Emaitzak: 12
2022 | ||
Egunsenti hitza, ‘eguna sentitzetik’ jalgiriko izen elkartua dugu. Bitxia da Mogel idazleak, senti hitza | ez ezik, usain izena ere uztarri lagun hartzen duela, eta behin gutxienez egun usaina darabil bere elkarrizketa jardunetan: " –Nos jagi zinian bada zeu?", galdegin dio barberuak Peru nekazariari, eta honek erantzun: | |
—Hitz bi horiek, gaztelaniaz | ez ezik, euskaraz ere gero eta gehiago entzuten di ra, Euskaltzaindiaren Hiztegian oraindino sarrerarik eduki ez arren. Baina gober nantza ondo agerian dakusagu, definizio eta adibide eta guzti. | |
Atzeko IDE osagaiak atzizki legez iraun du euskaraz, hitz bakun modura kide sendotu delarik. Baina ide, ideko eta ide bateko hitz egiturek era bakunean iraun dute hizkera batzuetan, aldi zaharretan | ez ezik: " Hire ideaz ezkon hadi, ta haxa ondo beti. | |
· Arnasa, hartu aditzaz | ez ezik, atera edo bota aditzekin ere uztartzen da: arnasa atera, arnasa bota. | |
Esan beharrean: Indarra | ez ezik, gogoa ere eduki behar da, esatea: Indarraz haratago, gogoa ere eduki behar da. | |
· Baina bada beste hitz bat ere, maileguzkoa, jende multzoak hara ho na ibiltzea adierazteko egokia: abalantxa, elurraz | ez ezik jende multzoak direlaeta ere entzuten dena. Ildo horretan jende abalantxa ere erabilgarritzat daukat. | |
Gaztaina erreak aipatu ditugu arestian. Eta egosi ere egiten direla, erre | ez ezik. Etxekoandre batzuek anis apur batez eta kanelaz hobetu izan dute euren zaporea. | |
Txakur emearen kontura, ozal dela edo ozal dagoela ere esaten da –otzal del a aldaeraz– Ohara edo ogara hitza, txakurrentzat, Iparraldean | ez ezik, Nafarroa aldean ere guztiz ezaguna da: ohara edo ogara dabilela txakurra. | |
tapa tapa, taka taka. Baina A | ez ezik, I, O edo U bokalena ere bai hizkeretan barrena: txiri txiri, txoko txoko, ttuku ttuku. | |
" Tiki taka, tiki taka saltzera zijoala" (Azpeitia). Pertsonena | ez ezik, zamarien pausoari ere aplikatu izan zaio sarri, astoen ibilerari berariaz: " Arre, arre, astoa! | |
Gorringoa, arrautzenari | ez ezik, gaztainena ere baderitzo. Sartalde hizkere tan entzuten da berariaz: | |
Urte luzeon ondoren, kazetaritzan | ez ezik, geure hizkuntzaren aldeko jardunean ere erreferente bihurtu gara, batez ere hitzez, hotsez eta irudiz. Eta eten gabeko eta ahaleginezko lan horri, hemendik aurrera ere, 2030 Estrategia planean zehaztu dugun bezala, gogoz eta borondatez ekingo diogu, iragana eta geroa uztartuz. |
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
ez | 12 (0,08) |
Lehen forma
ez | 12 (0,08) |
Argitaratzailea
Euskaltzaindia - EITB | 12 (0,08) |
Konbinazioak (2 lema)
ez ez | 12 (0,08) |
Konbinazioak (3 lema)
ez ez jende | 1 (0,01) |
Urtea
Bilaketarako laguntza: adibideak
Oinarrizko galderak | |
---|---|
katu | "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu |
!katuaren | "katuaren" formaren agerpenak bilatu |
katu* | "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!katu* | "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu |
*ganatu | "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!*ganatu | "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu |
katu + handi | "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu |
katu + !handia | "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu |
Distantziak | |
katu +3 handi | "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handia | "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handi* | "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu |
Formen konbinazioa desberdinak | |
bero + handi | asko | "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu |
bero +2 !handi* | !asko* | "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak |
!bero + handi|asko|gutxi|txiki | "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak |
Ezaugarri morfologikoekin | |
proba + m:adj | "proba" lema eta jarraian adjketibo bat |
proba +2 m:adj | "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat |
bero + handi|asko + m:adi | "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat |
proba + m:izearr-erg | "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta |
Ezaugarri morfologikoak
KATEGORIA
adb | adberbioa |
---|---|
adi | aditza |
adilok | aditz-lokuzioa |
adj | adjektiboa |
det | determinatzailea |
ior | izenordaina |
izearr | izen arrunta |
izepib | pertsona-izena |
izelib | leku-izena |
izeizb | erakunde-izena |
lbt | laburtzapena |
lotjnt | juntagailua |
lotlok | lokailua |
esr | esaera |
esk | esklamazioa |
prt | partikula |
ono | onomatopeia |
tit | titulua |
KASUA
abs | absolutiboa |
---|---|
abl | ablatiboa |
ala | adlatiboa |
ban | banatzailea |
dat | datiboa |
des | destinatiboa |
erg | ergatiboa |
abz | hurbiltze-adlatiboa |
ine | inesiboa |
ins | instrumentala |
gel | leku-genitiboa |
mot | motibatiboa |
abu | muga-adlatiboa |
par | partitiboa |
psp | postposizioa |
pro | prolatiboa |
soz | soziatiboa |
MUGATASUNA/NUMEROA
mg | mugagabea |
---|---|
ms | mugatu singularra |
mp | mugatu plurala |
mph | mugatu plural hurbila |
ADITZ MOTA
da | da |
---|---|
du | du |
dio | dio |
zaio | zaio |
da-du | da-du |
du-zaio | du-zaio |
dio-zaio | dio-zaio |
da-zaio | da-zaio |
du-dio | du-dio |
da-zaio-du | da-zaio-du |
da-zaio-du-dio | da-zaio-du-dio |