Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 14

2008
‎Zuzenezko lekukotasunezak berez ez luke arazo handirik sortuko, zeharkakoek, batez ere iturburu klasikoetan aipatzen diren toponimoek ez balute beste batera bide ratuko; Deva> edo Nerva> ibaien izenak, esaterako, oso garbiak dira zeltaren aldetik. Tolomeoren zerrendaren arabera, Barduloen herrien artean Segontia> eta Trition> zelta
‎Sustantibo bezala ere berdin zaio Lizarragari eta ez du arazorik eratorriak eta konposatuak sortzeko: lotsatu, > lotsadura, > lotsagarri, > lotsamentura, > lotsarritu:
‎Eta hartarako eraiki zitezkeen bideak ere gaitzesten zituen, horri hizkuntza «asmatzea» iritziz (edo filologo mozorrodun xoroen gauzak). Baina ohar egitekoa da Unamuno batek, gaztelaniaren gainean, ez zuela arazorik gisa bereko moldaketa linguistikoak planteatzeko («irrumpir en castellano, contribuyendo a hacer de él, como de núcleo germinal, el español o hispanoamericano, sin admitir monopolismoas casticistas»). Azkuek bada, hobeki ala okerrago, Unamunok zegien gauza bera egin zuen, bakoitzak bere hizkuntzan:
‎Frantsesari dagokionez badirudi denboraz, Frantziako egonalditik urrundu ahala, erraztasun zerbait galdu zuela, baina oraindik 1918 hizkuntza honetan gutunak ere idazten zituen351 Irakurtzeko, aldiz, ez zuen arazorik izan eta izatez alemanez baino erraztasun handiagoa gorde zuen frantsesez352.
2016
‎Testua egokitu ondotik, Larzabalekin antzerkia prestatu zuen aktore batek ikusi zuen gazteek Manex Fushen laguntzarekin antolatu antzerkia. Aktore ohiak ez zuen arazorik ikusi testuarekiko, antzerkia ezagutu zuen. Alta, taularatzailea desberdina zen, aktoreak ere bai.
2021
‎Lehenbiziko adibidean, esate baterako, alegia birformulatzailea kenduta ere berdin berdin ulertuko genuke bigarren enuntziatua: hots, ez genuke arazorik izango konturatzeko bigarren enuntziatuan nolabaiteko azalpena datorrela, edo, bestela esanda, ez genuke arazorik izango bigarren enuntziatua aurreko enuntziatuaren azalpen edo birformulaziotzat ulertzeko. Alde horretatik esan daiteke birformulatzaileak diskurtsoaren norabideaz edo orientazioaz hobeto jabetzeko bide seinale moduko batzuk direla:
‎6.1a Euskal eratorpenaz orain arte esan denaren arabera, sail honetako atzizki bakarra latinezko partizipioari dagokion tu da, emankortasun handikoa. Berez lema kontuan ez genuke arazorik izan, kontsonante ozenaren (sudurkari eta albokariaren) ondoan herskaria ahostunduz du aldaera aurki daitekeela bereiziaz. Arazoa, ordea, katu, (z) tatu formek aurkezten digute.
‎Badirudi elkarren arteko, edo elkarren artean egin obra dela, elkarren obra baino gehiago. Hiztun batzuek ez dute argi ikusiko elkarren etxeetan bizi gara perpausa (zu nire etxean eta zu nirean), baina Duvoisinek ez du arazorik elkarren bihotzetara sar ezazue apalguratasuna idazteko, adibidez, edo elkarren edifikazionetako direnei. Orixek behin baino gehiagotan erabiltzen du elkarren besoetan, esate baterako.
‎Aukera izanez gero, Patagoniara joango nintzateke. Baina ondoren joateko ere ez dute arazorik: Patagoniara joango nintzateke, aukera izanez gero.
‎Adibide horretan, ezin esan dezakegu aurrean dagoen edo testuinguruan aipaturik dagoen aurrekari batek gorputz eman diezaiokeela perpaus erlatiboaren ardatz isilduari. Hargatik, ez dugu arazorik perpaus hau ulertzeko, batere solas edo testu ingurumenik gabe ere. Interpretatzerakoan, ingurumen lexikalaren eta sintaktikoaren arabera, ohiko balio eta ezaugarriak ematen zaizkio isildurik dagoen ardatzari, balio kanoniko bat.
‎Bistan dena, bi forma horien erabilerak desberdinak dira: ke atzizkia duten formak perpaus nagusian erabiltzen dira (etxe hau tindaturik ederragoa litzateke; ez nuke arazorik lanez aldatzeko; gogotik bisitatuko nuke Pariseko arte museoa), edo baldintza irrealeko apodosian (hegan baneki txoria harrapatuko nuke/ harrapa nezake; diru asko balu etxe handiago bat erosiko luke/ eros lezake); alabaina, bietan alegiazko gertakari baten berri ematen da, hau da, ez oraineko, ez iraganeko gertakari bat, baizik eta egoera jakin batean, mundu irreal batean, gerta lit... Baaurrizkia daramaten alegiazko adizkiak, berriz, baldintza irrealeko protasian erabiltzen dira (ingelesez baleki, asko bidaiatuko luke; egia aitortu banio, asko minduko zen), edo hartarik eratorriak diren desideratibozko formetan (otsoak jan baleza!; egia balitz!) (ikus § 34).
‎22.7.10a Gutxi eta asko antonimoak dira, baina maila adberbioak edo maila atzizkiak hartzen dituztenean ez ditugu antzeko moduan ibiltzen: gutxik ez du arazorik oso gutxi, gutxiago edo gutxiegi, gutxien egiteko. Aldiz, ezin dugu esan oso asko, askoago, askoegi edo askoen.
2023
‎1539an, erregea eta bere gortea Sacrifice d' Abraham, Viel Testament eko zatiaren ikusgarrira joan ziren. Hemen ikusten dugu erregeak XVI. mendearen erdial dean misterioen ikustera joateko ez zuela arazorik, nolabait misterioak babesten zituela. Horrez gain, Erdi Aro luzean kokatzen gara, Pizkunde garaia abiatua baitzen dagoeneko.
‎Gurean, zenbait jardueratan hizkuntzak txandakatzen edo osatzen dituzten esperientziak landu dira: ikasleek ez dute arazorik hizkuntzen txandakatze horretan, eta gainera oso motibagarria da.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia