2001
|
|
Tenperatura hori 6 °C tik beherakoa bada, mikroorganismo alteratzaile gehienen ugaltzea ere kontrola daiteke. Gaur egun, esne hoztua esne ziurtatutzat har daitekeen kasuetan bakarrik har daiteke gordinik, hau da, mikroorganismo patogenorik
|
ez
duten animaliengandik lortutako esnea. Ondorioz, esne mota hori zoonosiak eragindako patogenoen arrisku handirik gabe kontsumi daiteke.
|
2003
|
|
Gaineratu du, Mugarik Gabeko Telebistari buruzko Legearen 8.1 artikuluaren arabera, “legez kontrakoak direla pertsonengan edo animaliengan krudelkeria edo tratu txarra eragiten duten publizitatea eta telesalmenta”, eta ezartzen du Campofríoren iragarkian “bistan dela animalia bati tratu txarrak ematen zaizkiola, hau da, txakurra korrika doanean tiradera bat irekitzen duela”. Publizitateko Epaimahaiak onartu du, ziurrenik, iragarkiogileak
|
ez
zuela animalien krudelkeria edo tratu txarrak eragingo zituen “spot” bat zabaldu nahi; hain zuzen ere, Campofriok dio “irudiek egoera komiko, ironiko eta umoristiko hutsa islatu nahi zutela”. Zentzu horretan, Epaimahaiak dio “batzuetan, iragarki baten izaera argi, fikziozko, umorezko eta neurriz gainekoa saihestera irits daiteke ikusleek iragarki horretan islatzen diren portaerak errepikatzera bultzatzea, baina —hala behar du— hori gerta dadin, tonu hori argia eta erraz hautemateko modukoa izan behar du kontsumitzaileek”, eta badirudi hori ez dela gertatzen aipatutako erreakzioengatik.
|
2007
|
|
Baina ez da guztia. Zaintza horiei azazkalak moztea gehitu behar zaie, batez ere jarduera fisiko handirik egiten ez duten eta, ondorioz, azazkalak mugatzen
|
ez
dituzten animalia zikiratuak direnean, profesional baten “manikura” eskatzen baitute. Osasun kontrolak Astean behin egiten diren zainketei animaliaren osasun kontrolak ere gehitzen zaizkie.
|
2008
|
|
Bata, mendekotasunean paper garrantzitsua dutela susmatzen den geneen eragina ikertzea da: ikertzaileek gene hori aldatu duten edo
|
ez
duten animaliak erabiltzen dituzte, eta gene horren portaera aztertzen dute, hainbat proba eginez. Estresaren eta tabakismoaren arteko erlazioa aurkitu dute teknika horien bidez. Aspaldian bazekiten lotura bat egon behar zela:
|
|
Animaliak antibiotikoen bidez tratatu ziren eta haien aldaketa zelularrak aztertu ziren. Infekzioaren lehen faseetan neurtu ziren saguak ez ziren hain larriak, eta minbizia izateko arriskua murriztu egin zen, infekziorik
|
ez
zuten animaliak bezala. Helicobacter pylori Helicobacter pylori bakterioak ultzera eta gastritis kroniko gehienak eragiten ditu.
|
|
Oso gutxitan gaindituko litzateke nitratoen GNA gomendatua, haren proteina beharrak zerealen, fruitu lehorren eta lekaleen kontsumoak estaltzen baititu, nitrato maila txikiko produktuek. Gainera, kontuan hartu behar da
|
ez
dutela animalia jatorriko proteinarik kontsumitzen, eta proteina horren kontzentrazioa handia dela. Zenbait barazki, hala nola letxuga eta espinakak, dagoeneko EBko araudiaren mende daude; araudi horren arabera, haien konposizioan nitrato eduki maximoa ezartzen da.
|
|
Bestalde, %41 semeren batekin joaten da ikastetxera. Abandonatzeko arrazoiari dagokionez,% 17k adierazi du
|
ez
duela animaliarekiko interesik,% 15ek alergia arazoak dituela familiako kideren batek,% 13k seme edo alaba baten jaiotzagatik,% 13k etxebizitza txikiago batera joateagatik,% 11k animaliaren portaera arazoengatik eta% 5ek jabea hiltzeagatik.
|
2009
|
|
Gene zuzentzaileak garraiatzeko birus segurua erabili zuten zientzialariek, eta koloreak bereizteko gaitasuna itzuli zieten primateei. Esperimentua, “Nature” aldizkarian argitaratua, katagorri osoetan baino ez da probatu, kolore gorria eta berdea bereizten
|
ez
dituzten animalia bereziak, daltonikoei gertatzen zaien bezala. Lanak erakusten du zentzumen gaitasun berriak gehitu dakizkiokeela garun heldu bati, eta, batez ere, ikusmen akats larriak tratatzeko aukera ematen du.
|
2011
|
|
Espainiako parke zoologiko gehienek
|
ez
dituzte animalien ongizateari buruzko “gutxieneko estandarrak” betetzen, Born Free Fundazioaren azterketa pilotu baten aurretiko emaitzek erakusten duten bezala. Ikerketa hori duela lau urte hasi zen Espainian, ENDCAP sarearekin lankidetzan (32 GKE).
|
|
aurpegiko eta eskuko krema, esne garbitzailea, ezpain babeslea, olio purua, gantza, gaueko krema eta xaboi pastilla. Haien balio nagusia da ez direla animalietan probatu eta
|
ez
dutela animalia jatorriko osagairik, parabens ik (produktu kimikoak) edo petrolioaren deribaturik. “Haren printzipio aktiboak hegoaldeko emakumeek bildu eta tratatu dituzte”, azpimarratu du Koordinakundeak.
|
2012
|
|
Adoptatzaileek aurki aurkituko dute saria: badakite aukera bat eman diotela erraztasunik
|
ez
zuen animalia bati.
|
|
“Beste gomendio bat txakurra aurkitu den eremua bere argazkiarekin betetzea da, bilatzen ari den jaberik izan ez dezan”, dio María Costoyak. Astebete igaro ondoren inork
|
ez
badu animalia erreklamatzen, zakurra abandonatuta dagoela pentsa daiteke. Orduan, adopzioari ekin ahal izango dio.
|
|
Edonorentzat baliagarria den metodo gisa aurkezten da? Animaliekin, talde oso txikiekin edo konposatu hori pisu galerarekin lotzen
|
ez
duten animaliekin egin diren azterketa zientifikoetan oinarritzen da. Famaturen bat adibidetzat jartzen du?
|
|
Abentura hori txakurrarekin batera hasten denean, kontuz planifikatu behar da, ibilbideko ostatu sarea erabili ahal izateko eta aukeratutako establezimenduak lau hankako laguna apopilo gisa onartuko duela ziurtatzeko. Guztiek
|
ez
dute animaliarik onartzen, ostatuko arduradunak ezartzen dituen baldintzen arabera baitago. Frantziatik igarotzen den ibilbidearen zatia da atseginena txakurrarekin batera egiteko, txakurraren lagun diren aterpetxe gehien dituen zatia baita.
|
|
Udalek txakurraren gorotzak eremu publikotik kentzen ez dituzten jabeei isuna jartzen diete. Hiri batzuk, gainera, gero eta lotsagabeagoak dira jabeekin,
|
ez
baitituzte animalien gorotzak jasotzen eta jokabide osasungaitz hori zigortzen duten isunak gehitu baitituzte. Madrilen kasuan, txakurren gorotzak kentzen ez dituzten jabeek 1.500 euro arteko isuna ordain dezakete, baina 2008 urtea baino lehen 90 eurokoa zen.
|
|
Txakur edo katu bat hartzea bidezko kausa batean murgiltzeko modu bat da, eta, jakina, lau hankako lagun berri bat aurkitzeko modu bat, nahi duen bezala zaindu eta zaintzeko. Internet tresna erabilgarria da animaliarik
|
ez
duen animalia bat lortzeko, eta, hala, uzte tasa gero eta handiagoa da. Horretarako, web gune seguru batera sartu behar da txakurra edo felinoa hartzeko.
|
|
Irudia: Rubén García/ Eroski Consumer Familiarik
|
ez
duen animalia bat etxean hartzea lagun bat lortzeko eta Espainian txakurren eta katuen uzte tasa geldiarazteko modu solidarioa da: 145.000 baino gehiago 2010ean baino ez, Affinity Fundazioaren azterketa batek dioenez.
|
2013
|
|
Txahala edo aratxea, adibidez, urtebete egin
|
ez
duen animalia izaten da, amaren esnearekin soilik elikatu dena.
|
|
Bere kantxari esker bizia salbatu zuen Zoe Luz, pitbull arrazaren maitale handia, zera esan du: «Nire txakurrak egin zuena frogatzen du animalia hauen indar fisikoak
|
ez
dituela animalia erasokor bihurtzen». Txakurrak ematen duen tratua eta hezkuntza da kontua.
|
|
Ongi elikatutako animalia batek, elikadura eskari osoekin, kalitate handiko produktuak emango ditu. Aldiz, elikadura eskasa edo orekatua
|
ez
duten animaliek elikagai deribatuen kalitatea nabarmen galtzen dute. Animaliek osasun kontrol zorrotzak egiten dituzte, besteak beste, elikaduran egiten direnak.
|
2014
|
|
Animalia Allies Rescue Foundation Harburu nagusi, itsu eta gaixoak, Espainian inork nahi ez dituenak, dira Txari Cruz Fundazioak atzerrian adoptatzaileak aurkitzen dituen animalien profilak. Beren lan egiteko modua, Espainian adoptatzeko profila
|
ez
duten animaliei buruzko informazioa ematen dieten txakurtegi katalanekin harremanetan jartzean datza. «Gaixorik egon ohi diren txakurrak dira, askoz handiagoak dira eta bizitzaren azken urteetan bizi kalitatea eta ongizatea behar dute», azaldu du Garrigak.
|
|
Espainian, abandonatutako 140.000 txakur eta felido inguru kaletik biltzen dira urtero babesleen eta udal bilketa zentroen bidez, Affinity Fundazioaren uzte azterketaren arabera. Datu triste eta beldurgarri horiek
|
ez
dituzte animaliak barne hartzen, horietako asko katuak dira eta urtero kalean hiltzen dira. Irudia:
|
2015
|
|
Nola? Normaltasunez ibiltzen den eta paseoan zehar distantzia luzeak egiteko erresistentziarik
|
ez
duen animalia bat nekatu egiten da. Txakurraren jolasa, gimnasiorik onena Beste aurkikuntza interesgarri bat?
|
|
oso beharrezkoa da, zalantzarik gabe, egun bat edo esperientzia oso ona gainditu behar duenean, eta beste inor aurkitzen ez duenean. 3 Maitasun iletsua Pertsonenganako sentitzen den maitasunarekin gertatzen den bezala, txakur edo katu bati ematen zaion maitasunak
|
ez
du animaliari bakarrik mesede egiten, eta horrek ere eragina du ematen duen pertsonarengan. Kanalari ematen zaion samurtasunak areagotu egiten du bere ongizate sentsazioa, maskota zoriontsu egiten duela jakitean.
|
|
Harburuentzako orraziak metalezko edo plastikozko palak izan daitezke. Diseinua egokia bada, arrasteak
|
ez
du animaliaren mantua hondatu behar, ez eta behar ez den tirorik egin ere. Ileak harrapatzeko eskuoihala.
|
2017
|
|
solosana Katuek eta txakurrek arreta jartzen dute ahots zorrotzean Gainera, zientzialariek egiaztatu dute txakurrek, bai helduek bai txakurkumeek, arreta handiagoa jartzen dutela pertsonek ahots horrekin hitz egiten dutenean. «Ez animaliek, ez haurtxoek ez dute hitzezko hizkuntzarik; beraz, zentzuzkoa da gure hitz egiteko moduak bokal batzuen intonazio gehiegiarekin hitz egitea; baina, gainera,
|
ez
dituzte animaliak eta haurtxoak beren arreta erakartzea lortzen», adierazi du etologoak, Nature aldizkarian argitaratu baititu emaitzak. Ikertzaileek uste dute harburu eta felidoak arreta handiagoa jartzen ari direla hitz egiteko modu horretan, pettalk prozesuak neurona prozesuak areagotzen baititu, horiek baitira garunak estimuluak prozesatzeko erabiltzen dituen ibilbideak.
|
2018
|
|
Virginiako Unibertsitateko Unibertsitateko zientzialariak (AEB) hiru langile taldetan, estresaren hormona kontzentrazioaren aldaketak aztertu zituzten: batzuek maskota zuten eta handik gertu lan egin zezaketen (edo bulegora eraman); beste batzuek, ordea, etxean uzten zuten, eta beste langile batzuek
|
ez
zuten animaliarik. Lehen listu laginetan, hiru taldeen artean estres hormonen kontzentrazioan desberdintasun nabarmenik egon ez bazen ere, zientzialariek orduak pasatu ahala, zientzialariek kuantifikatu ahal izan zuten:
|
2019
|
|
“Ultraprozesatuetan igarotzen da, eta horiei ‘artisau etiketa’ edo ‘amonaren errezeta’ gehitzen zaie, erabat industriala denean. Edo behiekin belardi zabaletan bazkatzen iragartzen diren animalia jatorriko produktuetan, haien kumeak
|
ez
baditu animalien ongizateari buruzko arauak errespetatzen”. Horregatik, garrantzitsua da kontsumitzaileek ontzietan agertzen diren mezuak bereizten jakitea:
|
2020
|
|
Hala, Francoren aburuz, «bi profesionalen arteko atzeraelikadurak dakar tratamenduan arrakasta izatea». Fisioterapeuten Elkargoen Kontseilu Nagusiak berak adierazi du, joan den abenduan emandako jakinarazpen batean,
|
ez
duela animalien diagnostikoa egiten, “albaitarien berariazko eskumena dela. Hala ere, funtsean, galera funtzionala eragiten duten animalien mugikortasunaren aldaketak aztertzen eta hobetzen saiatzen gara”.
|
|
Haurrei dagokienez, arreta berezia jarri behar da, B12 bitamina jatea garrantzitsua baita garatzeko eta hazteko. Adin txikikoek
|
ez
badute animalia jatorriko produkturik irensten, elikadurako profesional baten esku jarri behar dute, haien nutrizio beharrak osatuko dituen dieta egin dezan, eta B12 bitaminaren osagarria adieraziko duen mediku baten esku.
|