|
2001
|
|
|
Horiek izan ziren beren burua idazletzat hartu zutenak, luzaroko obra bat egiteko asmoa agertu zutenak. (...) Euskal literaturak autonomia hartzen du, idazleak ez du
|
euskara
salbatzeko idazten, baizik eta mundu idealak sortzeko, literatura sortzeko. (...) Ezagutzen ditugun berrogeita hamar urtetik gorako euskaldunak, zenbat dira euskal irakurle?
|
|
|
Ordua da ura bere bidera itzultzeko eta inon arrakastarik izan ez duten esperimentu dialektal banatzaile eta galgarri guztiokin behin betiko amai dezagun. Zeren azken buruan, Mitxelenak argi eta garbi esan zuenez, euskara batuarekin
|
euskara
salbatuko dugula ezin ziurta dezakegun arren, euskalki egoeran segituz gero, ordea, gauza segurua da euskara hilko zaigula.
|
|
|
Ordura arte bi erizainek apez zaharkitua oihalezko aterpearen itzalean atxikia zuten. Euskaltzainburuak taula gainera Ohoratua iragarri bezain laster, paralitiko aulkian lau gizon azkarrek garraiatua eta erizainak, perfusioak ahurrean atzetik zetozkiola agertu zen Joanes, euskaltzale suharra,
|
euskara
salbatzeagatik hondar hats buhakoraino bizia galduko zuena. Lau gizonek" fermuki" mikroaren parean paratu zuten.
|
|
2003
|
|
|
Euskara, abertzale mugimenduaren haize parpaila bihurtua da, abertzale izateko euskararen jakitea ez delarik jada hain beharrezko. Alta, abertzale mugimendu koloretsuak
|
euskara
salbatzearen  estakuruz biltzen ditu gazteak eta jende berriak, euskararen inguruko bizitasun kultural alegerak akuilaturik (Herri Urrats besta bikainak, demagun). Hargatik euskaltzale soil izateak ez du abertzale izatearen osperik, eta abertzaleak jakina, hortzak tinko, lepo zaina hegian, oka egiteko zorian, borroka armatuarekiko anbiguotasunez beteriko ikusmoldea darabil.
|
|
2004
|
|
|
Ondoko galdera arranguragarria" gure" hautetsi handien jarrerari buruz doa. Zein dira beren asmoak,
|
euskara
salbatu ala agonia eztitu. Bietarik izanen da, baina Miarritzeko auzapezak soziolinguistiko inkestaren emaitzen agerpen publikoa bere debekuaz trabatzen duelarik justu IPE horren sortzea aitzin, nekez ulertzen den jarrera da.
|
|
|
Literatura orokorrean, eta euskalduna zehazki sustatzeko tresna baliagarria dela aitortzen du, baina" Internetek ez du besteek baino abantaila gehiago eskaintzen. Plataforma garrantzitsua da, baina ez da
|
euskara
salbatzeko giltzarria; beste bide bat besterik ez da".
|
|
|
Hizkuntza transmititzen du baina muinak bertakoa eta bertakoentzako izan behar du. Euskara soilak ez du
|
euskara
salbatuko.
|
|
|
Guk gure aldetik eta zuek zuen aldetik ere bai. Konparazione, azken 30 urteetan, guk gure haurrak euskaraz mintzarazteko indar guztia eman behar izan dugu ikastolak sortzeko, atxikitzeko eta
|
euskara
salbatzeko. Eta zuek horiek guztiak bazenituzten »Aitzpea eta Xabierren irribarreak».
|
|
|
Horrelako zerbaitek esanarazi ziezazkiokeen Villasanteri, beharbada, hitzok: . Beharrezko ote da,
|
euskara
salbatzeko, gauza denetan hizkuntza hau erdararen parean jartzea eta honek bete ohi dituen zeregin guztiak euskarara aldatzea. Hori ere ez, agian.
|
|
|
Nik, hala ere, lege horren aurrean ez dut kontrako jarrera biribilik. Geure burua engainatu egiten dugu legeek
|
euskara
salbatuko dutela pentsatuz, baina inork gutxik egiten ditu ahaleginak euskalduntzen eta alfabetatzen, eta norberaren ahaleginetik hasi beharra dago?. 282
|
|
|
Haatik, euskaltzainaren ñabardura bestearena baino kamutsagoa da asmoz eta argibidez, ustez zuzena dirudien iritzi oker bat itzuri zaionean: . Geure burua engainatu egiten dugu legeek
|
euskara
salbatuko dutela pentsatuz, baina inork gutxik egiten ditu ahaleginak euskalduntzen eta alfabetatzen?.
|
|
|
bi eta txukunenean eman behar zaio, erdal hitzez beteta, sendotu ordez, ahul du besterik ez baita egingo. Hogeita bat ohar egin eta gero, honentzat garbi dago Sabino Aranarena dela
|
euskara
salbatzeko biderik egokiena: « ¡ Tamala, danok bide orretaz ez ibiltia!», esango du (224).
|
|
2005
|
|
|
Nik ez dut
|
euskara
salbatu nahi
|
|
|
– Gure haurrak ez dira gaiztaginak, frantses eta espainol botereen kontrako borrokan eroritako gudariak baino:
|
euskara
salbatzea eta herriaren independentzia zurkaitzak dituzte indartzen!
|
|
2006
|
|
|
Eta alderdi politikoetan gehiengoa ez da horretan. Hala ere, behar dugu
|
euskara
salbatu, gauden egoeratik abiatuz, eta ez asmatutako egoera batetik abiatuta. Horretarako behar dugu iraun, zeren biziki urrats politiko inportantea izan baita Frantzian diren erakunde guztiak elkarrekin batzea, lekuko hizkuntza baten alde politika abiatzeko.
|
|
|
Nagusiki modu sinbolikoan asumitzen den hizkuntza, agian, kontserba daiteke, baina nekez berma daiteke hizkuntza bizia izatea. Helburua ez da
|
euskara
salbatzea, erabiltzea baizik. Demostratu behar dugu euskarak merezi duela, eta hori ez da dirutan bakarrik neurtzen.
|
|
2007
|
|
|
Ikus Baxok 2006, 934 orrialdeetan. Arbasoa Euskaltzaleen Biltzarra da, 1901ean bildu zena hendaian eta 1902 hondarribian,"
|
euskara
salbatu nahiz". helburu berarekin sortu ziren Eusko Ikaskuntza 1918an eta Euskaltzaindia 1919an.
|
|
|
Bazkari gastronomikoz bazkari astronomiko, ahotsa sekula altxatzen ez zen bilkura ekumenikoz bilkura hegemoniko, batzuetan eguna putaetxe anemiko batean bukatzen zutela. Baionara itzultzen ziren Iparraldeko
|
euskara
salbatu zutelako sentimenduaz aseak. Baina aldion ez ziren gauzak usaiako planen arabera biribilkatu.
|
|
|
norbaitek maleta irekiko zuen pandoraren kaxaren antzera. Iparraldeko
|
euskara
salbatzeko estakuruarekin. Testu pornografikoak zirela aditu dut betidanik, baina agian, Euskal Herriaren osotasun eta gehiengo linguistikoari begira, ez da ezer Iparraldeko euskararen erreskatatzen saiatzea baino pornografikoagorik.
|
|
|
Ez nuen inor harrapatuko bulegoetan. Funtzionarioen ordutegiez burlatzen ziren ausarki euskaltzainak, euskaldun frankoren moldean, baina hauek nola, tenorez etortzen ziren lanera eta, oroz gainetik, tenorez partitzen, bakoitzak
|
euskara
salbatzeaz beste egiteko baitzuen. Eremuen teknikaria tituluaz eufemizatzen zen behialako erratzaren jabea baizik ez nuen atzeman.
|
|
2008
|
|
|
Eragileek sudurra altxatu dugu eguneroko ildoen kudeaketatik etorkizunaz arduratzeko. Ofizialtasunak ez du
|
euskara
salbatuko, baina ofizialtasun ezak ehortziko du. Gure esku dago.
|
|
2009
|
|
|
Badira arazoak baina pensatzen dut
|
euskara
salbatuko dela. Momentu batez pentsatzen nuen euskara hilko zela baina orain pentsatzen dut salbatuko dela.
|
|
|
eraginkortasunagatik? eta
|
euskara
salbatzeko. Hori bai:
|
|
2010
|
|
|
Baduzu gauza bat, ene idurialat, Euskal Herri bat egiten duela. Orduan,
|
euskara
salbaturik da, xiberotarra hor barne sartuko dela.
|
|
|
Seaska legeztatzea ondo dagoela, baina eskola pribatuaren ezaugarripean jartzea eztabaidatzekoa dela, izan ere, Seaskak egiteko publikoa du:
|
euskara
salbatzea.
|
|
|
Batetik, baserrian eskola eragile kultural arrotzat hartu ohi delako. Bestetik, baserritarrek ez zutelako beharrezkoa ikusten
|
euskara
salbatzea, haiek euskara baserrian bertan transmititzen zuten neurrian. Eta hirugarrenik, 60ko hamarkadako urte haietan, baserrietan ez zegoelako soberakin ekonomiko nahikorik ikastoletan inbertitzeko, kaleko gizon eta emakumeek egin zuten moduan.
|
|
|
–Seaska irakaslez hustu nahi zuten?, dio Garatek. Seaskaren erantzuna izan zen haien aldarrikapena ez zela irakasleek titulazio ofiziala lortzea,
|
euskara
salbatzea baizik.
|
|
2011
|
|
|
Atentatu baten helburua bitartekoa da atentatu serie baten helbururako, hau kanpaina baten helbururako, hau estrategia baten helbururako. 1960an izan (juzga) liteke razionala erakunde armatu bat antolatzeko helburua, eta berau bitartekoa baino ez izatea independentziarako, eta independentzia bera bitartekoa baino ez gizartearen iraultzarako (edo
|
euskara
salbatzeko, etc.). 50 urte geroago kontsidera liteke beste bitarteko bat razionalagoa (beraz, moralagoa) independentziaren helbururako, eta independentzia bera bitartekotzat hartu euskal gizartearen eraberrikuntza sakon baterako (iraultzaren helbururik gabe), eta bitarteko bat herrien Europa baterako. Historian, h. d., jardun jarraikian, bitartekoak eta helburuak euren tokiaren balioa hurrenez hurren lekualdatuz doaz.
|
|
|
euskarak bizi behar bazuen, kulturarekin lotu beharra zegoela. Hau da, kulturak
|
euskara
salbatuko zuela. Hain zuzen ere, haien ustez ordura arte euskara kulturarekin ez zelako inoiz lotu, euskararen egoera hain etsigarria zen166 Jakin aldizkaria, beraz, kultura eta euskara elkarrekin lotzeko proiektua zen.
|
|
|
Biak ala biak 1969an argitaratutakoak. Jakinekoan Arregik
|
euskara
salbatzeko bide aproposena euskal kulturaren planifikazioa zela defendatzen zuen. Planifikazioa, ordura arte funtzionatutako espontaneotasunaren kontra planteatzen zuen.
|
|
|
Gure herrian zen ekitaldia, eta Itziar Aizpurua mitinlari; gainerako hizlariak eta han esandakoak ahaztu zaizkit, baina gauza bat buruan geratu zitzaidan: nola Aizpuruak halako batean esan zuen, gutxi gorabehera, KAS alternatiba lortu arte ezin zela
|
euskara
salbatu.
|
|
|
Martetarrak, profetarena eginez,
|
euskara
salbatuko bada, kanon bat izan lukeela dio. Baina, kanon bat zer zen inork jakin ez, eta Euskalgintza Orokorraren Batzar Nagusiko kideak hasi ziren Kolko Mitxoleta orojakilearen bila, bera aditua baitzen zientzia guztietan:
|
|
2012
|
|
|
Orain,
|
euskara
salbatu eta Arestik bizarra moztu duela esaten ari zara?
|
|
|
Atentatu baten helburua bitartekoa da atentatu serie baten helbururako, hau kanpaina baten helbururako, hau estrategia baten helbururako. 1960an izan (juzga) liteke razionala erakunde armatu bat antolatzeko helburua, eta berau bitartekoa baino ez izatea independentziarako, eta independentzia bera bitartekoa baino ez gizartearen iraultzarako (edo
|
euskara
salbatzeko, etc.). 50 urte geroago kontsidera liteke beste bitarteko bat razionalagoa (beraz, moralagoa) independentziaren helbururako, eta independentzia bera bitartekotzat hartu euskal gizartearen eraberrikuntza sakon baterako (iraultzaren helbururik gabe), eta bitarteko bat herrien Europa baterako. Historian, h. d., jardun jarraikian, bitartekoak eta helburuak euren tokiaren balioa hurrenez hurren lekualdatuz doaz.
|
|
2013
|
|
|
" Hain zuzen ere, horregatik ez du meriturik edo ez dut saririk merezi, egiten dudalako, hainbat irakurlek igarri duen bezala, nire obsesioak eskatzen didana. Ez dut egiten konpromiso batengatik, ez dut lan egiten kultura edo
|
euskara
salbatzeagatik. Egiten dut neure burua argitzeko, neure egia aurkitzeko, neure obsesioak hori eskatzen didalako".
|
|
|
Hain zuzen ere, horregatik ez dut meriturik edo ez dut saririk merezi, egiten dudalako, hainbat irakurlek igarri duen bezala, nire obsesioak eskatzen didana. Ez dut egiten hori konpromiso batengatik, ez dut lan egiten inor salbatzeagatik, kultura edo
|
euskara
salbatzeagatik. Egiten dut neure burua argitzeko, neure egia aurkitzeko, neure obsesioak hori eskatzen didalako”.
|
|
2014
|
|
|
Asperturik nago hizkuntza Amazonia edo baleak bezala tratatzeaz. Noiz arte segi behar dugu Amazonia, baleak eta
|
euskara
salbatu behar ditugula aldarrikatzen. Euskara hiztegi eta gramatika bat dauzkagunetik salbatuta dago, euskarak ez du sufritzen.
|
|
|
Zuk esana da: " Osasun arloa euskaldunduko bagenu,
|
euskara
salbatuko genuke".
|
|
|
Hau ez da ikerketa sakon bat, ez da
|
euskara
salbatzeko errezeta magikoa, baina etorri daitezkeen ikerketen akuilu izan nahi du. Irakurlea instante batez pentsakor jarri eta hausnarketan barneratu nahi du, galderak sorrarazi, kafe makinetako parentesi une, zenbait afalosterako edota postbileretan konbertsazio gai izan nahi du.
|
|
|
Abertzalea barne. Hiriart Urrutik
|
euskara
salbatu nahi du ikusten dituelarik Hazparneko familiak Baionari so, aliantza berrien bila abian, beren alabentzako ezkontza abantailatsuak desiratzen eta ordu arte Eliza atxiki duten familiak, hots gure antolaketa politikoaren egitura kulunkatzen ikusten baitu. Labegueriek ere gazte denborako zinak utzirik, ez du erakutsi sekulan euskara egoera diglosikotik ateratzeko xederik bere gobernatze moldean, eta hori diot anakronismoa parrez par behatuz, zeren horren seme espiritualak, abertzale kolorez arratindatuak, beti horretan baitira.
|
|
2015
|
|
|
Lehenengoz azpimarratu behar da, azkenengo hamarkadetan euskararen inguruan nagusitu diren diskurtsoak eta irudiak hauskortasunean oinarritu direla, izan ere, gehienetan euskararen ahuldadea nabarmentzera jo izan da:
|
euskara
salbatu edota lagundu beharra izan da behin eta berriro errepikatu den eskaera. Euskara hizkuntza elementu ahul gisa agertu da, beti arriskuan.
|
|
|
Telebista asko dago munduan zehar eta ikusi eta ikasi, eta egin ere egin liteke bat duintasun minimo batekin, alienatu gabe behintzat. Une honetan
|
euskara
salbatuko bada eta geu geurok ere salbatuko bagara desalienazioaren bidetik jo beste erremediorik ez dugu, eta hizkuntza desalienante bihurtzea lortuko ez bagenu ere gutien gutien gutienez sikiera faktore ez alienante bat izan dadila, eta hauxe, gaurko baldintzapenetan, ez litzateke gauza neutro eta neutral bat izango.
|
|
|
Laino erradioaktiboan ito beharrean ikusi du bere burua, zorioneko opariak ataka gaitzean jarri duelako: lagun zaharrari bekatuak barkatu ala
|
euskara
salbatu.... Ba, aterki bat eta kito.
|
|
|
–Kontua ez da
|
euskara
salbatzea, euskalduntasuna salbatzea baizik?
|
|
|
Gauza errazak egitera jotzen dugu, orainari bakarrik erreparatuta, atzera begiratu gabe, sakontasun barik. Euskalgintzan ere ikusten dut hori, kontua ez baita
|
euskara
salbatzea, euskalduntasuna salbatzea baizik. Euskara inperioaren jantziz salbatzea?
|
|
|
Gogoeta hauek ez dira tinta hutsean gelditzen ahal. Norbaitek hartu behar ditu bere gain neurrien koordinazioa, nafar
|
euskara
salbatuko bada. Afera honetaz axola daukatenek diote, naturala litzatekeela Diputazio Txit Gorenak har baleza eginbide eder hori bere kargu.
|
|
|
– Barka egizu galdera... Uste duzu
|
euskara
salbaturikoan edo Euskadi inoiz libre baldin bada, bizarra moztu behar genukeela guk biok?
|
|
2016
|
|
|
Haur mukuzuari galdegin balitzaio nola egin
|
euskara
salbatzeko, ez zukeen eskolaren bidea hartuko! Dudan baitzinuen zer hizkuntzetan ari ote ginen, segur segurra dut euskara uzten ginuela etxe bazterretan.
|
|
2017
|
|
|
Norbaitek galdetuko balu, eta
|
euskara
salbatuko al da. Erantzun posible bakarra da:
|
|
|
Gizarte aurreratu eta kontsumista honetan herriak ez luke instituzioen laguntza gabe ere
|
euskara
salbatuko. Denok alkar, herriak eta instituzioek, lan egin behar dugu, gogor gainera, euskarak, denon laguntza behar du, egoera larrian aurkitzen delako (Txabi Goiri, Argia 1982, 959 zbk.)
|
|
|
Hemen gehien kontsumitzen diren telebista kateak, diskoak, liburuak, irratiak, aldizkariak, kultur adierazpenak... erdarazkoak dira. Pentsatzen dugu urtean egun batean euskarazko produktuen aldeko apologia eginda,
|
euskara
salba dezakegula, baina euskararen iraupena hiztunek bakarrik berma dezakete. Eta, hala ere, pentsatzen dut eskerrak egun hori daukagun, ze administrazioak duen jarrera ikusita, batzuengatik urteko egun bakarra ere ez litzateke izango euskararentzat.
|
|
|
269 Adierazgarria da Rikardo Arregik 1966an funtzioen arteko dialektika hau nola aurkeztu zuen: . Alferrikakoa da euskaldunei eskatzea bere semeei euskaraz erakustea, borondate onez ez da salbatuko euskara,
|
euskara
salbatuko da Euskal Herriko zineak, Euskal Herriko legea, Euskal Herriko gizartea [euskaraz] egongo den orduan, gainontzekoak gezurrezkoak dira?. Rikardo Arregiren hitzaldia Usurbilen, Udarregi bertsolariaren omenezko eskulturaren inaugurazio ekitaldian, https:www.youtube.com,.
|
|
|
203). Beraz, Mitxelenaren hitzetan hel burua
|
euskara
salbatzea zen eta euskara idatzi forma bat sortzea irakaskuntzan era
|
|
|
Eta arazoa hori da: euskal kultura eta
|
euskara
salbatuko direnetz ala ez.
|
|
|
Ea
|
euskara
salbatuko den...
|
|
|
Beraz,
|
euskara
salbatuko da?
|
|
2018
|
|
|
Batzuek zonalde euskaldunak bereziki zaindu beharra lehenesten dute; arnasguneak babestu beharra. Beste batzuk"
|
euskara
salbatuko bada Bilbon salbatuko da" esalditik hurbilago sentitzen dira. Arloekin gertatu bezala, batak ez du bestea kentzen.
|
|
|
Aldarrikatu zuten ez zirela frantsesak, ezta ere mendiz bestaldekoak espainolak; denak euskaldunak zirela. Euskalduna izatearen harrotasuna goraipatu zuten,
|
euskara
salbatu behar zela baieztatu zuten, Euskal Herrian lan egitea eta bizitzea funtsezkoak direla esplikatu zuten, salatuz Parisen lan egitera joan behar izatea.
|
|
|
Baina Euskal Herrian gauzak ez dira nonahi bezala. Euskal idazleari ez zaio eskatzen estilo ona, etc,
|
euskara
salbatzeko moduko euskara baizik, edo horrelako zerbait. Eta hala sortu zen ikaragarrizko iskanbila zalaparta bat, Orixeren euskara, euskara salbatzeko modukoa ote zen ala ez.
|
|
|
Euskal idazleari ez zaio eskatzen estilo ona, etc, euskara salbatzeko moduko euskara baizik, edo horrelako zerbait. Eta hala sortu zen ikaragarrizko iskanbila zalaparta bat, Orixeren euskara,
|
euskara
salbatzeko modukoa ote zen ala ez. Gazte gehienek, batik bat, ezetz erabaki zuten.
|
|
2019
|
|
|
Eta alferrikakoa da gurasoei eskatzea bere semeei euskaraz erakustea. Borondate onez ez da
|
euskara
salbatuko. Euskara salbatuko da Euskal Herriko zineak, Euskal Herriko legeak, Euskal Herriko gizartea euskaldunen eskuetan egongo den orduan.
|
|
|
1832 Jose Pablo Ulibarri Galindez(). Gutunliburua obran jasotako 1832ko gutun batean, akademia hitza aipatu gabe,
|
euskara
salbatu, gorde, zaindu, piztu eta eskolan sartu beharra aldarrikatu zuen okondoko politikari eta idazleak, amaieran testu hau ezarrita: –ogueta lau guizon/ bear dira izentau/ Guernicaco bazarrean/ euzkeraren ganean/ eguiteco aleguiñ au?.
|
|
|
Baina Lizardi ingurua baino zuhurragoa zen pozaren erdian: askok esan du, zioen poetak, horrelako olerkari handi batek
|
euskara
salba dezakeela, baina, olerkari handi bat sor  tzeko, bidea egin behar da, olerkari handi bat ez da ezerezetik egiten, giroa behar du, konpainia behar du. Lizardiren koska ez zen literaturak salba ote zezakeen euskara, planifikazioa baizik, horretarako giroa sortzea eta lurra lantzea.
|
|
|
Beste horrek ere ez du geroaz iritzirik ematen: " Nire ustez,
|
euskara
salbatzea izan behar da gure erronka, eta ez euskalkien eta batuaren arteko borrokak edo eztabaidak. Gure hizkuntza bakarra da, forma ezberdinekin, eta gure hizkuntza izan behar da gure kezka bakarra.
|
|
|
" Nik ez dut esperantxarik(...) Eztakit nola erran. Nik erran nezake ez dela euskara lanjerrean Hegoaldean salbatua delakotz eta nolabait Hegoaldean salbatua baita
|
euskara
salbatua da. Bainan iduritzen zaut Iparraldean ez dakit batere, ez nakike definitzen.
|
|
2020
|
|
|
Zenbat lanpostutan da beharrezkoa euskara gaur egun? Sabino Aranak zioen
|
euskara
salbatuko zela bere lurraldean bizitzeko beharrezkoa izatera iristen zenean. Beste modu batera esanda, zioen euskara beharrezkoa izatera iristen ez bazen, herri edo hirietatik urrunen zeuden baserrietan ere sartuko zela erdara eta partida irabaziko ziola euskarari, partida irabazten hasia zegoen bezala baserrietan ere, berak esatera, Euzko Alderdi Jeltzalea sortu zuen garaian, duela ehun eta hogeita bost urte inguru.
|
|
|
Haren pentsaera, ordea, harantzago zihoan. Argi zuen, beste hainbatek bezala, euskal estatuak ez duela bermatzen
|
euskara
salbatzea, baina euskal estaturik gabe euskararenak egin duela. Ausardia behar dela.
|
|
|
Ez nuen zalantzarik izan: Satrustegi zen, Jose Maria Satrustegi, Urdiaingo erretorea izandako gizona eta hango
|
euskara
salbatu zuena; antropologoa eta etnologoa gainera, Euskaldunen seksu bideak edo Ipui miresgarriak liburuen egilea.
|
|
2021
|
|
|
Galdegaiguneko bahori ipin daiteke zehar galderetan ere aditz sintetikoaren aurrean: Aita Mokoroak badakien ala ez, nik ez dakit (Mitxelena); Ikusi behar da ea herri honetako biztanleek
|
euskara
salbatzeko borondaterik baduten (Herria); Eta, hartara, zinez jakin nahi nuke ba ote dauden Izpirituan bi motatako erabakiak, Irudimenezkoak batzuk, Libreak besteak (Xarriton). Baina ez da beharrezkoa; adibide horiek gramatikalak izango lirateke bagabe ere.
|
|
|
Nik uste dut Zavalak bertsoa horrela ikusten zuela: ez erabili bertsoa Euskadi salbatzeko,
|
euskara
salbatzeko edo ez dakit zer lortzeko. Dagoen dagoenean utzi, gozatu».
|
|
|
Baina —tamalez, gaizki pentsatua ni— badirudi mezu bat sartu nahi dutela atepetik:
|
euskara
salbatuta dago. Harro egon gaitezke.
|
|
|
" Jendeak argi eduki behar du euskara ez dagoela salbatuta, eta
|
euskara
salbatu behar dela. Zertan atzera egin dugun ere ondo aztertu behar dugu, eta aurrera egiteko progresio politikoak hitzartu"
|
|
|
Jendeak argi eduki behar du euskara ez dagoela salbatuta, eta
|
euskara
salbatu behar dela. Erdarek dena dute eginda, erdarez blai gaude.
|
|
|
Ondo doa. Baina gurasoek uste dute
|
euskara
salbatuta dagoela, eta irakasle batzuek ere hori pentsatzen dute. Formalki euskalduna izango da Barakaldo, baina erabilerak kezkatzen nau.
|
|
|
Gainera, gogoan dut administrazioarekin izandako bilera horietako batean esan zidatela: " Baina, zer uste duzu, eskolekin
|
euskara
salbatuko duzuela?". Niretzat hori izan zen...
|
|
|
Horiek guziak hola, gaurko egunean euskaldunek egin dituzte eta beti eginen
|
euskara
salbatzeko lan balios batzu. Gora Euskal Herria eta haren hizkuntza ederra!
|
|
2022
|
|
|
Sakon deitoratu du bide hori Saizarbitoriak. «Beti uste izan dut
|
euskara
salbatzekotan, desagertzeko arriskuan baitago, bikaintasunari eta prestigiori lotuta izango daitekeela bakarrik, ez baserritarkeriaren eta jatorkeriaren bidetik». Lorpen handitzat aurkeztu du idazleak euskara batua.
|
|
|
Bi argipen: ikastolak sortu ziren
|
euskara
salbatzeko, batez ere, nahiz eta egia den frankismoaren kontrako erresistentzia gune bilakatu zirela. Baina sorrera eta garapena ez dira berdinak eta, denboraren poderioz eta kasu askotan, ikastetxe publikoak gune hori bilakatu ziren (froga garbia, bestela, ikastetxe hauetan ikasleek zein irakasleek nola egin eta egiten dituzten mobilizazioak Euskal Herriaren eskubideen alde eta, berriz, nola mobilizaziorik ez dagoen ikastoletan).
|
|
|
" Bai, ikastola aunitz ireki dira, baina frantsesez mintzatzen dira haurrak. Pentsatzen genuen ikastolekin
|
euskara
salbatuko zela", kontatzen dit irriz. " Ez dugu katalanek duten kontzientzia.
|
|
|
Hezkuntzak konpondu behar omen dizkigu egiturazko arazo kolektiboak:
|
euskara
salbatu behar digu, planeta salbatu behar digu, emakumeak salbatu behar ditu eta abar.
|
|
|
Hemen hausnarketa bat, euskararekiko harremana nola aldatu den ikusteko:
|
euskara
salbatzeko behar genuen euskal unibertsitatea baina euskara ari zaigu gu" salbatzen", nolabait esateko, batez ere baldintza ekonomiko egonkorreko lanpostuetara bidea ematen digunean. Gaur egun, sozioekonomikoki euskarak gehiago egiten du gugatik, guk euskaragatik baino.
|
|
2023
|
|
|
Gauza bertsua erran ditaike hizkuntza kondu. Euskaltzaleok aspalditik predikatu ukan dugu nola jokatu
|
euskara
salbatzeko, bainan haizeak kontra eskualdetik ufatzen zuen urte luzeetan, herritar frangorenganik entzunak izan gabe.
|
|
|
Ez zuen arrotz sentitu nahi, ez zuen" anormala" izan nahi. Ez zuen bizkar gainean garraiatu nahi
|
euskara
salbatzearen zama guztia. Zergatik behar zuen hark egin indar ikaragarria, arbasoek abandonatu zuten hizkuntza, erreka zolan hil hurran dagoena, salbatzeko?
|