146 George Floyden hilketaren osteko Black Lives Matters protestetan, Michiganen, Detroiteko poliziak buruko zapia kentzera behartu zuen emakume musulman bat, poliziaren argazkirako erantzi beharra zuela argudiatuta, oker argudiatuta ere.147
|
|
|
Itzuleran" hutsunea" aurkitu zutela kontatu dit Beak. Baina etorri egin ziren, ez zutelako" ihesean bizi nahi" eta
|
ez
zutelako beren" ametsa" albo batera utzi nahi. Alaiaren jaiotzak lagundu zion bikoteari dolua egiten.
|
|
|
Ezagutzen ditut bere lanbidea mantendu eta denbora librean aritzen direnak musikan –gehienak–, baina urratsa ematen ausartzen denak nire errespetua irabazia dauka. Batzuek ez dute lortzen eta beste batzuek ez dute nahi, dena da zilegi eta profesionalizatzeak
|
ez
zaitu berez musikari hobea egiten, baina ezta eskasagoa ere, zenbaitetan errezeloz begiratzen den arren. Amateur profesionalez betea dago gure eszena eta hortik beti atera izan dira gauza interesgarriak, baina ez dut sinesten amateurraren berezko ustezko xarma horretan.
|