2000
|
|
Laburbiltzeko eta gurera bueltatuz. Gure helburua denon euskara maila jasotzea da, denok
|
euskara
ona egiteko. Batuaren aldeko aukera dugu baina ahalik eta batu hurbilenekoa.
|
2001
|
|
Nik garbizalekeria, uzku rtza, bakaldun a, Ama Neskutsa, gentzaeta holakoak ezin irentsi nituen. Horrelakoak idatzi eta
|
euskara
ona zen. Halako artifizialkeria ez nuen nik maite.
|
2002
|
|
Eta puntu hauei buruz ari garelarik, esan dezagun euskara eskasa erabiltzeak berarekin dakarrela, batzuetan,
|
euskara
on eta egokia baztertzea ere. Eta hemen berriz ere nire esperientziara joko dut, nire aurrean esan baitzion ama batek bere umeari oraintxe berean egingo dut edo holako zerbait.
|
2004
|
|
Hizkuntza zenbat eta gutxiago egin orduan eta gehiago kaskartzen da. Azpeitian, esaterako, oso
|
euskara
ona egiten dute, egun osoan euskaraz ari direlako. Hala ere baserrietan are hobeto mintzatzen dira.
|
|
Alegia, Frankfurteko biztanle arrunt batek alemanieraz egiten duen bezala egiten dute euskaraz. Ez daude
|
euskara
ona eta euskara, euskara txarra eta euskara baizik. Euskara ona ere egongo da noski, gaztelania eta japoniera ona dauden hein berean, baina hizkuntza (edozein hizkuntza) maila horretan menperatzea batzuren esku baino ez dago:
|
2005
|
|
Komunikatiboagoa edo akademikoagoa da bat ala bestea? Bat
|
euskara
ona da eta bestea txarra, traketsa, inoiz gure artean erabili ez dena. Hala ere, dudarik gabe, lehenetsi behar dena da euskara komunikatiboa, euskara zuzenaren eta jatorraren aurretik.
|
|
Jakina, egoki izateaz gain zuzen eta jator balitz, hobe. Hori litzateke, hain zuzen ere,"
|
euskara
ona": egoki ez ezik zuzen eta jatorra den euskara, alegia.
|
|
zuzen/ jator/ egoki, alegia. Batzuek arauen araberako euskarari esaten diote
|
euskara
ona, eta guk" zuzentasuna" deitu diogu kalitate mota horri; beste batzuek, berriz, euskal senaren edo usadioaren araberako euskarari esaten diote euskara ona, eta guk" jatortasuna" bataiatu dugu kalitatearen ikuspegi hori. Bi horiek dira, gure ustez," euskararen kalitatea" ulertzeko orain arteko ikuspegi nagusiak.
|
|
zuzen/ jator/ egoki, alegia. Batzuek arauen araberako euskarari esaten diote euskara ona, eta guk" zuzentasuna" deitu diogu kalitate mota horri; beste batzuek, berriz, euskal senaren edo usadioaren araberako euskarari esaten diote
|
euskara
ona, eta guk" jatortasuna" bataiatu dugu kalitatearen ikuspegi hori. Bi horiek dira, gure ustez," euskararen kalitatea" ulertzeko orain arteko ikuspegi nagusiak.
|
|
hezkuntza sistema, gurasoak... Bestetik, eskolaren funtzio nagusia da
|
euskara
ona eta ondo erakustea eta hori, ikasleek etxetik euskararik ez dakartenean, eskolak bakarrik egin dezake. Euskara ona eta ondo erakutsi horren azpitik dagoen metraila ikaragarria da.
|
|
Euskara ona eta ondo erakutsi horren azpitik dagoen metraila ikaragarria da. Horrela esatea erraza da, baina
|
euskara
ona erakusteko gauza asko behar dira. Bereziki irakasleen prestakuntzan ahalegin handiak egiten jarraitu dugu.
|
|
Bereziki irakasleen prestakuntzan ahalegin handiak egiten jarraitu dugu. Bestetik, eskolaren funtzio nagusia
|
euskara
ona eta ondo erakustea izango da, baina badakigu euskararen erabilera ez badugu ziurtatzen, erabilpenik gabeko ezagutzak ez duela etorkizunik izango. Egia da erabilera sustatzeko badirela eskola baino eraginkorragoak diren beste eragile batzuk, baina eskolak berak ere egiten duena baino askoz gehiago egin beharra dauka bide horretatik.
|
|
Zeren eta hasieran batzuek eta besteek euskara berdintsu erabiltzen bazuten ere (erran nahi baita guti, hautesle eta herrietako kontseiluetako frankok frantsesik ere ez zekitelarik bizkitartean), erlijioaren eusle izate horrek euskara erabiltzera ez ezik apaintzera zeramatzan apaizak. Hortaz, hiru apaiz idazle finkoren
|
euskara
on eta kalitatezkoari esker kazetan gure hizkuntza goiti joan zen, Eskualdun Onaren garaian() lehen aldiz nagusituz frantsesari; eta kazeta gorrietan, aldiz, beheiti.
|
|
6 Azken hitz, ondorio gisa. Hiriart Urrutik mende laurdenez Eskualduna hazi,
|
euskara
onean biziarazi eta genero berriak ekarri dizkigu. Eta, batez ere, euskal prosa berritu, zalutu eta erritmotsuago bihurtu du, kaze tari prosari eredu bat eskainiz.
|
|
Joxerra Garziak bat egiten ditu euskara komunikatiboa eta
|
euskara
ona. –Euskara ona komunikazioarako egokia dena baita, eta ez besterik? 5 Euskararen kalitateaz hitz egin zuen Garziak Euskarazko Kazetaritzaren I Kongresuan.
|
|
Euskalkiak ere euskara dira, eta
|
euskara
ona. Euskara ona eta euskara batua identifikatzen duen pentsamolde hori gezurra da, egia osoa ez delako.
|
|
|
euskara
onaz idazten naizela,
|
|
Eta biok elgoibartarrak garenez gero, gure herriko
|
euskara
on ona dela aitortu behar. Dena dela, puntuok zehatzago Karmel aldizkarian (244 zenbakian) artikulu luzetxo batean azaldu ditut," Bizkaiera eta gipuzkera".
|
2007
|
|
egileak idatzi zuenarekiko fideltasuna gordetzea, bai edukian, bai forman, xede hizkuntzan idatzitako testuak jatorrizko testuaren eduki eta musika bera izan ditzan. Jakina, bigarren helburua, gure kasuan, jatorrizko testuak dioena
|
euskara
onean ematea da, eta horrek ere testuan murgildu beharra eskatzen du: ikertu, kontsultak egin, informazio bila ibili eta, azkenik, zenbait zuzentzaileren eta irakurleren eskuetan utzi, beren ekarpen, iradokizun eta kritikak egin ditzaten.
|
|
Argi gera dadin zelako
|
euskara
ona darabilen Duvoisinek, hona hemen zelako laudorioak egin zizkioten kritikari gain gaineko bik haren euskarari:
|
2008
|
|
Baina euskara erabat normalduko bada, oso barneratuak ditugun uste ustel bi ere zeharo baztertu dira. Uste dute batzuek Euskara Batua dela euskara, eta, uste dute besteek, Euskara Batua dela
|
euskara
ona. Uste bi horiek ez dira inondik inora ere egiak eta zuzenak, eta kalte askoren sortzaile dira, gainera.
|
|
Hainbesteko soiltzeak gozakaitz bihurtu du, eta hori dela-eta, euskaratik ihesi joan, eta erdaran aurkitzen du euskaldun askok babesa eta jolasa. Gaur egungo gazte askok euskaraz, eta oso
|
euskara
onean, gainera, egin ohi ditu eskolako zereginak, baina erosoago eta lasaiago ari dira erdaraz lagunarteko giroan, adar soinuan dihardutenean, edo barreneko sentimenak adierazi nahi dituztenean.
|
|
Euskara Batua dela
|
euskara
ona uste du gure arteko askok, eta hori ez da erabat gezurra. Behinik behin, ona da zenbaitek> darabilen Euskara Batua.
|
|
Zeharo bestelakoa da, ostera, joan den hamarkadotan Euskara Batuaren inguruan zabaldu den irudia:
|
euskara
onarekin, euskara jasoarekin berdindu dute askok eta askok Euskara Batua, eta gertatu dena ikusteko, geure inguruko edozein herri euskal dun har dezakegu adibide.
|
|
Honekin guztionekin, hiztunak bere buruan konfiantza eta ziurtasuna izatea bilatu behar da, horixe delako, hain zuzen, gurasoen eta seme alaben arteko hizkuntza lotura gauzatu ahal izateko ezinbesteko baldintza. Norberaren euskara gaiztoa den konplexuak baztertu, eta gure betiko
|
euskara
ona dela, edo izan daitekeela, sinestu behar dugu.
|
|
ikastera. Eta ikastetxeetan
|
euskara
ona ikasten da, dudarik gabe, baina gazteen eguneroko jardunean egitura okerrak ere sortzen eta hedatzen dira oharkabean, eta baita ondo sustraitu ere, gurasoek eskolaren eta gainerako eragileen lana osatzen ez dutenean. Baina, jakina, gurasoek ez badakite euskara, ona?, nor ausartu gazteek darabilten euskara zuzentzera?
|
|
Euskal bokalak ez dira itsasaldean bezainbeste desagertzen. Eta hortan, orain dikan, andereñoek badakite
|
euskara
ona erabiltzen, zeren eta hasieran lehenik etxeko euskara irakatsi baitute, maisu eta maistrak ziren zuberotarra zekitenak, gisa batez edo bestez idazten zutenak eta azkenean, euskara batua ondotik sartu da eta geroztik ikasi dute eta diplomak erdietsi.
|
|
Itxura pasiboaz itzuli da gaztelaniazko resultaron> heridos: > ak> gertatu.> Kenduz gero
|
euskara
onean ariko zen esataria, zauritu> ziren> egokiagoa baita.
|
|
Aditzaren arloan harrigarri eta are miresgarri da, oraingo euskararen aldean, Lizarragarenak nolako aberastasuna duen, bai laguntzailedun adizkie tan eta bai trinkoetan. Autoreak berak dio euskara gaizkara> egiten duela, ez biziki
|
euskara
ona alegia, baina hau ez dator bat aditzetan eta hiztegian era kusten duen ugaritasunarekin. Hona adizki trinkoen etsenplu batzuk:
|
2010
|
|
A. Ibinagabeitiak idatzi zuen gutundegi ikaragarri ugaritik mila eta zortziehun inguru daude Euskaltzaindiaren Azkue bibliotekaren eskuetan, berak eginak mila pasatxo, eta berari eginak, ia zortziehun. Hamarretik bederatzi eta erdi euskaraz eginak, oso
|
euskara
on dotorean, eta gehienak oso interesgarriak alde askotatik.
|
2011
|
|
Hartuko nuke nik antzeko egoera bat hemen.Nola ikusten duzu euskarazko literatur eta, oro har, kultur ekoizpena. Ondo. Hemen idazleak, normalean, abertzaleak dira, eta nahiko
|
euskara
ona egiten dute. Hemengo arazoa fonetikoa da.
|
|
(Mikel Garmendia, Zabalik,)
|
euskara
on eta erosoan
|
|
...zti, halakoharimodu bat.Harihorriheldukodioguhemen.Azkueren. PecadodeJuventud, izan dakoEuskalIzkindearekinesanlitekehasizirela, 1890eko hamarkadan, espa rruzabalagorakoeuskalmetodoak etabestelakotestuliburuakagertzen.Li buruabainoondotxozgehiagoerebazenIzkindehura: urtetikurterazabalduz zihoanBilbokokalegiroan, geroetaetxetikerdaldunduagozetorrenbelaunal diberriarentzat, diseinaturiko
|
?
euskara on, batenereduelaboratua.Ohiko euskalkialdaeratiknabarmenaldentzenzenhizkuntzaereduberria, gizarte industrialberrirakoamestua.Bekatuakbekatu, hasierako demasiabatzuk azkartenplatuziren.Handik aurrera, morfologiaurakbereildora itzulita, aski arrakastaeskuratuzuenhorietariko zenbaitek:
|
2012
|
|
Galderak egin behar dira hor, dena den: Zer da
|
euskara
ona. Zer da euskara aberatsa?
|
|
Zelan ziurtatu hizkuntzaren erregistro guztietan hiztun gaituak garela? Zelan landu eskolaz kanpoko jardueretan ere kalitatezko euskara,
|
euskara
ona esaten zaion hori, darabilgula?
|
|
Arratiako ikastetxe gehienen kasua dugu azken hori; ikastetxe barruetan kideen arteko erabilera indizeak altuak dira, baina zelan ziurtatu hizkuntzaren erregistro guztietan hiztun gaituak garela? zelan landu eskolaz kanpoko jardueretan ere kalitatezko euskara,
|
euskara
ona esaten zaion hori, darabilgula, zelan bermatu bertako euskalkian ere ahoz zein idatziz komunikatzeko gai garela?
|
2014
|
|
Esate baterako, Urdiaingo eta Etxarri Aranazko hizkeretara itzulpen batzuk egin zitzan agindu zion hango apaiz bati. Garai hartan ez zegoen dialektologia zer zen zekien lagun askorik eta apaiz hark, nonbait, Bonapartek euskara" onera" itzultzea nahiko zuela pentsatu, eta Tolosaldeko euskarara itzuli zuen, hura zelako garai hartan
|
euskara
on eta dotoretzat jotzen zena. Bonapartek, itzulpen haiek ikusita, gipuzkeraren barruan sartu zituen Urdiain eta Etxarri Aranatz.
|
2015
|
|
Esan dezadan, bide batez, Iruñe aldeko eragin horretaz gainera, gaztelaniarena ere oso agerian duela. Alde horretatik begiratuta, Gamizen hizkera ez da inondik inora
|
euskara
onaren iturria eta eredua.
|
|
Ipar Euskal Herriaz dihardugunez, balio luke auzi honetan katixima aipatzea, errient errientsek eskolan ez bezala, denboraz apezek euskaraz eginarazten baitzuten katixima Elizan. Honela, euskara katiximan landu zitekeen, apezaren ahotik entzundakoa
|
euskara
on eta zuzena zatekeen, elizgizonek irakurtzeko zaletasuna, ahala eta premia ukan ohi dutenez.
|
|
Iduria da iritzia Amikuzen ere: oro har ezkorra da,
|
euskara
ona Lapurdiko Hazparnen egiten dela entzun ohi dugu. Amikuzeko Sarrikotako hiztun batek Garazin dakusa euskara ona ere, uste baitu ez dutela Amikuzen bezainbat erdal hitz baliatzen euskaraz mintzatzean.
|
|
oro har ezkorra da, euskara ona Lapurdiko Hazparnen egiten dela entzun ohi dugu. Amikuzeko Sarrikotako hiztun batek Garazin dakusa
|
euskara
ona ere, uste baitu ez dutela Amikuzen bezainbat erdal hitz baliatzen euskaraz mintzatzean.
|
2017
|
|
Funtsean, eragin handiko erdal produkzio andana beharrezkoa da, nola halako arrakasta akademikoa erdietsi ahal izateko. Ibilbide horretan
|
euskara
onenean osagarria da, baina ez du akreditatzen pertsona baten ikerketa esperientziarikedotaproduktibitaterik.Horregatiketendaeuskarazkoprodukzioaren hazkundea.
|
|
euskal gizarte osoarenak dira, heldu, nagusi, gazte zein ume. Agian gure errepertorio kontzeptualak eguneratu genituzke
|
euskara
on line ko sare sozialetan presente dagoen honetan (eta, hortaz, alderantziz). Adibidez:
|
|
Hizkuntza lantzera bortxatzen baitut ene burua. Euskaraz bereziki, beti nahi dut
|
euskara
ona eman.
|
2018
|
|
Liburuki elebiduna da, lehenbiziko 80 orrialdeak erdaraz eta hurrengo 80ak euskaraz. Zerabilen
|
euskara
ona zen, eta honen erakusle da Larramendik berak aukeratu zuela Beriainen kredoa 1756ko Corognfiia de Guipuzcoan agertzeko.
|
|
Haren maneretan, aisetasuna eta gizontasuna aurkitu nituen. Gaztelaniaz hasi zitzaidan hizketan. Saratsa jauna, frantsesa ematen ez baduzu,
|
euskara
onean ari zakizkit, mesedez. Zuberotarra naiz eta zuen mordoilo erromantzeak ez ditut sobera maite.
|
2019
|
|
Besterik da
|
euskara
ona duten familia euskaldunetako edo arnasguneetako hiztunek euskañolera edo frantseskuarara jotzea, edo hiztun onek euskarazko baliabideak baztertu eta erdarara sistematikoki jotzea. Euskaldunok, eta bereziki haur eta gazteek, gure premia komunikatiboak eta gabezia linguistikoak beti hizkuntza hegemonikoaren bidez estaltzen baditugu, euskara degradatu egingo da.
|
|
Azken batean, kalitate integrala da helburua:
|
euskara
ona, alegia euskara egokia, ahalik eta jatorrena eta, behar denean, zuzena. Egoki ez ezik zuzen eta jator hitz egiten duten hiztunak behar ditugu, beraz, eta horrek ikusmoldeak eta jarrerak aldatzea eskatzen du.
|
2021
|
|
Nik istorioak sortzen dakit, eta horixe egiten dut. Beste batzuei dagokie
|
euskara
onean idaztea istorio horiek. Telesaila ikusten duten haurrei heltzen zaien euskara oso ona da, filologoek zorrotz aztertua.
|
2022
|
|
Ez: oso
|
euskara
ona egiten dugu. Entzuleek asko hartzen dute parte saioan.
|
|
Zaldunak bere egiten du Larramendiren ikuspegia, eta" zuberotartzen" du, bere irakurlegoarendako moldatzen. Hala, Belak maiz bere hizkeraren adibideak gehitzen dizkie Larramendiren ideiei, eta Zuberoako euskalkia ere berariaz aipatzen du15; izan ere," le dialecte de Soule, que ye ne vante pas comme le plus riche, quoyqu’elle soit celle de ma patrie" (HB, III, 467), baina
|
euskara
ona aurkitzeko, Zuberoako mendietara jotzea aski da:
|