2002
|
|
Zerga esleipenaren sistemaren erreforma 1999koa izan arren, zergadun askok
|
ez
dakite beren zergen %0, 52 Elizari eman diezaioketela eta beste %0, 52 gizarte proiektuak finantzatzeko. Horrela azaltzen dute Gizarte Ekintzako GKEek espainiarren %30en abstentzioa, eta Errenta Aitorpenean “helburu sozialak” laukia markatzera gonbidatzen dituzte.
|
|
Espainiako gazteek
|
ez
dakite beren adinerako eta altuerarako pisu egokia zein den, eta, beraz, gehiago amore eman dezakete argiago egotera bultzatzen dituen modako presio sozialen aurrean, “Siete días médico” aldizkarian argitaratutako ikertzaile valentziarrek egindako azterlan baten arabera. Nerabe batzuek elikadura murrizketak ezartzen dituzte beharrik gabe, eta lan hau adierazi du.
|
2009
|
|
Lider askok, arrakasta lortzen duten pertsona askok
|
ez
dakite beren emozioak kontrolatzen, malguak ez direlako.
|
|
Internauta batzuek oso ondo dakite nola funtzionatzen duen Sareak, baina gehienek ez. Google bezalako bilaketa motorren, Youtube bezalako eduki plataformen edo Facebook bezalako sare sozialen erabiltzaile hutsak direnek ezjakintasun maila handia dute horrelako teknologien erabileran, eta
|
ez
dakite beren datu pertsonalak babesteko sor ditzaketen arriskuez. Herritar gehienek maiz erabiltzen dituzte baliabide horiek, baina ez dira ezagutzen eta ez dira jabetzen zer arrisku ekar ditzaketen.
|
|
Pfizer Fundazioak egindako azterlan batek sare sozialen erabileran gazteek dituzten ohiturak aztertu ditu. Ondorioen arabera, gurasoen %40k
|
ez
daki beren seme alabek kontu pertsonala dutela plataforma zibernetiko horietako batean. Datu horrek adierazten du helduek ez dutela kontrolatzen gazteek Interneten duten erabilera.
|
2010
|
|
Zeharka, balioak eskolako irakasgai eta irakasgai guztietan daude. Bestalde, guraso askok ezin dute edo
|
ez
dakite beren hezitzaile lana betetzen. Denbora faltak, norberaren krisiak edo balio okerrek seme alaben garapen morala eragotz dezakete.
|
2011
|
|
Etxe aseguruen arloan, zenbait ikerketak ondorioztatu dute aseguratuen erdiek baino gehiagok ez dakitela kontratatuta dituzten estaldurak. Askok
|
ez
dakite beren polizek laguntza informatikoa jasotzen dutela, hau da, konputagailuarekin dituzten arazoak konpontzen dituen aditu baten laguntza eska dezaketela. Gaur egun, erabiltzaileek gehien erabiltzen duten estalduretako bat izan daiteke, Interneten eta teknologia berrien gorakada dela eta.
|
|
Aholkua: erabiltzaile gehienek
|
ez
dakite beren bankuak kobratu egin diezaiekeela transferentzia bat jasotzeagatik. Espainiako Bankuaren 8/ 1990 Zirkularraren arabera, erakundeak behartuta daude beren zerbitzuetan aplikatzen dituzten gehienezko tarifak erakunde ikuskatzaileari jakinaraztera eta, aplikatu baino bi hilabete lehenago, gutxienez, prezioen edozein aldaketa beren bulegoetan argitaratzera.
|
|
Zehaztu zuen gaur egun 200 gramoko txahal xerra bat jaten duen pertsona bakoitzeko 1.000 litro ur erabiliko direla. Halaber, adierazi zuen “haragia kontsumitzen duten europar gehienek
|
ez
dakitela beren elikadurak 2.000 – 5.000 litro ur gastatzen dituela pertsonako eta eguneko. Ildo horretatik, “etorkizunean” elikagai bakoitzak bere aztarna hidrikoa izatea nahi izan zuen, jatetxean haragi parrillada bat eskatzen duen familia batek, adibidez, erantsitako etiketa bat eman diezaien zerbitzariak.
|
|
“Seme alabak zaintzen uzten dituzte, baina, normalean, ez dute eskatzen modu batera edo bestera hezteko; beraz, aitona amonek ez dakite zer egin behar duten”, adierazi du Megíasek. Hori dela eta, aitona amonek
|
ez
dakite beren hezkuntza irizpideak, gurasoenak edo adingabeen gurasoekin lan hori adostea. Seme alabak hezteaz arduratzen diren aiton amona askotan gertatzen den itomen sentsazioa saihesteko, lanak “berezkoa dena aldarrikatzeko beharra” defendatzen du, hala nola, gozamenez bilobekin harremanetan jartzeko eskubidea, eta ez soilik haiek zaintzeko, eta “mugak ezartzeko beharra”, beste jarduera batzuk egiteko denbora propioa izateko.
|
2012
|
|
“Arazoa da gazte horiek ez dituztela komunikazio eta ebazpen trebetasunak garatzen eta ez dutela beren buruarengan konfiantzarik. Jendaurrean hitz egiteko beldurra dute,
|
ez
dakite beren hitzaldia antolatzen eta ingeles maila oso baxua dute”, esan zuen Nuria Vidalek, lanbide eskolako irakasleak. Alde horretatik, gaineratu zuen “landa ingurunetik abiatzen direla, zailtasun ekonomiko handiak dituztela eta etxean ezin dietela lagundu kasta altuko mutilekin egiten duten bezala”.
|
2013
|
|
Hala ere, hainbat baliabide teknologikok adierazi dute aplikazio horiek ez daudela arriskutik salbuetsita; izan ere, hartzaileak irudiaren argazkia egin dezake eta gorde egin dezake, gero beste pertsona batzuekin partekatzeko. Berriz ere kontuan hartu behar da nerabe askok
|
ez
dakitela beren ekintzen ondorioen berri. Bestalde, aplikazio mota horiek ez dute programazio akatsik.
|
2014
|
|
Argazkiak Orduan, gutxi gorabehera zoriontsuak al dira haurrik gabeko bikoteak? Estatu Batuetako Princeton eta Ston eta Brook unibertsitateek berriki egindako beste azterketa batek balantza orekatu du, seme alabak dituzten bikoteek eta
|
ez
dakitenek beren bizitzarekiko sentitzen duten gogobetetasunari dagokionez oso desberdintasun gutxi daudela baieztatu baitu. Are gehiago, seme alabak dituzten bikoteek beste familia gai batzuk modu positiboan baloratzen dituztela dirudi, beren harreman sentimentalaz gain.
|
|
Nola? Lanbide berriak daude azken teknologien aplikazioetan oinarrituta, eta gazte batzuk benetako adituak dira, nahiz eta batzuetan
|
ez
dakiten beren zaletasuna lan irteera bihur daitekeela. Zaletasun artistikoak, hala nola argazkilaritza edo musika, aukera bat dira.
|
2016
|
|
Edozein patologia kronikotan prestakuntza positiboa da beti, baina diabetesari dagokionez, funtsezkoa da, prestakuntzarik ezak eta gaizki kontrolatzeak konplikazio ugari ekar baititzake. Gainera, teknologia berrien eta informazioaren aroan, horiek ikasteko bidea erraztu lukete, denek
|
ez
baitakite beren eguneroko zereginak alde batera uzten. Hori dela eta, era horretako zerbitzuen aldeko apustua egin behar da on line, etxetik edo app batetik klik eginez, pazienteari kalitateko prestakuntza izan dezan, eta, hala, pazienteari autonomia eta bere patologiari buruzko ezagutza lor dezan.
|
2020
|
|
Jengibrea jende askorentzat ezaguna izan daiteke, baina gehienek
|
ez
dakite berez gozagarri den edo saltsa eta ongailu batzuen parte den. Ekialdeko herrialdeetako gastronomian oso preziatua da duela milaka urtetik, eta medikuntzan ere erabiltzen da.
|
|
Baina jabe gehienek ez dute uste janari gordina janak intoxikatzeko arriskua denik. Are gehiago, BARF haragia merkaturatzen duten enpresek
|
ez
dakite beren produktuak patogenorik ez duela, azkar izoztu eta suntsitu egiten baititu. Hain erraza izango litzateke.
|
2021
|
|
“Gero eta gehiago laguntzen digun gizartean bizi gara, gutxiago pentsa dezagun. Haurrei ia dena edo erdi egina ematen diegu; adin jakin batera iristean
|
ez
dakite beren kabuz pentsatzen”, dio adituak. Funtsezkoa da haurrei gauzak galdetzen eta arazoak konpontzen uztea.
|
|
Alde positiboa da autonomia erkidego askotan hobariak daudela eta hondar zerga dela, ia ez dela existitzen. Agian behin baino gehiagotan ordaintzen dituzun beste zerbitzu batzuk Aseguruak Denek
|
ez
dakite beren kreditu txartelak estaldura batzuk dituela, aseguru bat (bizitzakoa, bidaietakoa…), kontratatutako produktuaren arabera eta txartelaren prezioan sartuta. Ez dakigunez, poliza bat kontratatzen denean, berriro sartzen dira estaldura horiek, eta bi aldiz ordaintzen da lehendik dagoen zerbitzu bat.
|
2022
|
|
Iciar Fernández gizarte psikologoarentzat, Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea (UPV/EHU), anai arreben arteko gatazka naturala eta ohikoa da; eta drama bat bezala aurre egin eta inposizio edo zigorrekin lotu beharrean, aukera gisa bizitzea. Izan ere, egoera horiek elkarrizketaren bidez konpontzen ikasteak alternatiba “konpontzailea” eskainiko die gure seme alabei etorkizunean, eta gatazkaren beraren indarkeria maila saihestuko du. Arau orokor gisa, adingabeek
|
ez
dakite beren gatazkak hitzez nahiz fisikoki indarkeria ez den beste modu batean konpontzen. Hala ere, handitzen doazen heinean, normalean haien erreakzioak mugatu egiten dira.
|
|
Zergatik? Gehienetan, ziurgabetasunagatik,
|
ez
baitakite beren proiektuak hain epe luzeari eutsiko dion —are gehiago krisi une hauetan— Laguntzak eta diru-laguntzak Ogasunari ordaindu ahal izango zaizkio. Irudia:
|