|
2001
|
|
|
Eta gela barruan erridikulua sentitu naiz karikaturaren moduan, satelite artifizialaren moduan, trapu zaharraren moduan, postal turistikoaren moduan. Liburua neuk utzi nuen bezala dago, zabalik eta orriak azpian,
|
euskal
baserri baten teilatua dirudiela. Eskuaz hartu, barrutik begiratu eta, jakina, le néant est structure constitutive de l’existant esaldian dago zabalik liburua, teilatua.
|
|
2004
|
|
|
Zer gertatu zitzaion
|
euskal
baserri kulturari modernizazioaren eraldaketa gainera etorri zitzaionean? –Garai tradizionaletan euskaldunen kultura bizimodua bera zen? 696 esaten digu Eduardo Apodakak.
|
|
2009
|
|
|
Errodrigotxoren fikzioa eginez Gandiagak aurkitzen duen Ama Birjina, harrizkoa? (eta konpara HGB, 148 orr., Elorri eta Hiru gizon bakarka ren arteko posturen diferentzia fundamentala atzemateko),
|
euskal
baserri bateko ama sufrituaren antzekoa da eta, lilura eta mirespena baino gehiago, errukia sentitzen du:
|
|
2011
|
|
|
Egituraren erritmo epileptikoa, beste pertsonaia batzuek ere nozitzen dute: Jose Uriostek behialako
|
euskal
baserri idealizatua eraiki du Kolonbian, anatopiko bezain anakroniko; eta Jairo Jaramillok ezin ditu aurpegiak bereizi, den dena gogoratzen baitu: bere hautemateak ez du, gureak bezala, bizimodu praktikoari begira hautespenik egiten, ez du nahikoa ahazten.
|
|
2015
|
|
|
Janari etxean, lastoa ta belar ondua ugari, sabaian; atxur, eskuare, sarde, txardango, golde, periki, besabe, gurdi, gurtesi, orrazi, kabila ta uztarriak lur gainean. Etxe nagusian, sartu eta berehala, sukaldea, lasai samarra,
|
euskal
baserri guztikoen irudira, etxebizitzarako ta lur langintzarako behar ziren tresnez betea. Bertan zeuden, su aurrean, zumitzezko jarleku apalak eta keak eta urteek leundu zuten zizailu galanta, ta zapaldetan, suila, morko ta beste urontzi ba tzuk, lurrezko zali zabalak, erretilu handi sakonak, zurezko koilara belztuak, eta ogi, tremes edo artoa edukitzeko otarretxoa; hantxe aurkitzen ziren, hormetatik behera esekita, eltze, tupin, padera, talo burni, burruntzi, burruntzali, tanbolin ta kriseiluak; hantxe, bazter batean, beste atxur, laia, hortzbiko, sega ta igitaiak su egur, azpantar, abarka ta soka zaharren laguntasunean; ta hantxe egon ohi ziren askotan, ke zulo azpian, lurruntsu, laratzetik behera zilintzilika, zezinaren itxuran, baserri hartakoen, azkiñiko?
|
|
|
Izenik ere ez zuen izango akaso. Katuek ez bezala, nork bere izena izan dute beti txakurrek
|
euskal
baserrietan, baina Errekarten ohiturarik ez nonbait. Gaur egun bi txakur dituzte bertan, biak ere lasaiak eta alferrak, baserria jendearen etengabeko pasaleku bihurtua dagoenez zaunkarik ere inori egiten ez diotenak, egonean egon eta gizendu beste lanik ez duten jan txakurrak alegia.
|
|
|
Liburu bat argitaratu zuen gai horretaz 1974an, eta adierazgarria da liburuaren azala bera: h aren itxurapean zeru goienetik datorren tximistak desegiten du
|
euskal
baserria, euskal arimaren sinboloa. Liburuaren barruan, berriz, hauxe esan zuen (Arenaza 1974:
|
|
2017
|
|
|
Bere «Arquitectura Popular Española» izeneko obra monumentalean, (bost tomotan argitaratua, oker ez banago) etxegintzaren maila gorenean kokatzen du Carlos Flores egileak
|
euskal
baserria, bai eraikuntzaren neurriei dagokienez, bai ingurunearekiko moldatze eta egokitzeari ere. Ez da harritzekoa, beraz, Alfredo Baeschlin arkitektu suizarra bezalako ikerlari atzerritarrak, gure zibilizazio eta herriko nortasunaren ikurtzat dugun baserriaz liluraturik sentitzea.
|
|
2020
|
|
|
Baina ba al dakik ekobobo horrek zer den, izerdi belarrak gorputzean itsatsita, lau sosen truke, belarretan aritzea sutan diren sail malkarretan? Gehienez ere, belarra mozteko makinarekin ttur ttur ttur ibiliko hintzen,
|
euskal
baserriaren nostalgian bilduta, zurezko onddo, golde eta bestelako simulakro kitschez inguratuta bizi diren euskal baserritar modderno usteko horietakoren baten soropilean. Baserrian bizitzea polita duk; baserritik bizitzea, gogorra".
|
|
2022
|
|
|
Azinhaga izeneko herrixka batean bizi da mutikoa, Tajo ibaiaren ertzean, amaren aldeko aitona amonekin, eta txerrikumeak saltzera Santaremgo feriara doazenean bakarrik lustratzen ditu botak eta janzten ditu. Nik ez dut inoiz entzun
|
euskal
baserrietan umeak ortutsik ibiltzen zirenik. Uda eta negu gomazko abarkekin ibiltzen ginela esango nuke, eta larruzko botak janzten hasi ginela gero, herriko eskolara joaten hasi ginenean –gogoratu nion Annari.
|