|
2007
|
|
|
Lehentasunez, oso garrantzitsua izan baita eta izaten jarraitzen baitu ikasleak non AEK bertan izatea. Herrietan askotan
|
ez
dago euskaraz aritzeko edota euskaraz bizitzeko zantzu izpirik ere, eta euskaltegia edo euskara ikasleak izaten dira euskal haize hori ekartzen dutenak.
|
|
|
Hau da, zonalde euskaldunetako belaunaldi euskaldunak euskarazko gizarte harreman sareetan hazten diren bitartean, Gasteizen eta Araban euskarazko sarerik ia ez dago, euskaldunak erdarazko harreman sareetan gizarteratzen direlarik. Hortaz, zonalde erdaldunetan harreman sare berririk sortu ezean,
|
ez
dago euskaraz norekin egiterik eta, euskaldun gehiago egonda ere, erabilerak bere horretan dirau.
|
|
|
Hala ere, ez dirudi haurrek beraiek direnik euskararen erabileran euren kabuz eragiten dutenak; izan ere, solaskideen artean haurrak baino
|
ez
daudenean euskararen presentzia inoiz baino baxuagoa da (%0, 8).
|
|
|
Atentzio ematen du solaskidea bertan ez dagoela buruz buru egiten diren elkarrizketetan baino euskara gehiago erabiltzea: Nafarroan% 6,6 da euskararen erabilera orokorra eta% 9,2 solaskidea bertan
|
ez
dagoela euskaraz egiten dena. Hori bera Araban eta Iparraldean ere nabarmena da.
|
|
|
Oraindik ere leku batzuk bereziki babestu beharrean gara eta hori ez da gertatzen ari. Nafarroa Garaiko datuetara etorrita berriz ere Vascuenceren legeak berak oinarri hartzen duen banaketak ere ez du bermatzen euskara ofiziala behar lukeen lekuetan hala izan dadin, datuak begiratzea besterik
|
ez
dago euskararen erabilera datu orokorrak ezagutza handia den eremuetan 1993ko kale neurketaren azpitik ageri baitira, zer esanik ez euskarak babes hori ez duen eremuetan. Administrazioak eta Euskal Autonomia Erkidegoaz ari naiz oraingoan, behin eta berriz esan izan digu azken aldian euskaldunon utzikeria dela erabilera datuak aldrebesten dituena.
|
|
2008
|
|
|
Hitz gutxitan esateko, ahaleginak egiten dira, baina egunean egotetik urrun gaude eta arriskua dago gero eta urrunago egoteko. raz jarri diren produktuak gero ez dira eguneratzen. Adibidez, Windows sistema eragilearen euskarazko azken interfaze paketea XPrena da,
|
ez
dago euskarazko Windows Vistarik. Euskarazko Mandrake Linux 10 da dagoen azkena, baina geroztik hainbat bertsio atera dira (orain Mandriva izenarekin), euskarazko Debian Linux 2005ekoa da, baina geroztik 2007an beste bertsio bat atera zuten eta hori ez dago, nik dakidala, euskaraz, etab.
|
|
|
euskararen hizkuntza erkidegoaren nukleoko kideek osatzen dute euskal hedabideen kontsumitzaileen nukleoa. Baina horrek ez du esan nahi hizkuntza erkidegoko kide guztiak euskal hedabideen kontsumitzaile handiak direnik, ezta euskal hedabideen kontsumitzaileen nukleoan
|
ez
dagoenik euskararen hizkuntza erkidegoko kide ez diren biztanleak ere.
|
|
|
Izan ere, irratiaren kontsumitzaileen %34, 3ak uniberEuskararen hizkuntza erkidegoaren nukleoko kideek osatzen dute euskal hedabideen kontsumitzaileen nukleoa. Baina horrek ez du esan nahi hizkuntza erkidegoko kide guztiak euskal hedabideen kontsumitzaile handiak direnik, ezta euskal hedabideen kontsumitzaileen nukleoan
|
ez
dagoenik euskararen hizkuntza erkidegoko kide ez diren biztanleak ere. tsitate ikasketak ditu, %29, 7ak goi mailako batxilergoa edo BBB, %13, 9ak oinarrizko batxilergoa edo LH eta %16, 2ak oinarrizko ikasketak. Eguneroko prentsaren kontsumitzaileen artean, aldiz, %43, 8ak unibertsitate ikasketak ditu, %26, 0ak goi mailako batxilergoa edo BBB, %12, 7ak oinarrizko batxilergoa edo LH eta %14, 6ak oinarrizko ikasketak.
|
|
2009
|
|
|
I jaiotzerakoan, 1983 urtean,
|
ez
zegoen Euskararen Foru Legerik. Alabaina, bazegoen euskarazko irakaskuntza publikoa, nahiz eta oinarri juridikorik ez izan.
|
|
|
ork. gabe): " Gaur egun 51 hizkuntza darabil Google Translate arrakastatsuak itzulpenak egiteko, baina horien artean
|
ez
dago euskara. Baliabide gutxiagoko hizkuntza batzuk sartuta daude lista horretan; uda honetan bertan gehitu dituzte galegoa, galesera, gaelikoa eta islandiera (320.000 hiztun); aurreko urtean gehitu zuten katalana." 2
|
|
2010
|
|
|
Egoera horietan, beraz,
|
ez
dago euskararekiko leialtasunik. Are gehiago, hainbat kasutan, euskaraz askoz hobeki hitz egin arren erdarazko jardunari gogor eusten diotenen kasuan alegia, leialtasuna egotekotan erdararekiko leialtasunaz hitz egin genuke.
|
|
|
Soziolinguistika Azterketa" SIADECOk egin zuen eta ikerketa horren laburpena da 1979an argitaratutako" Hizkuntz Borroka Euskal Herrian" liburua. zutela... Gaur egun ...euskal herritarra izateko euskara jakin beharrari ez zaio lehentasunik ematen; beste aldetik, garai batean euskararen aurkako jarrerak plazaratzen ausartzen ez zirenak, orain lotsa gutxirekin azaltzen dira
|
ez
dagoela euskara zertan ikasirik eta euskara ikastea baino hobe dela ingelesa ikastea eta antzekoak esanez... euskara ez ikasi arren, hemen ez dela ezer pasatzen eta lasai aski bizi daitekeela erdara hutsean funtzionatuz pentsatzen dutenak nabarmenki gehitu dira.
|
|
2011
|
|
|
Ezkerra Fernandez bikoteak, aldiz, Euskal Herrian Euskaraz organizazioaren izenean, oro har, esaldi honen inguruan garatzen du bere ikusmoldea: "
|
ez
dago euskararen normalkuntza, euskal gizarteak bizi dituen arazoetatik at aztertu eta bideratzerik". Honetan gogaide ikusi ditugu orrialde hauetan, besteak beste, bai Iztueta eta bai Odriozola.
|
|
2012
|
|
|
"... gaur egun inork ez du planteatzen A eredua(...) nik uste aitzinamendu handia izan dela" (ibid.). euskarazko eskolaren eta etxeko hizkuntza erabileraren arteko elkarreragina hainbat lekukotasunetan agertu zaigu. Adibidez, Carlos eta haren anaia erdaraz eskolatu ziren orduan herriko eskolan
|
ez
baitzegoen euskaraz ikasterik. Carlos baino bederatzi urte gazteagoa den arreba ordea, euskaraz eskolatu ahal izan zen Iruritako eskolan.
|
|
|
Gotzon Barandiaran – Euskaldunak sortzaileak gara? dago aldeko baldintza juridikorik ezta ekonomikorik ere. ostera, baldintza sozialak oso aldekoak dira.euskarazko kulturgintzari buruzko azterketarik aurkeztu ez bazen ere, ondorioak berdintsuak direlakoan gaude.
|
ez
dago euskarazko kulturgintzaren aldeko baldintza politikorik, ez juridikorik ez ekonomikorik, baina euskal herritarren gehiengoak euskarazko kulturaren aldeko jarrera du. halandaze, zelan lortu genezake baldintza politiko, ekonomiko eta juridikoak aldekoak izatea. Babes soziala baldintza politiko bihurtuta. eta hori lortzeko modu bakarra auzolana dela deritzogu.hizkuntza politikak eta ondorioz kultura politikak, euskalgintzak eta euskal kulturgintzan ari garenok eztabaidatu, adostu eta gauzatu behar ditugu. ezin dugu kultura edota hizkuntza politika lau urterik lau urtera instituzio publikoetan agintean daudenen gidaritzapean utzi.
|
|
|
Beste batean jartzekotan dira. Aztertutako lau kasuetan
|
ez
dago euskara teknikaririk udaletxean.
|
|
2018
|
|
|
Bide hori jorratzen jarraitu behar da, baina euskara zerbitzuetatik egiten den lanaz harago zeregin handia dago. Euskararen gaia zeharkakoa dela ondorioztatu ahal izan dugu lan honetan; izan ere, erabileran eragiten duten faktoreak askotarikoak dira eta horien ardura
|
ez
dago Euskara Sailaren esku soilik. Horrenbestez, politika publiko guztietan euskara erdigunean jarri behar da, udaleko hainbat sailetan plangintzak diseinatzen direnean.
|
|
2019
|
|
|
ni 1961ean jaio nintzen, garai hartan txit herri erdaldundua zen tolosan. askotan esan izan dudana errepikatuko dut: 14 urte nituenean, tolosan
|
ez
zegoen euskaraz egiten zuen adin horretako gaztez osaturiko kuadrilla bakar bat ere. Ikastolako haur txikiagoek eta herri txikitakoek egiten zuten bakarrik euskaraz kalean. eta nahiz eta oraindik ez den arnasgune izatera iritsi, gure herriak, gutxienez, aspaldi utzi zion arnasguneen" itogune" izateari.
|
|
|
Gainera, kontuan izan behar dugu hiztunak berak ez duela berdin hautematen ahozko hizkera eta idatzizkoa: ahozkoa haizeak eramaten du eta idatzizkoa hor geratzen da, eta idatzi eta gero ere irakur daiteke, patxadaz. posible da, beraz, lagineko nerabeek euren sare sozialetako elkarrizketak irakurtzean jabetzea
|
ez
daudela euskara zuzenean idatzita, gazteleraren eta ingelesaren
|
|
2022
|
|
|
Era berean, azpimarragarria da euskararen kale erabilera baxuagoa dela gazteen artean haurren artean baino. Hain zuzen, gazteen mundua
|
ez
dago euskarari haurrena bezain lotua. Esaterako, haurrei zuzendutako eskaintzan presentzia handia du euskarak (kultur eskaintza, aisialdi antolatua, udalekuak...); gazteenean, ordea, eskaintza hori helduei eta adinekoei zuzentzen zaienera hurbiltzen da, euskarazko aukerak murritzagoak dira, alegia (sare sozialak, musika, kirola...).
|