Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 25

2004
‎Euskararik gabe ez ote naiteke bada euskaldun elebiduna bezain demokrata izan? Zertarako behar dut nik euskararen nahaste borraste horietan sartu, elebitasunaren eskakizunak maila etikoarekin eta politikoarekin zerikusirik ez baldin badu. Zenbat ote dira erdaldunen artean pentsakizun horretan funtsaturik kontzientziaren ganbara sosegu ederrean daukatenak?
‎hots, hizketajardunaren esparru ez formalak erabilera formalen aurrez aurre jartzeko gure arteko zenbaitek erakusten duen grina ezin gordezko horretara. Hizkuntzaren erabilera sozialak gaurko egungo gizarte sisteman behinolako banaketaren mugarririk ez baldin badu, zertara datoz dikotomiaren aldeko aldarriak. Eremu formalean mamitu diren esperientzia makalen argitan mintzo zaizkigunak, zergatik uste dute beste aldean dagoela euskararen erabilera bermatuko duen gakoa?
‎Hizkuntzen erabilera banakoaren nahimenaz haraindiko jarraibidea izatea ez luke inork zalantzan jarri. Delako inor horrek, jakina, hizkuntza interesen zakuan gorderik dauzkan asmoak ezkutatzen jarraitzeko gogorik ez baldin badu. Hizkuntzen erabilera arauak egitura soziolinguistikoaren harremanetan txertatuak daudela pentsatzeak lanak ematen dizkio halakoari, eta lanak diodanean, ez naiz ari adimen lanari buruz soilik, gogoeta lan horretarako darabilen galbahe ideologikoaren trabaz baizik.
‎Soziolinguistikaren inguruko informazio hori gurasoen aukera egokia egiteko ezinbesteko baldintza baldin bada, zer esan dezakegu Hezkuntza Sailburuaren kultura soziolinguistikoa Oliverirenaren neurrikoa denean? Hizkuntza ereduen arduradun gorenak soziolinguistikaren oinarrizko jakite gaitasunik ez baldin badu, nolako euskal eskolaren aurrean dago hezkuntzaren eskutik herri hau berriro ere euskalduna bihurtzeko bideetan dabilena. Ondo pentsatuta, ez al da ulertezina oraindik holako gauzak gertatzea euskalgintzan daramagun urte mordoa eramanda?
‎Ezin bada halakoak, nahita ere, bururik jaso eta duintasunaren deiadarra jaurti. Konparazio baterako, adi adi erreparaturik, nondikakoak ditugu Eneko Oregiren eleon oihartzunak, aipatu berri dugun logika makurrari darizkionak ez baldin baditugu. Ideologia juridikoaren morrontzak ez ote garamatza, jarrera honetan nabari den bezala, legekeriaren aurrean men egitera?
‎Arrazoi hori bera oinarritzat hartuaz, baina itaunari bestelako tankera bat emanda, honako hau aterako zaigu jakin minaren zakutik: litekeena ote da familia esparruko hizkuntza jarraibidea etenik gabe eta behar duen neurriko gaitasun trebeziaz hornitzea, mintzairaren gizartezko estatus corpusak esparru moderno formaletan garapen eta erropen askirik ez baldin badu. Hizkuntza baten garapen eta egokitzapen maila askia, izan ere, gizarte moderno batean funtsezko diren funtzioen elkarrekiko osaeran baldin badago, eta hori da, bidenabar esanda, gure tesiaren funtsa, zerk berma dezake, diogu, etxe giroko hizkuntza jardunaren nahikotasun maila?
2005
‎Salatzen badu, egiarekin geldituko da. Salatzen ez baldin badu, lagunekin.
2008
‎Hizkuntzaren eraginindarra zein eskala edo dimentsiotan neurtu behar genuke? Esan nahi baitut, eragin indar hori hiztunen mikro esparruko fenomenoa den ala fenomeno sozial eta soziologikoa den Nire iritziz, hizkuntzaren gizarte balioa, nazio eragina, ez datza gizabanakoaren jardun bakartuan, jardun horrek gizarte ekintza hegemonikoak taxutzeko balio ez baldin badu. Hartara, euskararen nazio balioa ez datza euskal hiztunen banakako jardun soilean; jardun diglosikoan edo jardun periferikoan.
‎Hasteko, Leteren irizpideetan, abertzaletasunaren zentzua bera dago auzipean jarrita: ni zergatik naiz abertzalea, aberriaren hizkuntzan eta kulturan bizitzeko ez baldin bada?, munduan euskaldun izateko gisan bizi nahi ez baldin badut?, munduko herri berezi baten oinordeko izan nahi ez baldin badut?, neure herriaren iragan historikoaren identitate linguistikoan eta kulturalean hornitu nahi ez baldin badut neure nortasuna. Zertarako balio dit niri egitura politikoen eta juridikoen jokoak, aldez aurretik galdera horien erantzuna egokia ez izatekotan?
‎euskara galtzean gure herriaren kultura, historia eta lurraldea ere galdu baititugu. Orain, ordea, aurreko logikaren zentzu berean, galduak berreskuratzeko ahalegin honetan, ez dugu ezer askorik berreraikiko euskara bere berezko testuinguru kultural eta nazionalean geureganatzen ez baldin badugu.
‎Azkargortaren arrazoimenak badu bere barne logika: euskara askapen politikaren barruan txertatua ez baldin badugu, oker gabiltza. Barne logika horretan nola sartu ordea hala holako politika egiten duten hainbat euskaltzale?
2012
‎Baina denak alferrikakoak ziren. Ezerk ez zuen eraginik izango, baldin eta haien aurrean jarri eta egin beharrekoa neuk egiten ez baldin banuen. Eta zer egin zezakeen gizon bakar batek haien aurrean, agian hogei edo hogeita hamar baziren, beren dardo edo uztai, gezi eta guzti, eta nik eskopetarekin nuena bezain begi ona zutela?
2013
‎Hirira negua ematen joandako familiak berriz etorri ziren, eta udako apainduriak eta udako konpromisoak berriro kaleratu. ...a, Merytonera malkorik isuri gabe joateko gauza izan baitzen; gertaera horrek zorioneko aginduak zituen bere baitan, hain zorionekoak non Elizabethek esperantza hartu baitzuen hurrengo Gabonetarako Kitty agian buru pittin baten jabe izango zela, eta egunean behin baizik ez zuela ofizialik aipatuko; Gerra Ministerioaren erabaki maltzur eta bihozgaberen batek Merytonen beste erregimentu bat ezartzen ez baldin bazuen, behintzat.
2014
‎Dani ezagutu nuenean, Mikel agertu baino lehen, bera bezalakoekin dibertitzen zen maritxu bat besterik ez zen niretzat. Erraza da hori onartzea, aurreiritzi gehiegi ez baldin baduzu. Horrek ez du inorekin zerikusirik, ez zaitu ukitzen, nolabait esateko.
‎Bihozkada hutsez egin nuen, egin ohi dudan bezala, ondorioak kontuan hartu gabe. Baina Mikelekin zentzua galtzen zuen denak, ezertarako balio ez baldin bazuen. Benetan behar zuelako norbaitek eskua luzatzea.
‎Eta jaten zaituzte jaten ez baldin badituzu.
2015
‎Tolosara itzultzeko, aitari emandako hitzaz gain, lagunarteak izan zuen zerikusi handiena, adiskide onak bainituen han; irakasleen maila ez dut uste neurtu nuenik, zorrotzagoak bai, baziren Eskolapioetan, baina bestela ez zait iruditzen hobeak zirenik; eta amodioaren posibilitatea? Lehen komentatu dudan bezala, BUPeko 3.a bukatu nuenerako guztiz etsita nengoen, amodioa gezur zuri bat besterik ez zela, norberaren laranja erdia topatze hori mito faltsu bat, eta merezi zuen bakarra sexua praktikatzen ahalegintzea zela, horretarako ez talenturik ez ausardiarik ez baldin banuen ere. Hala ere, beti gelditzen da bihotzaren zolan erromantizismo poxi bat...
‎–Eta, mutiko, ez kezkatu haurrek hirekin jolastu nahi ez baldin badute. Luze gabe, anitz izanen dituk-eta hirekin jolasean aritu nahiko duten neskak...
2016
‎ETAREN JARDUN BORTITZA egia ofizialaren bertsiopean salatzen ez baldin baduzu, susmagarria zara. Bortxaren keria likitsak egotziko dizkiote zure jokabide susmagarriari.
‎Ahazteko proiektu denak. Taldea desegiteko, autoritateak jakitun izatea nahi ez baldin badu... Erantzunik?
2017
‎etxea, lagunartea?? ezin dutela beren betekizun komunikatiboa taxuz burutu hizkuntzak aldi berean funtzio nazionalean eraginkortasunik ez baldin badu.
‎Mandatariak igorri zituztelarik, bada, Atenasera, haien asmoen berri galdezka, erantzun hau jaso zuten: ...kin akordioren batera hel gintezen beldur izatea lazedemondarrok; baina horregatik izutzeari, atenastarren pentsaera ezagutzen duzuen moduan ezagututa, lotsagarria deritzogu benetan ere, ezen ez baita lur osoan nahikoa urrerik, ezta lurralde apart, eder eta emankorrik ere, mediarren kausa besarkatzera eta Helade esklabotzera makur gaitezen horien truke(...) Jakin ezazue, bada, aldez aurretik jakin ez baldin baduzue?, atenastar bat bera bizirik geratzen den artean ez dugula inoiz itunik eginen Xerxesekin? (VIII, 144).
‎Ze pajaro klase izan zen jakin dezaten... Baina, nork jakingo zuen, nik kontatzen ez baldin banuen?
‎Proba egin ezean ez genuen asko aurreratuko eta, hortaz, atean kax kax jo genuen. Ez zuen inortxok erantzun baina norbait behar zuen han barruan, sua piztuta aldegin ez baldin bazuen. Gogorrago jo genuen.
2019
‎Bidezkoa zela eskatzen ari nintzaiona. Astero eman ohi zidan diru saria murrizteko, edo erabat deuseztatzeko, egoki ikusten ez baldin bazuen. Baina ez nintzela baimena eskatzen ari, jakinaren gainean jartzen baizik.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia