2000
|
|
Ahal zuen aldi oroz, bidaian joaten bazen ere, Kanbon betiko errotu zen, Ipar Euskal Herriko bizi giroa eta Euskal etniaren berezitasunak inspirazio iturri bilakaturik. Hain zuzen, arrantzale eta laborariak margotu
|
ez
ezik, idatzi eta hitzaldi franko ere eman zituen, besteak beste Euskaldunak Iberoen ondorengoak zirela argudiatuz. Arraza mota ederrenak mestizajearen ondorio zirela sinetsita zegoen.
|
|
Gure kontrako eraso, irain, probokazio eta zikina botatzearen jarrerak badu esplikazioa edo arrazoi garbi samarra. Orain arte, abertzaletasunaren izenean, indarkeria erabiltzeak, abertzaletasunaren beraren helburuak eta ideiak ere kutsatu
|
ez
ezik, kritika lerro erraza uzten zien bere etsaiei. Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean.
|
|
Kazetari ikerketak telebistan dirua eta denbora eskatzen ditu gainera eta arrakasta, oso gutxitan jo daiteke ziurtzat. Alabaina, sona handiena duten telebistetan jakin badakite kate baten heldutasuna fikziozko telesailekin
|
ez
ezik, erreportaje eta dokumentalen bidez ere lortzen dela. Ikerketa erreportaje batek esaterako, batez beste 15 milioi pezetako (600.000 bat libera) aurrekontua behar du, ikuskizun saio baten erdia, alegia.
|
|
Sarritan borroka galduetatik etorri garelako eta adiskideen hitzek galdu dutelako herri hau, idazle gazte batek aipatu bezala. Idazterako orduan kontatuko dugunean
|
ez
ezik generoari ere erreparatzen diogu baina. Darabilgun generoa ere, daramagun bizimoduaren islada delako.
|
|
Besterik ezean, eskerrak Vladimir-en ekitaldietara etorri
|
ez
ezik, inguruko herrietatik zein presondegi eta erbestetik lubaki honetatik hitzen bidez erresistentzia posible egiten duzuenoi. Gunter Grass-ek aipatu bezala literaturak iraungo badu, era subertsiboan iraungo duelako.
|
|
Jon Elosegiren esanetan gaurko egunean Euskadiko enplegu, aberastasun eta ongizate hobi aberatsena izan daiteke Internet, gure lurraldean unibertsitariak ugari eta onak direlako. Internetek enpresa tradizionalaren egitura aldatzen duela jakinik, Elosegiren ustez XXI. mendea stock options direlakoen mendea izango da, eta horrexegatik ordainketa sistema honen alde agertu da, langileak motibatzeko eta saritzeko
|
ez
ezik langileak enpresaren arrakastaren partaide egiteko modua eskaintzen duelako.
|
|
Beraz, xehe mehe non gauden jakin nahi genuen". Halaxe, bi etxe hauen entzule azterketaz aparte, enpresa pribatu batekin galdeketa bat egin eta emaitza horiek berretsi
|
ez
ezik, audientzia hobea ere eman die.
|
|
Baina lehenik eta behin, ulergarri eta atsegina izan behar du, hori gabe alferrik dira erabil ditzakegun trikimailuak. Era berean, ipuina eta txotxongiloak
|
ez
ezik, apaingarri eta argiak ere kutunki zaindu behar dira girotzeko.
|
|
Hiltzat ere jo zuten, harik eta eliz bateko eskaileretan markesa batek ezagutu zuen arte; beste eskaleekin batera, listua zeriola, tontotua zegoen. Kontuak kontu, ezintasunari aurre egin eta ongi kostata, bi urteren buruan memoria eta mintzamena berreskuratu
|
ez
ezik, ezker eskuarekin ere marrazten ikasi zuen, bere ibilbidea 20 urte gehiagoz luzaraziz. Orobat, Clara emaztea utzi eta beste batekin ezkondu zen.
|
|
Badira ikusi bezain aise ahaztu egiten diren antzezlanak. " Ez da hain erraza" baina, momentuan gozatu
|
ez
ezik, gogoeta ere piztea lortzen duen horietakoa dugu. Komertziala (zentzu onean) izango da euskaraz ere.
|
|
Ikasbide ere gertatzen da gazteek mikro aurrean jarduten
|
ez
ezik, informazioa lantzen ere ikas dezaten. Alabaina, Arrakalaren apustua entzuleria zabaltzea da, Lekeitiar guztientzako irratia izan dadin.
|
|
Mintzaira bat baino gehiago jakitean izugarri zabaltzen zaizu munduaz duzun ikuspegia, hala da, mundua leku garaiago batetik ikusteko parada ematen baitizu. Komunikazioa
|
ez
ezik, ikusmolde bat, logika bat ere baduelako. Egin kontu," gora gu eta gutarrak" esaldiaren esanahia ulertzeko euskara ikasi egin behar da, ez da aski norbaitek azaltzea.
|
|
Hori izan da zailtasunik handiena, berez, motzak diren pasadizoak uztartu ordu t' erdiko dramaturgia egiteko, beti ere Manolitoren mundua islatuz, hau da, Carabanchel auzoa, familia, lagunak, eskola eta abar. Liburuak
|
ez
ezik, irrati emankizunak eta" El Pais" eko artikuluak ere baliatu nituen. Behin materiala pilatuta neukala, fintzen hasi nintzen.
|
|
Alabaina, euskararekiko konpromisoa ez baita egun bakarreko afera. Laudion
|
ez
ezik, Arabako beste herri askotan ere izan dira kontzertu, hitzaldi, antzezlan eta erakusketak. Besteak beste, Kepa Junkerak, Koldo Zuazok, Kukubiltxok eta Takolo, Pirritx eta Porrotxek hartu dute parte Araba Euskarazeko kultur egitarauan.
|
|
Errazti familiak ikastola bat sortu zuen Laudioko Galmaka auzoan 1960an. Ikastola
|
ez
ezik, eliza, lantegi bat eta etxebizitzak ere eraiki zituen.Garai hartan euskara galerazia zegoen, hori dela eta, ikastolaelizaren ondoan zegoenez, bertan katekesia irakasten zela esaten zuten. Hiruzpalau urte pasatutakoan," Escuela Particular de Galmaka" izenarekin legeztatu zen, ez zuten esan euskaraz klaseak ematen zituztela," hizkuntza ofizialean" baizik eta astean euskara ordu bat.
|
|
Giro gehiago sortu behar da. Orain plazan dauden zaharrak
|
ez
ezik, gazteak ere behar dira ikusten eta apustutan.
|
|
hizkuntza, kultura, politika... Bere begiz ikusiak
|
ez
ezik, bibliografia handia erabili zuen oraingo liburu mardula oinarri sendoen gainean osatu arte: " The Basque History of the World".
|
|
MAITASUNEZ
|
ez
ezik, zintzo idatzi du Kurlanskyk eta, beharbada, hortik ere heldu da liburuak izan duen harrera ona. Euskadi Irratiko New Yorkeko berriemaile Olatz Arrietak eman zigun berri ona Eguberrietan.
|
|
Landareen aldetik, mundu osoan soilik euskal kostaldean bizi den Armeria euskadiensis landare endemikoa
|
ez
ezik, gure itsaslabarretan nahiko arraroak diren Limonium binervosum, Cochlearia danica eta Spergularia rupicola landareak ere deskribatu dira hemen.
|
|
Hau da, Nafarroako populazioaren bi herenek gutxienez elebitasuna nahiko luke 40 urteko epean. Izan ere, matrikulazio datuek bat egiten dute horrekin eta esan liteke pentsatu
|
ez
ezik horren aldeko apustua ere egiten dutela. Azter dezagun alderdiz alderdi:
|
|
Pastoralak kasik 100 urte bizitu zituen Maddalen Jauregiberriren bizia du kontagai, Frantziako bi gerrak eta Espainiako gerra zibila ardatz direla. Taula gainean, Maddalenen sendikoak
|
ez
ezik, alemaniarrak eta Francoren zaleak ere agertuko dira. Hizkuntza izaeraren zimendu handiena zela oharturik, euskararen defendatzaile sutsua bilakatu zen aloztarra.
|
|
Orain, neuk jartzen dizkiot baldintzak eta debekuak nire buruari: " Abiatzeko bideak ez dik orube partikularrik zeharkatu behar... ehiza sasoian ez diagu ehiztarien ondotik ibili behar... todoterrenoen pistetatik ez dik merezi, dena hautsa eta zarata baita... poliziak zaintzen dituen errepetidoretatik urrun, mesedez... giriek maite dituzten kasko famatuetan hago lasai, euskaraz entzunik atzerritar bezala tratatzen bahaute ere... lagunen txaboletan
|
ez
ezak sua aipa... erdara hutsezko seinaleak erauzi baino lehen, kontuz, begira inor ez dagoen...". Eta araudiak oso nahasiak direnean, bagoaz Pirinioetara, gora, urrun, pentsatuz gorago joan zela Luis Pedro eta bazekiela zergatik
|
|
Plazaolak dioenez," momentuz ez gaude MCCn sartuta. Dena den, aukera dago langileak Goienako bazkide izateko, udalak
|
ez
ezik, erakunde pribatuak ere bazkide laguntzaileak izan daitezke".
|
|
kirol emanaldiak, kultura ekitaldiak, herrietako festak eta abar. Dudarik ez da honek jauzi kualitatibo ikaragarria dakarrela, herrietako ordezkaritzetatik
|
ez
ezik, bailarako edozein bazterretatik ere zuzenean emititu dugulako" erantsi du Aldanondok.
|
|
Ez diogu gazteriari historiaren gure interpretazioa eman. Ikastoletan teknikoki maila oso ona izan da, baina humanitateetan oso apala, Frantzian
|
ez
ezik Europa osoan bezala. Guk ez diegu belaunaldi berriei bere herriaren historia kontatu.
|
|
Ikastola gehienetan Bertsularien Lagunak elkarteak ikastaroak ematen ditu. Hendaia, Ziburu eta Baionan
|
ez
ezik, barnealdean ere gauzak serioski mugitzen hasi dira. (...).
|
|
Halere, edo horregatik hain zuzen ere, ez dago prest drogen inguruan eraiki diren iruzur engainagarriak salatu gabe uzteko, jakin badakielako gezur horiek gizartea kontrolatu eta milioi askotako irabaziak lortzeko asmatu direla. Zergatik alkohola eta tabakoa, esate baterako, lasai asko eros eta har daitezke, beste droga askoren kontsumoa debekatua
|
ez
ezik zigortua ere dagoenean. Zergatik ez dira legeztatzen guztiak, duela hirurogeita hamazazpi urte Enrico Malatesta anarkistak eta gaur egun askok eskatzen duten moduan?
|
2001
|
|
" Animalien Inauteria" lan sarituan, azeria eta hartza dira, protagonista nagusiak
|
ez
ezik, beren mundua salbatzen ere saiatzen direnak.
|
|
Bai, baina beste hizkuntza batera bihurtzea garestia da oso. Garestia
|
ez
ezik, profesional moldagaitz eta konformagaitz batzuen esku izaten den lantegia ere bada. Beraz, enpresaren aldetik, ailedi lor makinek jende laguntzarik gabe itzultzea!
|
|
euskara normalizatu eta estandarizatu nahi dutenak, tresna bikaina dutelako corpusa koherenteago bihurtzeko; administrazio publikoak, herritarrei zor dietelako normalizazio araudi guztiek agintzen duten corpus elebidun kalitatezkoa; eta, zertan esanik ez, itzultzaileak eurak, iraultza lagungarria izan dakien, inor lanik gabe ez geratzeaz gain, areago ekoiztu eta irabazteko bidea dutelako automatizazioa. Eta jakina, herritarra bera ahaztu barik, hizkuntz kalitateari
|
ez
ezik, diruari ere begiratzen diolako: noiz arte xahutu edo diru publikoak, itzulgai bera edo antz antzekoa behin eta berriro itzulita?
|
|
Bere nobela eta ikerketa lanek ere arrakasta izan dute. Baina horien guztien egilea
|
ez
ezik poeta ere bada goizuetarra eta ez nolanahikoa. Koldo Izagirreren aburuz," belar moztu eta ez moztu bakoitzaren usaina" zehazki nolakoa den dakien poeta baita Perurena, honek Orixeren naturarekiko urtze mistikora eta sentimentalkeriara eramaten ez badu ere.
|
|
Gaixotasun hau garapen neurologikoaren hutsuneei
|
ez
ezik, ingurumeneko faktoreei ere zor zaie. Dislexia osatzeko metodo berriak hutsuneak konpontzeko entrenamendua du ardatz.
|
|
Bereziki, erakusketa mugikorra oso esperientzia interesgarria izan da. Erakusketaren bidez, jende askok" Nire aitaren etxea" ren egilea ezagutu
|
ez
ezik, idazle konprometitua, euskara batuaren eraikitzailea, intelektual aurrerakoia, eta pertsona bera ezagutu ahal izan du. Maskarada antzerki taldeak eginiko saioa ere oso baliogarria izan da zentzu berean.
|
|
Arazoa da gogoa ez dela nahikoa eta jendea lanean jartzeko eta lan hori produktiboa izateko, gauza asko aurrera eraman ahal izatea behar dela. Baina gaur egun, langabetuak
|
ez
ezik, badago sektore bat lan eginaz pobretzen ari dena, orain dela 50 urte bezala. Gaur egun badago sektore bat bederatzi eta hamar ordu lan egiten duena eta horrekin ez zaio nahiko egungo estatusari heltzeko.
|
|
" Urbiain nik irudikatutako herria da. Beti gustatu zait, istorioak osatzeko, pertsonaiak
|
ez
ezik, etxeak eta herriak ere asmatzea, ez errealitateari ihes egiteko baizik errealitatea aberasteko, eta askatasun handiagoz jokatzeko. Herri ezagun eta erreal batean finkatuz gero, bere eliza eta kaleen artean, mugatuago eta enkortsetatuago sentitzen naiz, eta horregatik irudikatu nuen edo protagonistak irudikatu zuen Urbiain".
|
|
Egun Korrikaren funtzionamendua aski ezaguna da, baina 80ko hura lehen aldia izanik, azalpenak ez zeuden soberan: " Pertsonaia famatuetatik aparte nahi duen guztiak parte har dezake, noski kilometro bakoitza lagun batek
|
ez
ezik, talde batek ere egin bait dezake. Horretarako dirua emango dutenak behar dira, eta norberak bilatu ditu horiek".
|
|
Bereala geure artean izango dugun arazo bat" lemapean plazaratu zituen lanean ondorio bezala. Nahikoa gai polemikoa, diborzioarena, garai hartan, Elizak
|
ez
ezik, Gobernu espainiarrak ere galerazita baizeukan ezkontza haustearen kontu hori. Nolakoa izango zen bere ezkondu bizitzan arazo larriak zituztenen itomena, xoxak izanik (ezinbesteko baldintza), nahiago zutela Erromako Elizaren" Rota" Auzitegira joan, Espainiako estatuak zeuzkanetara baino:
|
|
" Zenbat gara" zeritzan sail estreinatu berriak," txokokeriak utzi eta Euskal Herria osoan barna" berriak biltzeari ekingo zionak, momentuz izenpetu gabea, baina gerora Amatiñok eramango zuena. Argi zeukaten" guztion laguntzarik gabe ez garela gai horren zabal iharduteko", ze" Gipuzkoako eta Bizkaiko berriak
|
ez
ezik, Nafarroa handi, Araba isil, eta mugaz handiko Lapurdi, Baxenafarre nahiz Zuberoako berriak ere nahi genituzke aipatu", eta bistan da, dei egiten zieten balizko irakurleei" Zenbat gara" n parte hartzera
|
|
Ofizialki ezer jakitera eman ez bada ere, Espainiako gobernua, patronala eta sindikatuak, erdi ezkutuka, lan arloko erreforma berri bat negoziatzen ari dira, eta erreforma horrek eragina izango du Hego Euskal Herriko langileengan, zeren, politikan
|
ez
ezik ekonomian eta lan arloan ere nahiko soberaniarik gabe jarraitzen denez, Euskal Herria Espainiako eta Frantziako gobernuen mende dago. Beraz, gauzatzen ari diren erreforma Espainiako gobernu, patronal eta sindikatuen esku dago.
|
|
Gaur egun ez dago arrantzale bakar bat oriotarren tostetan, beren lanagatik ezinezkoa dute eta denak lehorrekoak dira. Gainera, inguruko herrietako mutil batzuk
|
ez
ezik, Asturiaseko bat ere badoa oriotarren txalupan. Beste ontzi batean errumaniarrak ere badabiltza.
|
|
Urtebetean ia 80 kontzertu jo genituen, gehienak Euskal Herrian, eta hori rock talde batentzako gehiegi da. Azkenean, taldea
|
ez
ezik, jendea ere erretzeko arriskua dauka horrek. Gelditzea hobe izango zela pentsatu genuen, eszenatik atera eta gero indarberriturik itzuli.
|
|
Idazlea, ikerlaria, hizkuntzalaria, lehendabiziko urteetako bizimodua, betiko baliagarri tinkoa izan zitzaion, arrantzale munduak utziriko hondarra pisu handikoa izan baitzen bere bizian. Funtsean, horrela islatu baita bere euskal senan
|
ez
ezik, ama hizkuntzaren inguruko idazkietan ere.
|
|
Baina hiztegi horretan aurkitzen ahal duguna ez dagokie hitzei bakarrik, zeren eta orduko euskal mamiak, izaerak, nortasunak azaltzen zituen esamoldeak, erranahi sakoneko hausnarketak ere Azkuek gauzaturiko mirari horri esker guregana heldu baitira. Hau da, euskararena
|
ez
ezik, euskal kulturaren isla gardena ere bada.
|
|
Eta esku partidatan
|
ez
ezik berdin palaz, zestaz, remontean edo burura letorkizuekeen pilotaz aritzeko beste eraren batean. Dirua nagusi eta kirola bere morroi.
|
|
Gero eta teknikoagoak omen dira bertsolari samalda berriak. Teknifikazioa
|
ez
ezik, tenisfikazioa ere iritsi da ordea: gero eta gazteago ailegatzen da bertsolaria gailurrera.
|
2002
|
|
Batetik, iritzi hori gurea baino garbiagoa delako (aurre-juzkurik gabea, sanoagoa). Eta, bestetik, guri, beharbada, gehiegi findu zaigulako mokoa, jate kontuetan
|
ez
ezik baita bertsoei dagokienez ere: amaitu dira langostino egosiekin emozionatzen ginen garaiak; orain langosta behar dugu, gutxien jota, zirraratxoa sentitzeko, eta ez pentsa langostari ere beti aski fin irizten dionik geure aho-sabai sibarita ondoegi ohituak.
|
|
berri, nire ustez, Sustrai Kolina izan ezik gainerakoek aspaldi hartua baitute zaharragoen lekukoa
|
ez
ezik haien lekua ere. Nago ez ote den hemen gertatu behiala Atxagarekin gertatu zena:
|
|
Eurak ere bat datoz, arazoa, klase politikoan
|
ez
ezik, gizarte osoan dagoela esatean. Garbi dute, «cacerolazo»a bezalako manifestaldien arrazoia zein den:
|
|
Hartara, euskaldunengana
|
ez
ezik, euskaltzaleengana, euskararekiko zeharkako harremana dutenengana zein hizkuntzarekiko inolako kezka berezirik ez dutenengana zuzentzen da Oinarriak elkargunearen egitasmo berri hau. " Errespetuaren izenean bada ere, guztiok onartu behar dugu edonork bere hizkuntza eskubideak dituela nahi duen hizkuntza ikasteko eta erabiltzeko, hizkuntza bat guztion ondarea den heinean", Aldasorok adierazten duenez.
|
|
Iturri berek diotenez, abian dauden proiektu horiek
|
ez
ezik, garrantzitsuak diren beste hainbat ere ba omen dira, eta horietan guztietan ardurakoa izan omen daiteke" Espainiaren parte hartzea". Esate baterako, hamarkada honen bukaeran prest egon duen ehiza hegazkin bonbaketarietako pilotuentzako entrenatzaile berria da proiektuetako bat; helikopteroen esparruan orain existitzen ez den segmentu industrial bat sortzea da bestea.
|
|
hala eta guztiz ere jarriz gero, alan da guztiz be eta halaz eta guztiz ere bilatuko ditu. Eta hitz bakunak
|
ez
ezik, hitz elkartuak, eratorriak eta bestelako hitz anitzeko unitate lexikalak ere markatu direnez, etxe eskatuta etxeko jaun, etxekoandre, etxepe eta beste hainbat bilatuko du.
|
|
Orotariko Euskal Hiztegia egiteko ere corpus bat osatu beharra zegoen, euskal literaturako testuez osatua. Era berean, hiztegi batuari bultzada emateko mendeetan zehar
|
ez
ezik, azken mendean nolako euskara erabili den jakin beharra dago". Beraz, batez ere, Euskaltzaindiaren lanean pentsatuz egin da corpusa, baina hizkuntzalarientzat, hiztegigintzan, itzulpengintzan eta gramatikagintzan dabilenarentzat, nahiz ikerlarientzat aproposa da.
|
|
Biltzarrak egun ez du historian izan zuen garrantzia. Biltzarra
|
ez
ezik Biltzarrak ziren antzina; gainera, egungo Biltzarra ez da handia. Ez dugu gutxietsi behar, baina erakunde honetan ez dira erabakiak hartzen, ez du botererik ez bitartekorik.
|
|
Grupo Prisa, bestalde, PSOEren tesietatik hurbilago bide dago, eskandalu hori ikertzeko batzorde bat eratzearen aldekoa baita. Izan ere, eskandalu ekonomikoa eta finantzarioa
|
ez
ezik, politikoa ere bada beste bat, Gescarterakoaren ondotik, zeren, haiek diotenez, eskandalu berri honek Rato eta Aznar ere zipriztintzen omen ditu: PPren Gobernua, alegia.
|
|
Izan ere, emaitzak benetan gogoangarriak izan ziren: Le Pen faxistak bigarren postua erdietsi
|
ez
ezik, boto emaileen artean heren batek instituzioz kanpoko aukerak hautatu baitzituzten.
|
|
Atsekabe Politikoa eta Alienazio Politikoa, hain zuzen ere. Eta karikatura barregarriez beste ez diren azalpenenak emateko arriskuaz jabetuta, ondoren laburtuko ditugu kontzeptuok Frantziakoak
|
ez
ezik, gure arteko hainbat jarrera eta portaera politiko ere ulertzen lagun dezaketelakoan.
|
|
Nahiko modu arinean hitz egin ere, ezen herri honetan hizkuntzalaritzan, soziolinguistikan, psikolinguistikan eta antzeko kontuetan munduan metro koadratuko dagoen" aditu" portzentajerik altuena izanik, egiten dena kritikatzeko amaigabeko hitz jarioa, indarrean diren hizkuntza politiken aurrean alternatiba eza desbideratzeko eta batzuen jarduera justifikatzeko asmoz lehenago beste batzuk egin ikerketak eta plan estrategikoak errepikatuz denbora eta diruak alferrik ematea, ohikoa baita. Gizartea aintzat egingarriak
|
ez
ezik eragingarriak diren neurri berriak proposatzeari dagokionez, ordea, basamortuan diren oasi kopurua murritza da oso, Eusko Jaurlaritzak bultzatutako Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia egiteko orduan kritiko agertu ohi diren askotariko eragileek zein pertsonek egin zituzten ekarpenetan nabarmen ikusi genuenez.
|
|
Halaber, lurralde antolaketaren kariaz burutu diren errepide zein bestelako lotuneek biztanleriaren eskualde batetik besterako mugikortasuna indartu dute, zenbaitetan nahikoa edo erabat euskaldunak izan diren herri koskorretako zein txikietako hizkuntza komunitateak desegituratuz. Pertsona helduok gure egitekoa ere dena kopuruz are murritzagoak diren belaunaldi gazteenen bizkar erabat utzi dugu, eskolaren bidez euskara dakitenak sortu ditugu, ez, ordea, kopuru berean euskal hiztunak, eta, horri guztiari gehituz, beharbada, gizartea erlaxatu
|
ez
ezik euskararen aldeko gizarte araua, joera, bera ere aldatzen ari da.
|
|
Testuinguru horretan euskara, oro har, ez da gazte belaunaldi berrientzat beharrezkoa den hizkuntza eta, badakigu jakin beharrezkoa ez den hizkuntzak atzera aurrera desagertzeko bidea hartu ohi duela. Gazte belaunaldiek, esate baterako, erdarei funtzio komunikatibo balioa
|
ez
ezik, helduaroko hizkuntzarekin (horretan, besteak beste, helduon joera eta jokabideak erabakigarriak baitira) identifikatzen dute; euskarari, aldiz, funtzio sinbolikoa eta politikoa ematen diete. Iparraldean, berriz, galdutako eta atzeraka doan mundu bati lotua ikusten dute euskara.
|
|
Defentsako Ministerioaren Espainiako enpresen direktorioko datuen arabera, EXPAL taldeak, abiazioko bonbak
|
ez
ezik, artilleriako eta ontzigintzako munizioa eta beste produktu batzuk ere fabrikatzen ditu, baita «barreiatzeko bonbak» deritzenak ere, zein hainbat herrialdetara esportatzen baititu, Espainiako gobernuaren oniritziarekin. NBE erakundeak gaitzetsi berri du Estatu Batuek Afganistanen horrelako bonbak erabili izana.
|
|
Beren txorrotxio fina entzuten dut. Garoa
|
ez
ezik otea ere baden seinale.
|
|
Zarata
|
ez
ezik usaina ere" aditzen" dugu alderdi honetan, lur bustiarena, orbelarena, belar berriarena edo lehorrarena urtaroek agintzen urrin guziak ez dira onak eta zenbaitzuetan, silo eta ongarriarenak nagusitzen dira.
|
|
Norako duzue presa? Egizue bidea mantso, landaredia
|
ez
ezik saiak ere begiratuz ondo ondotik pasatzen baitira behi erdi berriei jokatzen zitzaiela aditu zen orain urte batzuk, baina inoiz ez dut entzun pertsonari jokatzen zaionik; txorietan erreparatuz idazten ari naizen hau ezjakin hutsa izaki eta zozoa eta kukuaz gain ezin esan zein diren hemen ageri eta entzuten direnak; txingurrien ingeniari lanak aztertuz; eta gora eta behera, ezker eta eskuin b... Igatean oso ezkerretara joan bazarete Goldaratz ondoan agertuko zaizue.
|
|
Europako Komisioak, laguntzen gutxitzea
|
ez
ezik, merkatua kontrolatzeko mekanismoen urritzea edo kentzea ere erdietsi nahi du, dagoeneko olioarekin eta laborearekin gertatzen den legez, prezioak merkatuak berak behera ditzan. Ildo horretan, laboreetako hileroko igoerak ere deuseztatu nahi ditu:
|
|
BAINA, denbora aurrera, Humpty Dumpty zilegi bekit irudi hau erabiltzea bere borobiltasunak arrautza
|
ez
ezik bonbilla gogorazten didalako piztuz doa, gero eta argi gehiago ernetzen da bere gogoetatik. Gaur egun, bistan da, inoiz baino balio estrategiko handiagoa duen lurralde bihurtu da hiztegia, eta ezin da munduan inperiorik garatu, ez estaturik, ez talde armaturik, harako sarrerarik gabe.
|
|
Nik badakit munduak paira dezakeen (pairatzen ari den?) katastrofe ekologikoaren arduradun eta erantzule gutariko bakoitza egin nahi izatea demagogiatik gertu dagokeela. Baina badakit, baita ere, egoera bestelakotuko zuen edozein ahalegin egiazkok, gobernuena eta erakundeena
|
ez
ezik, gure konpromisoa ere eskatuko lukeela. Gurea, munduaren antolamendua gure etxeetan fidelki birsortzen abilak garenona, hain zuzen, ubarroiak biziki maite, baina etxeko batez besteko tenperatura bi gradu jaistearekin konformatzen ez garenona.
|
|
hizkuntza bera darabilte, desberdintasun funtzional gradual batez, kazetaritzak erreferentzialtasun handiagoz literaturak baino. Baina kazetaritzak literaturaren premia sentitzen du informazio erreferentziala
|
ez
ezik, hori baino sakonagoa, eraginkorragoa den komunikazio beharra asetzeko.
|
2003
|
|
Produkzioko ia sektore guztietan gertatu ziren honelako edo bestelako istripu laboralak, baina, nolanahi ere, eraikuntzan eta metalurgian kontabilizatu zen laneko heriotza eta laneko zauritu larri gehien. Sektore horietan
|
ez
ezik, garraiokoan, arrantzakoan eta nekazaritzakoan ere gertatu ziren laneko heriotzak.
|
|
" mendi humanizatua". Gorostiagan ere han hemenka badaude gizakiaren arrastoak pista eta pinudiak
|
ez
ezik baita uso postu batzuk ere baina baso basoa ere bada alde gehienetan; ez dago baserririk, txaletik.
|
|
Ekonomiari
|
ez
ezik, zigorrek herritarren izakerari eta animoari ere egin diote sekulako kaltea. Mundu arabiarreko gizarte prestatu eta aurrerakoiena desegin den heinean, joera islamiar erradikalek ezezagunak orainarte, gero eta indar handiagoa hartu dute.
|
|
Horregatik osagaiak dituzten proposamenak serio hartzen dira. Bakoitzak bere proposamenak izatea, normala
|
ez
ezik, beharrezkoa ere bada. Edukiak adosteko eta eduki horiek zabal dezaketen bidea errazteko aukera errealak dauden ala ez ikustea falta da.
|
|
Artegatasunarekin dute zerikusia laneko arrisku fisikoek, eta, aldi berean, urduritasun hori bera da estresaren motorra. Arrisku psikosozialak, aldiz, testuinguru sozialari eta ingurumenezkoari
|
ez
ezik, lanaren diseinuari, antolaketari eta gestioari daude lotuak, eta kalte psikologiko, sozial edo fisikoren bat sor dezakete. Arrisku horien hainbat efektu estresaren ondoriozkoak dira bete betean.
|
|
Patronalak nahiago du aurreko urteko banaketa eta enpresaburuen aldeko negoziazioa, hots, helburuak lortzea baino akordioak izenpetzea ardurakoagoa den negoziazioa". Arduradun horren iritziz," aliantza hau ez da siglen batze hutsa, baizik eta benetako batzea, sindikatuen nahiak
|
ez
ezik, langileen interesen defentsaren funtzioan mobilizatzeko gaitasuna eta sendotasuna metatzeko aliantza".
|
|
Izenez zerrendatzen hasita, ondoko sektore hauek aipatu behar ditugu: gasaren sektorea, zeinetan Naturcorp euskal enpresa publikoa Asturiasko HidroCantabrico enpresa pribatuari saldu baitiote duela gutxi; eta ondasunen ekipamenduen sektorea, zeinetan, antzina ez dela desagertu den Mecanica de la Peña
|
ez
ezik, Babcock Wilcoxen berehalako likidazioa baitugu ate joka.
|
|
Joan den martxoaren azken aldera, Eusko Jaurlaritzak Asturiasko HidroCantabrico enpresa elektrikoari esleitu zion gasaren sektoreko Naturcorp enpresa, 537 milioi euroren ordainetan. Enpresa horrek
|
ez
ezik, Iberdrola, Gas Natural eta Enel enpresek ere aurkeztua zuten eskaintza, baina, adierazpen ofizialen arabera, azkeneko horiek Asturiaskoak baino balio apalagoa izendatu zioten Naturcorpi. Zifra zehatzetan azalduta, 415, 466,9 eta 505,5 milioi euroko balioa eman zioten ondoz ondo.
|
|
Alderdikeriak areagotu zuen orduko gatazka. Ikastola, baina, proiektu pedagogiko osoa
|
ez
ezik, herrikoia ere bada. Gaizki ulertze horren ondorioak bi irakaskuntza lerro egotetik bakarrerako saltoa inplikatu zuen.
|
|
klaseak emateko azpiegitura egokiak atontzea, andereñoak bilatu eta trebatzea, proiektu pedagogikoa osatzea, finantzaketa lortzea... Herri izaera
|
ez
ezik, kutsu berritzailea zuen ikastolak: 1964an heziketa mistoa abian jarri baitzuen.
|
|
Izan ere, lekuan lekuko udal kudeaketa garrantzitsu bezain aspergarriak erabakitzeaz gain (eta horretan sorpresak
|
ez
ezik aldaketak minimoak izan dira, politika orokorraren morrontza zuzen zuzenekoak ez zirenean), hainbat galdera politikoren erantzuna espero zen emaitza hauetatik. Nora joango ote ziren legez kanpo utzitako ezker abertzalearen bozak?
|
|
Egoera ez da garai batean bezalakoa eta aldaketak eskatzen ditu. HABEko zuzendari Jokin Azkueren iritziz, HABEren funtzionamendua eta egitura
|
ez
ezik, euskaltegien jarduna ere berregituratu egin behar da: " Jarduera dibertsifikatu edo zabaldu egin behar da.
|
|
Beraz, %45, 54 jasotzen du eta gainontzekoa estali ahal izateko, matrikulen prezioak garestitu behar izaten ditu, eta hori oztopo bihurtzen da ikasle berriak erakartzeko. Horregatik, normalizaziorako
|
ez
ezik, euskara ikastea herritarren eskubidea ere badelako, doakotasunera joko duen beka sistema eskatzen dute. Era berean, irakasleen lan baldintzak ere kontuan hartu daitezen nahi dute.
|
|
Zu, antropologo zaren aldetik, eta zeure bizipenak dituzula kontuan harturik, jendearen ikuspegia ulertzen saiatzen zara. Eta ikuspegia
|
ez
ezik, jendearen balioak, sinesmenak... Nire lanari dagokionez, zein izen erabili behar dut jende hori izendatzeko?
|
|
Horrek gure baitan pertsona bat baino gehiago bizi direla erakusten digu. Are gehiago esango nuke, gure izaera, dualista
|
ez
ezik anitza dela.
|
|
Aratusteen garaian, antzerako zerbait gertatzen zitzaidan, dantzariekin batera eta artzain bati lotuta hartza ateratzen zen kalez kale. Beldurra
|
ez
ezik, hartzaren mugimendu eta presentziak indar berezi eta magiko bat sortarazten zidan. Erritual horietan zerbait misteriotsua ezkutatzen zen, eta erakarri egiten ninduen.
|
|
Izakiak betidanik izan duen mozorrotzearen behar horren intrigak erakartzen ninduen. Nire herrian
|
ez
ezik, maskararen erabilera munduko bazter guztietara hedatuta zegoela ohartu nintzenean, beste kultura eta gizarteetako dantza maskaratuak ikusi eta ikertu nituen. India, Indonesia eta Japoniako antzerki eta dantzak hartu nituen eredu, eta horrela ohartzen hasi nintzen, nahiz eta kultura ezberdinak izan, printzipio amankomunak zeudela.
|
|
Kontuan hartu behar da Kataluniak eta Euskadik errealitate desberdinak bizi dituztela, baina bai, Ibarretxeren planarekin gertatzen denak han ere izango du eragina, seguruenik Estatuko beste edozein lekutan estatu antolaketa ukituko lukeen edozerk eragingo lukeen bezala. Dena den, ERCn haratago joan
|
ez
ezik, zehatzagoak ere bagara, eta erreformaz baino gure konstituzioa izateaz hitz egiten dugu.
|
|
Mendi gunez inguratuta, uhinurrategia eta faroa zituen aurrez aurre. Gaur egun, zentral termikoa
|
ez
ezik, zenbait gas biltegi ditu ondoan; aurrean, eraiki berri den superportua.
|
|
Beste enpresa batzuek Iberdrolaren eredua jarraitu zuten eta, gaur egun, bost dira arriskua inplikatzen duten guneak. Zentral termikoa
|
ez
ezik, Campsaren erregai biltegiak daude San Juanetik oso hurbil. Horregatik, horiek urruntzeko proiektua onartu berri da," ez baitago segurtasun gune nahikorik".
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), aldiz, ikasturte berria asmo eraberrituekin hasi da. Izan ere, epe laburrera, duela urte dezente hezkuntzan indarrean diren ereduei buruzko gogoeta
|
ez
ezik legeek aspaldi ezarritakoa betetzeko asmoz, hobekuntza proposamenak ere eginen baititu Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak.
|
|
Hala ere, badira ereduan ikasitako ikasleak oso erraz eta aise euskaraz hitz egiten eta idazten dutenak eta, D edo ereduan ibili arren, idazmenerako zein, bereziki, mintzamenerako zailtasun handiak ere dituztenak. Bada, orain arteko emaitzen arabera, irakaskuntza denborak
|
ez
ezik etxeko hizkuntzak, ingurune soziolinguistikoak, hizkuntzen arteko interferentziak, metodologia didaktikoak, irakasleen formazioak eta abarrek badute euskararen gaitasuna eskuratze horretan eragina.
|
|
Testuinguru horretan ereduak mantentzearen irizpidepean egin ahal den hobekuntza ororen emaitzen ondorioak aurreikusi litezke, bada, ez dezagun hortik funtsezko aterabiderik datorkeenik espero. Egun bestelako errealitatea bizi dugula kontuan, azken hamarkadetan didaktika arloan, materialgintzan, irakasleen prestakuntzan, Europako hizkuntzen eskuratze goiztiarrean pilatu dugun eskarmentuak nola baita Europan, hizkuntza gutxiagotuei buruz
|
ez
ezik herritarren eskubideak jasotzen dituen kartak ere nahikoa helduleku eskaintzen dizkigute beste ibilbide bati ekiteko.
|
|
frankista ohiez, zentrista ohiez, komunista ohiez, etakide ohiez... Eta bere ustez horien antinazionalismoa da Euskadik, bakea lortzeko
|
ez
ezik, bere normalizazio politikora iristeko ere duen oztoporik handienetakoa. Era berean, nazionalista ez direnak baztertzeko egindako edozein ahalegin ere, oztopo da Euskadik bakea eta normalizazio demokratikoa eskura ditzan.
|
|
Enplegua bera ere, nahiz eta prekarioa izan, sektore horren babesean hazi omen zen. Burbuila immobiliario hori zulatuko balitz, behera egingo lukete etxebizitzen eta eraikinen prezioek, eta, ondorioz, merkatu
|
ez
ezik, ugaldu egingo litzateke oraingo eskaintza. Eskaria, ordea, gutxitu egingo litzateke espekulatzaileen eremuan, zeren etxebizitzak galdu egingo bailuke inbertsio espekulatibo izateko interesa.
|
2004
|
|
Arazoa da nire maitagarriago horiek egiten ez badute, bertzeek lortuko dutela. Eta bertze hauek, ETA
|
ez
ezik, bertzeon balore aurrerakoi eta ezkertiarrak ere eraman nahi dituzte «finitzera».
|
|
Behin baino gehiagotan aipatzen dugu, hori dela-eta, telebistaren eragina, eskolaren eginbeharra, komunikabideen lana, argitaratzaileen ardura. Eta bai, horretaz hitz egitea oso ongi dago, hitz egin
|
ez
ezik ekin egin behar da, gainera, eta ekitea ere oso ongi dago. Baina nago alde horretatik egiten diren azterketa guztiak herren geratzen direla.
|
|
Saio honetan zain gorria (Geranium robertianum) eta osina (Urtica dioica) paregabeko lagunak izango ditugu. Ez lankide, kirolkide, muskide,
|
ez
ez ez... lagun lagunak.
|
|
Saio honetan zain gorria (Geranium robertianum) eta osina (Urtica dioica) paregabeko lagunak izango ditugu. Ez lankide, kirolkide, muskide, ez
|
ez
ez... lagun lagunak.
|
|
Functional Food deritzon kontzeptua orain dela hamalau bat urte sortu zen Japonian. Jaki hauek asmatzen
|
ez
ezik, ondorio zientifiko frogatuetan oinarritzen den onarpen sistema bat ipintzen ere aitzindariak izan ziren japoniarrak. 1980ko hamarkadan dagoeneko, bazuten jaki funtzionalak erregulatzeko arautegia.
|
|
Baina hain zuzen arintasun horrek lagundu zion markarik politenak lortzen korrikalari bezala jokatutako apustuetan. Liburu honetan, bere bizitza
|
ez
ezik, apustularien mundua ere literatura bihurtu du, jaiotetxeko giroa azaltzetik hasi, korrikarako grina nola sortu zitzaion kontatu, egindako apustuen berri eman eta joko gizonen gazi gozoak zeintzuk diren agertuz.
|
|
Inguruan euskara baliatzeko aukera urriak dituztenean, haur eta gazteei, deklinabidea, aditz taulak, eta abar, zein gutxitan baliatuko dituzten hitzen esanahiak buruz ikas ditzaten eskatuz, euskara eraman ezinarekin eta ez gustuko dituzten gauzekin lotuz, euskara erabiltzeko gogorik hedatzen ari garen ez dut uste. Halaber, gainerako jakintza arloetan ari direnak, besteak beste, euskararen erabilerarekiko erakutsi ohi duten jarrera gainditu gabe, haien egitekoa dagokien jakintza arloa ondo garatzea
|
ez
ezik euskararen erabilera ere indartzea dela ulertarazi gabe, aurrera egin dezakegunik uste ez dudan bezala.
|
|
Honelakoetan zera bururatzen zait neuri ere: gure herrian
|
ez
ezik, mundu guztian egiten dutela traba jarrera heroikoek. Mundua brageta eginda dago, baiki, eta berau edertzeko, momentua dotoretzeko premia suma daiteke, diskurtso handitik xumetasunera, makrotik mikrora jaisteko premia, barru barrutik datorrena.
|