|
2003
|
|
|
Adiskide batek B. Traven idazle amerikarrarekin alderatzen zuen gurea. 1969an hil zen hura Mexikon, baina inork
|
ez
zekien zehatz nongoa zen edo nondik nora ibilia zen. Ziotenez, hogei bat goitizen desberdin erabili zituen bizitzan zehar.
|
|
|
Ipuinaren gozamenak utzitako euforia puntuarekin eta aldi berean, zergatik ezkutatu, hainbat urtean bila genbiltzan idazlea atzemanik nuela jakiteak ematen zidan pozarekin hasi nintzen gelatik alde egiten. Lehenbailehen komisarioari erakutsi nahi nion aurkikuntza, hildakoa idazlea zela erakusten zuen froga, baina atalburua igaro aurretik itzuli eta Monikari ohar bat idaztea erabaki nuen, desenkusak eskatuz edo eskerrak emanez,
|
ez
dakit zehatz zer idatzi nahi nion, baina hitz batek bestea dakar, gutxitan adierazten dugu nahi dugunik. Idazten hasi nintzen eta maitasun aitorpen labur bat atera zitzaidan, ordu batzuk geroago hain lekuz kanpokoa iruditzen zitzaidana.
|
|
|
Hasieran zeharka eta enbarazu pixka batekin eta argixeago ondoren, hiriburuan nituen adiskide bakanak eta ikastetxeko lankideren bat edo beste hasi zitzaizkidan argibideak ematen. Gizonezkoon artean adiskidetasunaren izenean egiten ditugu aitorpen horiek, baina
|
ez
dakigu zehatz zer esan edo zer gorde behar izaten den. Bizkarretik heldu eta bazter batera eramaten ninduten, ahopeka bere begiz ikusia kontatzeko.
|
|
2004
|
|
|
Hizkuntzaren kanpo historia bat daukagu beraz hor, hizkuntzari itxuraz kanpotik ezarri zaizkion traba batzuk direla kausa. Jatorriz kanpokoak diren arazoak, ordea, barneko bihurtzen dira denboraren poderioz, eta azkenean
|
ez
dakigu zehatz mehatz kanpoko eta barneko arazoak bereizten. Tarteko marra lausotu egiten zaigu nolabait ere, eta, ezarian ezarian, kanpotik barnera datozen eragile sozialak eta barnetik kanpora doazen faktore linguistikoak argi eta garbi bereizteko lanak ditugu.
|
|
2005
|
|
|
Nola ikusiko zuen bere alabaren eta nire artekoa? Neronek ere
|
ez
nekien-eta zehatz mehatz gure artekoa nolakoa zen! Orduan ezustean esan zuena mailukada bat izan zen nire buruaren erdian.
|
|
2006
|
|
|
nik
|
ez
dakit zehatz
|
|
|
Eta bitartean zer egin behar dugu euskalkiekin, Xiberuako pastoralekin, kantu herrikoiekin, eta abar? Gainera, nehork
|
ez
daki zehatz euskera batua inoiz bermatuko ote den esparru akademikoez aparte. Elebidunak izaten jarraitu ote dugu gure hizkuntzan ere?
|
|
|
Hitz horiekin ere aukera bat egin behar izan dut, grabatutako ia denak liburura ekarriz eta grabatu gabekoetatik gutxiago. Ez zegoen beste biderik, jakin ere
|
ez
baitakit zehatz zenbat poema edo abestitz izan diren kantatuak.
|
|
|
1586 urteko udaberritik 1587 urtekora bitartean jaio zen Barbara Allen, eta hil zenean, 1608 urteko azaroaren 11n, San Martin egunez," ez zituen oraindik hogeita bi udaberri loratu", garai hartako kanta batek dotoreziaz dioenez. Badakigu Edinburgotik oso urruti ez zegoen nonbaiten jaio zela, nahiz eta
|
ez
jakin zehatz mehatz non, herriaren izena ez baita iritsi gure ezaguerara, ez bada baladetako" Scarlet Town" izenarekin –eta ezin asmatu zein den Barbara Allen ederraren hiri gorri hori, olerkigilearen irudimen gartsuak sortutako ametsezko hiri eskarlata bezalaxe izan baitaiteke Edinburgoko aldiri edo auzo kaxkarren bat– Kontuak kontu eta jaioterria jaioterri, Barbara Allen ask...
|
|
|
Bakarrik, Alfontso Mellakoaren arrastoa geratzen zaigu urrutiko oihartzun bezala, eta haren alboan neskaren itzal harrapaezina. Garaiko kontalariek ere
|
ez
dakite zehatz mehatz nondik norakoa izan zen Karitatearen Ordenako predikari haren bizitzaren azken atala, eta are gutxiago fraidearekin joandako neskarena. " Huyó con dos malas hembras" dio batek frai Alfontsori buruz," con siete mozas" hurrengoak...
|
|
2008
|
|
|
–Ez dakit Bamakon zer aipatuko zizueten, baina hau ez da Mali. Bozoak bozo dira, urtetan baztertu dituzte, eta orain ere
|
ez
dakite zehatz mehatz zenbat diren, zenbat ume dituzten, ez dira eskolara joaten, hemen jaio eta hazi dira, arrantzan egiten dute, hortik bizi dira.
|
|
2009
|
|
|
–Tira,
|
ez
dakigu zehatz eta mehatz, baina gutxi gorabehera badakigu X eta Y koordenatuen artean gaudela, Indiar Ozeanoaren erdian...
|
|
|
batetik, izan ere, ezin alaiago behar zuen, hain ikusten zituen neska mutilak alai eta umoretsu, baina bestetik, bere eginbeharrean fin ibili ez zelako susmopean behar zuen, bere lasaikeria hura Ernestinarekin konpartitzeko moduan bazegoen ere? ez baitzegoen dudarik bere semeek handia egin zutela,
|
ez
zekien arren zehatz mehatz zer egin zuten, semeen kontakizun hiperbolikoak fidagarriak ez zirelako; berak zuen, baina. Reginak?, gertatutakoaren errua, inork izatekotan, bere lekuan egon ez zelako: betartea beti bat eta beti serio, makila eskuan; arestian hartu ez zituèn neurriak hartzeko, ordea, berandu zen jadanik?
|
|
|
–Bai. Bleulerrek
|
ez
daki zehatz zer den, baina imajina dezake.
|
|
|
Neskameak flan eder bat atera zuen postretzat, Bidasoako zeramikaren zigilua zuèn azpil batean; eszena bertatik bertara zainduta, edonor ohar zitekeen Reginak bizi zuèn bikoiztasunaz, orain modu batean azaltzen baitzen eta orain beste batean, itzal mehe batek tarteka begi argiak erdibituko balizkio bezala: batetik, izan ere, ezin alaiago behar zuen, hain ikusten zituen neska mutilak alai eta umoretsu, baina bestetik, bere eginbeharrean fin ibili ez zelako susmopean behar zuen, bere lasaikeria hura Ernestinarekin konpartitzeko moduan bazegoen ere... ez baitzegoen dudarik bere semeek handia egin zutela,
|
ez
zekien arren zehatz mehatz zer egin zuten, semeen kontakizun hiperbolikoak fidagarriak ez zirelako; berak zuen, baina –Reginak–, gertatutakoaren errua, inork izatekotan, bere lekuan egon ez zelako: betartea beti bat eta beti serio, makila eskuan; arestian hartu ez zituèn neurriak hartzeko, ordea, berandu zen jadanik... eta, hala ere –hala eta guztiz ere–, gauza bat jakin nahi zuen, zehatz mehatz jakin nahi zuen gainera, bere burua zuritzeko gutxienez, eta orduan bere galdera egin zuen:
|
|
2010
|
|
|
Tartalo agertu zaizu? ..., eta orduan, malko artean esan nion ez nuela bera hiltzerik nahi?; baina izeba gaizki zegoen, bai, eta zerbait egin behar nuen hiriburura itzuli aitzin; eta hala, gau hartan, oherakoan, belaunikatu eta, Ama Birjinari hiru agurmaria errezatu ondoren, amets bat eskatu nion Jainko ahalguztidunari, baita Jainkoak entzun ere, edo, amonari laguntzeko saioan, nik neuk asmatu ote nuen amets hura?, horixe
|
ez
baitakit zehatz mehatz?: amets hartan zerura zihoàn zepelin zuri bat ikusi nuen, amonaren arima zeramana, aingeru zuri batek gidatuta; eta amonari ametsa kontatu, eta hura pozezko negar batean urtu zen, eskerrik asko eta eskerrik asko?; handik egun gutxira hil zen, ni jada Regina enera itzulia nintzela?, irribarrez hil ere, osaba Ismael eta izeba Bittoriren esanetan?
|
|
|
Tartalo agertu zaizu? ...rduan, malko artean esan nion ez nuela bera hiltzerik nahi...; baina izeba gaizki zegoen, bai, eta zerbait egin behar nuen hiriburura itzuli aitzin; eta hala, gau hartan, oherakoan, belaunikatu eta, Ama Birjinari hiru agurmaria errezatu ondoren, amets bat eskatu nion Jainko ahalguztidunari, baita Jainkoak entzun ere —edo, amonari laguntzeko saioan, nik neuk asmatu ote nuen amets hura?, horixe
|
ez
baitakit zehatz mehatz—: amets hartan zerura zihoàn zepelin zuri bat ikusi nuen, amonaren arima zeramana, aingeru zuri batek gidatuta; eta amonari ametsa kontatu, eta hura pozezko negar batean urtu zen, eskerrik asko eta eskerrik asko...; handik egun gutxira hil zen —ni jada Regina enera itzulia nintzela—, irribarrez hil ere, osaba Ismael eta izeba Bittoriren esanetan...
|
|
2012
|
|
|
Esan zidan
|
ez
zekiela zehatz mehatz noraino hazi ziren lursailak, baina bazekiela behintzat nire auzoa ederki aberastu zela bere erdiari ateratzen zion onurarekin, eta gogoan zuela noizbait entzun zuela nire zatitik erregeari zegokion herena, itxuraz komentu edo abadiaren bati eman zitzaiona, urtean berrehun moidoretik gorakoa zela. Zalantzarik ez zegoela jabetza berreskuratzeari zegokionez, auzoa bizirik baitzegoen eskubidearen lekuko izateko, eta, gainera, nire izena lurraldeko izendegian idatzia zegoela.
|
|
2013
|
|
|
Bigarren ikertzaileari egin nion jaramon. Uste dut berak ere
|
ez
zekiela zehatz mehatz zein zen. Poliziaren eskuetan erori zen behin eta ez zuten ezer garbirik atera.
|
|
|
–Badakizu, jende handia da, eta
|
ez
dakit zehatz mehatz zer egin zuten, baina laster gorde zuten alaba denboraldi labur batez.
|
|
2015
|
|
|
Gainera, itxia zen. Inork
|
ez
zekien zehatz zer gertatu zitzaion. Eta. Carmichael jaunarengana eta haren eramanezinera itzuliz?
|
|
2016
|
|
|
|
ez
dakigu zehatz nork sortu dituen.
|
|
2017
|
|
|
|
ez
dakigu zehatz nork sortu dituen.
|
|
2018
|
|
|
Malagako gau andaluzaren kale kantoiren bat,
|
ez
daki zehatz zein, lauso gogoratzen du ohikoa zela entzutea dozena erdi ijito palma jole txalo erritmoak ematen, jo eta jo, esku zartaka, pla pla pla, pla pla pla. Ume ijitoren bati agintzen zioten kantatzeko, hori du akorduan, umea behar zuela izan ahotsa zorrotza zuelako, eta kantatzen zuela hondo, hondoraino.
|
|
|
Inork kontrakorik sekula iradoki ez bazuen ere. Zer gertatu zen atxilotu zutenean, inork
|
ez
zekien zehatz, nahiago zuela ez kontatu esaten baitzion parean tokatzen zitzaion edonori. Desatsegina zela, eta gurago zuela ez gogoratu.
|
|
|
Albotik askotan pasatu zarenez ezaguna egiten zaizun paraje batean zabiltza, etxe ondoan ia, eta bat batean haitzulo batean sartzen zaituzte, eta esaten dizute: jendea sarrerako zabalgune honetan bizi zela uste dugu, hementxe bakarrik azaldu dira hondarrak, ontziak, hezurrak, baina marrazkiak barruan daude, askoz barrurago,
|
ez
dakigu zehatz mehatz zergatik margotu zituzten, edo zertarako, badira hainbat teoria, ehiza ona izateko zela, animaliak gurtu egiten zituztela, kontua da marrazkiak ez zirela orduko egongelak apaintzeko eginak; gidariak badaki gaurko jendearen arreta erakartzen, askoz barrurago baitaude, ez bizi ziren lekuan. Gero isildu egiten da, eta ilunpetara sartzeko keinua egiten du:
|
|
2019
|
|
|
Egiaz, boluptuositatea ez da inola ere gauza bera emakumearentzat eta gizonarentzat. Esana dut
|
ez
dakigula zehatz plazer baginalaren ondorioz orgasmo definiturik lortzen ote den inoiz: bakanak dira horri buruz emakumeek eginiko konfidentziak, eta arrunt lausoak dira zehaztasunera jotzen dutenean ere; badirudi erreakzioak asko aldatzen direla subjektuen arabera.
|
|
2020
|
|
|
Dena ezkutuan, ziren garaiak zirelako. Inork
|
ez
zekien zehatz nortzuk eta nola egin zuten. Hor dokumental batentzako materiala egon ote zitekeen ikertu beharra nuen.
|
|
|
Baina Sousa Mendesek ez die jaramonik egiten. Egia esan, inork
|
ez
daki zehatz mehatz zer gertatu zaion Sousa Mendesi. Zer haluzinazio klase izan du kontsulak, hain denbora tarte txikian halako metamorfosia izateko?
|
|
2021
|
|
|
Eta oso oso azkarrak. Horretaz ezin dizuet ezer esan,
|
ez
dakit zehatz nola funtzionatzen duen, ez baitut ulertzen idazle batek zergatik egiten dion uko irakurtzearen plazerari. Ez al du ba plazer horregatik idazten?
|
|
2023
|
|
|
Batzuk torturatu egiten dituztela ere esan du Telesforok, eta ama kartzelatik zelan etorri zen gogoratu du, ezer esan ez badu ere. Gabrielak adi begiratu dio mutilaren aurpegiari, ezin ederragoa iruditu zaio,
|
ez
daki zehatz zergatik, ezpain irribarretsuak dituelako edo handik ateratzen dituen berbengatik. Gabrielak galdetu die ea zerbait entzun duten Areetarako trenbidearen gainean.
|
|
|
–Arrazoi duzu. Bueno, baratze txikietara doazen tutu pare bat kenduta, besteak poligonoko enpresa batzuetara eta behitegira, baina nik
|
ez
dakit zehatz, inork ez dit sekula ezer erran.
|
|
|
" Gure jarrera pixka bat psikotikoa bihurtu zen", dio Oskar Angulo informatika arduradunak. " Ematen zuen dena debekatuta zegoela, nahiz eta inork
|
ez
jakin zehatz". Edozein unetan jarraitutasun delitua leporatuko ote ziguten beldurrez bizi ginen, eta badaezpadako segurtasun neurriak hartu zituzten etengabe informatika taldean.
|