|
2010
|
|
|
Erriberri garai honetan
|
ez
dago herri euskaldunen artean, baina bai hurbil dauden batzuk, Orbaibarko guztiak kasu. Bistan dena da, gorago aipatu bezala, euskaldun elebakar multzo aski garrantzitsuak bazeudela herri edo hiri erdaldunetan, ondorioz Euskara publikoki erabiltzea aski arrunta izango zatekeen, kasu honetan bezala.
|
|
2013
|
|
|
Frankismopeko beste herri batzuetan ez zen gertatu. Katalunian edo Galizan
|
ez
dago herrietan sortu eta gurasoen aldetik autonomoki kudeatutako eskola sare indartsurik. Ikastolen erakundetze eredua —gehiago edo gutxiago gustatu— mundu mailan eredu aipagarria da, zentzu askotan, baina nagusiki bertako boterearen oinarri instituzionalari dagokionez.
|
|
|
Lau zaldiko gurdi lera bikainean etorri dira seiak, eta iritsi bezain laster joan etorri azkar bat egin dute, auzapeza eta beste agintariak gidari dituztelarik, Amilobi gaineko bide ertzeko horma petrileraino. Ebatzi omen du
|
ez
dagoela herrian galdeketak egin beharrik. Irrigarri samar gelditu direnak, berriz, auzapeza bera, zinegotziak eta inguruzaina izan dira, aurpegiko eta soin osoko ubeldura eta beltzune ugariez galdetutakoan etxe barruko gorabeherak izan direla erantzun baitiote:
|
|
2018
|
|
|
Mugaren artifizialtasunaren adierazle dira Aldudeko ibarra eta Kintoa eremua. Mendi oparoz inguratutako eremu lau hartan
|
ez
zegoen herririk. Baigorri, Baztan eta Erro inguruko artzainak hara joaten ziren beren ardiekin, bazkaleku aproposa zegoelako han.
|
|
|
Lapurdin, milaka lanpostu sortuko dira datozen urteetan, eta milaka langile etorriko dira Frantziatik, lanera. Kanpotik datoz, lekuko lantegiek ez daukate jende formaturik, eta lekuko jendea kanpora doa, berentzako gisako lanik
|
ez
dagoelako herrian. Dinamika horrek herriaren heriotza dakar.
|
|
|
Gehiago dena, enpresa horien izenean mintzatu ziren batzuk militante abertzaleak ziren. Gai hori salatzeak erakusten zuen
|
ez
zegoela herri ikuspegirik. Pirinio Atlantikoetako prefetak entzun zuen deiadar hori.
|
|
|
Ondotik ekintza plan bat pentsatzea litzateke ideia. Senidetzeak erdi hilik edo erabat geldirik dauden kasuetan, berdinamizatzen lagunduko luke; senidetzarik
|
ez
dagoen herrietan, senidetzak sortzea proposatuko luke.
|
|
|
Nahasmena sortzen du, bakarrik, ondoko herrien okupazioak eta nagusitzeak. Herriaren eskubideen ordez, biztanleen eskubide indibidualez ari bagara," lurralde batean" bizi den herritar multzo baten borondateaz edo" gehiengoaren" eskubideez ari bagara, eskubidea
|
ez
badagokio herriari, lurraldea zatikatu badaiteke, non oinarritzen da independentziaren eskaera. Independentzia behar dugu askatasunerako eskubidea dugulako, eta eskubide hori dugu, herri bat garelako, oraindik bizirik dagoen herri bat.
|
|
2019
|
|
|
Eliza
|
ez
zegoen herriko teilatuen gainean, baina bai inguruko etxeak baino oinarri altuago batean. Ate nagusiraino iristeko, harmailak igo behar ziren, asko, berrogeiren bat.
|
|
|
Herria nazioa da. Hala ere, Sieyesentzat, soberania
|
ez
dagokio herriari, baizik nazioari. Alegia, jendearen momentuko iritzia ez da zertan erabakigarria izan.
|
|
2020
|
|
|
Ziegako leihotik ilargi betearen pean dirdiraka irudikatzen nuen goizean korritutako bidexka, harea zuriaz estalita. Gau hartan, ordea,
|
ez
zegoen herrira buruzko bidea egiten lagun ziezadakeen ilargiteren zantzurik. Berez abentura oso bat zatekeen bigarren plantako gelatik kanpoko ateraino ailegatzea.
|
|
2021
|
|
|
Gogoan dut, funtsean, haurtzarotik ez bada
|
ez
dagoela Herririk.
|
|
|
Sistema publikoari dagokionez, batetik, Silvia Federici rekin bat nator esaten duenean (Rodriguezek aipatua), askotan pribatuaren beste modu bat dela, estatuak kudeatzen duen neurrian, nahi duenean pribatizatu egiten duelako; Apodakak ere ohartarazi bezala, estatu publikoaren atzetik" benetako estatua" dago, estatu sakona, mundua gobernatzen ari diren erakunde pribatu eta opakoak; ikastolei dagokienez, bestetik, jabegoa estatuarena ez den arren, herriarena dira; hots, irabazi asmorik gabeko herri ekimen bat dira. Fito Rogriguezek eta Txapartegik dioten moduan," ikastolak herri antolakuntzaren emaitza inpresionante bat dira, estatu bat eduki zain
|
ez
dagoen herri baten emaitza". Ezin uka diezaiokegu Ikastolen mugimenduari herria antolatzeko eta auzolanean aritzeko gaitasun erraldoia (eta aipatu emaitza inpresionanteak!), ahaztu barik nazio ikuspegia, are gehiago estatuaren babesik izan ez duenean; ezin uka euskarari eta euskal izaerari zein pedagogiari hasieratik eskainitakoa.
|