|
2003
|
|
|
Egun, toki askotan, ez da hori inolaz ere gertatzen. Are gehiago, atzerriko hizkuntzaren eskuratzea euskara mailaren eta jarreraren kaltean gerta ez dadin, ingelesaren eskuratze goiztiarra
|
euskarari
tokia kentzeko indartzen ari den jarrerari galga jarri behar zaio eta bideratzeko uztarri egokia jarri.
|
|
|
Beraz, lotura zuzena ezartzen zen Euskal Unibertsitatearen eta Herri Batasunaren jarreren artean. Ildo horretan, zera azpimarratu behar da, sektore horren ustez, euskara ez zela ezinbesteko baldintza Euskal Unibertsitatea osatzeko, nahiz eta Euskal Unibertsitateak
|
euskarari
toki garrantzitsua eman zion. Edozein kasutan, urteak pasa ahala, euskarak pisua irabazi du Euskal Unibertsitatearen definizioan.
|
|
2006
|
|
|
Euren webean Astero izeneko buletina sortuko dute, hango eta hemengo albisteekin, eta
|
euskarari
tokia egingo diote.
|
|
2008
|
|
|
Prentsa idatzian, aldeak lausoagoak dira. Elebidunen artean prentsa irakurketan
|
euskarari
toki gutxien ematen diotenak, 15 urte bitarteko zarauztarrak dira (%20, 3 euskaraz). 25 eta 44 urte bitartekoek euskaraz irakurtzen dute %29 inguru, eta hortik gorakoek, berriz, %25 inguru.
|
|
|
Candauk Joanthori euskaraz erantzuten zion (RB 1887; 2, XII), erregetiarrak Aruen lur-sailak bazituen ere hura (Candau) euskaldunago zela erakutsi nahiz. Nolanahi ere, Réveil> basque> (1886) hasi zen euskara erabiltzen, ez Eskualduna> (1887), nahiz gero xuriak
|
euskarari
toki nagusia eman, euskara erlijioaren babes eta hesitzat hartu eta erabiliz. Réveilek, ordea, gero eta euskara gutiago erabili zuen azken aldera, Errepublika inoiz baino indartsuago zelarik.
|
|
|
Heda zedila Bilbora, Iruñera, Gasteizera eta Donostiara. Hiri horietan guztietan
|
euskarari
tokia egiteko eskatzen zuen. Eta Donostiaren kasuan, tokia egin ez ezik hizkuntza nagusi bihur zedila («izan adi et, seko andere»).
|
|
|
Hau da, II. Errepublika garaian, eskoletan
|
euskarari
tokia egingo zitzaion itxaropen testuinguruan, hiztegia aukera horri erantzuteko eran osa zedila proposatzen zuen Azkuek. Komentario horretan argi ikusten da gaztelania euskara hiztegia ez zekusala obra eruditu gisa, garaiko errealitatetik deskonektatuta.
|
|
2012
|
|
|
Serbitzu saria, ostera, euskal ekoizpena duen edozein filmek irabaz dezake, dela Zinemirakoa, dela jaialdiko gainerako sailetakoa. Baldintza bakarra da ekoizpenaren barnean
|
euskarari
toki bat egitea, alegia, jatorrizko bertsioa euskaraz ez dutenek azpitituluak edo bikoizketa erabili dituzte. Irabazleak 20.000 euro poltsikoratuko ditu.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko gazteriaren argazkia egin ostean, ondorio batzuk atera dituzte egileek, horien artean hauek: gazteria, elkarteak edota kirola eskuduntzan daukaten tokiko elkargoek beren gain har dezatela
|
euskarari
tokia ematea, aisialdi eremuetan, hizkuntza teknikarien bitartez; hizkuntza politika publikoak lagun ditzatela aisialdiak euskalduntzen diharduten eragileak eta molde berezian eragin handia duten egiturak: Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak.
|
|
2013
|
|
|
Inork ez ditu auzitan jartzen bi gauza:
|
euskarari
toki gutxi egiten dioten ereduak hurbildu behar dira euskarara, eta ingelesa sartu behar da irakats hizkuntza gisa. 3 Adierazle apartak ditugu, eta hori da gure indargunea, baita Europan ere.
|
|
|
Eta kezkagarria. Bilbon
|
euskarari
tokia, aukera eta dentsitatea ematen saiatzen diren entitate eta taldeek hiztun komunitatea trinkotzeko ezintasun estrukturalekin egiten dute topo. Ezintasun estruktural horiek, kopuru eta masa kritikoaz gain, pertsonaren subjektibitatearen baitakoak dira gehienetan.
|
|
2014
|
|
|
Ipar Euskal Herriko gazteriaren argazkia egin ostean, ondorio batzuk atera zituzten egileek, horien artean: gazteria, elkarteak edota kirola eskuduntzan daukaten tokiko elkargoek beren gain har dezatela
|
euskarari
tokia ematea, aisialdi eremuetan, hizkuntza teknikarien bitartez; hizkuntza politika publikoak lagun ditzatela aisialdiak euskalduntzen diharduten eragileak eta molde berezian eragin handia duten egiturak: Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak.
|
|
|
Abisua ukana ginuen Baionako katedralean
|
euskarari
tokia murriztua izan zitzaiola. Joan gira ikustera.
|
|
|
euskararen presentzia. Hizkuntzaren egoera biziki txarra da Bardozen baina elkarte hau entseatzen da
|
euskarari
toki gehiago emaiten: euskarazko webgunea, hizkuntzaren erabiltzea euskal dantzen denboran, komunikazio elebiduna, etab. Euskara ikasteko kurtsoak hasi dira ere elkartearen galtzarrean bardoztarrak ber euskalduntzeko...!
|
|
2015
|
|
|
Iparralde guzira hedatzeko gogoa du. Beren ekoizpenek
|
euskarari
toki nagusia ematen diote.?
|
|
|
Horrez gain, beste kezka bat ere bazuen Aranburuk: bere iritziz,
|
euskarari
tokiren bat uzten zioten egunkarien euskal orriek folklore gaiez eta euskarari berari buruz ziharduten batik bat, gainerako gaiak bazter utzita.
|
|
|
Hitzarmen horrek 2012az geroztik bi egituren artean abiatu urratsak finkatzen eta indartzen ditu, euskararen presentzia eta erabilpena garatzeko. Konkretuki, Belharra klinika engaiatu da
|
euskarari
tokia ematea alor ezberdinetan: seinaletika guzia bi hizkuntzetan (euskara/ frantsesa); euskararen erabilpena azkartu harremanetan, dokumentuetan, euskarrietan, klinikaren komunikazioan.
|
|
|
Urtean miliun bat bisitari du igurikatzen suediar markak. Azpimarratu behar da seinaletika elebiduna ezarri duela Ikeak,
|
euskarari
tokia eginez. Eraikuntzako materiala ere ingurumena ahal bezain bat zaintzearen araberakoa da (eguzki panelak, fotovoltaikoak eta beste), independentzia energetiko zabalena ardiesteko gisan.
|
|
|
Giro hauta zinez! Oraino hobea kausituko ginuena
|
euskarari
toki gehiago eman baliote...
|
|
2016
|
|
|
Esan izan da
|
euskarari
tokia eskaini zitzaiola aldizkari horretan, eta egia da, baina ezin da baieztapena besterik gabe egin. Euskal kultura aldizkarian present egon zen gauza badugu, bereziki zenbait egilek aukeratu gai literarioetan, baita hainbat artikulu folklore etnologiakoetan ere; alabaina euskaraz eginiko testuak arras gutxi izan ziren, eta guzti guztiak idazle berak eginak, Jose Agerre Santesteban Gurbindo zenak alegia.
|
|
|
Eta zer erran Auzitegiak hartu deliberoaz? Euskara mespretxatzen duen pasarte batean, Auzitegia oinarritzen da LABek
|
euskarari
toki inportantea emateko borondatean eta bere webgune elebidunean sindikatuaren" izaera erregionalista" ondorioztatzeko eta beraz ondoko hauteskundeetan ezin dela aurkeztu deliberatzeko. Maila orokorrago batean, pasarte hori lan munduan euskara erabiltzeko eskubidearen kontrako eraso zuzena da, eraso hori azken urtetan lortu aitzinamenduen kontra doalarik:
|
|
|
Logotipo berrian, hain zuzen, ageri da gatua bi saguen artean preso bezala... Horiek hola, betidanik San Fermin zalea izan baita Mikel Urmeneta, sanferminetarako aterako da Katuki Saguyakiren lehen kolekzioa, araberako marrazkiekin, geroxeago Euskal Herriko bertze tematikak ere jorratuz bai eta Unibertsoarenak,
|
euskarari
toki handia eginez beti. Kukuxumusuk, aldiz, ez ditzake gehiago erabili Urmenetak eta marrazkilari adiskideek sortutako logotipo eta marrazki gehienak.
|
|
|
Eta ere Henri Errandonea, elkarteak aldebat enplegatzen duena biltzarraren antolatzeko, azken hilabete hautan buru beharri sartua dela xinaurri lan hortan, sahetsean daukala ere Amaia Hennebutte erakaslea, eskolekin loturak egiteko. Alabainan, dinamika berri batean sartua da Idazleen Biltzarra, haurreri eta gazteeri bereziki ateak zabalagoki idekitzeko asmoz, eta ere
|
euskarari
toki handiagoa emateko.
|
|
|
Eta Saran iragan berri zaikun Idazleen Biltzarrak gose horren betetzeko parada ederra ematen dauku. Aurten berezikiago, Biltzarrak
|
euskarari
toki gehiago emanik. Argitaratutakoen artetik, huna bereziki biga, Maite Berrogainek euskaratutako Zurrunbidea eta Xipri Arbelbideren 14eko gerla, 14 lekuko, biak guziz hunkigarriak.
|
|
2017
|
|
|
Denak eraiki berria izan den Biperraren Interpretazio Zentroaren sahetsean bilduak, herriko Postaren ondoan. Panpi Olaizola biper ekoizleak du estreinaldia kudeatu,
|
euskarari
toki handia emanik, bai bere hitzartzeetan, bai ondotik lerrokatu diren mintzalarien solasetan, hori bera goresgarria zaigula. " Urte luzeen emaitza" zela Biperraren Etxea, dauku erran Panpik," biperrak gorritzeko behar duen denboraren araberakoa".
|
|
|
Handienetarik orobat laikoek lehengo seroren segida hartzea. Bai eta
|
euskarari
toki gehiagoren emaitea. Orrialdez orrialde, liburuak erakusten du nolako bidea egin den 180 urtez.
|
|
2018
|
|
|
* Proposamenei oharturik, euskarari gizarte balioa emateko enpresetarako diru pizgarriak ez ezik
|
euskarari
tokia egiteko dauden arrazoiak eta abantailak enpresek ikus ditzaten estrategiak ere aipa zenitzake. Ikus Kataluinian egin berri dutena
|
|
|
Erakustazoka deituko balitz, nabarmena litzateke hori. Halere, hau ez da soilik ingelesez izendatutako azpiegitura edo egitasmoekin gertatzen.Esaterako?Adibidez, Metro Bilbaok San Mameseko metro geltokiaren izenari Santimami gehitzeko erabakiaren aurrean Bizkaiko Batzar Nagusien gehiengoa aurka agertu izanak, Loiuko aireportua mediatikoki La Paloma berrizendatzeko ahaleginak edo Bilbao eta Bizkaia Arena-k erakusten dute izendapenetan
|
euskarari
toki zentralak emateko erresistentzien aspaldiko inertzia eta mentalitate tradizionalei gehitzen zaion berri bat baino ez dela ingelesaren olatua. Orain arte elebidunak edo izen «neutroak» erabili badira euskara hutsezkoei batere protagonismorik eman gabe, ez dirudi kasualitatearen ondorio denik.
|
|
|
Euskaltzaindiak baikortasunez hartu du Prudhomme jaunaren erantzuna, garrantzitsua iruditzen baitzaio Tourreko Ipar Euskal Herriko etaparen garapenean zein haren sustapenerako egiten diren askotariko ekimenetan
|
euskarari
toki duina eta aproposa ematea ahozko nahiz idatzizko komunikazioan, seinale eta errotuluetan, webguneetan, publizitatean, harreran, aurkezpenetan eta abarretan; presentzia hori, gutxienez, gainerako hizkuntzen parekoa izan behar duela gogorarazi zion Akademiak Prudhomme jaunari urtarrileko gutunean.
|
|
|
Gradu bukaeran eta Master ikasketetan elkarteak sustatzen dituen deialdietan euskararen erabilera normalizatua eta jasoa ziurtatzeko. Elkarteak bideratzen duen aldizkari zientifikoan
|
euskarari
toki egokia eta duina emateko. Aurreko bi xedapenen ondorioz sortzen den euskararen testu masa eskuratuko dio Ortzadar LGBT elkarteak Euskaltzaindiari. Euskaltzaindiak, besteak beste, Euskaltzaindiaren Hiztegia elikatzen duen Lexikoaren Behatokia elikatzeko baliatuko du euskarazko testu masa hori.Era berean, Ortzadar LGBT elkarteak Euskaltzaindiari aholkularitza eskainiko dio herritarren berdintasuna, bizikidetza, sexu askatasuna eta giza eskubideak Euskaltzaindiaren Hiztegian zein bestelako hizkuntza baliabideetan are hobeto islatuta ager daitezen.Errealitate hauek guztiak ondo gogoan ditu Akademiak, eta horiek kontuan hartuz, erabaki garrantzitsuak hartu ditu azkenaldian.
|
|
|
Urnietan, Udala eta herri mugimenduak euskararen erabileraren aldeko aldarrikapenean bat egin eta, mila eta hirurehun herritarretik gora izan dira Euskaraldiarekin bat egin dutenak; Ahobizi edo Belarriprest moduan, Euskara gure hizkuntz ondare eta gure eguneroko harremanetara eraman beharra aldarrikatuz.Aurrerapausoa da elkarrekin eman duguna, aurrerapausoa da euskararen erabilerarekin kezkatu eta oker bideak zuzentzeko bidean jarri garelako. Euskarak guztiok behar gaitu etorkizuna bermatzeko, euskaldunok euskara behar dugu euskaldun izateko, Urnieta herri euskaldunak eskatzen digu, orain hartu dugun konpromisoak, amaitu berri dugun Euskaraldiaren egunetatik harago, urte osoko egun bakoitzean, gure harremanetan
|
euskarari
tokia ematea. Eta hori da talde honen desioa urte amaiera honetarako, eta etorriko diren urte guztietarako.Urnietako Udalaren adierazpena: Bizi.
|
|
2021
|
|
|
Elkarte zonbait ja anitz bermatzen dira euskararen alde, beste batzuk nahi dute ildo beretik segitu. Denek ikusten dute munta handia duela
|
euskarari
toki gehiagoren emaiteak. Bilkura hori ez zen lehen urrats bat baizik.
|
|
|
Elizari dagokionez, azaldu da Kontrarreformari jarraikiz,
|
euskarari
toki bat egiten dion instituzio bakanetako bat izan zela, hizkuntza komunitate subalternoetan ohikoa izan zela hori (Calvet, 2005), baina baita ere hizkuntzarekiko kezkak baino klase popular elebakarren doktrinatzeak eraman zuela horretara. Madariagak gaineratzen du Kontrarreforma katolikoaren ildotik euskarari egindako ekarpena beste hainbat hizkuntzari eginikoa baino mugatuagoa eta berantiarragoa izan zela (2008:
|
|
2022
|
|
|
Bada beti nun zer egin. Herriko bestak direlarik konparazione, ez ote gintazke gehixago mugitu behar
|
euskarari
toki handiagoa eginez. Aldi bat baino gehiago entzuna, nik ere berriz errepikatzen dut hemen, nihun ez litakeela herriko bestarik muntatu behar bertsulari zonbait gomitatu gabe.
|
|
|
«Hau da, EITBk lagundutako lanen herenak izan dira soilik jatorrian euskaraz ekoitziak». Pantailak Euskaraz taldeak kritikatu du Jaurlaritzak eta EITBk proportzio horretan egiten diotela
|
euskarari
tokia ikus entzunezkoetan: «Gaztelaniazko ikus entzunezkoen ekoizpena da urteetan lehentasunez sustatu eta diruz lagundu dena».
|
|
|
Bestalde, gune eta harreman espazio horietan euskararen presentzia irabazten joateko, erdaretan subsidiarioki noiz egingo den ados daiteke. Harreman askotarikoetan edota gune ez euskaldunetan ere (ETB2, adibidez) euskaraz eta euskaratik bizitzearen garrantziaz eztabaidatzea, euskarari balio gehigarria aitortzea eta
|
euskarari
tokia egitea (azpititulatuta dauden euskarazko elkarrizketa edo elkarrizketa elebidunen bidez) euskararen erabilerarako epe motzeko pausoak izan daitezke, erdaretan izanda ere.
|
|
2023
|
|
|
Nik segurik ez daukat batere egokia! Beste gauza bat, eta hau baikorra zinez,
|
euskarari
toki ederra eginen diote txirrindulariak Euskal Herrian izanen diren denbora guzian, hori berri ona, biziki ona! Denek ikus dezaten eta entzun ere, Euskal Herrian girela eta euskaldunak girela!
|
|
|
Eraldaketa sakona bizi dugu gizarte mailan, eta horren aurrean euskaraz aritzeari eta
|
euskarari
tokia bermatzeari eta zabaltzeari garrantzia ematen dioten entitateak saritu ditu aurten Bai Euskarari Elkarteak. Globalizazioaren aurrean tokikoari balioa ematearen eta hori zaintzearen alde kementsu egin dutenak, digitalizazioaren esparruan euskarari merezi duen tokia emateko gogoa erakutsi dutenak, atzerriko hizkuntzen eta anglizismoen erabilera masiboaren aurrean, euskararekin jolastuz hizkuntzari ikusgarritasuna eman diotenak...
|