2008
|
|
Bigarren partean, euskal literaturak jasaten dituen ezagutza eta zabaltze falta aztertzen ditu. Euskaldunek berek
|
ez
dutela behar bezalako formakuntza jaso bai ama hizkuntza maila, baita ere euskal kulturari buruz, erdaraz eskola tuak izan baitira eta, bestalde, letretan mail kaxkarra baizik ez dutelako lortu. Ondorioz, Agusti Xaho kendurik, euskal literaturaren aztertzaile gehienak kanpotik etorri direla erakusten du Lhandek.
|
|
Ongi zegoen Bilboko jeltzale gazteek, Donostiako integristek eta beste hirigune batzuetako karlistek euskararen alde egiten zutena, baina hizkuntzak ez zuen biziraungo eskoletan sartu arte. Urtero euskal Diputazioek hezkuntzan gastatutako dirutza ere aipatu zuen, alferreko xahutzea iritziz, ume euskaldunek
|
ez
baitzuten behar bezala profitatzen gaztelaniaz jasotzen zuten eskola. Konponbide gisa Euskal Akademia sortzea proposatzen zuen, haren zeregin nagusietako bat euskarazko ikastetxeak sustatzea izanik:
|
2010
|
|
Lehendik zetorren joera indartuz eta zabalduz, EAEko euskaldun gehienak (ia guztiak) elebidun bihurtu ziren une batetik aurrera31 Erdaldun gehien gehienak, aldiz, ez ziren euskaldundu:
|
ez
zuten beharrik izan32 Ondorio nabarmena izan zuen horrek, batzuen eta besteen gizarte bizitzan: euskara erdaren mendez mendeko konpartimentazio soziofuntzional tradizionala ahuldu egin zen nabarmen, eta hainbat lekutan erabat apurtu.
|
2012
|
|
itzulpenak ezartzen dituen zailtasunen inguruan, interesgarria da Linda White estatubatuarrak Obabakoaken ingelesezko itzulpenari buruz idatzitako artikulua. Itzulpenak jatorrizkoaren aniztasun linguistikoa
|
ez
duela behar bezala mantentzen salatzen du: –In Obabakoak we find marvellous examples of Atxaga, s use of foreign languages in his Basque prose[...].
|
|
Neroni ere erraza ez delakoan nago, baina ez da erraza,, herri kutsuan duen aldetik. Herri bertsoak
|
ez
ditu behar bezala ulertuko, Xenpelar lekuko, euskaldun garbia ez denak, diotenak adina ardura baitu ixilik uzten dutenak. (MEIG V:
|
2013
|
|
Ez behar ere: etsaiak adixkidetzen balire guduaren tokian, hanitzek
|
ez
lukete behar orduan bihotzik gehiago gerlako lan izigarriari buruz. Galduak litezke berak eta heiekin bertze frango.821
|
2021
|
|
Bigarren partean, euskarazko sorkuntzak agerian uzten zuen maila kaxkarra onartu eta, haren argitzera saiatu zen. Lhande n ustez, euskaldunek
|
ez
zuten behar bezalako formakuntza jaso ez ama hizkuntza mailan, ez eta ere euskal kulturari buruz, erdaraz eskolatuak izan zirelako. Ondorioz, euskaldunek ez zituzten Europako tradizio idatzietan idazleek eskupean zeuzkaten tresnak.
|
|
34.8c Baldintza irrealetan, ordea, ekintza burutuak ere adieraz daitezke tu ezik duten perpausekin (Ondo prestatu izan ez banintz, ez nuen etsamina gaindituko adierazteko erabil daiteke Ondo prestatu ezik...). Baita, ohi bezala, hasi gabeko gertakariak (Nagusiaren aginduak bete ezik, lana galduko zenukete), ekintza errepikatuak (Igandeetan lan egin ezik,
|
ez
genuke behar adina diru lortuko) edo generikoak ere (Jan ezik, ez genuke bizirik iraungo).
|