|
2002
|
|
|
Azken hauek morfemen bitartez sortzea posible bada ere, batzuetan errazagoa eta azkarragoa da osorik ematea. Horrela gertatzen da, adibidez,
|
euskarazko
aditz laguntzailearekin.
|
|
|
lexc eta twolc erabiliz,
|
euskarazko
aditz laguntzailearen orainaldiaren deskribapen morfologikoa egin. Urruneko mendekotasunak ez dira kontuan hartuko (adib. n+ a+ u+ t); beraz, sistema gainsortzailea izango da.
|
|
2007
|
|
|
euskara hizkuntza zaila dela, txikitatik ikasi behar dena, e.a. Halako aurreiritziak apurtu behar dira. Aditza adibide argia izan daiteke,
|
euskarazko
aditz taula osoa pare bat orrialdetan sartzen da, ez da gauza bera gertatzen hizkuntza erromanikoetan non salbuespenak anitz diren.
|
|
2009
|
|
|
Euskaltzainei galdera bat: zenbat urte behar dira
|
euskarazko
aditza osatzeko?
|
|
2013
|
|
|
Aditzak, molde jokatuan, ekintzaz edo egoeraz gain, beste hainbat informazio ematen du: ekintzan parte hartzen duten pertsonak, ekintzaren denbora& Pertsonei dagokienez, euskaraz aditz jokatuak, berak bakarrik, beste hizkuntza batzuetan baino informazio gehiago ematen du; izan ere,
|
euskarazko
aditz jokatuak ematen duen informazioa emateko, elementu gehiago behar dira beste hizkuntza batzuetan. Hona adibide batzuk:
|
|
2014
|
|
|
Aditzaren agerpenak PB VNk ematen duen informazioari jarraiki etiketatzendira. Ikusi dugunez, bai lehen adieran baita bigarrenean ere, ingelesezkoeta
|
euskarazko
aditzen egitura sintaktiko semantikoak oso antzekoak dira.Horrenbestez, informazio hori guztia baliatuta esan aditzaren corpusekoagerpenak etiketatzeko prest gaude.
|
|
|
Lehen azterketa honi esker, eta hiru aditzen (esan, adierazi, eskatu) 50 agerpenakarazorik gabe etiketatu ondoren, PB VN eredua
|
euskarazko
aditzak predikatu mailanetiketatzeko egokia dela egiaztatu ahal izan genuen (Agirre et al., 2006).
|
|
|
Tresna horrek hiru informazio mota ematen dizkigu
|
euskarazko
aditz jakin batiburuz galdetuz gero: i) BVIko informazioa; ii) aditz adiera bakoitzaren PropBank (PB), FrameNet (FN) eta Basque WordNet (BWN) loturak, eta iii) EPEC RolSemcorpuseko adibideak.
|
|
|
EADBren diseinua eta edukia Aldezabalen (2004) tesian azaltzen da sakonki.Aldezabalek bere lanean
|
euskarazko
aditzak lantzeko proposamena egiten du EPECcorpusa baliatuta eta Levinen (1993) eta Vazquez eta besteen (2000) teoria etairizpideak kontuan hartuta.
|
|
|
Behin preposizioen itzulpena lortu ondoren, bigarren mugimendu faseak (mugi2) aditzen itzulpenerako erregela multzoan erabili beharreko informazioa biltzen duesalditik. Gaztelaniatik euskarara itzultzean, aditz kateen transferentziarako erregelamultzoa aplikatzeko, aditzaren forma eta kategoria ez ezik, objektuei buruzkoinformazioa pasatzeaz arduratzen da, aditzak ez baitu informazio hori beregan, eta
|
euskarazko
aditza eratzeko, hau da, zein paradigmatakoa den erabakitzeko, beharrezkoa delako. Aditz transferentziarako erregela multzoak iturburuko aditzetik (eta datu gehigarrietatik) informazioa erauzten du eta xede hizkuntzako aditzbaliokidea sortzeko behar den informazio etiketak transferentzia lexikoan lortutakolemari eransten dizkio.
|
|
|
Horiek, egonez gero, esplizitukiagertzen dira esaldian, gaztelaniazko objektuen antzera. Aditzaren transferentzian, beraz,
|
euskarazko
aditza sortzeko beharrezkoak diren informazio pieza guztiaklortzeko eguneratu behar da Mugimendurako 2 erregela multzoa (mugi 2).
|
|
|
esaldian esplizituki agertzen diren subjektu eta objektuenpertsona eta numeroa, eta aurreko pausoan, preposizioen tratamendutik jasotzenduen aditzaren iragankortasuna. Hizkuntzalariak erregelak idazterakoan, beraz,
|
euskarazko
aditza sortzeko behar den informazio guztia du. Behin esaldian duten pertsonen datuak emanda, aditzetik denborari, aspektuari eta moduariburuzko informazioa identifikatu eta euskarazko aditzerako beharrezkoak direnelementuekin ordezkatzeko erregelak sortzea da haren lana.
|
|
2019
|
|
|
— Kamin na [Kamiñazpin na]
|
euskarazko
aditz forma batzuk ere laburtzen dituzte:
|
|
|
Bestalde, aditz iragangaitzetako subjektu eta objektuek kasu absolutiboa hartzen dute (Barreña, 1994). Hori delaeta,
|
euskarazko
aditz iragankorrek ergatibo markarekin eta aditz iragangaitzek marka absolutiboarekinbat egiten dutela esan daiteke.
|
|
|
Nahiz eta hasieran komeriak izan, ez zitzaien horrenbeste kostatu gaztelaniaz ikastea: " Lakaxitan hasi ginen gaztelaniazko eta
|
euskarazko
aditzak ikasten, Harrera Sareko kideei esker. Ondoren, Irungo Helduen Eskola Publikora joaten hasi ginen, baina ez genuen ezer askorik ikasi; aditz gutxi batzuk eta.
|
|
2021
|
|
|
11.8a Aditzak adjektibo modura azaleratu daitezke zenbait kasutan (ikus § 14.5). Lehen (§ 11.5b, § 11.5c) azaldu dugu
|
euskarazko
aditz gehien gehienak forma jokatugabean agertzen direla, nahiz eta perpauseko predikatu nagusiak izan: gehienetan partizipio modura edo aditz izen modura.
|