2006
|
|
Adituek ama hizkuntza esaten diote 3 urte baino lehenago ikasten denari, horrek definitzen du hiztun tipologi berri bat zeinen arabera hiztunak honako hauek izan daitezkeen: Jatorrizko euskaldunak: 3 urte baino lehenago
|
euskara
bakarrik ikasi dutenak. Jatorrizko elebidunak: 3 urte baino lehenago euskara eta gaztelera ikasi dituztenak (hauei aldibereko elebidunak esaten zaie). Jatorrizko erdaldunak:
|
2008
|
|
Lehen hizkuntza
|
euskara
bakarrik duten semealaben portzentajea zaharrenen taldeko %17, 6tik gazteenen taldeko %23, 9ra igotzen da.
|
|
Portzentajeak nabarmen aldatzen dira banaketa adintaldeen arabera aztertzen badugu. Hala, lehen hizkuntza
|
euskara
bakarrik duten seme alaben portzentajea zaharrenen taldeko %17, 6tik gazteenen taldeko %23, 9ra igotzen da. Bestalde, lehen hizkuntza euskara eta gaztelania dituztenen taldea ez da %5era iristen 25 eta 29 urte bitarteko seme alaben artean eta, aldiz, balio hori hiru aldiz handiagoa (%14, 5) da 2 eta 4 urtekoen artean.
|
|
Gurasoek euskaraz ondo hitz egiten ez dutenean7, seme alaben %95ek gaztelania bakarrik jasotzen du lehen hizkuntza gisa, %3, 5ek gaztelania euskararekin batera eta %2 baino gutxiago dira
|
euskara
bakarrik jasotzen dutenak. Hala ere, esan beharra dago ehuneko hori horren txikia izan arren, euskara ez dakiten gurasoen seme alaben multzoa hain handia izanik (seme alaba guztien ia %70 hain zuzen), lehen hizkuntza gutxienez euskara dutenen kopurua handi samarra dela, 17.133 lagunekoa, alegia.
|
|
Pertsonaren lehen hizkuntza erabakigarria da hizkuntza gaitasun erlatibo bat ala beste izateko. Horrela, bada, lehen hizkuntza
|
euskara
bakarrik duten pertsonek hizkuntza gaitasun erlatiboa dezentez handiagoa izan ohi dute lehen hizkuntza gaztelania dutenek baino. Bi multzoen erdian daude, baina hurbilago lehenengotik bigarrenetik baino, hizkuntza biak lehen hizkuntza gisa jaso dituzten pertsonak.
|
2010
|
|
• Orokorrean, bi gurasoak euskaldunak direnean gehienek (%80k)
|
euskara
bakarrik jaso dute lehen hizkuntza gisa. (2.2 atala, 14 or.) pertzepzioen inkesta kuantitatiboaren interpretazioa
|
|
Orokorrean, bi gurasoak euskaldunak direnean gehienek (%80k)
|
euskara
bakarrik jaso dute lehen hizkuntza gisa.
|
|
Lehen hizkuntza
|
euskara
bakarrik jaso dutenen proportzioa goraka doa: 31 urtekoetan, %31; 15 %39.
|
2023
|
|
Inguruneak (hizkuntza komunitatea, gizartea, herria), beraz, bi hizkuntzak ikastea errazten du, batez ere txikienen artean. Lehen hizkuntza
|
euskara
bakarrik duten gazteek baieztapen hori babesten dute; izan ere, ikastetxeetan gaztelania irakas hizkuntza ez den arren, inork ez du adierazi gaztelaniaz ondo ulertzen edo hitz egiten ez duenik.
|
|
Galdera honen erantzuna gatazkatsua da, ikerketa subjektuaren araberakoa delako; beraz, erantzun orokorra ematea zaila da. Adibidez, etxean (espazio pribatuan) gaztelania soilik erabiltzen duten gazteak daude,
|
euskara
bakarrik erabiltzen dutenak edo biak (bata gurasoekin, bestea anai arrebekin)...
|