|
2004
|
|
|
Edonon. 30 urte zen jada
|
ez
ziotela elkarri hitzik egiten, kalkulatu zuen Wittgensteinek. Barrutik zetorkion bat bateko eztul erasoa ezkutatzea lortu zuen.
|
|
|
Hurrengo hiru kilometroetan
|
ez
diote elkarri ezer esan, ez diote elkarri begiratu. Bakoitzak bere arnasa kontrolatzen saiatzearekin nahikoa izan du.
|
|
2008
|
|
|
biak ala biak mutil berarekin maitemindu zirela. Handik aurrera,
|
ez
zioten elkarri begiratu, zeharka ez bazen, arestian agerian geratu zena ezinbestean gorde balute bezala, hain gertatu zitzaien bioi, antza, sentimendu hura, ohi ez bezala, adierazezina. Izan ere, ordu arte guztia konpartitu izan zuten, barreak eta negarrak, osasuna eta eritasuna, soinekoak eta ametsak?, baina nola konpartitu jomuga bera zuèn sentimendu hura?
|
|
|
Itsasoa harrotu samarra zegoen. Haizeak tinko eta emeki jotzen zuen hegoaldetik; korronteak eta haizeak
|
ez
zioten elkarri trabarik egiten, eta uhinak hautsi gabe igotzen eta jaisten ziren.
|
|
|
biak ala biak mutil berarekin maitemindu zirela. Handik aurrera,
|
ez
zioten elkarri begiratu, zeharka ez bazen, arestian agerian geratu zena ezinbestean gorde balute bezala, hain gertatu zitzaien bioi, antza, sentimendu hura, ohi ez bezala, adierazezina. Izan ere, ordu arte guztia konpartitu izan zuten –barreak eta negarrak, osasuna eta eritasuna, soinekoak eta ametsak–, baina nola konpartitu jomuga bera zuèn sentimendu hura?
|
|
2009
|
|
|
emakume gazte hura ikusi ez zuen, bada, begiak urmaelean zituela!; gauza haiek, baina, nobeletan eta pelikuletan bakarrik gertatzen ziren!; Domingok, gainera, saihetsetik ikusten zuen emakumea, primeran ikusten ere, hura bere aldeko izkinan eserita zegoelako; harantzago, banku berean? atso zahar bat zegoen, emakume gaztearekin zerikusirik ez zuena, antza, ez batak eta ez besteak
|
ez
baitzioten elkarri hitz egiten ez begiratzen; eguzkiak, bestalde, sonbreiruan jotzen zuen emakumea, halako eran, non, sonbreiruak proiektatzen zuen itzalaren ondorioz, aurpegia bi zatitan banatuta azaltzen baitzitzaion: goikoa, sudur betinguruak?
|
|
|
Animatu zen azkenean Regina, beharko!?, sartu ziren senar emazte ezkondu berriak igogailuan, ekin zion igogailuak goraka, sentitu zuen orduan Reginak zangoetan halako ahulezia bat, baita dardara bat ere belaunetan, eta orduan, nola senarraren besoa baitzuen helduleku bakar, hari lotu zitzaion ezin estuago; bisitariek, dozena pare bat gizon emakume zihoazen igogailuan, batzuk lasaiago, besteak urduriago? edo begirada ezin iheskorragoak trukatzen zituzten beren artean, edo
|
ez
zioten elkarri begiratu ere egiten, nor bere burbuilan joango balitz bezala; egoera hartan, Reginak, haren betarteko giharrek tentsio nabaria adierazten zuten, bere buruarekin borrokan zirudien; bazuen, izan ere, bertigo hura, berezkoa, baina beldurrak eragina ere bai, autosugestio prozesu baten bidez, eta igogailua eroriko balitz??, eta bazuen, halaber, beste beldur bat, ez txikiagoa, bi dozena ikusle haien aurrean barregarri gelditzekoa, zorabiatu eta lurrera eroriz gero, adibidez, hain zuen bere baitan errotua sentimendu hura, berezko harrotasunarekin lotua, ume umetatik; bi beldur, Reginaren baitatik tiraka ari zirenak, aurkako norabidean, harik eta, apurka apurka, bat batean ikusle bat ikusi zuen, gizonezko bat, irri paternalista bezain mespretxuzko bat egin ziona eta Reginari errabiazko erantzuna eragin ziona?, indarra bereganatzen hasi zen arte, halako eran, non, gora heldu zirenean, hobeto sentitzen hasi baitzen.
|
|
|
ez al ginen onerako eta txarrerako ezkondu?, zu ez bazoaz, ni ere ez... ...ailuan, ekin zion igogailuak goraka, sentitu zuen orduan Reginak zangoetan halako ahulezia bat, baita dardara bat ere belaunetan, eta orduan, nola senarraren besoa baitzuen helduleku bakar, hari lotu zitzaion ezin estuago; bisitariek –dozena pare bat gizon emakume zihoazen igogailuan, batzuk lasaiago, besteak urduriago– edo begirada ezin iheskorragoak trukatzen zituzten beren artean, edo
|
ez
zioten elkarri begiratu ere egiten, nor bere burbuilan joango balitz bezala; egoera hartan, Reginak –haren betarteko giharrek tentsio nabaria adierazten zuten– bere buruarekin borrokan zirudien; bazuen, izan ere, bertigo hura, berezkoa, baina beldurrak eragina ere bai, autosugestio prozesu baten bidez –eta igogailua eroriko balitz? –, eta bazuen, halaber, beste beldur bat, ez ...
|
|
|
Neska mutilen iruzkinek barre txikiak eragin zizkioten Domingori, eta horregatik ere, menturaz –horregatik ere bai–, inoiz baino animatuago sentitu zen; barne ahots baten presentzia ere igarri zuen orduan, berak ere probatu behar zuela eta probatu behar zuela... baita probatu ere, handik segundo gutxira!; jolas bat zen –ongitxo zekien Domingok hori–, baina, halere, urduri bezala zegoen, tentazioan erori eta kanario zaintzaileari txartel baten eske joan zitzaionean; gero, zaintzaileak kaiolako atea ireki, kanarioak bere egitekoa egin, Domingok zaintzailearen eskuetatik txartela jaso, hari ordaindu, eta, lauzpabost segundora, mezua irakurtzeari ekin zion: ...an– emakume gazte hura ikusi ez zuen, bada, begiak urmaelean zituela!; gauza haiek, baina, nobeletan eta pelikuletan bakarrik gertatzen ziren!; Domingok, gainera, saihetsetik ikusten zuen emakumea, primeran ikusten ere, hura bere aldeko izkinan eserita zegoelako; harantzago –banku berean– atso zahar bat zegoen, emakume gaztearekin zerikusirik ez zuena, antza, ez batak eta ez besteak
|
ez
baitzioten elkarri hitz egiten ez begiratzen; eguzkiak, bestalde, sonbreiruan jotzen zuen emakumea, halako eran, non, sonbreiruak proiektatzen zuen itzalaren ondorioz, aurpegia bi zatitan banatuta azaltzen baitzitzaion: goikoa –sudur betinguruak– gerizpean, eta behekoa –ezpain kokotsak– argitan; baina, argiaren eta itzalaren eremuak bereizten zituèn lerroa garbia zen arren, haien artean ez zegoen hausturarik, eta bai jarraipen bat, ez fisikoa baina bai beste era batekoa –jarraipen metafisiko bat, beharbada–, bi eremuak misterioaren haloak bildu balitu bezala; Domingok ikusten zuèn fotogramak, beraz, gehiago zuen irrealetik errealetik baino; une hartan, gainera, fotogramaren bazterretik urmaeleko zisne bat eta bizpahiru ahate agertu ziren, lerro lerroan zeudenak eta emakume gaztearen norabidean zihoazenak, misterioari misterioa erantsiz; edo hala iruditu zitzaion Domingori, txartelean idatzitako esaldiaren eta begien aurrean zuèn irudiaren arteko kointzidentziak eta bat egiteak bultzaturik edo; Domingo, ondorioz, istant haren magian harrapatuta zegoen, gertatuak kasualitatea baino gehiago behar baitzuen, itxuraz, patuak edo Probidentziak bideratutako zerbait, agidanez; hargatik begitandu zitzaion emakume gazte hura, beharbada, polita ez ezik, ederra ere; edertasun hura begiesten zegoela, baina –atso zaharra bankutik orduantxe altxatu zelako edo–, bihotzak jauzi egin zion; Domingok –beste alor batzuetan bere zalantzak izan zitzakeenak– bazekien, bai, zergatik egin zion jauzi:
|
|
2010
|
|
|
esan zidan bat batean, tximeletaren atzetik abiatzen zela, barre algaren artean, eta ni haren atzetik, harik eta gizon baten ezusteko presentziak, ez dakit zergatik, baina, oroitzen dudan bakoitzean, beti hartzen diot sakristau itxura? jakin dakidan arren hori esatea eta ezer
|
ez
esatea elkarren parekoak direla, geldiarazi gintuen arte; gure ondotik pasatu zenean, eskutik helduta geunden une hartan Helena eta biok?, zorrotz begiratu zigun, sakristauak bere handinahia zuen, eta une hartan, beharbada, apaizaren parekoa zela iruditu zitzaion?, ikusi ez ezik, ikusiari buruzko epaia ere ematen ariko balitz bezala, kondenazko epaia, alegia?:
|
|
|
" Hor tximeleta bat. Ea harrapatzen dugun..." esan zidan bat batean, tximeletaren atzetik abiatzen zela, barre algaren artean, eta ni haren atzetik, harik eta gizon baten ezusteko presentziak —ez dakit zergatik, baina, oroitzen dudan bakoitzean, beti hartzen diot sakristau itxura... jakin dakidan arren hori esatea eta ezer
|
ez
esatea elkarren parekoak direla— geldiarazi gintuen arte; gure ondotik pasatu zenean —eskutik helduta geunden une hartan Helena eta biok—, zorrotz begiratu zigun —sakristauak bere handinahia zuen, eta une hartan, beharbada, apaizaren parekoa zela iruditu zitzaion—, ikusi ez ezik, ikusiari buruzko epaia ere ematen ariko balitz bezala —kondenazko epaia, alegia—:... barre egiten duzue, bai, baina ez al dakizue infernua dela bekatu mortal baten ordaina?; ez zigun onik egin, gizonak bere epaia eman ahala eskuak askatu eta erori egin baitzitzaizkigun, esku bakoitzak bere bakardaderako bidea hartzen zuela; berriro eseri ginen lizardian, bera enbor baten aurka eta ni beste baten aurka, biok aurrez aurre, bi esku banatuen irudia burutik ezin kendu nuela; ustez batzen gintuèn denboraren baitan bi denbora ote zeuden, bada, bata Helenarena eta bestea nirea, bakoitzak bere autonomia zuena, noiznahi har baitzezakeen bakoitzak bere bidea?; biok bat ginen, bai, baina bi ginen une hartan batez ere, gizonaren epaiak gure harremanak kolpetik zapuztu balitu bezala; batasunaren bitasun hura ote zen gure etorkizuneko desadostasun balizkoen sorburu...?
|
|
2013
|
|
|
eta zer ibili behar zuten gurasoek maiteminduen maitasun gurdiari trabak jartzen? Hori bai, amoranteek, ezkondu bitartean,
|
ez
zioten elkarri bisitarik eginen, berritsuek eta berri ipurdiek, beren esamesa eta iruzkin morbosoekin, jendea nahasten hasteko aukerarik tipiena izan ez zezaten, familien izen ona eta ospea ororen gainetik baitzegoen, inola ere arriskuan ezin jar zitekeena. Kartak, berriz, hautazkoak izanen zituzten, baina amoranteei argi eta garbi utziz beraiek baino lehenago irakurriko zituztela etxeko jaunek.
|
|
|
batzuek bertzeez zituztèn iritziak eta informazioak oso ziren aldekoak –Omarrek paper erabakigarria jokatu zuen kontu hartan, bere ahotsarekin eta bere manera onekin musallemdarrak enegarren bider liluratzeaz gain, ez baitzuen haiei buruzko hitz txarrik izaten, hiriburutik herrixkara itzultzen zen bakoitzean–, ezkongaiak maiteminduta zeuden... eta zer ibili behar zuten gurasoek maiteminduen maitasun gurdiari trabak jartzen? Hori bai, amoranteek, ezkondu bitartean,
|
ez
zioten elkarri bisitarik eginen, berritsuek eta berri ipurdiek, beren esamesa eta iruzkin morbosoekin, jendea nahasten hasteko aukerarik tipiena izan ez zezaten, familien izen ona eta ospea ororen gainetik baitzegoen, inola ere arriskuan ezin jar zitekeena. Kartak, berriz, hautazkoak izanen zituzten, baina amoranteei argi eta garbi utziz beraiek baino lehenago irakurriko zituztela etxeko jaunek.
|
|
2015
|
|
|
noski, hiru zerbezen errua izan da. Horregatik
|
ez
diogu elkarri ia hitzik esan kobazuloak bisitatzen genituen bitartean.
|
|
|
Aitak eta Jexuxek, ordea,
|
ez
zioten elkarri ez erregalurik, ez hitz goxorik esan. Ez dago jakiterik ze haize gaiztok jo zuen Beoteko pareta; kontuak kontu, Aitak Jexux baserritik bota zuen.
|
|
2018
|
|
|
Agian uste du neskatoak ez liokeela ulertuko berari buruz esango liokeena, artean inoiz ezagutu ez zuen eta inolaz ere azaltzen ez zekien amodio hartaz esango liokeena. Ohartuko zen beharbada sekula
|
ez
diotela elkarri hitz egin, gauez, gelako oihu artean, elkarri deitzen diotenean izan ezik. Halaxe da, uste dut ez zekiela, konturatu da ez zekiela.
|
|
2019
|
|
|
Elkarrekin inoiz izan genuen ametsa gogoratzean piztu egin zaizkio. Sekula
|
ez
diogu elkarri zer pentsatzen ari ginen galdetu behar izan, begietara begiratzeakin nahikoa izan da beti. Kafetegi baten terrazan eseri ginen eta orduan konturatu nintzen zelan aldatu garen.
|
|
|
Maria Sara han dago, atalasean, sartu egin da, Kaixo, esan du, gizonak erantzun du, Kaixo, eta biak pasabide estuan gelditu dira, nahikoa itzaltsu orain, atea itxi eta gero. Raimundo Silvak argia piztu zuen, Barkatu, murmurikatu zuelarik, Maria Sararen pentsamendu bat, mesfidati eta ekibokoa, igarri izan balu bezala, Zuk nahi duzuna iluntasuna aprobetxatzea da, ederki konturatu naiz, bai horixe, egia esateko bisita irrikatuak hasiera txarra eduki du, telefonoan hainbestetan adimentsuak eta dirdiratsuak izan ziren bi hauek orain arte Kaixo baino
|
ez
diote elkarri esan, sinesteko ere lanak, hainbeste promes inplizitu eta gero, arrosen jolasa eta gero, emakumeak eman zituen urrats ausart horiek guztiak eta gero hau, nork daki ez ote dagoen jada ilusiogabeturik harrera hau ikusirik. Zorionez, hau bezalako egoeretan, gorputzak agudo ulertzen du garuna ez dagoela aginduak ematen hasteko moduan, eta bere kasa mugitzen da, gehienetan komeni dena egiten du, biderik lasterrenetik, hitzik erabili gabe, edo, erabiltzekotan, hitzek errugabetik eta ustekabekotik duten zatia erabiliz, horrela iritsi ziren Raimundo Silva eta Maria Sara bulegora, emakumea ez da oraindik eseri, bere eskuak gizonaren eskuari oratzen dio, beharbada biotako inor ez da konturatu horrela daudela emakumea sartu zenetik, gizonaren eskuin eskuak eta emakumearen ezker eskuak elkarri heltzen diotela, Maria Sarak aulki bat bilatzen du, begiradaz, orduan Raimundo Silvak, emakumea bere ondoan atxikitzeko beste modurik ez balitz bezala, emakumearen eskua ezpainetara eraman zuen, eta keinuak emaitza ona izan zuen, bai horixe, zeren Maria Sarak, hurrengo unean, aurrez aurre begiratzen baitzion, eta gizonak apur bat erakar zezakeen bereganantz, ezpainek kopeta doi doi ukitzen ziotela, ileetako erroaren parean.
|
|
2020
|
|
|
Estherren amak edozein gizonek baino esku gogorragoaz gobernatzen zuen etxea, senarrarekiko errespetua gordez beti eta haren nagusitasuna seme alaben aurrean inoiz ahuldu gabe. Gurasoek
|
ez
zioten elkarri apenas maitasun keinurik adierazten, ez seme alaben aurrean behintzat; aitak amari izenez Juli deitzen zionean bakarrik erakusten zuten intimitate apur bat.
|
|
2021
|
|
|
Scanner tabernan nago eta alboko mahaian jarri dira. Bi dira baina
|
ez
diote elkarri kasurik egiten, edo kasu egiten diotenean antzezten ari direla sentitzen dut, zinez elkarren berri izateko gogorik ez balute bezala. Begi ertzetik egiten dit so batek, besteak ondoren.
|
|
2023
|
|
|
Ez, ez du hori gogoan hartu ere egin nahi. Egia da inoiz
|
ez
diotela elkarri laztanik egin: inoiz eskua luzarotxoago izan du Benantziren eskuaren gainean, edo, leku estu batetik pasatzeko, behar baino gehiago hurreratu da harengana.
|