Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 8

2008
‎Aspalditik dakigu latinetik hartutako erregek erregina> egin zuela femeninoa, latinean ERREGINA zelako hitza zein erromantze modura moldatu zuelako, eta hortik euskarak ahal izan du atzizkia: erregina, > (hemen malgukari bezala, birj. > bera ez da ezer euskeraz, ezin da segmentatu, baina eredu bezala badu bere funtzioa; erreginan, ordez, eranskaria dugu, ahal delako, ina> morfema bezala kendu), baita beste batzuk ez hain ezagunak ere: koinatu>/ > koinata> esate baterako.
2012
‎Asiako literaturetakoak (Rabindranath Tagore indiarra, Omar Khayyam pertsiarra, Tao Te Ching anonimo txinatarra), latinoamerikar literaturetakoak (Vicente Huidobro txiletarra, Gabriel García Márquez kolonbiarra, Amado Nervo mexikarra), Europako literatura, txikietakoak? (Frédéric Mistral proventzarra, Séamus Ó Mainnin irlandarra, Salvador Espriu katalana, Per Denez bretoia), autore ez hain ezagunak (Karel Toman txekiarra, Henrik Ibsen norvegiarra, Endre Ady hungariarra), garaikideagoak (Blas de Otero, Boris L. Pasternak, Dionisio Ridruejo, Bertolt Brecht, Bruce Marshall), emakumezkoak (Gabriela Mistral txiletarra, Rosalía de Castro galiziarra, Emily E. Dickinson eta Edna St. Vincent Millay estatubatuarrak, Selma Lagerlöf suediarra) eta abar.
‎Gogoraraz dezagun, gainera, Orixeren helburua ez zela inoiz literatura egitea izan, hizkuntza jasoago bat lantzea baizik. Sarrionandiaren itzulpenen artean, berriz, guztiz bestelako testuak aurkituko ditugu, literatura zahar eta ezagunetako obrak ez ezik, baita literatura modernoago eta ez hain ezagunetako beste hainbat poesia eta ipuin ere. Sarrionandiaren helburua, hain zuzen ere, literatura egitea baita, eta literatura bestelako helburu linguistiko nahiz nazionalistetatik askatzea.
‎lanak euskaratu. Miranderi autore modernoagoak interesatzen zitzaizkion; ez soilik Europako eta Ameriketako idazle ezagunak (Poe, Kafka, Baudelaire...), baizik eta baita literatura txikietako autore ez hain ezagunak ere (Séamus ó Mainnin irlandarra, Bernat Manciet okzitaniarra, Per Denez bretoia...). Batzuk kontu ideologikoengatik interesatzen zitzaizkion (Nietzsche da hemen adibiderik garbiena), beste batzuk arrazoi estetikoengatik (hainbeste miresten zituen autore sinbolista eta surrealistak aipa litezke), eta beste asko, besterik gabe,, irudimen atsegingarri?
‎Autore nolabait ospetsu horien poemez gain, herri zapalduetako literatura ez hain ezagunak ere itzuli ditu euskarara Sarrionandiak; Euskal Herriak bezala herri eta kultura indartsuago baten zapalketa jasan behar izan duten herriei ahotsa itzuli nahi izan die horrela. Besteak beste, palestinar borrokako poemak aipa genitzake:
‎Munduko literaturetako poema ezagun eta ez hain ezagunen artean, Sarrionandiak inoiz argitaratu ez diren poemak ere ematen ditu bere itzulpen antologietan. Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemakIzkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak liburuan, esate baterako, Christine Billard (1959) poeta frantsesaren bi poema argitaragaberen itzulpena eskaintzen du.
‎atalean hiru poema ematen ditu; bere izenez sinatu ez arren, agerikoa da berak idatziak direla. Beste behin ere, maila berean jartzen ditu horrela literatura handietako autore ezagunen poema itzuliak, autore ez hain ezagunen poema argitaragabeak eta berak idatzitakoak.
‎Sarrionandiak eta Pott bandak, berriz, helburu funtzional horiek lehenesteak euskal literatura itotzen zuela ikusita, literaturaren autonomia aldarrikatu eta bestelako testuak irakurri eta itzultzeari ekin zioten. Mirandek eta Arestik urratutako bideari jarraituz, Sarrionandia ere literatura handi eta txikietako autore ez hain ezagunen testuak euskaratzen hasi zen, euskal literatura nolabait biziberritu nahian eta euskal irakurleei irakurgai berri eta ezezagunak eskaini nahian.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia