|
2000
|
|
|
6 Sabino Aranak, pragmatikoagoa izanik, argi ulertu zuen euskararen gainbeheraren arrazoiak
|
ez
zeuzkala hizkuntzak bere baitan, inguruko egoera bereziak baizik, hots, ofizialtasunik ezetik zetozkiola. Horregatik, bere planteamendu politikoetan ez zuen ahantzi hizkuntza baliabide politikoz hornitzea, horrela suspertu eta aurrera egin zezan:
|
|
2007
|
|
|
208 Irakur bedi, salbuesgarriro entretenigarria behingoz, KANT, I., Los sueños de un visionario explicados por los sueños de la metafísica, Madril 1987. Erromantikoek?, poskantiar gisa, arriskurik
|
ez
daukate hizkuntza edo nazio izpirituak substantzializatu edo ente metafisikoak bihurtzeko; hori, haien irakurle, katolikoek, bakarrik egiten dute?
|
|
|
Irakur bedi, salbuesgarriro entretenigarria behingoz, Kant, I., Los sueños de un visionario explicados por los sueños de la metafísica, Madril 1987 «Erromantikoek», postkantiar gisa, arriskurik
|
ez
daukate hizkuntza edo nazio izpirituak substantzializatu edo ente metafisiko bihurtzeko; hori, haien irakurle «katolikoek» bakarrik egiten dute, gero beren fantasmak beste haiei leporatzeko! Herriaren pertsonifikazioak (besoak, hankak, urdaila, etab., omen dituela), metaforiko edo alegorikoak, antzinatetik ezagutzen dira (Liv.
|
|
|
«gramatikarik, hitz horren ohiko adieran, ia batere
|
ez
daukan hizkuntza bat»610, eta hala ere milurtetako kultura paregabea eta literatura joria lorarazi dituena. Beste hainbeste agitzen da koptoagaz (antzinako Egiptoko hizkuntza) 611.
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntzak ez jakiteak Europako ekonomian duen eragina aztertu zuten. Enpresen %11k aitortu zuen negozio aukerak galdu zituztela oztopo soziokulturalengatik, enpresa erdiek
|
ez
zeukaten hizkuntza estrategiarik eta hizkuntza kudeaketaren gaian gaizkien agertzen ziren enpresak britainiarrak ziren. Azken horiek elebakarrak ziren eta merkatu berrien aurrean (Txina, Errusia, Brasil...) arazoak zituzten.
|
|
|
Ez, nirea bezalako hizkuntzetan ari garen idazleok
|
ez
daukagu hizkuntza hegemonikoetan ari direnek baino sen artistiko gutxiago. Sortzen ari gara, egiten ari gara, normaltzen ari gara:
|
|
|
Deigarriagoa gertatzen zaigu, inoiz gertatu zaigunez, hori bera gaztelaniaz entzutea, ez une horretan gaztelaniaz ari den elebidun bati entzutea, baizik eta euskaraz tutik ere ez dakien erdaldun bati entzutea. Gogorra izan behar du, gero," zurea", zure" bakarra",
|
ez
daukazun hizkuntza bat izatea eta zurea ez den horretan gau eta egun, urtea joan eta urtea etorri, gogoz kontra jardun" behar"(?) izatea. Nolanahi ere, ironiak ironia, gaztelaniarekiko oposizioan eta gaztelaniari kontrajarrita" gurea, euskara da" oraindik ere diskurtso politikoan sarri askotan entzuten den klixe moduko esaldia da, gure ustez elebakartasun zaharkituaren mentalitatearen erakusgarri.
|
|
2010
|
|
|
Bi pertsonaia nagusiek
|
ez
daukate hizkuntza komun bat ere, dio Ugartek. Hizkuntza pila bat daukate inguruan, baina ez bien arteko hizkuntza komun bat.
|
|
2011
|
|
|
Ala, batez ere, eremu publikoko funtzio esparru nagusietatik erabat kanpo dagoelako euskarazko jarduna? Kymlickak ondo dioen bezala, bizitza publikoaren eremu formaletan eta dinamikoetan lekurik
|
ez
daukan hizkuntza, elite koskor eta kaskar batzuen zeregina bihurtzen da, eta euskaldunok etxean bertan daukagu adibiderik argiena.
|
|
|
horra hor, zalantzarik gabe, arantzarik mingarriena prestigioa galdutako elearentzat. Jakina denez, hizkuntzaren egoera soziolinguistikoa behar bezalakoa denean hiztun ikasleak
|
ez
dauka hizkuntza hori ikasi besterik erabili ahal izateko. Horrelakoetan, ikasteak erabiltzea dakarrenez, jakiteak bat egiten du erabilerarekin.
|
|
2015
|
|
|
Eta kulturaren sisteman txertatuak dauden jarrera motibazioak, edo balore sinboloak, hiztunaren nortasunean eragin nabarmena izango dute. Baina, guztiarekin ere, gainegitura ideologiko kulturala ez da aski izango, baldintza arruntean behintzat, botere soziopolitikoaren hegemonia bere alde
|
ez
daukan hizkuntz komunitatea bere mendekotasunetik ateratzeko. Bitasunaren alde material sozialak izango du, hemen ere, azken hitza, kulturaren berarizko eragin indarra ukatzeko xederik gabe.?
|
|
2016
|
|
|
Baliteke hori nahiko ulergaitza izatea Asturiaseko testuingurutik kanpo, baina bi aldagairen arabera azal daiteke: gaztelaniarekin inolako antzekotasunik
|
ez
daukan hizkuntza propio bat hitz egiteari dagokion kontzientzia historiko gardena, bi hizkuntzen arteko hibridazio egoera erreal baten bidez (nahiko handia eta hedatua) kontrastatuta dagoena. Egoera horren barruan, forma irizpideen inguruko mugarriztatzea aukerako ariketa da, azken finean.
|
|
|
Baliteke hori nahiko ulergaitza izatea Asturiaseko testuingurutik kanpo, baina bi aldagairen arabera azal daiteke: gaztelaniarekin inolako antzekotasunik
|
ez
daukan hizkuntza propio bat hitz egiteari dagokion kontzientzia historiko gardena, bi hizkuntzen arteko hibridazio egoera erreal baten bidez (nahiko handia eta hedatua) kontrastatuta dagoena.
|
|
2017
|
|
|
¾konstituzioetan, desgaitasun legeetan, hezkuntza legerian eta hizkuntza legeetan (Wheatley eta Pabsch 2012) ¾, estatu gehienek
|
ez
daukate hizkuntza politika egituraturik zeinu hizkuntzak babestu edota sustatzeko. Horregatik, premiazkoa da hizkuntza hauek beste eremu urriko hizkuntzak bezala babestea, eta Europako zeinu hizkuntzen erabiltzaileelkarteen eskakizunei erantzutea.
|
|
|
Euskal komunitate baten erreferentzia eta erreferente sozial eta kulturalak bai, baina ez euskal gizarte (nazional) batean bizitzeko modurik eta baldintzarik. Eta gizarte (nazional) batean bizitzeko estatusik
|
ez
daukan hizkuntza batek nola erakarriko ditu gure gazteak euskarara. Erakarpenaz asko hitz egiten da gazteen eta euskararen arteko harreman hauskorra dela-eta, baina erakarpenaren oinarrian dauden faktoreak ez dira aintzat hartzen.
|
|
|
48. Euskarak behar du hizkuntzaren kultura,
|
ez
daukagu hizkuntzaren kulturarik. Zergatik?
|
|
|
Gellner en esanei bagagozkie, aro berri honetan, identitatearen muina, bere bermea eta bere segurtasuna, kultura garatu alfabetatua da? 25 Nazionalismoaren aroan komunitate etnokulturalen bideragarritasuna errotik dago baldintzatua; eta, ondorioz, komunitate eredu horren hizkuntza eta kultura ere bai. Honezkero,, kultura garatu eta alfabetatu? 26 baten nondik norakoan kokatzen ez den hizkuntzak
|
ez
dauka hizkuntza normalizatu bat izateko aukerarik27 Kultura nazionalaren eskuak gidatuko baitu aurrerantzean etnien eta nazioen nondik norakoa. Laburbilduz, Gellner ek kontatzen duenez,, estatuaren eta kultura modernoaren arteko harremana, aski berria den harremana, hain zuzen, ekonomia modernoaren eskakizunei erantzuteko eratua izan da? 28.
|
|
2018
|
|
|
• Oso elkarte gutxik daukate idatziz jasota euskaraz aritzeko edo funtzionatzeko nahia,
|
ez
daukate hizkuntza irizpide idatzirik.
|
|
|
Elebitasun mota horren arabera, menpeko hizkuntza gutxituak, gurean euskarak, identitatearen funtzioa betetzen du eta, hizkuntza nagusiak, menderatzaileak gurean gaztelaniak, komunikazioaren funtzioa. Elebitasun mota horrek bultzatzen duenaren arabera, hiztunek
|
ez
daukate hizkuntza gaitasun berbera bi hizkuntzetan. Gaitasun eta erraztasun handiagoa dute gizartean komunikazioaren funtzioa betetzen duen hizkuntza menderatzailean, gizartean erabateko nagusitasuna duen hizkuntzan.
|
|
2019
|
|
|
Alegia, bere ingurunean gaztelera erabiltzen zuten batez ere, eta horregatik naturalagoa zitzaien euren eremuko kideei euren hizkuntzan abestea. horregatik, hizkuntza hautua arrazoitzerakoan gaur egungo musikariek naturaltasuna aipatzen dutenean, horrek zerikusia izango du norberaren inguru linguistikoarekin. etxezarretak kontzienteki egin zuen naturaltasun horren aurkako hautua, eta horregatik da erabaki horrekiko kontzientea. Arakistainek, ordea,
|
ez
dauka hizkuntza hautu horren inguruko kontzientziarik, ingurunearen araberakoa delako bere kanturako hizkuntza.
|
|
|
Eta euskararen arrastorik bai dokumentu hauetan. Zoritxarrez, albiste bat besterik
|
ez
daukagu hizkuntzari buruz eta oso berantiarra da: XIV. mendekoa, hain zuzen.
|
|
|
9 Ohartu beharra dago (a) bihurkaritasuna adieraztea eta (b) bihurkaritasuna adierazteko baliabide bereziak izatea gauza bana direla: izan ere, badira (b) bezalakorik
|
ez
daukaten hizkuntzak (Haspelmath, 2008: 43).
|
|
2020
|
|
|
Arazoa da, zeren gurasoek ez dute ondo hitz egiten espainolez eta haurrek etxeko hizkuntza ez dute ikasten. Gainera, zailtasunak dituzte eskolan edozer gauza ikasteko, zeren
|
ez
daukate hizkuntza bat bera ere lehen hizkuntza dena. Gurasoek ulertuko balute haien hizkuntza emanda baliabide gehiago ematen ari direla umeei beste gauza batzuk ikasteko, jokaera aldatuko lukete.
|
|
2023
|
|
|
Kuban diaspora ez da hain sendoa, baina badira euskarak eta euskal kulturak, hizkuntza exotiko edo bitxi honek arreta ematen dieten herritarrak. Badakite Europan dagoen hizkuntza indoeuropar gutxienetako bat dela, eta familiarik
|
ez
daukan hizkuntza bakarra dela. Jatorri ezezaguna izateak arreta sortzen die.
|
|
|
Zergatik? Arduradun nagusiak
|
ez
daukalako hizkuntza eskakizunik».
|
|
|
feminismoak berak ez du sekula gainetik kendu begirada zuria. Feminismo mota hori baino ez dugu errekonozitzen, edo, are, harentzat baino
|
ez
daukagu hizkuntzarik. Eta horrek esan nahi du emakumeek," feminismoaz" hitz egiten dutenean, zuritasunaren kadentzia eta kolorea bereganatzen dituztela, ustekabean bada ere.
|