|
2000
|
|
|
Handiegia da turismorako iman legez erabili nahi den museogatik ordaindu beharreko saria. Hau da, eta ez besterik berrehun
|
euskal
sortzaile eta ekoizle bildu dituen Kultur Kezka taldea Gasteizko talde parlamentarioekin izan denean mahai gainean jarri den ardura». Kultur Kezkaren indar eta esperientzia politiko eza, fundazio pribatu baten indarra, politikoen maniobralitate ezina... dira aipatzen dituzun arrazoietako batzuk.
|
|
|
Euskal letren esparru ezagunean daramatzan hogeitsu urte hauetako emaitza oparoa da dagoeneko. Literaturaren arloan eskaini duen obrak gure garaiko
|
euskal
sortzaileen artean leku berezia izatera eraman du, hala kalitatez, kritikoen iritziz, nola irakurle kopuru eta salmenta kopuruei dagokienez.
|
|
2001
|
|
|
Aniztasuna kontuan hartuta, beraz, modu ezberdinean bideratu dira esparru bakoitzeko laguntzak. Euskal kultur ondarea sendotzeko bidean, berriz, bertako sortzaileen lana eta literatura unibertsala euskarara ekartzeko ahalegina babestu behar da, kanpoko merkatuetan
|
euskal
sortzaileen bidea errazteko laguntzekin batera.
|
|
|
Izanen da gure artean, guri ez ezik, kanpotarrei ere galderak eginarazikodizkien eta mundua nolakoa den azalduko dien
|
euskal
sortzailerik. Izanen daizkiriatzaile arrotzik, gure hizkuntza bitarteko dela, bihotzaren zolaraino landatukozaiguna, amorrua eta bakea, mina eta plazerra txertatuz.
|
|
2005
|
|
|
Euskararen hiztun komunitatea txikia da... baina jo dezagun atomo bat edo hazia bezain txikia ere badela. Ez da beste hizkuntza batzuk baino gehiago gizarte esparru batzuetan, baina aski da
|
euskal
sortzailearentzat. Euskal sortzaileak bere hizkuntza hautatu egin du, gure inguruko erdal sortzaile gehienek ez bezala.... eta hautaketa horretan, azpimarratu nahi nuke, ez direla arrazoi nazionalak eta abertzaleak bakarrik izan pisua dutenak.
|
|
|
Oso gutxitan antzematen dut
|
euskal
sortzaileen artean bere hizkuntza hautaketen irizpideei buruzko hausnarketarik. Gehiagotan nabaritu dut euskara galdu duten hainbat sortzaileek, hizkuntza nola edo hala errekuperatuz, bere erroetara egin duten bidaiaren testigantza.
|
|
|
Baina horretarako, behar beharrezkoa da
|
euskal
sortzaileen lan baldintzei erreparatuz hastea.
|
|
|
, esango nuke, ez gaudela ederki, dozena bat idazle edo kantari bizi ahal badaiteke, zuzenean, sorlanetik. Ekologiaren legeetara begiratu ezkero, desagertzear dagoen espezietzat joko nuke
|
euskal
sortzailea.
|
|
|
Euskal sortzaile bana bada Euskal Herriko alderdi politiko bakoitzean. Baina
|
euskal
sortzaileok sortu al dugu alderdi politikoetan euskal sorkuntza indartzeko kezkarik?
|
|
|
Baina lehentasun hori gutxietsi gabe, biderkatu egin behar da
|
euskal
sortzailearen oihartzuna erdal munduetan. Arrazoiak, asko, nire iritzian.
|
|
|
Urte hauetan guztietan literaturaren arloan eskaini duen obrak gure garaiko
|
euskal
sortzaileen artean leku berezia izatera eraman du, hala kalitatez, kritikarien arretaz, nola irakurle kopuru eta salmenta kopuruei dagokienez. Narrazioak liburua, esaterako, azken urteotako euskal libururik irakurrienetakoa, gazteen artean kuttunenetakoa eta beste idazle askorengan lorratz handia utzi duena izan da.
|
|
2006
|
|
|
Euskal gizarteak azken urteetan izan duen aldaketen ondorioz, gure testu bateko hiztegian edo joskeran aurki daitezkeen aldaerek gero eta ikusteko gutiago dute egilea han edo hemen sortu izanarekin, eta gero eta gehiago, aldiz, haren biografiarekin. Etorkiari zenbat zor dio gaur egungo
|
euskal
sortzaile baten hizkerak. Zenbat aita amengandik ikasiari?
|
|
2008
|
|
|
Lehiaketatik kanpo geratu diren, «baina ikustea merezi duten»
|
euskal
sortzaileen lanak emango dituzte Arriagan, hilaren 25ean eta 27an. Hamasei obra, guztira.
|
|
2009
|
|
|
Lantegiaren, gogoetaren eta jendaurreko erakusketaren artean kokadezakegun programa da Dantzan Bilaka. Elkarrizketarako etagogoetarako tartea eskaini nahi die agertuz doazen
|
euskal
sortzaileei, beren proposamen koreografikoak gara ditzaten. Aldiberean, aukera eman nahi die dantza dela-eta dituzten kezkak, prozesuak eta aurkikuntzak erakuts diezazkieten ikusleei. Hala, koreografo horiekdiru laguntza jasotzen dute ikertzeko eta pieza labur bat sortzeko, ikasketa eta komunikazio giroan.
|
|
|
Goizeko 11:00etan egin dute larunbateko ekitaldi nagusienetako bat, ordu horretan inauguratu baitute Ahotsenea espazioa. Landako erakustazokaren alboan kokatuta dagoen gune berezia da, eta bertan
|
euskal
sortzaileek gertu gertutik aurkeztuko dituzte beren lanak. Hitzaldietarako, antzerkirako, musikarako... espazioa da, karpa txiki eta hurbila.
|
|
|
Anitz dira egun zuzenbidearen ikasbide eta ogibide duten
|
euskal
sortzaileak; ez horrenbeste lege/ zuzenbidearen zerikusia duten gaiak euskarazko literaturan.
|
|
|
Musika du oinarrian (euskal taldeen ekoizpenek presentzia handia daukate:
|
euskal
sortzaileek eurek aurkeztu ohi dituzte euren kantuak, euskaraz maizenik) eta tarteka eguraldiari edo trafikoari buruzko bristadak ere sartzen dituzte, euskaraz batzuetan eta gaztelaniaz hurrena.
|
|
|
Bilboko Bertendona kaleko Campos Eliseos antzokia
|
euskal
sortzaileen prestakuntza eta ekoizpen gune berria izango da 2010etik aurrera, zaharberritze lanak bukatu ostean. Hala iragarri dute Bilboko alkate Iñaki Azkunak eta Espainiako Autoreen eta Editoreen Elkarteko buru Eduardo Bautistak.
|
|
|
obra horiek interpretatzeko artistak aurkitzea. Izan ere,
|
euskal
sortzaileen lanak bertan eskainiko dituzte behin edo beste, baina kanpora atera eta han emateko aukerak urriak dira.
|
|
|
Beste lau
|
euskal
sortzaileekin parte hartzen ari da arte topaketan, Kurdistan Planet gune periferikoak gonbidatuta
|
|
|
Gogoeta aldi bat zabaldu nahi dugu, kultur munduak parte har dezan, eta gaur egungoari eta behar dugunari buruz eztabaida egiteko, adierazi zuen Mendiak. Ereduak alderatu behar dira, lasaitasunez eta
|
euskal
sortzaileen iritzia entzunez. Eztabaida Guggenheimen proiektuaz aparte egin nahi du Jaurlaritzak.
|
|
|
Oraindik erabat bukatu gabeko obra da euskara batuarena, baina ikaragarria da urteotan Euskaltzaindiak euskara batua finkatzeko sortu duen araubidea eta langintza horretan sendotu duen aitzindaritza. Nabarmentzekoa da, halaber, askotariko
|
euskal
sortzaileen ekarria euskara batuaren eraikuntzan: euskal idazleen sorkuntza, eta itzultzaileen, irakasleen, ikertzaileen, hedabideetako profesionalen eta beste hainbat esparrutan euskara lan hizkuntzatzat erabiltzen dutenen jarduna izan dira, Euskaltzaindiaren aitzindaritzaren gerizpean, euskara batuaren eraikuntzan gertatu den aurrerakada ahalbidetu dutenak.
|
|
2010
|
|
|
Batetik, kalte materialak sortu zituen ekintza batengatik kartzela zigorra betetzea ez dugu zilegitzat jotzen, eta are gehiago Ibairen kasuan aurretik dagoen absoluzio egoeraren ostean. ...ta kolektibo moduan Ibai Azkonak ez duela elkarbizitzarako inongo arriskurik planteatzen adierazi nahi dugu ozen, ez bada astebururo bere taldearekin eta kitarra aldean duela egin dezakeen kaltea, alegia Euskal musika sorkuntzan, jai herrikoietan eta herri mugimenduko era askotako dinamiketan parte hartu eta sakontzea.Gure herrian haize berri eta ilusio zahar-berrituak arnasten dihardugun honetan,
|
euskal
sortzaile, euskaltzale, musikari eta kasuarekin minduta agertzen den norbanako orori zuzentzen gatzaizkio ibairen kasuaren kontrako atxekimendu kanpaina sina dezaten eta ahal duten einean kasua beren inguruko komunikabide, lagunarte eta informazioa zabaltzea ahalbidera dezakeen bitartekoetan zabaltzea. 7 egun besterik ez dira falta ibai kartzelan sartzeko unea heldu aurretik, sala dezagun ozen!! Gure elkartasunik beroena Ibai eta SKATU!
|
|
2011
|
|
|
Ordu erdiro
|
euskal
sortzaileen proposamen berri bat izan go da Ahotsenean aukeran: bost egunean 95 aurkezpen egingo diuzte, eta 350etik gora sortzaile igaroko dira bertatik.
|
|
|
Galegoz sortzen den kultura hurretik ikusi da, esaterako, abenduaren 8an egingo duten ikus entzunezkoen emanaldian. Galiziako kulturgintza ezagutzeaz gainera,
|
euskal
sortzaileekin elkarlanean egindako hainbat proiekturen berri edukiko dugu, besteak beste, Galeusca idazleen federazioa edo musika arloan sortutako Acrobatak proiektua.
|
|
|
Arizko dorretxea (Basauri). Noiz arte: otsailaren 22ra arte.Arizko dorretxeko erakusketa aretoak azken urteotan
|
euskal
sortzaile gazteenen etsenplu onenak erakusterako orduan erreferente bilakatzea lortu du. Oraingoan, Alain Urrutia margolariaren (Bilbo, 1981) azkenetako produkzioa ikus genezake:
|
|
|
Durangoko Azoka 2011: Ahotsenea,
|
euskal
sortzaileen ahotsa
|
|
|
Euskal literaturaren eta musikaren leihoa izango da Ahotsenea abenduaren 4tik 8ra bitartean eta egunero 19 aurkezpen izango dira bertan. Beraz, bost egunetan, 95 lan aurkeztuko dituzte bertan 300
|
euskal
sortzailetik gorak. Landako eraikinaren albo batean egongo da gunea eta bertatik igaroko dira, besteak beste, Berri Txarrak, Su Ta Gar, Rafa Rueda, Ruper Ordorika, Lain, Hesian, Basaki eta beste asko.
|
|
|
" Euskal kultura bultzatzea eta euskara gizartearen esparru guztietara eramateko" helburuz, euskarazko arte eszenikoak bultzatu,
|
euskal
sortzaile berriei bidea egin eta Korrika Kulturalean zein bestelako kultur ekimenetan jendaurrean aurkez daitezkeen lanak sortzen laguntzea du xede Korrika Kulturalak. Oraingo honetan, Korrika Kulturala berrikuntzekin dator; Euskalaklip lehiaketa, besteak beste.
|
|
2012
|
|
|
Gerra zibilaren sasoiko
|
euskal
sortzaileak gogoratuko dituzte
|
|
|
Gerediaga elkarteak Gerra zibilaren sasoiko
|
euskal
sortzaileak gogaratzeko ekitaldia egingo du gaur, 12:30ean, azokako aretoan. Gerediagaren inguruko hainbat lagunek sasoi hartako sortzaileen testu, olerki eta bertsoak irakurri edo abestuko dituzte:
|
|
|
Baina entzuna dute El codigo da Vinci eta Harry Potter deritzoten liburuak daudena, Shakira izeneko kantariaren berbak ozen errepikatzen dituzte edari goxoen berotan. zergatik? Behar izanik gabe ere, gura barik bada ere, informazio hori jaso egiten dutelako, eten barik, bonbardeo eternal baten gisa. euskal kulturari buruzkoekin ez da antzekorik gertatzen, ezta hurrik eman ere. zaletasuna berezkoak baino eragindakoak direla onartzen badugu, kulturarekiko zaletasuna eragin egin behar dela ondorioztatuko dugu. harrokeria barik esango dugu egungo
|
euskal
sortzaileek proposatzen digutenaren kalitatea bizilagun ditugun kulturetakoenaren bestekoa dela, gutxienez, askoz hobea askotan. haatik, ez dugu lortzen euskaldunok horretaz jabetzerik. zein iTuRRiTaTiK JaSOTzen Dugu euSKalDunOK euSKal KulTuRaRen BeRRi, euskaldunok auzo zein munduko kulturek euren adierazpideak zabaltzeko eta kontsumiarazteko dituzten bitartekoen mailakorik ez dugunez, hurbiltasuna dateke gakoetako bat. egun, euskarazko herri aldizkari, irrati, telebista zein interneteko agerkarietan, euskal kulturari buruzko berriei protagonismo handiagoa eman dakieke, are gehiago lekuan lekuko kultur sorkuntzari. horrek, agian, gureaz arduratzeko beharrizana sortaraziko die euskal kultura ez beste kulturez arduratzen diren agerkariei. hedabide handien kamarak gureganantz enfokarazi behar genituzkeela uste dugu.
|
|
|
Lehen urtetik, Ahotsenean gertatzen den guztia internet bidez zuzenean ikusentzuteari berebiziko garrantzia eman genion, Azokara hurbiltzeko aukera ez dutenek eta euskal herritik kanpo bizi diren euskaldunek Ahotseneak zabalik dirauen artean
|
euskal
sortzaileon jardunaren berri izateko aukera izango du. helburuak aipatzea merezi duelakoan, esan dezagun urteetan Azokara etortzeari utzi dioten zaleak berriro erakarri nahi ditugula eta, era berean, beste Aro bat sortu, hitzaren zentzu bietan. horretan ezinbestekoa da sortzaileon inplikazioa, gu geu baikara gure zaleei beste zerbait eskaini behar diegunak, liburuak eta diskoak sinatzeaz eta gure...
|
|
|
Laburpena. Gotzon Barandiaranek euskaldunok euskal kultura kontsumitu behar ote dugunaren inguruan eta
|
euskal
sortzaileen eginkizunaren bueltan hartzen du bidea artikulu honetan. " zaletasuna berezkoak baino eragindakoak direla onartzen badugu kulturarekiko zaletasuna eragin egin behar dela ondorioztatuko dugu".
|
|
2013
|
|
|
" Joxan Lizarribar Berriako presidente ohia hilzorian zela, Mikel Urdangarinekin elkartu nintzen eta Joxanen omenez zerbait egitea erabaki genuen; hura gure lehendabiziko emanaldian izan baitzen New Yorken, eta gure lehenengo jarraitzaile sutsua izan zelako, lehenengoa eta beharbada handiena". Sentikari berri honek New Yorkera eramango ditu berriro
|
euskal
sortzaileok, azaroaren 18an. Urtarrilaren 25ean, berriz, Donostian ikusi ahal izango ditugu.
|
|
|
Berriz ere, hedapenean ikusten du zuloa. Ona da
|
euskal
sortzaileen maila, bai, baina hedapenerako bideen falta sumatzen du. Eta orokorra da diagnosia.
|
|
|
Hiru eremu horien artean, eta nolabait horiekiko harreman maila desberdinekin kokatzen da kulturgintza alorreko eragile garrantzitsu bat:
|
euskal
sortzailea.
|
|
|
Gerra eta gerraondoa pasata frankismoaren bukaeratik honaino nagusi dugun belaunaldi progresistaren gogo aldartea nahasixeagoa zait, zabalagoa ere ba baita egileen kopurua aro honetan. Txillardegi Leturiarekin hasi eta aurten argitaratu den azken liburu edo diskorainoko
|
euskal
sortzaileek multzo bat osatzen dute ideologiari dagokionean: progresismoaren parametroetan diharduen talde handia.
|
|
2014
|
|
|
–Programak eman dezakeena iradoki du. Ikasleek idazlearekin izan duten solasaldian argi ikusi da programaren helburua dela
|
euskal
sortzaileen lana ezagutzera ematea?.
|
|
|
Olaziregik tokian tokiko irakurlearen inplikazioa nabarmendu zuen. Helburua ez da ikasleak
|
euskal
sortzailearekin fisikoki egotea. Arduradunak zehaztu zuenez,, bere sorkuntza hizpide izanik, berarekin eskoletan solasaldia edukitzea, eta edukia urteko programa akademikoan zehaztu diren helburuen araberakoa izatea.
|
|
|
Hala ere, egitasmoak beste tokietan ere ondo funtzionatuko duela uste du. . Zinez uste dut egitasmo honek harrera bikaina izango duela, eskura jartzen baititu, modu erraz eta eraginkorrean,
|
euskal
sortzaileekin harreman zuzenak izateko aukerak?. Saio hauek ordubete inguru iraungo dute; baina irakurleek bere ikasleekin prestatu dituzte aldez aurretik, programaren arduradunen asmo pedagogikoetara egokitzeko.
|
|
|
Zortzi orri zeuzkan. Nafarroako
|
euskal
sortzaileentzako erreferentziazko gehigarri bilakatu zen. Lana Nafarroako Gobernuaren eta Euskaltzaindiaren arteko hitzarmenari esker egin da.
|
|
2015
|
|
|
Horiekin hiri kosmopolita bat erakutsi nahi dugu, mundura zabalik dagoena, baina baita bere historiaz, jatorriaz eta tradizioez". Hala, Aretzan egunero herri kirolen eta jokoen erakustaldiak egingo dira, eta Zabalguneko merkatuak moda munduko eta beste arlo batzuetako
|
euskal
sortzaile eta diseinatzaileek euren lanak aurkeztuko dituzte. Ikusteaz gain, gustuko badu, erosteko aukera ere izango du bisitariak.
|
|
|
Itziar Eliasi, berriz, iruditzen zaio, urtetan kanpora begira egon ostean," gureak direnak gure hizkuntzan sortzen" hasi dela berriro euskal antzerkia. " Dauden eskaintza gehienak taldean sortuak dira, edo
|
euskal
sortzaileren batek, literaturatik, musikatik, etxetik abiatuta". Horretan ere aldaketa nabari du.
|
|
|
Euskara zertarako ikasten duten galdetuta, arrazoi nagusia %31, 8rentzat helburu akademiko edo ikerketazkoak dira, eta bigarren motiboa %24, 8 Euskal Herrira bidaiatzen dutenean erabiltzea. Hirugarrenik, lagun eta senideekin hitz egiteko ikasten du %11, 2k, eta
|
euskal
sortzaileak ulertzeko %10, 3k.
|
|
|
Musikarien eskutik heldu zen aurrekaria ere. Agentzia handietan pisua nahi zuten
|
euskal
sortzaileek eta SGAE eta SACEM agentzietan euskal musikarien bitartekari lanetan aritzeko sortu zuten Boza Ediziogunea Metak eta Esan Ozenki diskoetxeek. 2002 urtean izan zen, eta agentziekiko bitartekaritza lanak egitea eta egileek eskubideak bete daitezen presio egitea zen elkartearen asmoa.Gogoeta ez dute soilik musikariek bultzatu, halere.
|
|
|
Begirada adina interpretazio. Izan ere, hamar
|
euskal
sortzaileren 50 artelan jarri dituzte ikusgai, hainbat euskarritan. Arte digitala, pintura, eskultura...
|
|
|
Garcia Abrilen azken konposizio lanez gain, Miren Urbietak eta Ruben Fdez. Aguirrek, Lander Otaolak lagunduta, Felix Lavillaren Cuatro canciones vascas eta Tomas Garbizuren Ume eder bat eskainiko dituzte,
|
euskal
sortzaileei eskainitako errezitaldiaren bigarren partean.
|
|
2016
|
|
|
Josu Labaka zinegotziaren iritziz," hizkuntza erabili du Espainiako delegatuak euskal kulturaren aurka egiteko". " Beka honen oinarria eta funtsa euskal kultura eta
|
euskal
sortzaile berriei beraien proiektuak garatzeko baliabideak eskaintzea izan da hasieratik". Bide horretan, euskal hiztunei dagokionez Azpeitia Euskal Herriko arnasgune garrantzitsuenetarikoa dela gogorarazi zuen.
|
|
|
Alde batetik, Berria egunkarian 2013ko udan argitaratutako erreportaje sorta interesgarri bat,. Liburutegi intimoak? izenburupean; bertan, hainbat
|
euskal
sortzaileren biblioteka pertsonalen berri ematen zitzaigun. Igor Elortza, Amaia Zubiria, Jon Garaño, Unai Elorriaga, Miren Gaztañaga eta Asisko Urmenetarena?. Asmatzen al duzue zein izan zen, horien guztien artean, testu nagusian euskal liburu bakar bat ere aipatu ez zuena?
|
|
|
zitzaigun euskal idazleok,
|
euskal
sortzaileok, erakarri egin
|
|
|
Ez zen kritika literarioaren garaia, bai
|
euskal
sortzaileen goraipatzekoa.
|
|
|
Erleak
|
euskal
sortzaileen lanak agertu izan ditu azken zazpi urteotan. Euskal sormenari plaza ematea zen beste helburuetako bat. Erlea egiten dugunok, batez ere Asun Garikanok eta biok, sortzaileak ere bagara, eta argi geneukan hasieratik ez ginela jasotzaile edo biltzaile hutsak izango.
|
|
2017
|
|
|
Urte emankorra izan da
|
euskal
sortzaileen alorrean. Kontuak ongi egin baditut, 32 idazlek argitaratu dute Haur eta Gazte Literaturako (HGL) obraren bat, horietatik lau hasiberriak:
|
|
|
Hura zen hiririk euskaltzaleena, eta euskaldun berri askoren bilgune. Iruditzen zitzaigun euskal idazleok,
|
euskal
sortzaileok, erakarri egin behar genituela euskaldun berri haiek. Euskaldun zaharrekin ez geneukan biderik aldi hartan, dio Atxagak.
|
|
|
Ikimilikiliklik bidaia bat da Joxe Antonio Artze Agirre (Usurbil, 1939) idazle eta musikariaren 40 urte baino gehiagoko obra poetikoan zehar. Ikus entzunezkoak azken hamarkadetako
|
euskal
sortzailerik original eta garrantzitsuenetako bat eman nahi du ezagutzera. Joxan Artze ezaguna da Mikel Laboaren kantarik ikonikoenetako baten letrak idazteagatik, hala nolaTxoria txori, Gure Bazterrak edo Zaude lasai, eta, orobat, Jexux anaiarekin batera txalapartari gisa egin duen lanagatik.
|
|
|
Egitasmo honen helburu nagusia lurraldean dantza garaikidea sustatu eta zabaltzea da, eta horretarako, besteak beste, tailer desberdinak, koreografia erakustaldiak edota
|
euskal
sortzaile gazteen topaketak antolatu dituzte. " Badakigu Gipuzkoa eta Bizkaian dantzaren inguruan hainbat egitasmo egiten direla, baina hemen arte hau gehiago sustatu nahi dugu", azaldu du Altraste dantza taldeko kide den Ignacio Monterrubiok.
|
|
|
Next Station ikus entzule berriei bideratutako ikus entzunezko formatu berriak sortzeko laborategia da. Hala, Next Station plataformak deialdi bat egin du
|
euskal
sortzaileak erakartzeko. Euskarazko lehen serie digitala ekoiztea da asmoa, azken azkeneko teknologia erabiliz gainera, 4K ultra bereizmena.
|
|
|
Bere sormen lana erakusten ibili da aste huntan Missourin, Kirmen Uribe euskal idazlea," Washington University in St Louis" unibertsitateak gomitaturik. Unibertsitate hau, 23 unibertsitate onena da, munduko unibertsitateen Shanghai ranking ean, eta aurten Uribe euskal poeta eta idazlea gomitatu du, bere lanari buruz mintzatzeko,
|
euskal
sortzaile gisa. Idazle ondarroarrak Unibertsitateko doktoregaien aitzinean eman ditu lau eskola, eta beste mintzaldi bat unibertsitate osoari eman dio, iragan asteartean, euskara bezalako lengoaia txiki eta zahar batean literatura handia eta garaikidea nola egiten duen azaldurik.
|
|
2018
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak jakinarazi du Euskal Liburutegi Nazional Digitala sortzeko xedea duela, horretan bildu nahi dituelarik historia osoan barna kulturaren sail guzietan ari izan diren
|
euskal
sortzaileen obrak. Helburu horrekin, Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak eta Sancho el Sabio Fundazioak hitzarmena sinatu dute, lehen urrats gisa, XX eta XXI. mendeetako 3.000 liburu izanen dituen oinarrizko euskal liburutegi digitala osatzeko.
|
|
|
Aitzina ari da Bartzelonan, apirilaren 27ra arte, hiriko Euskal Etxeak urte guziz antolatzen duen Literaldia. Euskal literaturaren Bartzelonako besta da Literaldia, publiko katalanari euskal literaturan gertatzen ari dena,
|
euskal
sortzaileek ematen dituzten pauso zahar eta berrien erakuslehio izateko abiatu zen ekimena, bere 14 ediziora heldurik. Itzulpen tailerrak, poesia saioak, musika, kantua... dira bere osagaietako batzuk.
|
|
|
Bertakoa izango da jaialdiko formaturik handiena, nahiz eta nabarmendu duten ezer ez dela «makro» izango.Euskal kulturzale eta, batez ere, kulturgileak izan dituzte gogoan jaialdia antolatzeko garaian. Oier Aranzabalek beharrezko ikusten du horrelako plaza bat
|
euskal
sortzaileentzat, haiei «prestigioa emateko». Halere, nazioarteko izaerarekin jaio da jaialdia, eta horren erakusle da The Souljazz Orchestra talde kanadarra buru duen kartela.
|
|
|
Lehendik abian daudenak eta oraindik aldarrikapen direnak:
|
euskal
sortzaileen estatutua aitortuko eta definituko duen legea onartu eta aplikatzea, edozein laguntza jasotzeko euskaraz programatzea derrigorrezko izango duen kuota sistema ezartzea, hezkuntza formalean eta ez formalean euskal kultur adierazpenen lanketa curriculumean jasota egotea, eta abar. Horiek eta gehiago biltzen ditu, esaterako, Hizkuntza Eskubideak Bermatzeko Protokoloa.
|
|
|
Kantugile literaturazalea, idazle musikazalea, bata kantari, bestea kontari. Literatura eta musika landuko genituen,
|
euskal
sortzaileen lanen berri transmitituko genien. Haririk luze eta malguena kronologikoa izan zitekeela otu zitzaigun.
|
|
2019
|
|
|
" Scotland goes Basque" deitu programa abiarazia baitu Etxepare Euskal Institutuak, urte osoan zehar
|
euskal
sortzaileen hainbat kultura agerraldi eta aurkezpen egiteko Eskoziako hiri nagusienetan, herrialdeko jaialdi eta hitzordu nagusienetan, hala nola Celtic Connections en (Glasgow), Edinburgh International Book Festivalen, Edinburgh International Film Festival en edo Fringe Dance Base n (Edinburgo), baita, ekitaldi akademikoak, Edinburgo, Glasgow eta Skye ko unibertsitateetan ere. Programa, aste huntan berean abiatuko da Glasgow en, Celtic Connections jaialdian, hor partaide arituko baitira euskal sormenaren ordezkari Kalakan,
|
|
|
Eta sinetsi izan dut hogei urtez baietz. Baina orain…
|
euskal
sortzailea naizen heinean, ez dakit zergatik egiten dudan hau. Gaztelania ere nire hizkuntza da, bai.
|
|
|
Bi
|
euskal
sortzailek egonaldi artistikoa egingo dute datozen egunetan Poloniako Wroclaw hirian, AIR Wro programaren barruan. Autoedizioa dute gai nagusi aurtengo egonaldiek, eta hori dela-eta aukeratu dituzte Eneka Fernandez eta Raisa Alava sortzaileak, esparru horretan baitute biek eskarmentua.
|
|
|
Taldekide guztien artean fanzine bat osatuko dute tailerraren lehen egunean, eta hurrengo egunean nork berea egitea da asmoa.Seigarren urtezPoloniaren eta Euskal Herriaren arteko elkarlana 2014an hasi zen, Donostia eta Wroclaw 2016ko Europako kultur hiriburu izateko hautatu zituztela eta. Ordutik, hamahiru
|
euskal
sortzailek parte hartu dute AIR Wro programaren egonaldietan. Kulturaren hainbat alorretan aritzen diren sortzaile europarren lana sustatzea du helburu programak, eta, egonaldietan, hiriari lotutako praktika artistikoak gauzatzen dituzte sortzaileek.
|
|
|
Eta euskarazko kultura bizirik eta indartsu mantenduko bada,
|
euskal
sortzaileak zaindu, sorkuntzarako ekosistemak sustatu eta kultur industria indartu dira, sorkuntzatik bizitzea gero eta konplexuagoa den testuinguru global honetan. Gero eta gehiago dira egoeraren larriaz ohartarazten duten sortzaileak:
|
|
|
Bilboko 12 gune euskal kulturaren plaza bilakatuko dira. Festibalaren antolatzaileen helburuen artean:
|
euskal
sortzaile eta sorkuntza nabarmentzea; publiko berrietara heltzea; eta memorian sakontzea, iturri zaharren erreferenteetatik abiatu, proposamen berritzaileak plazaratzeko. Horien artean:
|
|
|
GANBILA antzerki bilduma helburu bat baino gehiagorekin sortu dugu: euskal teatrogintzaren baitako dramaturgia mota ezberdinen lekukotza ematea, batetik; eta bestetik ibilbide luzea duten
|
euskal
sortzaileen lana jasotzea, transmititzea eta kokatzea. Ibilbide luzearena modu askotara uler daiteke, ordea:
|
|
2020
|
|
|
Agian egun, mundu digitalak eragindakoagatik batik bat,
|
euskal
sortzaileen egile eskubideak (ez idazleenak soilik, abeslari, gidoigileenak eta abar) kudeatuko lituzkeen beste motako egitura litzateke, sindikatu bat, alegia... baina hori ere egiteke daukagu. Garbiñe Ubedaren hitzetan:
|
|
|
Baina pantaila handiko eta alfonbra gorriko ikuskizunetik harago, zinema industriaren lehen ekinaldi nagusia ere izan ohi da Berlingoa. 65 herrialdetako ekoizleen topagunea da European Film Market (EFM), 5.000 profesionaletik gora akreditatu ditu, eta, sei urtetik hona,
|
euskal
sortzaileek ere toki berezitu bat dute bertan, Basque Audiovisual markaren babesean. Eusko Jaurlaritzak sustatutako Zineuskadiren, Etxepare Euskal Institutuaren eta Eiken Clusterren arteko lankidetzaren fruitua da egitasmo hau.
|
|
|
Basque Audiovisual plataformak eskaintzen dien aukeraren jakitun,
|
euskal
sortzaileek ere «gero eta argiago» dute nazioarteko bideak jorratzearen garrantzia. «Azken urteetan egin dugun jauzia izugarria izan da».
|
|
|
• Dapa ikus entzunezkoetan
|
euskal
sortzaileak beren lana azaltzen ari dira.
|
|
|
Bat egin genuen grebaren harira sortutako irakurketarekin. Nabarmendu nahi genuen ez dela
|
euskal
sortzaileak egoera ideal batean geundela eta mundu mailako izurria etorri eta dena hankaz gora jarri duela, baizik eta pandemia aurretik gaizki zegoen egoeraren azken tanta izan dela. Gainera, kulturan azken emaitzak balio du, hori da ordaintzen dena.
|
|
|
Itxialdiak ezustean harrapatu zituen
|
euskal
sortzaileak, baita Txakur Gorriako kideak ere. Hala ere, pandemia ez da traba izan buruari eragin eta proiektu berriei ekiteko.
|
|
|
Baina, kaltetuenak, orain ere, lehendik desabantailan zeudenak izango dira, 3 mailako kamaroteetan zeudenak, alegia. 1.100 atxikimendutik gora jaso ditu
|
euskal
sortzaileek apirilaren 21 eta 22rako deitutako greba digitalak. “Ikusi gaitzazuen desagertuko gara, entzun gaitzazuen isilduko gara” lemapean, Interneten kultura edukirik ez partekatzeko deia egin zitzaigun euskal sortzaileoi.
|
|
|
1.100 atxikimendutik gora jaso ditu euskal sortzaileek apirilaren 21 eta 22rako deitutako greba digitalak. “Ikusi gaitzazuen desagertuko gara, entzun gaitzazuen isilduko gara” lemapean, Interneten kultura edukirik ez partekatzeko deia egin zitzaigun
|
euskal
sortzaileoi. Eta, oihala itxi denean, prekarietatea soilik gelditu da oholtzan.
|
|
|
GANBILA bildumaren helburuetako bat izan da, hasieratik,
|
euskal
sortzaile garaikideen ahotsa azalera ekartzea, liburuak dauzkan dohainak antzerki idazletzan dabiltzan ahots ugarien zerbitzura jartzea. Izan ere, asko eta sakon, zirtolari eta zorrotz dabiltza antzerkian hainbat egile dramaturgiagintzan, baina orain arte gutxi izan dira liburura iritsi direnak.
|
|
2021
|
|
|
abesbatza, orkestra, banda, pianoa, jazz latinoa, dantza, haurrentzat ikuskizunak... Euskal musika eta
|
euskal
sortzaileak ere beren presentzia izan dute jaialdian, esaterako, Iker Gonzalez zumaiarrak edota euskal musikan oinarritutako Aldapeko taldeak.
|
|
|
Idazleek euskal itzulpenaz eta itzultzaileez duten pertzepzioaz denaz bezainbatean, badirudi euskal itzulpenaren eta itzultzaileen rolaren irudi positiboa gero eta gehiago ari dela zabaltzen: hala islatzen dute
|
euskal
sortzaile garaikideen adierazpen publikoetan zein gaiari buruz egindako elkarrizketetan70 eta baita idazleek euren fikzio lanetan agertzen duten itzultzaileen errepresentazioetan ere.
|
|
|
Hala, Aldekoaren historiografiako hainbat pasartetan euskarara egindako itzulpenak euskal idazleen luman izandako eraginari buzuko azalpenak ematen dira, batez ere
|
euskal
sortzaileek egindako itzulpenei buruzko datu arkeologikoak (nork, zer, noiz... itzuli duen) ematearekin bat. Euskaratik egindako itzulpenak, berriz, euskaraz sortutako lanek irakurleen artean izandako harrera onari loturik azaltzen dira.
|
|
|
hala nola, dantza, musika, antzerkia,, arte plastikoak edota literatura bera. Esplikatzen duenaren arabera, diziplina horietan diharduten
|
euskal
sortzaileek laguntzen diete irakasleei tailer horietan, eta kanonikoak diren izenak eta lanak lantzen dira, ikasleen errealitate eta kontsumo kulturaletik hurbil daudenekin batera. Horrez gain, egitasmoaren gako garrantzitsu bat irakasleei eskaintzen zaien formazioa dela ohartarazten du NE1 ek, bai beren beregi proiektuari dagokionez, bai orokorrean sorkuntza artistikoari dagokionez.
|
|
|
Modu berean, literaturaren didaktikak honako helburu hauen lorpenean ere jardun behar duela zehazten dute parte hartzaileek: ...pretazioan gaitzea eta irakurle kritikoak eta autokritikoak formatzea (IE6, IIR1, IEE1); 5Nork bere burua eta komunitatea ezagutzen laguntzea (IE5, LIR1); 6Identitate pertsonala eta kulturala eraikitzen laguntzeko tresnak eskaintzea eta imajinario kolektiboaren sarrera bideratzea (GE2, IE5, GE3); 7Literatura sorkuntzarako eta irudimena garatzeko estrategiak eskaintzea eta gogoa piztea, eta, beraz,
|
euskal
sortzaileak sortzea (GE1, IIR1, NE1, IEE1); 8Ikasleak gaituago eta zaleagoa izateko teknologia berriak erabiltzea, esaterako, literatura digitala sortzea (GE2); 9Sentsibilitate estetikoan aurreratzea eta norberaren hizkuntza ondarea aberastea; 10Hizkuntza eta forma literarioen ikasketa (GE3); 11Gazteei esperientzia literario, kultural eta estetikoa biziaraztea; 12Fikziotik errealitatea irakurtzen...
|
|
|
" Gizarteak literaturari leku duin bat eskaini behar dio, erakundeek sortzaile desberdinentzat beka gehiago bultzatu luke, literatura azokak hedatuz, nazioarteko literatura azoketan
|
euskal
sortzaileen presentzia bermatuz, sari garrantzitsuenak lortzen dituzten obrak euskarara itzuliz, obra kanonikoak zein entretenimendurako direnak itzuliz. Bestalde, gure liburutegiek eta liburu dendek genero aukera zabala eskaini behar dute, edizio zainduak eta helburu komertzialak soilik dituzten liburuetatik aldenduz.
|
|
|
" Gaurkoan modu desberdin batez emango diogu hasiera saioari. Dakizuen legez,
|
euskal
sortzaileen kantuek jartzen gaituzte oinez gure territotio honetan, baina gaur, ordea, ezberdina izango da. Poema musikatuak lantzen ari garenez, abestiak oso presente egoten dira aste honetako saioetan, orduan, poemei beste irakurraldi bat emanez hasiko gara.
|
|
|
Badira
|
euskal
sortzaile gehiago ere izendatuen zerrendan. Juanma Bajo Ulloa zuzendaritzarik onenaren sarirako hautagai da Baby filmagatik, eta horren jatorrizko musikagatik izendatuta daude Koldo Uriarte eta Bingen Mendizabal ere.
|
|
|
Ez. Orrialde hauetan ez dira jasotzen
|
euskal
sortzaile guztien iritziak. Eta ez dira euskal sortzaileak gure balioez mintzo diren edota herri honen irudia eraikitzen duten bakarrak ere.
|
|
|
Orrialde hauetan ez dira jasotzen euskal sortzaile guztien iritziak. Eta ez dira
|
euskal
sortzaileak gure balioez mintzo diren edota herri honen irudia eraikitzen duten bakarrak ere. Badira beste alor asko eta asko, anitz langintzatako profesionalak kasu, sortzaileak izan edo ez, herri honen irudia eraikitzen dutenak, eta euskal izanaren eta kulturaren komunikazioan edo transmisioan lan egiten dutenak egunero.
|
|
|
Bide orain arte esploratu gabe samarra zabaldu du euskarazko irakaskuntzan tiko horiek, euskal kulturara, hainbat ebaluaziotan derrigorrez irakurri behar dituzten liburu kanonikoen edo, behintzat, zerrendatuen istorioen bidez ez ezik? Zerekin lotuko ditugu gazteak eta
|
euskal
sortzaileen ekoizpenak. Nola ziurtatuko dugu euskal musika, dantza, literatura edo arte plastikoak ezagutu ez ezik, estimatuko dituztela, ulertuko dutela hor atzean dagoen motibazioa eta asmo estetikoa?
|
|
|
Berdin Oier Zuñigak, Leire Urbeltzek edo Ines Osinagak ere. Denak gogo biziz sartu ziren proiektuan eta, horiei esker, Nafarroako zazpi ikastetxetan, hilabete hauetan, ia 400 ikasle euskal kulturarekin eta
|
euskal
sortzaileekin esperimentatzen ari dira, haien begiradaren iragazkitik pasa eta esan nahi duten horixe esan ahal izateko. Ideia eta intuizio batetik abiatu zenari neurria jartzeko baliagarria izan zen Hezkuntza Departamentuko arduradun erdaldun bati aurkeztu eta hark, inbidia puntu batez, itzuli zigun galdera:
|
|
|
Merkatuaren legeak nagusi bakar direlarik, hartzaile kopuru horiekin eta euskarazkoa azpikulturatzat jotzen duen komunikazio sistema baten barruan, zein etorkizun espero dezake
|
euskal
sortzaileak epe ertain eta luzera. Eta euskarak berak?
|
|
|
Hainbat eragileren ekarpenak jasotzen ari dira bertan. Lanarteak
|
euskal
sortzaile eta interpretarien ahotsa entzunaraziko du ponentzia horretan. Eusko Jaurlaritzak ere iragarria du Artistaren Estatutu proposamen bat.
|
|
2022
|
|
|
Horien artean daude hiru
|
euskal
sortzailerenak: Nora Aurrekoetxea, Diego Matxinbarrena eta Miriam Isasi.
|
|
|
Korrikaren arduradun Asier Amondok azaldu duenez, Korrika Kulturala «erakusleiho bat» da
|
euskal
sortzaileentzat, eta, norabide horretan, beste urrats bat egingo dute bi urte barru egitekoa den 23 Korrikari begira. AEK k kultur beka bat antolatuko du, euskal sortzaile orori zabalik egongo dena, eta horren asmoa da agertoki edo plaza batean emateko modukoa den ikuskizun bat ekoizten laguntzea, eta hurrengo Korrika Kulturalaren egitarauan txertatzea.
|
|
|
Korrikaren arduradun Asier Amondok azaldu duenez, Korrika Kulturala «erakusleiho bat» da euskal sortzaileentzat, eta, norabide horretan, beste urrats bat egingo dute bi urte barru egitekoa den 23 Korrikari begira. AEK k kultur beka bat antolatuko du,
|
euskal
sortzaile orori zabalik egongo dena, eta horren asmoa da agertoki edo plaza batean emateko modukoa den ikuskizun bat ekoizten laguntzea, eta hurrengo Korrika Kulturalaren egitarauan txertatzea.
|
|
|
Zenbateraino da hori egia, ordea? Dudak duda, zurrunegiak suerta daitezkeen aurreiritziak eraisteko ekinbide bat abiatu dute zenbait
|
euskal
sortzailek Twitterren. Kataluniako TinderCat egitasmoaren pausoei segika, euskarazko bertsioa sortu dute:
|
|
|
Itxurakeriari halako garrantzia ematen dion gizarte hipokrita honen aurrean, hori da iraultza: ez galtzea
|
euskal
sortzaileak pobrea izatearen lotsa, baizik eta pobrea dela esan beharrik ez izatea.
|
|
|
Duela zazpi urte sortu zuten Harriet argitaletxea, eta Murok euren helburu nagusiak gogoratu ditu: Gregorio Muroren lanak berreskuratzea, berrargitaratzea eta berriak ematea;
|
euskal
sortzaileen lanak argitaratzea eta Europan ezagutaraztea; eta Europako hainbat egileren lan bereziak Euskal Herriratzea eta euskarara nahiz gaztelaniara itzultzea. «Euskal sortzaileak babestu ditugu, eta euren lanak sustatu».
|