|
2000
|
|
|
Ezagutzaren eta esanahiaren irudi hau, pribatutasunean oinarriturik,
|
ez
zetorren bat Vienako Zirkuluak babestu nahi zuen objektibotasunarekin. Ezagutu dezakedan bakarra nire egoera mentalaren berehalako edukia bada, non geratzen da ezagutza ororen oinarria den objektibotasuna?
|
|
|
Schlickek uste zuenaren aurka, Reichenbachek honako argudio honi eusten zion: orokorpen unibertsalak portaera arauak —hau da, etorkizunean zer egin jakin ahal izateko arauak— bailiran onartzearen ahalegina ez zen bat etortzen zientzia errealak haiek kontuan hartzen zituen moduarekin berarekin, legeak baieztapen edo asertzioak ez direla adieraztearen antzeko zerbait bailitzateke, eta hau
|
ez
dator bat zientzi jarduerarekin. Indukzioa kontzeptualizatu egin behar zen, baina zientziagintzari egokituz, hauxe baitzen nolabait Vienako Zirkuluaren filosofia zientifikoaren gidaria.
|
|
2001
|
|
|
Baina sentsuetako aniztasun soilean bizitzea ezinezkoa da, ezta lehen une batean ere. Enpirismo soilean geratzeko nahi hori
|
ez
dator bat gizakiok dugun ezagutza moduarekin. Alemaniar filosofia osoa enpirismo zakar horren kritika gisa uler daiteke.
|
|
2002
|
|
|
Ondorioz, bada, botere exekutiboak botere legegileak onartzen ez dituen neurri zorrotz eta latzetara makurrarazten baditu presoak, esan daiteke horien heriotza haien esku geratzen dela; baina, ostera, legegileak neurri zorrotz eta latz horiek onartzen baditu, nahiz kondena horrek heriotza mantso batera eramango dituen ezinbestean, ez dago esaterik presoak heriotza zigorrera kondenatu dituztenik; nolanahi ere, argi gera bedi neurri horiek zorrotzegiak iruditzen zaizkigula, urte askoan presoek pairatu beharreko sufrimendu luzea bidegabea baita, zalantza izpirik gabe. Horrez gain, presooi ordainarazten zaizkien zigor zorrotzak
|
ez
datoz bat, inolaz ere, egindako okerrengatik ordainarazi behar litzaiekeenaren neurriarekin, haietako bakoitzak zigorraren zorroztasuna agoantatzeko agertutako indar eta gaitasunekin baino.
|
|
2003
|
|
|
Gizon eta emakumearen elkarketa ume sorketa baita, eta arazo hori jainkozkoa da eta hilezkor hori hilkor den izakian dago, ernalketa eta ume sorketa alegia. Baina beraiekin bat ez ezin daitezke gertatu, eta itsusia
|
ez
dator bat jainkozko guztiarekin, ederra d bai ordea. Edertasuna da beraz jaiotzearen Moira eta Ilitia24 Horregatik guztiagatik ernari dagoena ederrera hurreratzerakoan alaitzen da eta pozik isurtzen da, umea egin eta erditzen da; itsusira hurreratzerakoan, ordea, ilunduta eta atsekabetuta uzkurtu eta aldentzen da, bere baitan bildu eta ez da erditzen, aitzitik umekiari sufrimenduz eusten dio.
|
|
|
Beste hitzetan:
|
ez
nator bat gertakari historiko batzuei buruz eta zientziak berezkoa duenari buruz Kuhnek esandakoarekin.
|
|
|
Onartzen badut ere Kuhnek berak deitutako zientziagintza ‘normalduaren’ aurkikuntza garrantzi gorenekoa dela,
|
ez
nator bat zientziaren historiak haren doktrina babesten duela baieztatzearekin, hots, ‘normalean’ esparru zientifiko bakoitzean teoria nagusi bat —’paradigma’— dugula eta zientziaren historia teoria nagusien segida batean datzala —tartean ‘ezohiko zientziagintzaren’ aldi iraultzaileak izanik— Aldi iraultzaileen Kuhnen deskribapenean badirudi zient...
|
|
|
Ikerkuntza proiektu baten aurreikusitako emaitzaren aipamen horrek ikerkuntza normaldua, hau da, paradigman oinarritutako ikerkuntza, deitu dudanaren bigarren ezaugarri harrigarria adierazten du. Paradigmari lotutako zientzialaria
|
ez
dator bat zientzialaria esploratzaile gisa edo ustekabeko aurresate harrigarriak ahalbidetzen dituen teoria berri eta originalen asmatzaile gisa ezaugarritzen duen ohiko irudiarekin. Aitzitik, lehen eztabaidatutako arazo guztietan, dena, emaitzaren xehetasunak ezik, aldez aurretik ezagutzen zen.
|
|
|
Dena den, Popper filosofoa
|
ez
zetorren bat azken tesi horrekin. Bere ustez, gauza ez da enuntziatuek edo esaldiek esanahi enpirikoa dutenetz jakitea, ondoren zientzi ezagutza lez onartuak izan daitezen.
|
|
2004
|
|
|
Aste Santu inguruan, pentsatzekoa da pasatu berria izango zela, hamar edo hamaika urte zituela, honetan
|
ez
datoz bat biografoak, gaztetxo hark lehenengo aldiz pasatu zituen erregearen amaren egoitzarako egina izan zen jauregi hartako ateak. Zuela gutxi ikastetxe bihurtuta eta jesuitek zuzenduta, etxe hura eusten zuten harrizko hormatzarrek ez zuten inoiz jakingo aurpegi zurbil eta malenkoniatsua zekarren mutiko hark eurek iraun zezaketena baino areago betikotzeko patua zekarrela berarekin.
|
|
|
Perpausak ez baitu, eskuarki bederen, izen baten modura funtzionatzen, ez eta izen berezi baten erara, zeren eta perpausek izen arrunten edota berezien gisara jokatuko balute, hiperdeterminazioan eroriko baikinateke eta izenek beren baitan dadukaten genero tasuna desagertuko bailitzateke eta, hartara, esan daiteke hizkuntza bera desagertuko litzatekeela. Fregek, Russellek eta Wittgensteinek berak laztantzen zuten hizkuntza perfektua, materialki ezinezkoa izateaz gainera,
|
ez
dator bat gizaki egiten gaituen hizkuntzarekin, hizkuntza arruntarekin nahiz poetiko literarioarekin. Eta hizkuntza honen funtsezko ezaugarriak eta tasunak ukatzen dituen hizkerak edo lengoaiak gizatasunari ere uko egiten dio, bereziki eredu epistemologiko eta hermeneutiko (hots, irudikatze eredu) nagusi bezala proposatzen denean eta, ondorioz, hizkuntzaren gainetik inposatzen denean.
|
|
|
Zientzia bakoitzak bere formalizazio paradigma propioa behar du, bere metodologia propioa behar duen bezalaxe, nahiz eta hainbat aspektutan bat egin dezakeen beste zientzia baten edo batzuen paradigmarekin. Hala, biologia, fisiologia, geologia bezalako zientzia ukaezinak
|
ez
datoz bat paradigma fisikomatematikoarekin hainbat eta hainbat aspektutan, eta halere inork ez die ukatzen beren estatutu zientifikoa. Orobat esan daiteke giza zientziez.
|
|
|
Antropologoak
|
ez
datoz bat balioaren nozioa definitzerakoan. Maiz ez dute definitu ere egiten, nork bere zentzua ematen diolarik beste argitasunik gabe.
|
|
2006
|
|
|
Haatik, adimenaren determinazio guztiak ez dira zuzenak, berengandik kanpo dagoen zerbaitekin lotuta baitaude, hain zuzen ere, gertakarizko auziren batekin: beti, bada,
|
ez
datoz bat arauarekin. Gai bakar baten inguruan zenbait gizakik hamaika iritziren alde ager daitezke, baina bat, eta bakarrik bat, izango da egiazkoa.
|
|
|
Badirudi Humek erlatibismo saihestezina dagoela onartzen duela. Kasu horretan, ikusleek ez dute inongo ‘akatsik’ eta, hala ere,
|
ez
datoz bat gustu estetikoari dagokionez. Humek gertakari horren azalpena ematen du:
|
|
|
Oiloak arrautza erruten duen legez zizelatuko du Rodinek Pentsalaria. Zenbait aristotelikok alderantzizko norabidea zuzentzat jo duen arren, arrautza dela Estatuaren gisara sortua aldarrikatuz, Kojevek uste du
|
ez
datorrela bat Aristotelesen testuekin.
|
|
|
Natura algoritmo matematikoen bidez azal daiteke, baina ez ideien bitartez, hitz adieradunen bitartez. Fisika modernoa ere
|
ez
dator bat Hegelekin, ezin baitugu haren arabera errealitate fisikoaz kontraesanik gabe hitz egin; algoritmotik hitzezko deskribapenetara igarotzearekin batera, kontraesanak dauzkagu (korpuskuluak/ uhinak, eta hori dena).
|
|
|
Guztiz izango ez balitz, pitxer apurtua bat letorke pitxer osoarekin, pitxer" biok" ez baititu ezerezak elkarrengandik bereizten. Hala ere, pitxer hautsia inola ere
|
ez
dator bat pitxer osoarekin, azken honen barruan, esate baterako, ardoa sar baitaiteke, eta aurrenekoan berriz ez. Orain biren arteko pitxerrak zerbait izaten jarraituko balu, baina, bitartean, pitxer izateari utziko balio, hautsiriko zerbait hori bestelakotu eta osorik zen zerbait horretatik guztiz bereizi eta desberdinduko litzateke.
|
|
|
Historia amaitu aurreko filosofiaren sasoian, kontzeptua (denbora) eta errealitatea kontrakarrean paratzea ez da errore bat. Oraingoz egiazkoa da, kontzeptua eta errealitatea ez baitira bat izan hasieratik, eta oraindik
|
ez
datoz bat: amaieran baizik ez dira bat eta bera izango.
|
|
2008
|
|
|
Baina egile horiek arazo batekin egiten dute topo: VII 13 atala, esentzien unibertsaltasunaren kontrako doktrina esplizituki baieztatzen duena,
|
ez
dator bat VII liburuaren atal gehienetan baieztaturikoarekin. Izan ere, arazorik handiena definizioaren eta ezagutzaren unibertsaltasunaren aldarrikapen epistemologikoa da:
|
|
|
Ezin dugu, saltus mortale bitartez, egiaren mailan jarri. Ez; eskizofenia
|
ez
dator bat gurekin. Bizi garen mundu errealean ezin dugu erantzun bila joan kanpora, barrura baino.
|
|
2009
|
|
|
Foucault
|
ez
dator bat horrekin, Deleuzerengandik etorritako lanaren aurretik ere bazegoelako Frantzian Nietzscheren irakurketarik, Blanchot eta Bataillek eginik. Horiek biek, estrukturalismoaren kontuan gertatu zen bezala, bai marxismotik bai fenomenologiatik ihes egiteko asmoa zuten.
|
|
2010
|
|
|
5 Doktrina horren aldeko autoreak, alabaina,
|
ez
datoz bat ondokoa zehaztean: zein da legearen muina osatzen duen adimen egintza, borondatearen aurreko arrazoinamendua edo borondatearen osteko mandatua.
|
|
|
Nunanek, jarraian, hizkuntzak irakasteko metodoen" tradizio humanistikoaz" hitz egiten du: metodo horiek" klase teknika ugari eta desberdinak defendatzen dituzte" eta, egiaz,
|
ez
datoz bat" printzipio linguistiko edo psikologiko" batean, baina" puntu bera dute abialeku", alegia," ikas prozesuan eragile afektibo eta emozionalei ematen diete den denek lehentasuna" 262 Hizkuntz irakaskuntzaren arrakasta, hortaz, ez dator teknika induktibo edo deduktibo bat erabiltzetik
|
|
2013
|
|
|
Labur esanda, teoria subjektibista, gorago aipatu galderei erantzuna ematen badie ere,
|
ez
dator bat filmen ebaluaketaren kontura dagoen eguneroko praktikarekin eta jarduerarekin, zeinaren inguruan, besteak beste, lan handia eta mota askotako instituzioak baitaude. Ildo horretatik, teoria subjektibistak arazo bat dauka.
|