|
2003
|
|
|
dana dala, ezin ukatu euskereak badituala gaur hortik eta hemendik bereganatutako berba asko (batez be, latinetik, zuzen zuzenean, edo inguruko erromantze hizkuntzen bidez), ta baita gramatika arau edo lege batzuk be. Beste edozein hizkuntzak lez, euskereak be lapurretan eginaz gorde dau bere bizia, eta izan dau bere aldatzea edo eboluzinoa (agiri danez, euskerearen aldaketa honeek beste hizkuntza askotan baino astiroago egin dira; baina, bizirik dagoana, aldatuz doa, ta
|
euskerea
be bai!)
|
|
|
a) Bizkaikoa; c) Zuberokoa ta Benaparroako biak; b) enparauak (erdikoak). Azkuek Erronkariko
|
euskerea
be dialektotzat eukan (R): hau be ia zeharo hilda daukagu gaur, baina barriro biztu gura dabe.
|
|
|
Eta gure gazteak, neskatilak batez be, erderea ikasteari eta egiteari emon eutsen, euren buruak baserritar agertu ez egitearren. Euren baserrietatik kalera hurreratzen ziranerako, han ixten zituezan bazterren baten euren abarkak... eta baita
|
euskerea
be, oinetako barriak eta berbeta barria jazteko. Durangotik hurrago egozan Iurretako auzunak be laster hasi ziran erdalduntzen, berezkoa danez:
|
|
|
Urteokaz, beharbada, egundo baino gordinago sentitzen da, batez be gazte batzuen artean, euskerea kultura mailara jaso beharra; Lizardiren deiari erantzunaz,
|
euskerea
be" edozetarako" egin behar dogu, ez hiru lau ipuin polit esateko bakarrik.
|
|
|
Orduko jokabide baten ezaugarri dozu hori. Beste erdal hizkuntzekin egin ohi zanez,
|
euskerea
be erderearen bidez emoten zan. Euskerea" ikasgai" baino ez zan, ikasi behar zan gai bat; ez, ostera, ezer irakasteko tresna egokia.
|
|
|
Nire bizitzan gora handikoa eta seinalagarria izan zan Lizardiren olerkiok irakurte hori: gaztearen bihotza eder munduak liluratzen dauan adin horretan,
|
euskerea
be goi mailako edertasuna adierazoteko gauza badala ikusi neban, eta horrek poz handia emon eustan eta ikuspegi zabala erakutsi.
|
|
2009
|
|
|
Ganera, barre gozatsuan jardunaz batera,
|
euskerea
be barreka ikusiko dozu, irakurle, nire liburutxu honetan.
|
|
2015
|
|
|
Azken baten, guztiz aldatu da bizitzari aurre egiteko modua. Kulturea eta
|
euskerea
be ez dira aldaketa horretatik kanpo geratu: herrian ahoz aho belaunaldi batetik bestera erabili diran berba eta esamoldeak, toponimoak, abestiak eta, gazte gehienentzat ezezagunak dira.
|
|
|
eguneroko bizimodua, jaiegunak, ogibideei buruzkoak, urte sasoiei lotutako errituak, ohiturak... Baina horrez ganera herriko
|
euskerea
be batu dogu, gure lekukoen ahotan normal normalak diran berbak eta esakuneak, baina gaur eguneko gazteen eta umeen artean nekez entzuten doguzanak. Horregaitik, jasotako informazinoak balio bikotxa dauka; alde batetik, bizimodu tradizionala batzen daualako; eta bestetik, zamudioztarren testigantza parebakoak biltzen ditualako.
|
|
2021
|
|
|
Aita Sakramentinoen konbentua, Areatzan. 2007an eraitsi eben eta bere orubean hotel bat dago eraikita. izaten ziran (gloria patri eta filio... eta abar), baina gure sasoirako,
|
euskerea
be, errosariorako behintzat, nahikoa zabalduta egoan, eta otoitz bat zan:
|